ǁĞƌŬĞŶĚĞ ƚĞ ǀĞƌŬĞŶŶĞŶ͕ ĂůƐ ŽƉƐƚĂƉ ŶĂĂƌ ďĞƚĂĂůĚ ǁĞƌŬ͘
ŝƚ njŝũŶ ďĞůĂŶŐƌŝũŬĞ ŝŶŐƌĞĚŝģŶƚĞŶ ǀŽŽƌ ŚĞƚ ŽŶƚƐƚĂĂŶ ǀĂŶ
ĞĞŶ ŐŽĞĚĞ ĂƌďĞŝĚƐƌĞůĂƟĞ ĞŶ ĚƵƵƌnjĂŵĞ ǁĞƌŬŚĞƌǀĂƫŶŐ͘
dĞŶƐůŽƩĞŝƐĞƌŝŶĚĞEĞĚĞƌůĂŶĚƐĞŵĂĂƚƐĐŚĂƉƉŝũƐƉƌĂŬĞǀĂŶ
ĞĞŶŝŵŵĞƌƚŽĞŶĞŵĞŶĚĞĚƌƵŬŽƉĚĞ͕ĂůĚĂŶŶŝĞƚnjŝĞŬĞ͕ďƵƌ- ŐĞƌŽŵƚĞƉĂƌƟĐŝƉĞƌĞŶ͘ĂĂƌŶĂĂƐƚnjŝĞŶǁĞĞĞŶƚŽĞŶĂŵĞ
ŝŶĚĞƉƌĞǀĂůĞŶƟĞǀĂŶŬĂŶŬĞƌĞŶĐŚƌŽŶŝƐĐŚĞnjŝĞŬƚĞŶ͘ĞnjĞ
ontwikkelingen vormen de belangrijkste argumenten om ĞĞŶƌĞĂůŝƐƟƐĐŚŵŽĚĞůǀŽŽƌǁĞƌŬŚĞƌǀĂƫŶŐƚĞĐŽŶƐƚƌƵĞƌĞŶ͕
ǁĂĂƌŝŶ njŽǁĞů ĚĞ ǁĞƌŬĞŶĚĞ ;ĞdžͲͿƉĂƟģŶƚ ĂůƐ ĚĞ ;ƚŽĞŬŽŵ- ƐƟŐĞͿǁĞƌŬŐĞǀĞƌďĞƚƌŽŬŬĞŶnjŝũŶĞŶďĞƌĞŝĚnjŝũŶƚĞŝŶǀĞƐƚĞ- ƌĞŶŝŶǁĞƌŬŚĞƌǀĂƫŶŐ͕ŽŶŐĞĂĐŚƚĚĞnjŝĞŬƚĞŐĞƐĐŚŝĞĚĞŶŝƐŽĨ
aanwezige gezondheidsproblemen.
/Ŷ ŚĞƚ ƉƌŽĞĨƐĐŚƌŝŌ njŝũŶ ŽŽŬ ƵŝƚĞƌĂĂƌĚ ĂĂŶďĞǀĞůŝŶŐĞŶ
ŽƉŐĞŶŽŵĞŶ ǀŽŽƌ ƚŽĞŬŽŵƐƟŐ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬ͕ ĚĂƚ njŝĐŚ ŵĞƚ
ŶĂŵĞ ŵĞĞƌ ĚŝĞŶƚ ƚĞ ƌŝĐŚƚĞŶ ŽƉ ;ϭͿ ŚĞƚ ǀĞƌďĞƚĞƌĞŶ ǀĂŶ
ŝŵƉůĞŵĞŶƚĂƟĞǀĂŶǁĞƌŬͲŐĞƌĞůĂƚĞĞƌĚĞŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞƐ͕ĞŶ;ϮͿ
ŚĞƚŝŶnjĞƩĞŶŽƉĂĂŶƉĂŬŬĞŶǀŽŽƌďƌĞĚĞĚŽĞůŐƌŽĞƉĞŶĐŚƌŽ- ŶŝƐĐŚͬůĂŶŐĚƵƌŝŐ njŝĞŬĞŶ͕ ĂĂŶŐĞnjŝĞŶ ǀĞĞů ǀĂŶ ĚĞ ĞƌǀĂƌĞŶ
ŽďƐƚĂŬĞůƐǀŽŽƌǁĞƌŬŚĞƌǀĂƫŶŐŶŝĞƚnjŝĞŬƚĞͲŐĞďŽŶĚĞŶnjŝũŶ͘
E͗ ĞnjĞ ƐĂŵĞŶǀĂƫŶŐ ŝƐ ĞĞŶ ďĞǁĞƌŬŝŶŐ ǀĂŶ ĚĞ EĞĚĞƌ- ůĂŶĚƐĞƐĂŵĞŶǀĂƫŶŐĚŝĞĞĞƌĚĞƌŐĞƉƵďůŝĐĞĞƌĚŝƐĂůƐŽŶĚĞƌ- ĚĞĞůǀĂŶŚĞƚƉƌŽĞĨƐĐŚƌŝŌ͘
^ĂŵĞŶǀĂƫŶŐƉƌŽĞĨƐĐŚƌŝŌ
Hoe behoud je medewerkers in de zorg?
