Geregistreer aan dil' Iloofposkantoor
as 'n
Num;blad.
O.B. Voeg Hoofstuk Tot
Republikainse Tr&disie
K.G. OP LICHTE.NBURG
Die
binnetreding
van
sy
tiende
hestaansjaar is hewys
dat die Ossewa·
brandwag
gekom
b
et
om
te
bly,
bet die
Kommandant-Generaal
,
da·.
Hans
van Renshurg, op I Augustus
te
Licbtenburg gese hy geleentbeid van '
n ver·
gadering onder voorsitterskap van
genl.
1\l, C. Eloff.
Die K.G. b
et beklemtoon dat die Ossewabrandwag
as nie-partypolitieke
No. 37.
organisasie die
enigste
georganiseerde draer
van
die
republikeinse -
gedagte
- - - : - - - -
is wat
sy
koers kon
sekwent
kan
bou.
Jrg. 6.
l{aapstad, Woensdag, 13 Augustus 1947.
Opposisie Juig Oor
Krisis
'n
Beter
voorbee
ld
van
hoe
volksvraagstukke
d
e
ur politi
e
k
e
partye uitgebuit word
vir eie
voordeel, kan
beswaar
lik
bedink
word
as
die wat
Engeland
tans bied.
Ondanks Engeland
op
die rand van
'n
afgrond verkeer weens
sy ekonorniE''l<l
krisis, vill(l ons
di
e vo
l
gen
d
e
bt'rig in
'
n
Enge
lse
weekblad,
afkomstig van sy
korr!'spondent in Louden:
,Die Tories
(Ch
u
rchill
sc
party) juig
oor
die land
se
pro-blt>me
e
n
hoop
op
die
o
nd
erste
u
-nin
g
\"an
hul
Amerikaanse
vrien-d
e
vir die verkryging
van 'n
nuw
e
koali'>ie
as
prys '\'ir
Ameri-kaanse dollars."
Onder die partystelsel,
waar-mee ook Suid-Afrika terdee
kennis gemaak het, is dit in
belang van enige opposisie as
die regering deur vraagstukke
oorweldig word, want dan
kry
hy weer 'n kans om in die groen
kussings te kom.
Hoe
groter die
vraagstukke dus,
hoe
groter
die
geleentheid om propaganda
by
'n verkiesing te maak.
Vraag-stukke
bring
ste
mm
e;
daarom
bly bulle
li
t>
f
s onop
g
el
os -
net
soos seke
r
e
b
oere
in
K
aa
pland
weier
om
jakka
lse
dood
te
maak
omdat
bulle
''
ir di
e
klein
jak-kulsies
se ster
t
e
ge
lde
lik
e
ver-goedl
n
g
kry.
Die KG. het
in sy
toespraak
daarop
gewys dat die O.B.
op
8Augustus sy tlende
bestaans-jaar binnetree
en verklaar
dat
dit 'n bewys is
d
at
die
organisa-sie in die organisa-siel
van
'n
groot
ge-deelte van
ons
volk
posgevat
het,
temeer omdat aile
besklk-bare magte wat denkbaar
is,
teen
die organlsasie gebruik was.
Dlt kan
d
e
rbalwe
aange
n
ee
m
word
dat
di
e
O.B.
gekom
be
t om
t
e
bly.
Vervolgens het die :K.G.
ver-klaar dat hoewel
daar
in ander
organisasies
ook
r
e
publlk
elne
is,
en die
O.B. daarvoor bale
dank-baar
is,
die Ossewabrandwag
gedurende die afgelope jare
die
draer van die republikelnse
ge-dagte
was
e
n
dit vandag nog is.
Met verwyslng
na
die
verkie-sing
het
d
ie
KG.
verklaar
dat
volgens persberlgte, die regering
glo
voornemens
is
om
'n sg.
verkiesingsbom te los. Die O.B.
het nie
gedurende
die
oorlogs-jare
weggehardloop nie, en sal
ook
nle van hierdie ,hom" af
weghardloop nie.
VRAE
Na afsluiting van die
verga-dering
is etlike vrae aan die
K.G.
gestel.
In
die antwoorde het die KG.
beklemtoon
dat die
O.B.
gedu-rende
die afgelope
jare
die
enigste
georganiseerde
draer
van die republikeinse gedagte
was, vandaar die grootskaalse
internering van O.B.-lede.
Dit
i
s
goed
d
at
'n
volksorga-ni
sas
i
e
wat nie
n
a stemme soek
nl
e,
bestaan om die
republikein-se
gedagte
l
ewend
te hou,
ter-wyl die
opposisie-party
terwille
va
n
nie-r
ep
ublikeiu
se
~;temmegenoodsaak is om
r
epublikauis-m
e
op die agtergrond
te "kuif.
Dlt
is
'n
begryplike rede
I'llons
n
eem
bull
e
dit
n
ie
kwalik
ni
t'.
Op 'n vraag of die optrede
en
Kos
Minder Vryheid
Dog yolop
Tyd en
Tabak
Ingrypende maatreels
wat
·
die . d
e
mokrati~
s
~
vrybeid,
~aan:oor
die
oorlog
o.a. gevoer
i.s'
draeties
inkort,
is
verlede
week
deur d1e
eerste
m1mster
van
BrJttanJe,
Clement Attlee,
aangekond•g
toe hy
'n
ooreig van
die Britse
ekonomiese
krisis
gegee
bet.
