E E N P O G I N G T O T A N T W O O R D O P E E N C R I S I S I N D E K A T H O L I E K E K E R K
VATICANUM II (1962-1965)
INLEIDING
Vaticanum II: Oorzaak van de crisis?
De antimodernistische crisis
De neoscholastiek
De tegenstellingen tussen de neoscholastiek en de “open” wetenschappelijke benaderingen
INLEIDING
Politieke en militaire onrust na WO II Communisme
Koude Oorlog
Christenvervolgingen in Centraal- en Oost-Europa Christenvervolgingen in China
INLEIDING
Economische heropleving: Marshallplan
Nieuwe media
Dekolonisatie: 50-tal kolonies onafhankelijk tussen 1945-1962
INLEIDING
Binnenkerkelijk Humani Generis (1950)
Problemen voor Teilhard de Chardin
Én Henri de Lubac Én Marie-Dominique Chenu Én Lous Charlier
Én Karl Rahner Én John Courtney Murray
INLEIDING
Binnenkerkelijk Index
Neothomisme
Constante daling van priesterkandidaten na WO II
Pleidooien voor de inductieve benadering
INLEIDING
Binnenkerkelijk
Vernieuwingen en hervormingen Divino afflante Spiritu (1943)
Liturgische beweging
Bijbelbeweging
Patristische beweging Oecumenische beweging Aandacht voor Joden
Aandacht voor niet-christelijke godsdiensten
INLEIDING
Priester-arbeidersbeweging Universitas Nouvelle théologieJOHANNES XXIII
Een overgangspausWaarom de naam Johannes?
Kerkhistoricus specialist van Borromeus
25 januari 1959: aankondiging van het concilie
Aggiornamento als sleutelwoord
EEN MERKWAARDIGE VOORBEREIDING
Geen vragenlijst
Uitnodiging om wensen kenbaar te maken
Top drie van de bisschoppelijke wensen: Liturgie
Permanent diaconaat (vooral bij missiebisschoppen) Verhouding bisschoppen-reguliere geestelijkheid
EEN UNIEK CONCILIE
Meer dan 2000 bisschoppen en algemene oversten aanwezig
Een “binnen”-probleem (pastoraal concilie)
Bisschoppen opnieuw op de schoolbanken
Aanwezigheid van protestanten en orthodoxen
EEN MERKWAARDIGE START
Ontgoocheling over de toegestuurde schemata
Reacties van bisschoppen én theologen
PESSIMISME
Dom Helder Camara: “Je vois le Concile s’approcher. Mais jusqu’à ce jour, l’ordre du jour avec les schémas ne nous est même pas parvenu. Humainement, il n’y a guère à espérer …”
Scepticisme bij de waarnemers
De openingstoespraak van de paus
Gaudet Mater Ecclesia Vreugde
De Kerk als moeder Kritiek op de doemdenkers
De Kerk bij de tijd brengen: nieuwe taal en stijl
Geen veroordelingen, maar liefde
Oproep tot eenheid
BISSCHOPPEN NEMEN HET CONCILIE IN
HANDEN
Uitstel van de verkiezingen der conciliaire commissies
De internationale lijst haalt het
Het Secretariaat voor de bevordering van de eenheid tussen de christenen wordt een conciliaire commissie
Het secretariaat voor de bevordering van de
eenheid tussen de christenen
Samenstelling
Belang in het concilie: Oecumene
Houding ten overstaan van de niet-christelijke religies Godsdienstvrijheid
De rol van Johannes XXIII
Het concilie behoort de vaders toe
Interventie in november 1962
DE VRUCHTEN
Geen veroordelingen
Alle conciliedocumenten (16) krijgen een overweldigende meerderheid (meer dan 90%)
Vatican II comme style
DE VRUCHTEN
“De katholieke kerk verwerpt niets dat in deze godsdiensten waar en heilig is. Met oprechte aandacht overweegt ze deze wijzen van handelen en leven, deze voorschriften en doctrines die dikwijls verwijzen naar die straal van die waarheid, die alle mensen verlicht …” (Nostra aetate 2)
DE VRUCHTEN
Les vertus des païens
Karl Rahner
Onderrichten én leren
Respect voor de waarnemers
Herontdekking van de Bijbel
Opheffen van wederzijdse veroordelingen
GAUDIUM ET SPES
Een moeizaam proces
Een positief of een afwachtend verhaal “Thomists” versus “Augustinians”
GS: product van het concilie
DE ERFENIS VAN VATICANUM II
De hervorming van de liturgie Volkstaal
Actieve deelname
DE ERFENIS VAN VATICANUM II
De zaak Lefebvre
In 1963 tevreden met tekst over liturgie
Problemen zijn er in verband met Oecumene
Houding ten overstaan van andere godsdiensten
DE VRUCHTEN
Afrika krijgt zijn eigen liturgie Gemeenschapsvorming
Creativiteit
Woorddienst herontdekt
Liturgie van Vaticanum II: voltooiing van een halve eeuw liturgische beweging
DE VRUCHTEN
Herontdekking van de Bijbel als bron van openbaring
Bijbelgroepen, KBS, VBS, Bijbelstudie
Carlo Martini: ““Vatican II restored the Bible to Catholics. … Only someone who receives this Word in his heart can be among those who will help the renewal of the Church and will know how to respond to personal questions wisely. The Word of God is simply and seeks as its companion a heart that is listening. … Neither the clergy nor Church law can substitute for a person’s inwardness.”
DE VRUCHTEN
Het einde van de neoscholastiek
Thomas van Aquino
Lokale Kerken en lokale theologieën
DE VRUCHTEN
Theologie en interreligieuze dialoog in Azië
Theologische centra in Afrika
Bevrijdingstheologieën in Latijns-Amerika
Denis Hurley en de strijd tegen de apartheid
DE VRUCHTEN
Europa en VS Secularisatie
Afgebroken experimenten
Inzet van leken in de Kerk Onderwijs, parochies, pastorale raden,
Catechese, onderwijs, ziekenhuizen, sociaal werk
Petrus versus Paulus
DE VRUCHTEN
Oecumene
ARCIC
Augsburg (1999)
Problemen
Val van het communisme
DE VRUCHTEN
VS Godsdienstvrijheid “de-Irlandization” Sociale rechtvaardigheid Maar …DE VRUCHTEN
Interreligieuze dialoog Johannes Paulus II AssisiHET HUISWERK
Een concilie behoort toe aan de bisschoppen
Problemen met implementatie Curie
Te snel?
Te traag?
HET HUISWERK
Inperkingen
Wat is er met de collegialiteit gebeurd? Wat is er met het volk van God gebeurt? Wat met sexualiteit en celibaat?
BESLUIT
L’Europe, l’Amérique, pays de mission
Gaat en onderwijst alle volkeren?
Dienst aan de wereld
Bescheidenheid in openheid
Nadruk op vorming