Babette Bronkhorst¹
/ŶƚƌŽĚƵĐƟĞĞŶŽŶĚĞƌnjŽĞŬƐǀƌĂŐĞŶ
tĞƌŬĞŶ ŝŶ ĚĞ njŽƌŐ ďƌĞŶŐƚ ƐƉĞĐŝĮĞŬĞ ŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚƐͲ ĞŶ
ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐƌŝƐŝĐŽ͛Ɛ ŵĞƚ njŝĐŚ ŵĞĞ͘ KŶĚĞƌnjŽĞŬĞŶ ǁĞƌĞůĚǁŝũĚ
laten zien dat zorgmedewerkers kampen met fysieke en psychische gezondheidsproblemen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat een onderzoek uit de Verenigde Staten laat zien dat zorgmedewerkers zelf meer zorg gebruiken en hogere zorgkosten hebben dan de gemiddelde beroeps- ďĞǀŽůŬŝŶŐ͘ ŽƌŐŐĞďƌƵŝŬ ĚĂƚĂ ŝŶ EĞĚĞƌůĂŶĚ ďĞǀĞƐƟŐĞŶ Ěŝƚ
beeld en laten tevens zien dat er grote verschillen bestaan in het zorggebruik onder medewerkers tussen vergelijkbare njŽƌŐŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐŝŶĚĞnjĞůĨĚĞďƌĂŶĐŚĞ͘ŝƚƌŽĞƉƚĚĞǀƌĂĂŐŽƉ
waarom deze verschillen in gezondheid en veiligheid van medewerkers –uitgedrukt in zorggebruik– tussen organisa- ƟĞƐďĞƐƚĂĂŶ͘
Eén van de concepten waarvan we weten dat het ver- schillen in uitkomsten op het gebied van gezondheid en ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚ ƚƵƐƐĞŶ ŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐ ǀĞƌŬůĂĂƌĚ͕ ŝƐ ĞĞŶ ŐĞnjŽŶĚ
ĞŶ ǀĞŝůŝŐ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞŬůŝŵĂĂƚ ;ŚŝĞƌŶĂ͗ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚͿ͘
Veiligheidsklimaat kan omschreven worden als de percep- ƟĞƐĚŝĞŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐŚĞďďĞŶǀĂŶŚĞƚďĞůĞŝĚ͕ĚĞƉƌŽĐĞĚƵƌĞƐ
ĞŶĚĞĚĂŐĞůŝũŬƐĞƉƌĂŬƟũŬĞŶŽŵƚƌĞŶƚŚĞƚďĞůĂŶŐǀĂŶĨLJƐŝĞŬĞ
en psychische gezondheid en veiligheid binnen de organisa- ƟĞ͘,ĞƚŐĂĂƚŚŝĞƌďŝũŽŵĚĞƉĞƌĐĞƉƟĞƐǀĂŶĚĞǀŽůŐĞŶĚĞǀŝũĨ
dimensies:
ϭ͘ ĚĞƉƌŝŽƌŝƚĞŝƚǀŽŽƌŐĞnjŽŶĚĞŶǀĞŝůŝŐǁĞƌŬĞŶǀĂŶƵŝƚŚŽŐĞƌ
ŵĂŶĂŐĞŵĞŶƚ͕
Ϯ͘ ĚĞďĞƚƌŽŬŬĞŶŚĞŝĚǀĂŶĚĞĚŝƌĞĐƚůĞŝĚŝŶŐŐĞǀĞŶĚĞ͕
ϷWƌŽŵŽƚŝĞŝŶƐƚŝƚƵƵƚ͗ƌĂƐŵƵƐhŶŝǀĞƌƐŝƚĞŝƚ͕ZŽƚƚĞƌĚĂŵ͖ƉƌŽŵŽƚŝĞĚĂƚƵŵ͗ϮϲĂƉƌŝůϮϬϭϴ
ϯ͘ ĚĞŐƌŽĞƉƐŶŽƌŵĞŶĞŶŚĞƚŐƌŽĞƉƐŐĞĚƌĂŐ͕
ϰ͘ ĚĞĐŽŵŵƵŶŝĐĂƟĞĞŶ
ϱ͘ ĚĞ ƉĂƌƟĐŝƉĂƟĞ ǀĂŶ ŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐ ĂůƐ ŚĞƚ ŐĂĂƚ Žŵ Ěŝƚ
onderwerp.
In deze studie dienden de zorggebruik data van zorgme- dewerkers als startpunt om de verschillen in gezondheid ĞŶ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚ ƚƵƐƐĞŶ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ ƚĞ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬĞŶ ĞŶ ƚĞ
bepalen welke rol het veiligheidsklimaat hierin speelt.
De studie bestaat uit zes empirische hoofdstukken die ŐĞnjĂŵĞŶůŝũŬĂŶƚǁŽŽƌĚŐĞǀĞŶŽƉĚĞŚŽŽĨĚǀƌĂĂŐ͗͞tĞůŬĞƌŽů
speelt het veiligheidsklimaat in de gezondheid en veiligheid ǀĂŶ njŽƌŐŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐ ĞŶ ʹŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ͍͘͟ ĞnjĞ ǀƌĂĂŐ ŝƐ
opgedeeld in vier deelvragen:
ϭ͘ tĞůŬĞ ǀĞƌƐĐŚŝůůĞŶ ŝŶ ŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚ ĞŶ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚ ǀĂŶ
medewerkers –uitgedrukt in zorggebruik– bestaan er ƚƵƐƐĞŶnjŽƌŐŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ͍
2. Hoe hangen de verschillen in gezondheid en veiligheid van medewerkers samen met het veiligheidsklimaat in njŽƌŐŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ͍
ϯ͘ tĂƚ njŝũŶ ĚĞ ĞīĞĐƚĞŶ ǀĂŶ ŚĞƚ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚ ŽƉ
gezondheids- en veiligheidsuitkomsten van zorgmede- ǁĞƌŬĞƌƐĞŶʹŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ͍
ϰ͘ tĂƚ njŝũŶ ĚĞ ĞīĞĐƚĞŶ ǀĂŶ ĞĞŶ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚ ŝŶƚĞƌ- ǀĞŶƟĞ ŽƉ ŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚƐͲ ĞŶ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐƵŝƚŬŽŵƐƚĞŶ ǀĂŶ
zorgmedewerkers?