1.\lense
sal deur
die
staat verplig
kan word
om
te
werk waar bul
kragte
die meeste nodig
is,
en
werkgewers is
gewaarsku
dat .
die
reger~g
nie
sal aarsel
om
die
su-engste stappe te doen teen
ondernemmgs
wat
m
e
inval met die
staat
se
hebeerplan
nie.
lede Jaar
£369,000,000
se
ta
b
ak
ui
t
Amerlka
ingevoer
1
8.
Blykbaar
AttlN~het met
verwysing na
die
oorsake van die
krisis
daar-op gt>wys dat die
nywe
rh
eidsont-wikkE>ling in
die-
buiteland
vir
Engrland
'n
harde klap
was,
dat
die
oor
l
og sy
uitguwes omhoog
geslinger bet
e
n
dat
sy
uitvot>r
as gevol
g van
die oorlog
met
twee-derdes
grkrim
p b
et. Die
stcenkoolproduksie is ook benede
die vereiste peil, o.a. weens die
feit dat sommige werkers nie
hul vcrpligtings nakom nie. Dan
kom nog die feit dat ,die herstel
van Europa bale stadigcr is as
wat gehoop is."
Volgens die syfers van die
eerste ses maande van hierdie
jaar oortref Engeland se
uitga-wcs sy inkomste met £700,000,000
per jaar met die gevolg dat die
Amerikaanse lening wat tot 1950
moes gehou hct, reeds voor die
einde van hierdie jaar gedaan
sal wees.
PLANNE
Die planne wat aan die hand
gedoen word Is groter produksie
Teruggawe
Van
Gewere
Diegene wie se gewere tydcns
die oorlog sonder betaling
opge-kommandeer is, het nog tyd tot
30 September om aansoek te
doen om hul gewere terug te
kry. Aansoeke moet gerig word
aan die Adjunk-kwartiermeester
generanl (tegnies),
Groothoof-kwartlcr,
Potgieterstraat,
Pre-toria.
in die kolonies, 'n halfuur
per
dag Ianger arbeid in die
steen-koolmyne
sonde
r
prysgewing
van
die
vyf-dae
wt>rkweek.
en
'n algemene verhoging van die
Britse
uitvoerproduksie, veral
staal. Verder sal die
landbou
ontwikkel word om 20 persent
meer te produseer vir
binneland-se verbruik, en daarvoor sal
jong mense aangemoedig word
om op plase te gaan werk.
'n
St
r
e
n
g
beheer
oor
arbeid
word
ing
este
l
sodat
noodsaaklike
produksie dit' nodige werkkrag
sa
l
htl,
en
m
e
n
se sal
van een
werkkring
na
'n ander
oorge-plna'l ka
n
word as dit nodig
is.
Die leer sal met 420,000
vermin-der word.
:KWESSIE VAN URE
Origens sal 'n aantal
besnoei-ings in invoere toegepas word
wat vir die Britte pynlik sal
wees, dog sonder om veel meer
as 'n paar dae by die
!ewe van
hul land te voeg. £4,000,000
min-der sal aan petrol bestee word
' -
'n verlenging van 16 uur van
Brittanje se lewe, indien die
tempo van Julie se
leningver-bruik (£750,000,000) as maatstaf
geneem word. £5,000,000 minder
weelde en £10,000,000 minder
hout sal ingevoer word, terwyl
die voedselinvoer uit dollarlande
met £12,000,000 per maand
be-snoei sal word.
VOLOP
TABA:K
GE>en w
rmind
er
i
ng
in
di
e
in-voer van
tabak
i
s egte
r
aange-kondig nie, ondanks daar
ver-moet di
e
Britse w
e
rker
genoeg
rookgoed h
e
vir die
ses
d
e
dag
wat
hyl
eegle.
Attlee het
verwys na die
hulp
wat
die
domlniums gaan lewer,
en
o.a.
ook Suid-Afrika se naam
genoem -
vermoedelik
krediet-verskaffing vir die aankoop van
vrugte
en groente, waaroor tans
onderhandel
word.
Aan
die
Brltse volk het Attlee,
na Sapa-Reuter
berlr,
Sondag-aand oor die draadloos 'n
som-bere waarskuwing gerig waarin
bulle aangespoor word ,om te
werk
ot
onder te gaan."
r
~----··---···~
Berei Voor
f
•
Attlee se aankondiging het
uiteenlopende misnoei{ in bree
kringe
teweeggebring
sodat
daar selfs gedugte teenstand in
sy eie party berig word. Daar
is allerwce sprake dat sY
rege-ring kan val as gevolg van die
krisis, wat hy self beskryf as die
grootste wat Brittanjc in sy
lang geskiedenis nog ooit
be-lee! bet.
van die O.B. die republikelnse
gedagte
verder gebring het, het
die KG. verklalu dat hoewel
nie
veel gedoen is nle, die
O.B. die
enlgste organisasie Is wat lets
gedoen het.
Die K.G
.
h
et
verder
verclu
id
e
lik d
at
die
stry
d
van
di
e
o.n. gedure
nd
e
die
afgelope
jare
en
di
e Nood
hulpfond
s
•n
epi<sode is
wat
be
hoort
tot die
republikeinse tradisie van ons
volk.
