De participatiesamenleving : kansrijke theorie met institutionele haken en ogen

Universiteit)van)Amsterdam) Afdeling)Poli,cologie)

De)par0cipa0esamenleving:)

Kansrijke)theorie)met)ins,tu,onele)haken)en)ogen)

Afstudeerrich,ng:  Bestuur  &  Beleid Email:  7erkes@gmail.com

“Het) is) onmiskenbaar) dat) mensen) in) onze) huidige) netwerkM) en) informa,esamenleving) mondiger) en) zelfstandiger) zijn) dan) vroeger.) Gecombineerd) met) de) noodzaak) om) het) tekort) van) de) overheid) terug) te) dingen,) leidt) dit) ertoe) dat) de) klassieke) verzorgingsstaat) langzaam) maar) zeker) verandert) in) een) par,cipa,esamenleving.)Van)iedereen)die)dat)kan,)wordt)gevraagd)verantwoordelijkheid)te)namen)voor)zijn) of)haar)eigen)leven)en)omgeving.”)(Het)Koningshuis,)2013).)

Deze) passage) uit) de) Troonrede) van) het) jaar) 2013) is) een) van) de) vele) momenten) waarop) de) par,cipa,esamenleving) publiekelijk) besproken) werd.) Sinds) het) kabinet) RuWe) II) wordt) het) ook) door) de) overheid)gezien)als)een)posi,eve)ontwikkeling)in)onze)samenleving,)en)dus)moet)het)ges,muleerd)worden.) ) Hoewel)de)par,cipa,esamenleving)iets)is)wat)iedereen)in)onze)maatschappij)raakt,)is)er)nog)weinig) duidelijkheid)over)wat)het)inhoudt)en)wat)het)kan)bijdragen.)Wat)wel)duidelijk)is,)is)dat)het)een)nieuwe) manier) van) ordening) tussen) staat) en) burger) is.) Er) wordt) niet) langer) centralis,sch) bestuurd) (Balkenende,) 2005)) maar) er) wordt) juist) ruimte) gegeven) voor) maatschappelijke) ini,a,even) (Hoogland,) 2014)) en) de) zelfstandigheid)van)burgers)(RuWe)in)NOS,)2013).)Er)is)binnen)een)par,cipa,esamenleving)dus)sprake)van) par,cipa,e) in) de) zin) dat) de) burger) zelf) meer) controle) hee\) over) haar) eigen) leven) en) haar) omgeving,) waarmee) ook) verantwoordelijkheid) komt.) Daarnaast) wordt) er) ook) beroep) gedaan) op) solidariteit.) Niet) alleen)zijn)burgers)in)staat)om)meer)‘voor)zichzelf)te)zorgen’,)ze)kunnen)ook)hun)meer)voor)hun)naasten) doen.)))

) Het)s,muleren)en)nastreven)van)deze)nieuwe)indeling)van)onze)maatschappij)door)de)overheid)lijkt) op)het)eerste)gezicht)vreemd,)want)de)overheid)levert)macht)en)verantwoordelijkheid)in)aan)de)burgers)en) gaat) er) zelf) wat) betre\) capaciteit) dus) niet) op) vooruit.) Toch) is) dit) streven) een) duidelijke) reac,e) op) problema,ek)die)al)langer)speelt)bij)de)overheid,)namelijk)een)tekort)aan)probleemoplossend)vermogen.) Doordat) onze) maatschappij) in) de) afgelopen) decennia) steeds) complexer) is) geworden,) is) het) las,ger) voor) onze) overheid) om) de) samenleving) te) sturen.) De) risico’s) en) problemen) waar) de) overheid) over) moet) beslissen) zijn) niet) meer) gemakkelijk) te) controleren,) en) de) ware) maatschappelijke) dynamiek) vindt) tegenwoordig)plaats)op)het)niveau)van)het)individu)(Beck,)1992).)Ook)is)het)steeds)las,ger)voor)de)overheid) om)aan)de)juiste)kennis)te)komen)bij)het)vormen)van)beleid,)waardoor)het)beleid)minder)goed)problemen) oplost)(e.g.)Bader,)2014)&)Majdik)&)Keith)2011).)Er)speelt)ook)nog)het)probleem)van)afnemend)gezag)bij)de) overheid) (Pharr) et.) al.) 2000) &) Dalton) et.) al.) 2004)) waardoor) de) burger) minder) snel) sturing) vanuit) de) overheid)toelaat.))