In deze studie is het verband tussen veiligheidsklimaat en verschillende uitkomsten op het gebied van gezond-
ϭϭϲ dŝũĚƐĐŚƌŝŌǀŽŽƌƚŽĞŐĞƉĂƐƚĞƌďŽǁĞƚĞŶƐĐŚĂƉϮϬϭϴ͖ϯϭ;ϯͿ
heid en veiligheid onderzocht (zoals gezondheid van ŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐ͕ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŐĞĚƌĂŐ ĞŶ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƉƌĞƐƚĂƟĞƐͿ͘
/ŶƐŽŵŵŝŐĞŚŽŽĨĚƐƚƵŬŬĞŶƐƚĂĂŶĚŝƌĞĐƚĞǀĞƌďĂŶĚĞŶĐĞŶƚƌĂĂů͕
maar in andere hoofdstukken zijn ook indirecte verbanden ŐĞƚŽĞƚƐƚ;njŝĞ&ŝŐƵƵƌ^͘ϭͿ͘
Resultaten
In hoofdstuk 2 is het gebruik van fysiotherapie en psy- chische zorg onder medewerkers geanalyseerd om zo de ǀĂƌŝĂƟĞ ŝŶ ĨLJƐŝĞŬĞ ĞŶ ƉƐLJĐŚŝƐĐŚĞ ŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚ ďŝŶŶĞŶ ĞŶ
tussen zorgbranches te onderzoeken. De geaggregeerde ƌĞƐƵůƚĂƚĞŶ ŽƉ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞŶŝǀĞĂƵ ůĂƚĞŶ njŝĞŶ ĚĂƚ Ğƌ ŐƌŽƚĞ
ǀĞƌƐĐŚŝůůĞŶƚƵƐƐĞŶnjŽƌŐďƌĂŶĐŚĞƐďĞƐƚĂĂŶ͕ǁĂĂƌďŝũĚĞŽƌŐĂ- ŶŝƐĂƟĞƐŝŶĚĞƐĞĐƚŽƌĞŶǀĞƌnjŽƌŐŝŶŐͲǀĞƌƉůĞŐŝŶŐͲĞŶƚŚƵŝƐnjŽƌŐ
ĞŶ ŐĞŚĂŶĚŝĐĂƉƚĞŶnjŽƌŐ ƐŝŐŶŝĮĐĂŶƚ ŚŽŐĞƌ ƐĐŽƌĞŶ ŽƉ ŚĞƚ
gebruik van fysiotherapie en psychische zorg in vergelijking ŵĞƚ ĚĞ njŝĞŬĞŶŚƵŝnjĞŶ ĞŶ ĚĞ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ ŝŶ ĚĞ ŐĞĞƐƚĞůŝũŬĞ
gezondheidszorg. Wellicht interessanter is de bevinding ĚĂƚĚĞǀĂƌŝĂƟĞŶŽŐŐƌŽƚĞƌŝƐƚƵƐƐĞŶŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐďŝŶŶĞŶĚĞ- njĞůĨĚĞnjŽƌŐďƌĂŶĐŚĞ͘ĞŶŐƌŽŽƚĚĞĞůǀĂŶĚĞnjĞǀĂƌŝĂƟĞƚƵƐƐĞŶ
ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐŝƐďŽǀĞŶĚŝĞŶŶŝĞƚƚĞǀĞƌŬůĂƌĞŶĚŽŽƌǀĞƌƐĐŚŝůůĞŶ
ŝŶůĞĞŌŝũĚǀĂŶƉĞƌƐŽŶĞĞů͕ŵĂŶͲǀƌŽƵǁǀĞƌŚŽƵĚŝŶŐ͕ŽƌŐĂŶŝƐĂ- ƟĞŐƌŽŽƩĞŽĨǀĞƌƐƚĞĚĞůŝũŬŝŶŐƐŐƌĂĂĚ͘
/ŶŚŽŽĨĚƐƚƵŬŬĞŶϯĞŶϰŝƐǀĞƌŬĞŶĚŝŶŚŽĞǀĞƌƌĞŚĞƚŬůŝŵĂĂƚ- concept de verschillen in gezondheid en veiligheid van ŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐ ƚƵƐƐĞŶ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ ŬĂŶ ǀĞƌŬůĂƌĞŶ͘ ĂĂƌƚŽĞ
ŝƐĞĞƌƐƚŝŶŚŽŽĨĚƐƚƵŬϯĞĞŶƐLJƐƚĞŵĂƟƐĐŚĞůŝƚĞƌĂƚƵƵƌƐƚƵĚŝĞ
uitgevoerd waarin onderzocht is hoe het klimaat van een ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞ ƐĂŵĞŶŚĂŶŐƚ ŵĞƚ ĚĞ ŵĞŶƚĂůĞ ŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚƐƵŝƚ- komsten van medewerkers. De literatuurstudie wijst uit dat ŚĞƚ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞŬůŝŵĂĂƚ ŶĞŐĂƟĞĨ ƐĂŵĞŶŚĂŶŐƚ ŵĞƚ ŵĞŶƚĂůĞ
ŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚƐƵŝƚŬŽŵƐƚĞŶnjŽĂůƐďƵƌŶͲŽƵƚ͕ĚĞƉƌĞƐƐŝĞĞŶĂŶŐƐƚ-
ƐƚŽŽƌŶŝƐƐĞŶ͘ sŽŽƌĂů ĚĞ ƉĞƌĐĞƉƟĞƐ ǀĂŶ ĚĞ ƌĞůĂƟĞƐ ƚƵƐƐĞŶ
ĐŽůůĞŐĂ͛Ɛ ĞŶ ĂƐƉĞĐƚĞŶ ǀĂŶ ůĞŝĚĞƌƐĐŚĂƉ ďůŝũŬĞŶ ǀŽůŐĞŶƐ ĚĞ
literatuur belangrijk te zijn in het verklaren van verschillen in mentale gezondheid van zorgmedewerkers.