Gevra wat
di
e
voortbestaan
van die O.B. regverdig,
b
et
die
K.G.
geantwoo
rd
dat daar 12
goeir
r
edes
in die
Se
n
tra
l
e
Ge-vangenis
van Pretoria. is,
maar
ook
nog
di
e
feit
dat
die O.B.
die drae,r is van die
republlk
e
ln-se gedagte en
die gedagte van
be
r
oepsverteenwoordig
ing
o
m
die huidige politieke
struktuur
te
vervang.
Die
Siekste
Dra Die
Sieke
SeUs
Duitse films word
nou
ingespan
om gelcf vir
Engeland
te verdien
w
aarmee
h
y sy s
kuld
Iron
b
etaa
l.
Tydens die Olimpiese Spele
het
die Duitsers 'n filmopname van
die gebeure gemaak. Met
die
uitbreek van die oorlog was die
film in Nu-Zeeland, waar dit in
'Wellington vertoon is.
Omdat
dit Duitse ciendom was, het die
Nu-Zeelandse regering dit
ge-konfiskeer.
Die
film sal nou opnuut in
Nu-Zeeland vertoon word, en die
verwagte £20,000 of £30,000 wat
dit sal oplewer, sal dan aan
Engeland geskenk word om sy
ellende te verlig.
In
di
e
tekt>n
van
di
e
mis-lukt
e se'ljarige
were
l
door-Iog wat
vera
l
ook ten
d
oe
l
ge
had
het
di
e
verlcryging
van
ewigduren
d
e
vrt>de,
i
s
hierdie
oorlogsraai
van
l''rankryk wat kort
ge
l
ede
vir
di
e eerste
m
aa
l
sedert
1938 vergnder
b
et
om o.a.
verpligte
militere
di
e
n
s
in
te
ste
l
-
nog voo
rda
t
die
afgelOJX"
oorlog formee
l
beeindig is.
BLADSY TWEE
,.D
I
E O.B.," WOENSDAG, 13
AUG
:...:
U
:...:
S:...:T
:...:
U
:...:
S
_
l
:.:
94
:..:
7
.:_ _ _ _ _ _ _ _ _ _
~-
-
---
---
---Maatskappyvergadering:
SAAMBOU
(PERMANENTE)
BOUVERENIGING
Vyfde
J
aarvergadering
van Aandeelhouers
TOESPRAAK
VAN
VOORSITTER
Op die Vyt1te r.ewone Al,:emene Je.e.r-vergaderln« van 8uambou (Ptrmanentel Bouverenll{!n!f, Kth•>U np Vrydng, • 2:>
Julie 1017, htl di~ Voor•lller, rnnr Gerard lllotrdyk, file voiKtnde meege-deel In verbAn<l mel die werk•aamhede va.:l dla ar~:riiii>C hoekJaar:
VIr my Ia dil ht1on<Jer aangtllaam om op hlerdlt v•r~A·I~rlng I~ kan vooralt,
v~ral waar u Ulrt•kteure aan u 'n
ver-elag kan l«'!wer Wl\arna u f'n ons 110 reik ..
hlllftnd ultgealen bet, en wac.r u Ver-enlglnr: nou die 1tadlum berelk hel wur by die vrug van die gesonde b<>u· wuk v11n die a tgelope vyr jaar kan pluk.
Dlc atate ~n die Veulag •·an Dlrek· t~ure vir die jaar I:C{'!ndtg 31 Maart
1917 Ia reeda •n gerulme tyd ~tede aan u afgntuur en, 10011 u d&&rult 11&1 op-mrrk, bet die VrreniK!ng to aUe opaline ulta\tkende vordrrlng gedurende die
ar-l{etop~ b•Jtkjallr cemaak. Ek neem aan dllt 11 die alate en die Verolag van
Plrekteure bl'lltudeer bet en ek Ia nle van voornome om u ty<l In butag te neem met •n breedvoerlge behandclln,; durvan nle, J:k voet e~ter dat dit wenallk Is om u aanda,; op 'n paar belangrlkt punte te veettg.
8\Tt::
De bale van die Ver~nlgln,; bet In die j:Lar md te7,069 verm~rdtr en op
31 Maart op f399,r.3& 1:~staan. Die
venn~1'derlng In bate vergelyk bale gunatlg md dle >'lln dle vorl!;<' J:tllll', wat i70,3t8 bedro. het.
K."l'IT \ \1,
•::s
DF.PO"ITO'S:Die aand~tekapltaal het ceJ:rOtl van
fllft.23., tot U4&.94Z - 'n vermeerde•
ring van £60,707. Hierrlle ..:root ver· meerderlng lo hnotllftllkllk te danke ac.n die vertroua wat SANLAM In <II~ Ver· rnlglng olei en die 1teun wat dl~ ~root
vrroekering•maatoknppy verteen h~t.
Die geld op dep<~•itn'o en optu~rrek~·
nln~t• het met £31,3311 vermteroltr tnt
£24~,029. Hlerdle vermetrdertng to
mtnder aa dl6 van dl~ vnr.ge JnRr en In dl6 op•IK I~ dlt teleur•lellen•t. Iller· teenoor kan ek meld dllt, terwyl die deposito'• en al'ftCofrtkenlngl by nns
Verenlgln~>; t~~;enecm htt, vertktlt
an-der verenlgln~;a 'n arname tn hler<ll~ op&lg cetoeon het. lllndl~ venkynoel kan •·aarakynl!l< toegeskryr word o.an die I:!'O<It ve1'me6dertng van handcl3· arUkeb wat tans op die mark Ia en die ~~~es van lpekulule In IUtodele op die dfel<teheura, ,. at bate van die publl~k ee apaargel4 to die arg~lope jaar vu-orber bet.
L'E:O.T.\(l" OP \1 RR\'\0:
Aa..-ke om Jenlnp op nrband het gerMid lngekom. Dlt het clle VUflll· clng In ataat ~stel om •n gl'J!Onde keurtn,; en 'n venotgtlge IHield toe te
pu. Alln die elnde v&a die boekjaar wao dear •n bt:<lra.: van !342,831! u:t·
geteen, •n verm••roltrlng van {97,0~0 1edert die eln<l~ Vlln dlt vorl~;e boel<·
jaar. Qna itntngo to vertprei o<>r 297 verb11nd~ en dlft ~temltldtldt> be<lrar; van die ltnlntt• 11 !1,i54. C:een lfnlng van meer aa !5.000 Ia aan die verenlglnK venokul<llll nit, ~n •II~ lenin~;• lo G•lmal
toegeataan op grh<•ue tn 1llt'l etede en in t!ffl arutflr
don•'·
wanr 'n vcrmeer .. derlng van h•vulkln1• In file nabyetoe-komi nr.ftg kan wt~rd. ' Pie &llndulllln,;o Ia <lat die bulten·
gt~wone 1tyglna:: In die III'YI~ van wo·
n!nga nou ultelodellk tot •lllltAnd r;e-kom bet. Ollll kan ntn anders a• om "' dink clllt die c..•okarnna:: van die Wlnabelutlnc op Vn1goed htertoe m~
l{ewerk h~t nlc Tuwyl b<>ukoste en vera! die kOSI" van arbdd ro boog bly, kan ek e,;ter nte • n I{I'O(Il clal!ng tn die pryapell vnn "ontnga In die voor· ultlll: 1tel nt11.
A thoe<w•l ollll urate doe! en rede vir loe•taan Ia om behulp::uam te "ees met
lmlll>ou en •odoende die tandsburgeno te heir> om hulael•ll!lnra te worol en hub· trot& te ontwlkket, vln<l on~ dnt d e meuMrheld Vlllll tenlngs tot nog toe r,e~;ee 11 vtr nanlcoop von beatannde hul~. Ole wonlnonood kan op~:etoa word all~n deur dlo aanbou van huloe en nte deur die k0011 van reed• beota•n· de bul•e nte. Pie bdrflcllke mlndtre aanVI'Ilat: vtr werktlke b<>ulenlmt• het vuaklllende oon::lce waarvan die ver-naamate 11:
(l) Ole boubeperklnp wat van ower· heidi,. ef op,;el~ word. Dtt b no.: ateeds moelllk om bouptr· mltte te kry.
(2) Dl• v;onlngb<>uakemaa van die Be·
hutslnl':llraad •elr. 'IOI'Ilt taer huur In voorultaltr gealel b•t en die hoop by mena• taat ontataan het om t~•n mlnder koste uttdnde· Ilk hul•elenaara te word.
Hlrrdle, voorultllfl:t~ I• In <lie prak·
tyk lfllt nle verw• enllk nlfl <leur.IM b~trekllk mtn hulsfl voito<ol lo, •n dl~ knate df\llrvan ao hMR WM •l~t dlfl
maanMhkae panltmente vee! hol'r Ia ao wat vtrwag waa.
Vl\null Ianda· en hHIIvlttuele btl•nc: I• prtvac.·t tnlstatlrr en l•rlvnnt onfler·
ft>'llling nog •tefdl die brate.
Re.oerwe word i691 r;tplaas eo t7:i wont aangewend om voonolenlng te maak vir •n diwldend op aubakrlpale-uodote.. Dlt lallt •n balano van 11,420 wat na die volgeode boekjur oorcedra oat
word.
TOf;KOilf~PLANNE EN \ OVttl lT·
SIGTE:
Dank~y die gcsondc annvoorwerk van
die vertede en die oleun Willi u
Ver-enlglng van SANLAM, Federate Votke·
belegglnge Beperk en ander rlnansl~ie
lnstelllnga onlvang het, het u Verenl-glng nou die atadlum berelk waar by tn die vermof Ia om die nodlge atappe te neem om vlnntg<'l' u.t te brei.
By •n vorlge getecntheld het ek dft<lr· op
"""'Y'
hoedat die gebruik omkom-mwle aan asente vir die verkry van aaNIO<'l<e om verbandlentna te bet.aaJ. ons ultbretdln& atrem. C.lukkll: Ia die kcmmwleltoeu, dtUr die bemlddellng
van dte RegtatrattUr van Bouverenlf:'lnga na rao;!pl~lng tuaK'D b<>uverenl,;lngl, In die loop van die jaar nnntnder.
Uterdle otremmende faktor beataan dus feltllk nle meer nle. Die Regbtrateur verdien aile lor vir ay geetaagde tussen· koms tn hlerrtte aangel~nlhetd, •·ant die rlgtlng waarln by ~;estuur het, Ia geaond.