In hoofdstuk 4 is nagegaan hoe de verschillen in gezondheid en veiligheid van medewerkers –uitgedrukt in zorggebruik–
ƚƵƐƐĞŶnjŽƌŐŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐǀĞƌďĂŶĚŚŽƵĚĞŶŵĞƚǀĞƌƐĐŚŝůůĞŶŝŶ
ŬůŝŵĂĂƚƉĞƌĐĞƉƟĞƐ͘ŽŽƌŵŝĚĚĞůǀĂŶĞĞŶǀĞƌŐĞůŝũŬĞŶĚĞĐĂƐĞ
ƐƚƵĚLJ ŵĞƚ ŝŶƚĞƌǀŝĞǁƐ njŝũŶ ĚĞ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚƉĞƌĐĞƉƟĞƐ
ǀĞƌŐĞůĞŬĞŶƚƵƐƐĞŶŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐƌĞƐƉĞĐƟĞǀĞůŝũŬǁĞƌŬnjĂĂŵ
ŝŶƚǁĞĞnjŝĞŬĞŶŚƵŝnjĞŶŵĞƚĞĞŶůĂĂŐnjŽƌŐŐĞďƌƵŝŬ;͚ŐĞnjŽŶĚĞ͛
ziekenhuizen) en twee ziekenhuizen met een hoog zorgge- ďƌƵŝŬ;͚ŽŶŐĞnjŽŶĚĞ͛njŝĞŬĞŶŚƵŝnjĞŶͿ͘ĞďĞǀŝŶĚŝŶŐĞŶůĂƚĞŶnjŝĞŶ
ĚĂƚŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐŝŶĚĞ͚ŐĞnjŽŶĚĞ͛njŝĞŬĞŶŚƵŝnjĞŶƉŽƐŝƟĞǀĞƌĞ
ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚƉĞƌĐĞƉƟĞƐŚĞďďĞŶĚĂŶĚĞŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐ
ŝŶ ĚĞ ͚ŽŶŐĞnjŽŶĚĞ͛ njŝĞŬĞŶŚƵŝnjĞŶ͘ Ž ǁĂƌĞŶ njĞ ŽǀĞƌ ŚĞƚ Ăů- ŐĞŵĞĞŶƉŽƐŝƟĞǀĞƌŽǀĞƌĚĞƉƌŝŽƌŝƚĞŝƚĚŝĞŚĞƚŵĂŶĂŐĞŵĞŶƚ
ŚĞĞŌǀŽŽƌŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚĞŶǀĞŝůŝŐŚĞŝĚ͕ĚĞŐƌŽĞƉƐŶŽƌŵĞŶĞŶ
het groepsgedrag omtrent gezondheid en veiligheid en de ŵĂƚĞǀĂŶƉĂƌƟĐŝƉĂƟĞĞŶĐŽŵŵƵŶŝĐĂƟĞŽǀĞƌŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚĞŶ
veiligheid van medewerkers. Het klimaatconcept lijkt dus ǀĞƌƐĐŚŝůůĞŶŝŶŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚĞŶǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƚƵƐƐĞŶŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ
te kunnen verklaren.
/Ŷ ŚŽŽĨĚƐƚƵŬŬĞŶ ϱ ĞŶ ϲ njŝũŶ ǀĞƌǀŽůŐĞŶƐ ĚĞ ĞīĞĐƚĞŶ ǀĂŶ
ƚǁĞĞ ƐƉĞĐŝĮĞŬĞ ƐŽŽƌƚĞŶ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚ ;ĨLJƐŝĞŬ ǀĞŝůŝŐͲ heidsklimaat en psychosociaal veiligheidsklimaat) op gezondheids- en veiligheidsuitkomsten onderzocht.
/ŶŚŽŽĨĚƐƚƵŬϱnjŝũŶĞĞƌƐƚĚƌŝĞƉĂĚĞŶŐĞƚŽĞƚƐƚŽŵŵĞĞƌƚĞ
weten te komen over het verband tussen veiligheidsklimaat ĞŶŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƉƌĞƐƚĂƟĞƐŽƉŚĞƚŐĞďŝĞĚǀĂŶŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚĞŶ
ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚ͗ ĞĞŶ ĨLJƐŝĞŬ ƉĂĚ͕ ĞĞŶ ƉƐLJĐŚŽƐŽĐŝĂĂů ƉĂĚ ĞŶ ĞĞŶ
&ŝŐƵƵƌ^͘ϭ^ĐŚĞŵĂƟƐĐŚŽǀĞƌnjŝĐŚƚǀĂŶĚĞƐƚƵĚŝĞ
dŝũĚƐĐŚƌŝŌǀŽŽƌƚŽĞŐĞƉĂƐƚĞƌďŽǁĞƚĞŶƐĐŚĂƉϮϬϭϴ͖ϯϭ;ϯͿ ϭϭϳ
gecombineerd pad. De resultaten van het vragenlijstonder- njŽĞŬŽŶĚĞƌϴ͘ϳϲϭŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐǁĞƌŬnjĂĂŵŝŶϭϳϳnjŽƌŐŽƌŐĂ- ŶŝƐĂƟĞƐůŝĞƚĞŶnjŝĞŶĚĂƚďŝŶŶĞŶŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐŵĞƚĞĞŶďĞƚĞƌ
ƉƐLJĐŚŽƐŽĐŝĂĂůǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚ͕ĚĞŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐŵŝŶĚĞƌ
ĞŵŽƟŽŶĞĞů ƵŝƚŐĞƉƵƚ njŝũŶ ĞŶ ĚĞ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞ ŚŝĞƌĚŽŽƌ ŽŽŬ
ŵŝŶĚĞƌ ǀĞƌnjƵŝŵ ĞŶ ƉƌĞƐĞŶƚĞŢƐŵĞ ŬĞŶƚ ;ŚĞƚ ƉƐLJĐŚŽƐŽĐŝĂůĞ
ƉĂĚͿ͘ĞĚĂƚĂůŝĞƚĞŶǀĞƌĚĞƌnjŝĞŶĚĂƚŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐŵĞƚĞĞŶ
beter psychosociaal veiligheidsklimaat ook een lager zorggebruik hebben. Dit verloopt via een vermindering ŝŶ ƉƌŽďůĞŵĞŶ ĂĂŶ ŚĞƚ ďĞǁĞŐŝŶŐƐĂƉƉĂƌĂĂƚ ĞŶ ĞŵŽƟŽŶĞůĞ
ƵŝƚƉƵƫŶŐǀĂŶŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐ;ŚĞƚŐĞĐŽŵďŝŶĞĞƌĚĞƉĂĚͿ͘ƌ
is geen bewijs gevonden voor een fysiek pad waarbij orga- ŶŝƐĂƟĞƐŵĞƚĞĞŶďĞƚĞƌĨLJƐŝĞŬǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚŽŽŬďĞƚĞƌĞ
ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƉƌĞƐƚĂƟĞƐ ŚĞďďĞŶ ĚŽŽƌ ĞĞŶ ǀĞƌŵŝŶĚĞƌŝŶŐ ǀĂŶ
problemen aan het bewegingsapparaat.