\'erlede j&a<' bet ek dlt as my oor· tulglnc uitgespreek dat Sa&mbou nog
In die nabye toekoms 'n waardlr;e pltk
naas clle ander ~troot Afrikaner
!lnan-alHe lnot~llin!:l sal lnneem. Die ~:uno ttge rtaultate van die argelope jaar het dc.trdte oortul!'ling versterk.
Volgens die jong•te verslag van die Regbtrateur van Bouverenlgtnga wu
daar aan die begin van die ja&r 33 ~rmanente bouverentglnga met t"tal~ bate van i141.000,000, a•ook 20 lydft· like bouverenlglng•. S&Mnb<>u lo die
enlgate AfrJkaanae permanente bouver· enlglng In ons land met ArrlkAana 111 die amptellke taal. Hy vut dua 'n ernotlr;e l~mte wat daar b~lllan het en ay toekom•moontllkhede 11 byna on· beperk. U direkteure verwag dat Saambou In arslenbare tyd In ey fond·
ee In mtljoene sal meet.
In die verlede wa1 dlt hoofaaakltlc
die klein getal be•taande a~tnf1eethouero
en die reeds genoemde flnanslflft lnalel·
lings wat die vertroue In die te>ekoma vc.a Saambou met u Dlrekote ge<leel bel. As Saambou moet word wat ona
alma! vir born In die voorultelg at~t. d:m moet by ook die eteun van dlft h•le
volk verkry. Vandag beataAn dllar ook geen re<le .... aarom by d~~oardle at~un nle
11&1 erll:.,g nle. Saamb<>u ontvan~; ~tel<l op deposito ~n teen geld utt op verban•l
op tenne ... at ewe J:UDSllg Ia u dl~ van ander b<>uverenll:fnga. Ballmbou betaal nou 'n dl•1dend op ay pennll• oente aandele wat ""lykltallnde Is m•t die diwldend wat deur clle crotere ptt•
manente bou'l'eHnll:iDP to ona lead be· taal word. D!larhenewena btataan no;: die moontlll<held dat die dfwldcnd later na :i~ verhooc kan word. In hlerdle verband wll ~k vtrw)'l nil <lit W7lll• glnK van ons Statute, wal vutede Ja~>r aangebrlng 1•. Die bettktnls van httr•
die wystgtnl{ I• dal ~rmanente a11ndele wat reeds ultgerelk Ia or voor 31 Maart
1953 ultgereik word, ger•~:t ig oat wet~ op 'n voorwaardellke kurnuh•tl""" dlwl·
dend van :5%; m.a.w. hlerdle aandeel· houera k&n lot 10~3 vergotfl word ult toekomstlgo wln.te wanr file diwhlen•l aan bulle ult~:•ktrr, mlnder as ~~ waa. Met die oog hltr'>P wll ek nogmaala die aankO<:>p '9an r•rmanenlc nnndrle In
Saambou by die beleggende pubttck
aanbeveel.
Elke persoon wt>t In 'n bouverenlglnK geld bete,, het•Y In aandele, op dtpaollo, or op apaarreken!ng, dra ay deeltjle by
om ay volks~note In 1t&&t te stel om bul ele wonlngs te b<>U of te koop.
"O:SI'G'OOn:
Ole •onln~ to nllll land Is groat en dlt tr•r vera! die venotedellkte Alr1· kaner. Voltrem die opname deur die Nederdulta Guerormeerde Kuu 'II'OOD
reed• 30 persent van Afrlkanera In ona ~tede. Rakende die bebubtru: van
blerdle veretedtltlcte Afrlkan•n h•t dl.
P. du Toll In ay rt'ferut by ~:el~otbeld ,~oft die onllns:se Kerkttlce Volkakonces
hom 110011 volg ultgetaat:
.. •let ondersoek bet ons vMgeat~l dill 3~ persenl van die stads!'eslnne van one Kcrk elenAara van hut wonin,;s Is, teenoor byna An persent op die platte· land. In die otede to dus 64 persent van on• geslnne huurders van huloe or "'oonstcll~ or kam•r~. Hierdie relt dra
v•el b)' tot die hublike onbestendlll(hfl<l, wat "'eer •Y uitwerklng lft<lt alen In
g~tcllke vervlakklng."
Iller 1~ duo grool werk vir Baambou om te doen.
11001• Bt:,TlTR:
Mnr. F. J. H. Qua•s. die bestuurder en oekretar's van die Yerenlgln,;, hd gedurende die argelope jaar ult ona d+tni getrce en Federate Volkobetegglngo Re· ptrk btl ty<lelik opgetr~ ao aekretarlue op on• hoofkantoor, wat aedtrt dl~ IO.fl.l·
te vergadering nao Kaapstad verskutr to. Die vakante poa ts deur ona fi:Hid·
verteer en 'n aantal ult•t•ken<lt Aana041• ke I• onlvan<:. Ons hooo dat •n lllln~t•l· ling blnne die volr;ende week Ctmllak eat word.
Pank is verokuldlg aa-n FMfrate Volk•belegginc:s Beperk vir diP dlensto "''at bulle a•tn die Verenlglng r.tlewtr hrt t~n •n ulters l>lthkt VtrJI'Otdlntr.
Ek kan all<'<'n die hoop ultJT•reek dat,
waar ons nou ar~tkeld vtln mekaar pan n~m. <l•e bartllke aamewerklng tuuen hlerdl• twee lnrtrllnp In dl~ tot'lcoms .. tyd sal bly voortbestaan.
Aan d le peraoneel van 011!1 Prtl01'1a •
tak en u.n 0111 venkWtnde ptaaallke
agente, •·at tana vtnntg In cetal
toe-n«m, Ia ook danlc verakutdiJI vir ult· atekende dltllllte celewer.
I) lRl:K 'Il'.::
In die loop van die jaar het mnr.
w.
A. uorme)'l', die vooraltter van SAN· LAll, en mnr. W, B. Coetur, mede·
boolbeatuurder van FedU&Ie Volksbe· legging Beperk, as lede van die direk-ale bedank, taaagen<xmde weens menlg·
vuidlge werk.aamhede. Mnr. Hormeyr het met IY benoemlnK iut verotaan dat
by net tydellk ao dlrPkteur aou optree, en nadal hy hnmaetr tevrede ceetet bet
daL die oake va.n u Vert"nll{lng In orde Ia, sodal die opmtme v11n verdere aan·
dele deur SANLAM K•rellvtrdlt> wae, het
hy kort na die vori(Ce Jf\arvergaderlng
ultge\ret. Sy ptrk lo l(evui deur die
benoemln!f van dr. 1\f, 8. I.ouw, bestu·
ren<1e dlrekteur van SAN LAM en Bo·
nwokor, wat vanar •lie hegln as sy sekundus r,edlen het, meer as twee Ja.ar tank reodl ona direlcJiever~;aderlngs
b)'WOCon en croot betangattlllng In die ultbrelding \'&n u Vtrt'nlglnlt getoon het. In die plelc van mnr. Coetur ia &an·
ceatel mnr. Rakktr, •n wetbekende b<>u· mf'Uter van Kaapatad en tot onlan~ts •n pbaaltke dlrektrur •·an •n aoder bou-"ereniK!D.:. Ule kennls en ervarlng van hlerdle t" ee here 13 van groot .,.·a.arde vh' u maatakappy,
Ek wtl hludle gel~ntheld gebruik om my mede-dlrtltteure bartllk te
be-dank vtr hulle c__,.rdeorde hulp. Goele apanwttrk en ~;resdrlf vir ODS oaak
bet nog steeda ons bcrudslaglna
ge-kenmerk. AI hlndle dlenate in die
moetltke b•&lnJare wat a~er die rug Ia, Ia ""ndtr aetdellke betontoc g~gee. t>anrom to dubbele dank aan die here venkuidlll en In baonder aan more. Hurmeyr en Coetzer, wat setr• na hulle
utttn•llng ateed• bewy~e iewer van hulte aktlewe helt;ngatelllng.
Ek altl nou die nanname van die tinllnoll'le llate en Verstag van Dlrek-teure voor. (Advt.)
Immignante
Leer Non
Afrikaans
Mee
r
as honderd van die
Brltsc immigrantc
wat
tot dus·
ver In Suid-A!rika aangekom
hl't, is bcsig
om
Afrlkaanse
klassc aan die
K
aapsc Tegniese
Kollcge by tc woon. Die mecstc
van hicrdic immigrantc bet da·
delik lngeskryf nadat bulle in
Suid·Afrika aan wal
gestap
het.
Onder
die
studentc Is daar
vakmanne,
sakemanne,
drukkers
en
dikwcls
'n
hele
famllle.
na
mnr. L. Small, hoof van die be·
trokke dcpartcmcnt mcedecl.
Adresse Van
Oud-Gevangenes
Di
e
B
e
'ltuur
va
n di
e
Bond
v
a
n Oud
-Gri
nt
c
rn
l'e
rd
e'! e
n P
o
·
l
i
ti
l'
k
e
G
t'
un
gc
n
t'
'l wil gr
aag
inaa
n
ra
k
i
n
g
k
o
m m
l'
t
n
ll
e o
ud
-g
l'i
nt
t-
rn
ec
rd
r.ll e
n
o
u
d-
p
o
liti
e
k
e
gt'\'angt-n~ wie o,e
a
d
re"o,e
ni
e
inb
u
l
be!li
t
is
ni
e. A
lmal
w
a
t
niedi
e
AultU
"t
u
s-o
m
w
nd
brie
f
ont·
\
'a
n
g
b
e
t n
ie,
m
oo
t d
a
d
t>
lik
"
kryf
aa
n
di
e
ng
e
r
e
nd
e
'iE'
kre
taris,
m
n
r
.
0
.
I
M
Xe
J
,
,J\
liddl
e
t
on,"
G~)·town,Xa
tal
.
Ossewabran dwagdag
..
WORCESTER
•
Fmul
s
da
g
t
'
i
e
rin
g
op
S
au
•
rda
g,
16
A
u
g
u
s
tu
s,
1917
,
op
S
kou
g
r
o
nd.
Ol'f:l'\J~GE:\"
B
ASAAR: S n.
m
.
()!'}~~BARE
V
E
R
GADE
R
IXG:
7.SO
n.
m
.
Hoofspreker:
Gebledshoofgenl.
F.
D. du
T.
van
Zyl.
Et
('Ssa
l
bt>d
ie
n
t
w
rd
.
•
Ail
e
Afri
k
ant-rs lln
rtli
k
\\
'r
ll
<o
m
!
SOOS ONS
LE:SE:RS
DIT SIE:N
Wie V .S.A.