,ŽŽĨĚƐƚƵŬϲŽŶĚĞƌnjŽĐŚƚŚĞƚĞīĞĐƚǀĂŶŚĞƚĨLJƐŝĞŬĞĞŶƉƐLJ- chosociale veiligheidsklimaat op fysiek en psychosociaal vei- ligheidsgedrag van medewerkers. Tevens is getoetst of deze veiligheidsklimaatconcepten het verband tussen werkeisen en hulpbronnen enerzijds en veiligheidsgedrag anderzijds ďĞŢŶǀůŽĞĚĞŶ͘ Ğ ƌĞƐƵůƚĂƚĞŶ ǀĂŶ ŚĞƚ ǀƌĂŐĞŶůŝũƐƚŽŶĚĞƌnjŽĞŬ
ŽŶĚĞƌ ϲ͘ϮϯϬ ŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐ ǁĞƌŬnjĂĂŵ ďŝŶŶĞŶ ϱϮ ŽƌŐĂŶŝ- ƐĂƟĞƐůŝĞƚĞŶnjŝĞŶĚĂƚŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐŵĞƚǀĞĞůŚƵůƉďƌŽŶŶĞŶ
;ĂƵƚŽŶŽŵŝĞ͕ƐƚĞƵŶǀĂŶůĞŝĚŝŶŐŐĞǀĞŶĚĞŶĞŶĐŽůůĞŐĂ͛ƐͿŽĨĞĞŶ
ďĞƚĞƌǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚďŝŶŶĞŶŚƵŶŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞnjŝĐŚǀĂŬĞƌ
veiliger gedragen. Dit geldt zowel voor het fysieke als voor het psychosociale domein. Medewerkers die werkdruk ervaren vertonen juist minder vaak fysiek en psychosociaal veiligheidsgedrag. Daarnaast gaf het onderzoek nog enig ďĞǁŝũƐ ĚĂƚ ŚĞƚ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚ ďŝŶŶĞŶ ĞĞŶ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞ
ŚĞƚŶĞŐĂƟĞǀĞĞīĞĐƚǀĂŶǁĞƌŬĞŝƐĞŶŬĂŶǀĞƌnjĂĐŚƚĞŶĞŶŚĞƚ
ƉŽƐŝƟĞǀĞĞīĞĐƚǀĂŶŚƵůƉďƌŽŶŶĞŶŬĂŶǀĞƌƐƚĞƌŬĞŶ͘
Gebaseerd op de resultaten uit de vorige hoofdstukken en ĚĞůŝƚĞƌĂƚƵƵƌŽǀĞƌǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚ͕ŝƐĞƌŝŶŚŽŽĨĚƐƚƵŬϳƚĞŶ
ƐůŽƩĞĞĞŶǀĞĞůnjŝũĚŝŐĞŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞŐĞƚŽĞƚƐƚǁĂĂƌŵĞĞĚĞǀĞŝ- ůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚƉĞƌĐĞƉƟĞƐ ďŝŶŶĞŶ ĞĞŶ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞ ŬƵŶŶĞŶ
ǁŽƌĚĞŶǀĞƌďĞƚĞƌĚ͘,ĞƚŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞƉƌŽŐƌĂŵŵĂďĞƐƚŽŶĚƵŝƚ
;ϭͿŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚƐͲĞŶǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐƌŽŶĚĞƐĚŽŽƌŚŽŐĞƌŵĂŶĂŐĞ- ŵĞŶƚ;ϮͿƚƌĂŶƐĨŽƌŵĂƟŽŶĞĞůůĞŝĚĞƌƐĐŚĂƉƐƚƌĂŝŶŝŶŐŐĞƌŝĐŚƚŽƉ
ŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚĞŶǀĞŝůŝŐŚĞŝĚǀŽŽƌĚŝƌĞĐƚůĞŝĚŝŶŐŐĞǀĞŶĚĞŶĞŶ;ϯͿ
online en face-to-face discussies over gezondheid en veilig- ŚĞŝĚŝŶŚĞƚƚĞĂŵ͘ĞĞīĞĐƚĞŶǀĂŶĚŝƚŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞƉƌŽŐƌĂŵŵĂ
ŽƉĚĞǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚƉĞƌĐĞƉƟĞƐĞŶŚĞƚǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŐĞĚƌĂŐ
ǀĂŶŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐnjŝũŶŐĞƚŽĞƚƐƚďŝŶŶĞŶǀŝũĨnjŽƌŐŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ
ŵŝĚĚĞůƐ ĞĞŶ ƋƵĂƐŝͲĞdžƉĞƌŝŵĞŶƚĞĞů ŽŶĚĞƌnjŽĞŬƐĚĞƐŝŐŶ ŵĞƚ
ǀŽŽƌͲĞŶŶĂŵĞƟŶŐĞŶĞŶĞĞŶĐŽŶƚƌŽůĞŐƌŽĞƉ͘ĞƌĞƐƵůƚĂƚĞŶ
van de analyses lieten zien dat de scores op veiligheids- ŬůŝŵĂĂƚ ĞŶ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŐĞĚƌĂŐ ŶĂĚĞƌŚĂŶĚ ƐŝŐŶŝĮĐĂŶƚ ŚŽŐĞƌ
ůĂŐĞŶ ďŝŶŶĞŶ ĚĞ ŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞŐƌŽĞƉ ŝŶ ǀĞƌŐĞůŝũŬŝŶŐ ŵĞƚ ĚĞ
ĐŽŶƚƌŽůĞŐƌŽĞƉ͕ ƚĞƌǁŝũů Ğƌ ǀŽŽƌĂĨ ŐĞĞŶ ǀĞƌƐĐŚŝůůĞŶ ǁĂƌĞŶ͘
De resultaten lieten tevens zien dat medewerkers binnen ĚĞ ŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞŐƌŽĞƉ ĚŝĞ ŵĞĞƌ ƉŽƐŝƟĞǀĞ ǀĞƌĂŶĚĞƌŝŶŐĞŶ ŝŶ
ŚƵŶǁĞƌŬƉƌŽĐĞĚƵƌĞƐŚĂĚĚĞŶĞƌǀĂƌĞŶŶĂĚĞŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞĞŶ
ǁĂĂƌǀĂŶĚĞĚŝƌĞĐƚůĞŝĚŝŶŐŐĞǀĞŶĚĞƉŽƐŝƟĞǀĞƌǁĂƐŽǀĞƌĚĞŝŶ- ƚĞƌǀĞŶƟĞ͕ŶĂĚĞƌŚĂŶĚŚŽŐĞƌƐĐŽŽƌĚĞŶŽƉǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚ
ĞŶǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŐĞĚƌĂŐ͘ĞŶĚĞƌŐĞůŝũŬĞǀĞĞůnjŝũĚŝŐĞŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞ
ďĞŢŶǀůŽĞĚƚ ĚĞ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚƉĞƌĐĞƉƟĞƐ ǀĂŶ njŽƌŐŵĞ- ĚĞǁĞƌŬĞƌƐĚƵƐƉŽƐŝƟĞĨ͕ŵĂĂƌĚĞŐƌŽŽƩĞǀĂŶĚŝƚƉŽƐŝƟĞǀĞ
ĞīĞĐƚŝƐĚƵƐĂĬĂŶŬĞůŝũŬǀĂŶŚĞƚŝŵƉůĞŵĞŶƚĂƟĞƉƌŽĐĞƐ͘
Conclusies
,Ğƚ ĂŶƚǁŽŽƌĚ ŽƉ ĚĞ ŚŽŽĨĚǀƌĂĂŐ ͞tĞůŬĞ ƌŽů ƐƉĞĞůƚ ŚĞƚ
veilig heidsklimaat in de gezondheid en veiligheid van njŽƌŐŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐĞŶʹŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ͍͟ŝƐĚĂƚŚĞƚǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐͲ klimaat verschillen verklaard in gezondheidsuitkomsten en ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŐĞĚƌĂŐƚƵƐƐĞŶnjŽƌŐŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐĞŶŝŶƉƌĞƐƚĂƟĞƐ
op het gebied van gezondheid en veiligheid tussen zorg- ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ͘ ĞŶ ǀĞĞůnjŝũĚŝŐĞ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƟŶƚĞƌǀĞŶƟĞ
ŬĂŶ njŽƌŐŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ ŚĞůƉĞŶ Žŵ ŚƵŶ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚ ƚĞ
verbeteren. Op basis van dit antwoord en de resultaten be- schreven in de afzonderlijke hoofdstukken zijn vier centrale conclusies getrokken.
1. Het zorggebruik van medewerkers kan dienen als een zinvolle aanvulling op de huidige uitkomsten die gebruikt worden in onderzoek op het gebied van gezondheid en veiligheid
De onderzoeksresultaten bieden verschillende redenen waarom het zorggebruik van medewerkers een waarde- volle aanvulling is. Ten eerste kan zorggebruik gemeten ǁŽƌĚĞŶ ŵĞƚ ͚ƐƵďũĞĐƟĞǀĞ͛ ĞŶ ͚ŽďũĞĐƟĞǀĞ͛ ŝŶĚŝĐĂƚŽƌĞŶ͘
Daarnaast bieden zorggebruik gegevens een mogelijkheid om gezondheids- en veiligheidsuitkomsten inzichtelijk te ŬƌŝũŐĞŶĚŝĞƉĂƐŶĂĞĞŶůĂŶŐĞƌĞƉĞƌŝŽĚĞŽŶƚƐƚĂĂŶ͘dĞŶƐůŽƩĞ
ŬĂŶ ŵĞƚ njŽƌŐŐĞďƌƵŝŬ ŐĞŐĞǀĞŶƐ ŽŽŬ ŝŶĨŽƌŵĂƟĞ ǀĞƌŬƌĞŐĞŶ
worden over de (medische) kostenbesparingen die een verbetering van gezondheid en veiligheid op de werkvloer met zich meebrengt.
2. Veiligheidsklimaat houdt verband met fysieke en psychi- sche gezondheids- en veiligheidsuitkomsten op individueel ĞŶŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞŶŝǀĞĂƵ
ŝƚŽŶĚĞƌnjŽĞŬŚĞĞŌůĂƚĞŶnjŝĞŶĚĂƚŚĞƚĐŽŶĐĞƉƚǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐ- klimaat is gerelateerd aan verschillende gezondheids- en ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐƵŝƚŬŽŵƐƚĞŶ ŵĞƚ ǀĞƌƐĐŚŝůůĞŶĚĞ ĨŽĐŝ͕ ŝŶ ǀĞƌƐĐŚŝů- lende domeinen en op verschillende niveaus.
ϯ͘ĞnjŽƌŐĐŽŶƚĞdžƚĚŽĞƚĞƌƚŽĞǀŽŽƌĚĞŵĞƟŶŐǀĂŶŚĞƚǀĞŝůŝŐ- heidsklimaatconcept
Ğ ĐŽŶƚĞdžƚ ǁĂĂƌŝŶ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬ ŐĞĚĂĂŶ ǁŽƌĚƚ ŶĂĂƌ ǀĞŝůŝŐͲ ŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚ ďŝŶŶĞŶ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ ǀƌĂĂŐƚ Žŵ ƐƉĞĐŝĂůĞ
aandacht. In de zorgsector is belangrijk dat binnen het vei- ligheidsklimaatconcept een onderscheid gemaakt worden ƚƵƐƐĞŶƉĞƌĐĞƉƟĞƐǀĂŶŚŽŐĞƌŵĂŶĂŐĞŵĞŶƚĞŶĚŝƌĞĐƚůĞŝĚŝŶŐ- gevenden. Daarnaast moet ook de invloed van groeps- normen en –gedrag op de aandacht voor gezondheid en veiligheid worden meegenomen.