Uitsoek
As Burgers
Dr.
E
rika Theron, Stellenbosch
skryf:-Die Kaapstadse Eng!•lsc
og-gendblad was bnic
onthuts oor
die verklaring
van
g!•nernal
MacArthur dat die V.S.A.
vir
Ja-pan
vergcwc bet. Wat
my as
'n
Boerekind
van Suid·Afrllm
\'cral effens !nat
skuins
lag het
is dat die kocrant daarop wys
dat jy darem nic
so gou mag
vergcwe
en
vergel't nie!
'n
Ml'ns
kan maar net
s~:,.Jnjuis
-so voel
ons ook!"
I
n
,.The
Saturday Evening
Post" van
19Julie
let•s <'k 'n
artikel wat
sekcr N•rs
hierdle
Engclsc kocrant
sal onthut.s.
Die
skrywcr, cne
W. G.
Down!!,
is, na
'n afw!'slghcid vnn nmpcr
dric
jaar aktlcwc
dicns In
Euro·
pa, nou weer
pas vyf maandc
op
sypln.as
tcrug.
In
'n artlkel .,Europe can
send us \\'orklng
Farmers", kla
by
oor
die
ernstlgc• gebrck aan
plaasarbeiders
In
V.S.A.
en on·
dcr~tcun
hy
soortgclykc voorstel·
le wat reeds in Amerlka
ge·
maak is,
nl.dat plaasarbeidcrs
van Europa moet ingevcer
word.
Maar watter mense
Is dit
wat
die Amcrlkaner
graag
na
sy
land
wll
lngcvocr h(l. Is dit van bulle
licwe bondgenotc, die Frnnsc
oi
Beige of Hollanders? Nee! Manr
laat ek Hewers
aanhaal
wat hy
sc:-,.E
k b
t>t
hi
l'r
b
o
ftt'"i"d
n
t
l'
k
... n
l
\'Oo
rk
e
ur
gce nan
Duit
St' hoc•rl'.
Ek b
e
t b
ie
r
oo
r
\e
r
.,ig
t
ig t'n o
h
-j
e
kt
it'f nage
d
i
nk
e
n h
l'
t
Jtl'l'n
<;pe!>ia
l
t'
li
t'Cdt> "·
i
r
d
ie
Du
itM•
r
s
n
ie....
.
D
ie
Duit~n. <~el
ewen·
standaa
rd
va
n
sin
d
t>likheid,
net-b
t>i
d
en
..a
n
ita.,it' i..,
omt~ntnet
110
b
oog soo .. on<> in...
..
.
llu
ll
e
<;a)
n
i
k ... a
nd
t-r-.
w
ef'.., as
d
ie mi
l
·
joen
f'
Duit
seN
w
at i
n
die 'o
ri
·
ge ee
u
va
n
die
R
yn
l
nnd, Bade
n
e
n B
e
i
e
r
e ge
k
o
m h
t>
t
I'llw
it• e
n
asa
t
e
v
a
mla
g
va
n
on"
be·
kwa:l
m
ste
bo
e
r
!'
l'n
b
e'>h'
hur·
gers in
P
ennsylvan
i
a
I'llI
n
dh•l\l
i
d
de
W
este
i
s
n
ie...
Ons
lwt
so
baie wctcnsknplikcs
en
ll'g·
nici van Duitsland
gcbring om
ons by te
staan op gabi!'dl' wnar
ODS reeds aan die
w~rcld lddlnggee
...
chemic en fisiltn, Bcstann
daar
enige rede
wanrom
ons
nie
meer ncderigc EuropWrs kan
kry om ons te help
om
die
grond
te bewerk nle? Bcstaan daar
lmmigrante
Uit Nederland
Die
ccrste groep
immigrnntc
uit
Nederland
hct verlC'dc Don·
derdag in Kaapstad
nangckom.
Hulle tel sowat twcehonderd.
Saam
met bulle bet daar 'n
groot aantnl Britse immigrnnte,
mcer
as
dertig
Switscrs,
'n
aan·
tal Denc en
ook 'n aantal
Fran-se gekom.
'n
rede
wnarom ODS
wet,..nskap-llkcs sal
invoer om ons
te help
om voor
te berei
vir
oorlog,
maar
nic ook boere
die land kan
lnbrlng om ons te help om
'n
hongcr w@reld
te
voed
nie
?"Droom
ons, of hoc? Hier bet
jy 'n Amcrikaansc
boer
wat
na
Em
opa gegaan hct om
tc vt•r·
nietig.
Na
kontak met
di<' vall<
\\at hy
moes
vcrnictig wil
hy
bulle hulp in sy cie
land
hC ..
.
die hulp van sy ,·yand en
nic
die
van sy brawe bondgenotc nle!
Ander Leiers
Mnr. G. J.
Swart,
\\'estdcne,
Johannesburg,
skryf:
Ek bet die
jongste
vcrwlkke-lings
dopgehou en kom
tot
die
gevolgtrekking dat ons.
politick
gesproke, In die killc
kclders
en
doolbof
van
uitoorl~en
huigelary
gc.,lccp Is en
nou
spook en spartcl 'n
hele volk
om daaruit
te
l~om.Maar hoc?
Elke
kcer as ons
Afrikaners
sterk gcword
bet
en die
Jig
. van die
bcloofde
land
begin
sicn,
dan
Is dit die
Gevic
r
de
L<>icr wat inspring en
vcrwoes-ting saai.
Elkc
keer as
die
volk
bymekaar was bet
by bul
-le
uitml'kaar gcskcur.
So was
dil
In
1!133en so
na
Monu-mcntl<oppic. So was dit
met
die
O.B.
en so sal die lot
van
oom
l{)asle wrcs
as
hy nie bctyds
uit die set
kom nic. Soos die
Engel&l' Vcldm. gese bet, dool
hy
al byna fO jaar
in die
woes-tyn
en sal
hy daar in
sy
graf
val.
•
Gccn
Engclssprekende
sal vir
hom stem nle. Du.i..sende
wil
grnag 'n verandering he, en is
bereld om vir ons te stem as
by
net
uit die pad
is.Xou
kan
ons sy gcroemde
grootmocdig-hcld toets. Laat
hom
uittrce.
en die
leisels vir
oom
Klasic,
dr.
Karel Bremer, dr. Jansen,
ndv.
Pirow, dr. Donges
en die
jong
manne
van
daardie
kali·
bcr
gee.
Per
slot
van sake, waarom
moct
ons
jong geslag
(ons
hct
gccn
twiste nie)
vir
bulle
skan·
des
betaal? Gee
ons
jong gc·
slag
die
kans en ons sal
hulle
wys
hoe
om die groot
vraag-stukke op te los.
Ons knn
werk
en bet ook
nou
meer
as
gl'·
noeg van
die ou
klndstwlstc.
Ooreenkomste sal ons nerens
bring
nic!
\Vic
knn nog daar
aan tv.'Yftl na
wat allcs gebcur
hct!?
Die
nuwe Afrinkaner·
volk kan aileen nou gebore
word
uit 'n jong gcslag wnt
die
ellende
bescf
wat opgcsluit
le
in die partypolitiekc
moe-ras,
wat ons soveel pyn en
skande
baar,
want die
haatlikc
gemors bet al
tot
in die skolc
en gecsteslewc dcurgedring ...
en
dit
om sog. lcicrs. <Vcrkort
.
..
Red.>.
Noodhulp
VIr
Duit
s
land
D
U
ITS-AFRIKAAN
SE
HU
L
P-
A
K
S
I
E (
D.
A
.H.A.)
Ond
e
rst
e
tl!1l. on
s
Ta
a
k
o
m d
ie
Ont
settem
l
c l\'
o
od
in
Duit
s
l
a
rr
d
t
£•
t
'e
rli
g!
O
NS
BE
N
ODI
G
D
RINGEND:-e
Fondsc vir die aankoop van Voedscl, Klcrasic
en
Medisync.
e
Klcraslc
en
Skocne, nuut
ot
gebruik,
maar
skoon
en in
goeie toestand.
e
Biltong, Vet,
of ander Onbedcrfbare Ectwarc.
Stuur
u
Bydr~of
Bcsendlngs
ann u Plaaslike
!ll'oodlenigings-komitee
vir Dultsland or
rcgstrceks
aan die
D
U
I
TS-A
FRIK
AANSE
ll
ll
LP
-AKS
I
E (
D
.A.
H
.
A.
),
,D
IE
O.B.," WOENSDAG, 13 AUGUSTUS 1947
BLADSY DRIE
---
·
---
---
=
~====================~~~-Kinder- Ensiklopedie
Gegrond op Bybel
In
Wording
Omdat daar lankal
'n
dringende
b
ehoefte
gevoe
l
word
a.a
n
'
n
en<,iklopedie
wat,
in
volle ooreen!>temming
m
et
di
e
Bybelse
waar-h
edc, as kennisbron
kan dien
vir
die Afrikaanse
k
in
d,
b
et
di
e
l•'edcrasie van
Ca
lvini
st
i
ese Stm
l
ente-veren
iging
s
bt:S
i
uit om
'n
kindt•rcn!'.iklopedio
uit
te
gee wat
die
tradisionele
Cbristelik-Calvini<.tie..e standpunt van
die Afrikanerdom
sa
l
verteenw
o
ordig.
:\let tien \an die
ce
n
-e
n-twinti
g
boekdele is reeds 'n aanvang
gemaak.
Nederduits Gcreformeerde
so-wei as die Gereformeerde
Kerk
ernstige
kritlek uitgeoefen is
op
die
ewolusion
isti
ese
stand-punt wat in 'n Afrikaanse
werk
van
di~aard
beliggaam is.
Gaan
Onderwysers
·
Haal In
Engeland
Di
e Tram.,·aalse
Provil\l>ial
e
Raad b
t't
bt>.,
luit
om 100
onder-wysers uit
Engl"land in
te
voe
r.
Hi
e
rdi
e
aa
n
ko
ndi
gi
n
g is gedoen
deur genl. J.
J.
Pienaar,
Admi-ni
strate
u
r
van
di
e
Tran
svaa
l.
Dat
by baie haastig is om die
Britte bier
te kry om die jeug
van Suid-Afrika in
die beginsels
van die Empire
te onderHl, blyk
uit die feit
dat mnr.
H.
Kreft,
Direkteur
van Onderwys
in
Transvaal,
eersdaags na
Brittan-je
vlicg om die onderwysers
te
werf
en
bulle so bietjie in
te Jig.
~