ϰ͘ŝũŚĞƚƚŽĞƚƐĞŶǀĂŶĞĞŶǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƟŶƚĞƌǀĞŶƟĞnjŝũŶ
njŽǁĞůŚĞƚǀĞĞůnjŝũĚŝŐĞŽŶƚǁĞƌƉĂůƐŚĞƚŝŵƉůĞŵĞŶƚĂƟĞƉƌŽĐĞƐ
van belang
Op basis van de onderzoeksresultaten en de consensus
ϭϭϴ dŝũĚƐĐŚƌŝŌǀŽŽƌƚŽĞŐĞƉĂƐƚĞƌďŽǁĞƚĞŶƐĐŚĂƉϮϬϭϴ͖ϯϭ;ϯͿ
in de literatuur dat veiligheidsklimaat een concept is dat ŵĞĞƌĚĞƌĞ ƐƚĂŬĞŚŽůĚĞƌƐ ĞŶ ǀĞƌƐĐŚŝůůĞŶĚĞ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞůĂŐĞŶ
ďĞƐůĂĂƚ͕ŬĂŶĚĞĐŽŶĐůƵƐŝĞŐĞƚƌŽŬŬĞŶǁŽƌĚĞŶĚĂƚŚĞƚŽŶƚǁĞƌƉ
ǀĂŶ ĞĞŶ ĞīĞĐƟĞǀĞ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƟŶƚĞƌǀĞŶƟĞ ǀĞĞůnjŝũĚŝŐ
van aard is. Bovendien hebben de resultaten laten zien dat ǀŽŽƌŚĞƚŵĞĞƐƚŽƉƟŵĂůĞĞīĞĐƚǀĂŶĞĞŶǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƚͲ ŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞ ŽŽŬ ĂĂŶĚĂĐŚƚ ďĞƐƚĞĞĚ ŵŽĞƚ ǁŽƌĚĞŶ ĂĂŶ ŚĞƚ
ŝŵƉůĞŵĞŶƚĂƟĞƉƌŽĐĞƐ͕ŵĞƚŶĂŵĞĂĂŶĚĞƌŽůǀĂŶĚĞĚŝƌĞĐƚ
leidinggevende en de daadwerkelijke veranderingen op de ǁĞƌŬǀůŽĞƌĚŝĞĚĞŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞƚĞǁĞĞŐďƌĞŶŐƚ͘
ĂŶďĞǀĞůŝŶŐĞŶ ǀŽŽƌ ƚŽĞŬŽŵƐƟŐ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬ ĞŶ
ĚĞƉƌĂŬƟũŬ
Aangezien deze studie één van de eerste onderzoeken is waarin het zorggebruik van medewerkers verbonden ǁŽƌĚƚ ĂĂŶ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞĨĂĐƚŽƌĞŶ͕ ŝƐ ĞĞŶ ĞĞƌƐƚĞ ĂĂŶďĞǀĞůŝŶŐ
ĂĂŶ ƚŽĞŬŽŵƐƟŐ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬ Žŵ njŽƌŐŐĞďƌƵŝŬ ǀĂŶ ŵĞĚĞ- werkers toe te voegen aan de bestaande gezondheids- en veiligheidsuitkomsten om zo meer te weten te komen ŽǀĞƌ ĚĞ ƌĞůĂƟĞ ŵĞƚ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞĨĂĐƚŽƌĞŶ njŽĂůƐ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐ- klimaat. Onderzoekers wordt ook aangeraden om vaker de twee afzonderlijke onderzoeksgebieden rond fysieke en psychosociale veiligheid te combineren en een om- ǀĂŶŐƌŝũŬĞƌĞ ŽƉǀĂƫŶŐ ǀĂŶ ŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚ ĞŶ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚ ŽƉ
de werkvloer te hanteren. Een andere aanbeveling is om ŚĞƚ ĞīĞĐƚ ǀĂŶ ĚĞ njŽƌŐĐŽŶƚĞdžƚ ŽƉ ŚĞƚ ǀĞƌďĂŶĚ ƚƵƐƐĞŶ ŚĞƚ
veiligheidsklimaat en gezondheids- en veiligheidsuitkom- sten verder te onderzoeken. Dit zou bijvoorbeeld kunnen
ĚŽŽƌĚĞŝŶǀůŽĞĚǀĂŶŚĞƚƉĂƟģŶƚǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐͲŬůŝŵĂĂƚŽƉĚĞnjĞ
ƌĞůĂƟĞ ƚĞ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬĞŶ͘ dĞŶ ƐůŽƩĞ ǁŽƌĚƚ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬĞƌƐ
ĚŝĞ ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƟŶƚĞƌǀĞŶƟĞƐ ǁŝůůĞŶ ƚŽĞƚƐĞŶ ĂĂŶŐĞ- ƌĂĚĞŶ Žŵ ŶŝĞƚ ĂůůĞĞŶ ƚĞ ĨŽĐƵƐƐĞŶ ŽƉ ŬǁĂŶƟƚĂƟĞǀĞ ĚĂƚĂ͕
ŵĂĂƌ ŽŽŬ ŬǁĂůŝƚĂƟĞǀĞ ĚĂƚĂ ŽǀĞƌ ŚĞƚ ŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞƉƌŽĐĞƐ ƚĞ
verzamelen en beide onderzoeksmethoden te integreren.
Op deze manier kan een completer beeld geschetst worden ǀĂŶĚĞĞīĞĐƟǀŝƚĞŝƚǀĂŶĚĞŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞ͘
ŽƌŐŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐǁŽƌĚƚĂĂŶŐĞƌĂĚĞŶŽŵŵĞĞƌŝŶnjŝĐŚƚƚĞǀĞƌ- krijgen in de gezondheid en veiligheid van hun medewer- kers door het verzamelen en monitoren van geaggregeerde njŽƌŐŐĞďƌƵŝŬŐĞŐĞǀĞŶƐ͘ ĞnjĞ ŐĞŐĞǀĞŶƐ ŬƵŶŶĞŶ ŶĂŵĞůŝũŬ͕ ŝŶ
ĐŽŵďŝŶĂƟĞŵĞƚĂŶĚĞƌĞǀŽƌŵĞŶǀĂŶĂƌĐŚŝĞĨĚĂƚĂnjŽĂůƐǀĞƌ- njƵŝŵĐŝũĨĞƌƐŽĨŝŶĐŝĚĞŶƚĞŶŵĞůĚŝŶŐĞŶ͕ŝŶĨŽƌŵĂƟĞŐĞǀĞŶŽǀĞƌ
de mate waarin bepaalde gezondheids- en veiligheidsissues ĞĞŶƌŽůƐƉĞůĞŶďŝŶŶĞŶĚĞŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞ͘KƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐĚŝĞŚƵŶ
veiligheidsklimaat willen verbeteren zouden een veelzijdige ŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞƐƚƌĂƚĞŐŝĞ ŵŽĞƚĞŶ ŚĂŶƚĞƌĞŶ ǁĂĂƌďŝũ ǀĞƌƐĐŚŝůůĞŶ- de klimaatdimensies worden aangesproken. Hierbij moet worden opgemerkt dat ondanks de huidige trend binnen EĞĚĞƌůĂŶĚƐĞ njŽƌŐŽƌŐĂŶŝƐĂƟĞƐ Žŵ ŽǀĞƌ ƚĞ ƐĐŚĂŬĞůĞŶ ŽƉ
njĞůĨŽƌŐĂŶŝƐĞƌĞŶĚĞ ƚĞĂŵƐ͕ ŚĞƚ ďĞůĂŶŐ ǀĂŶ ĚĞ ƌŽů ǀĂŶ ŚĞƚ
management in de verbetering van het veiligheidsklimaat ŶŝĞƚŵŽĞƚǁŽƌĚĞŶŽŶĚĞƌƐĐŚĂƚ͘ĞŶŽǀĞƌnjŝĐŚƚǀĂŶĂĐƟǀŝƚĞŝ- ten die onderdeel kunnen uitmaken van een veelzijdige ǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƟŶƚĞƌǀĞŶƟĞŝƐƚĞǀŝŶĚĞŶŝŶdĂďĞů^͘ϭ͘
Veelzijdige veiligheidsklimaat-
ŝŶƚĞƌǀĞŶƟĞ
Veiligheidsklimaatdimensie ĐƟǀŝƚĞŝƚ Stakeholders die betrokken zijn
Prioriteit van het hoger
management voor gezondheid en veiligheid van medewerkers
ϭ͘ Gezondheid en veiligheidsrondes door hoger management:
informele bijeenkomsten waarin ĚŝƌĞĐƟĞůĞĚĞŶŽĨďĞƐƚƵƵƌĚĞƌƐƐĂŵĞŶ
met medewerkers in gesprek gaan over gezond en veilig werken.
,ŽŐĞƌŵĂŶĂŐĞŵĞŶƚ͕ŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐ
Betrokkenheid van de direct leidinggevende bij de gezondheid en veiligheid van medewerkers
2. SSTL training voor direct leidinggevenden:
direct leidinggevenden worden ŐĞƚƌĂŝŶĚŽƉĞĞŶƚƌĂŶƐĨŽƌŵĂƟŽŶĞůĞ
ůĞŝĚĞƌƐĐŚĂƉƐƐƟũůŵĞƚƐƉĞĐŝĂůĞ
aandacht voor gezond en veilig werken
Direct leidinggevenden
Groepsnormen en –gedrag omtrent gezondheid en veiligheid van medewerkers
ϯ͘ Teambijeenkomsten over gezond en veilig werken:
bijeenkomsten waarin alle teamleden gezamenlijk relevante issues op het gebied van gezond en veilig werken bespreken.
Medewerkers bereiden deze bijeenkomsten voor door (online) hun mening te geven over stellingen en direct leidinggevenden ďĞƌĞŝĚĞŶnjŝĐŚǀŽŽƌŵŝĚĚĞůƐ^^d>
training (zie hierboven)
ŝƌĞĐƚůĞŝĚŝŶŐŐĞǀĞŶĚĞŶ͕
medewerkers
ŽŵŵƵŶŝĐĂƟĞŽǀĞƌŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚĞŶ
veiligheid van medewerkers
ůůĞĚƌŝĞĚĞĂĐƟǀŝƚĞŝƚĞŶŚŝĞƌďŽǀĞŶ ,ŽŐĞƌŵĂŶĂŐĞŵĞŶƚ͕ĚŝƌĞĐƚ
leidinggevenden en medewerkers WĂƌƟĐŝƉĂƟĞŝŶŚĞƚǀĞƌďĞƚĞƌĞŶ
van gezondheid en veiligheid van medewerkers
ůůĞĚƌŝĞĚĞĂĐƟǀŝƚĞŝƚĞŶŚŝĞƌďŽǀĞŶ ,ŽŐĞƌŵĂŶĂŐĞŵĞŶƚ͕ĚŝƌĞĐƚ
leidinggevenden en medewerkers dĂďĞů^͘ϭKǀĞƌnjŝĐŚƚǀĂŶĂĐƟǀŝƚĞŝƚĞŶĚŝĞŽŶĚĞƌĚĞĞůŬƵŶŶĞŶƵŝƚŵĂŬĞŶǀĂŶĞĞŶǀĞĞůnjŝũĚŝŐĞǀĞŝůŝŐŚĞŝĚƐŬůŝŵĂĂƟŶƚĞƌǀĞŶƟĞ
dŝũĚƐĐŚƌŝŌǀŽŽƌƚŽĞŐĞƉĂƐƚĞƌďŽǁĞƚĞŶƐĐŚĂƉϮϬϭϴ͖ϯϭ;ϯͿ ϭϭϵ