) In) dit) paper) wordt) gekeken) naar) de) bijdrage) die) de) par,cipa,esamenleving) kan) leveren) aan) de) problema,ek) waarop) het) idee) gericht) is:) het) vergroten) van) het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid.) Om) te) beginnen) er) zal) aandacht) worden) besteed) aan) de) problema,ek) waarop) de) par,cipa,esamenleving) een) reac,e) is.) Het) concept) ‘probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid’) zal) worden)gedefinieerd)aan)de)hand)van)de)theorieë)van)Scharpf)(2003),)waarna)het)mogelijk)wordt)om)drie) specifieke) problemen) waarmee) de) overheid) te) maken) hee\) te) bespreken.) Dit) zijn) de) problemen) van) verplaatsing) van) de) maatschappelijke) dynamiek) naar) ‘subpoli,ek’,) een) gebrek) aan) de) juiste) kennis) en)

afnemend)vertrouwen)en)gezag.)Dit)zijn)uiteraard)niet)de)enige)problemen)rondom)het)probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid,) maar) voor) de) par,cipa,esamenleving) wel) de) meest) relevante.) Na) dit) eerste) deel) van) het) paper) zal) gefocust) worden) op) de) par,cipa,esamenleving) zelf.) Daarin) wordt) het) concept) ‘par,cipa,esamenleving’)eerst)gedefinieerd)aan)de)hand)van)een)bespreking)van)de)meest)voorkomende) elementen)in)uitspraken)en)teksten)over)de)par,cipa,esamenleving,)waarbij)ook)wordt)gekeken)naar)de) herkomst) van) het) concept.) Vervolgens) wordt) er) geanalyseerd) wat) de) kansen) en) belemmeringen) van) de) par,cipa,esamenleving)zijn)om)bij)te)dragen)aan)de)drie)besproken)problemen.)

) De)stelling)waar)dit)paper)op)uitkomt)is)dat)de)par,cipa,esamenleving))zeker)bij)kan)dragen)aan)het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid,) maar) dat) er) in) de) prak,jk) problemen) bestaan) die) aeankelijk) van) de) ins,tu,onalisering) van) de) par,cipa,esamenleving) een) bedreiging) vormen) voor) de) effec,viteit) van) de) par,cipa,esamenleving.) Zo) zal) er) ook) als) de) overheid) deelneemt) aan) de) subpoli,ek) centrale) coördina,e) een) een) centraal) idee) nodig) zijn,) hebben) burgers) zeker) nuige) context) specifieke) kennis)maar)vaak)niet)de)algemene)technische)kennis)die)nodig)is)bij)het)oplossen)van)problemen,)en)hee\) de) par,cipa,esamenleving) geen) eenduidig) effect) op) het) gezag) van) de) overheid.) Deze) drie) spanningen) maken) de) ins,tu,onalisering) van) de) par,cipa,esamenleving) van) groot) belang) voor) het) succes) van) de) par,cipa,esamenleving.)

Het)concept)‘probleemoplossend)vermogen’)

Er)wordt)in)onze)maatschappij)en)in)de)academische)wereld)veel)gesproken)over)het)probleemoplossend) vermogen) van) onze) overheid,) vaak) in) nega,eve) zin.) Dit) is) bijvoorbeeld) te) zien) in) het) discours) over) ‘het) einde) van) de) verzorgingsstaat’:) de) overheid) is) niet) in) staat) om) de) door) de) afgelopen) decennia) heen) ontwikkelde)sociale)regelingen)op)hetzelfde)niveau)te)handhaven.)De)focus)ligt)in)dit)paper)op)een)reac,e) op) deze) historische) verandering,) de) par,cipa,esamenleving.) Voordat) er) echter) gekeken) wordt) naar) de) problemen) rondom) het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid,) wordt) het) concept) ‘probleemoplossend)vermogen’)uitgewerkt.) )

) Wat) houdt) probleemoplossend) vermogen) namelijk) precies) in?) Volgens) Scharpf) (2003:) 1M2,) 2009:) 177))is)‘problemMsolving)effec,veness’)deel)van)outputMlegi,miteit,)en)dus)een)argument)om)het)bestaan)en) handelen)van)de)overheid)te)legi,meren.)Aan)de)hand)van)het)werk)van)Scharpf)kan)‘probleemoplossend) vermogen’)gedefinieerd)worden)als)‘het)vermogen)van)een)overheid)om)effec,ef)problemen)op)te)lossen) en)doelen)te)realiseren)die)boven)het)bereik)van)het)individu)uits,jgen’.)Een)belangrijke)opmerking)hierbij,) is)dat)het)bepalen)van)het)probleemoplossend)vermogen)niet)objec,ef)kan.)De)subjec,eve)opvaing)van)de) burgers) over) het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid) is) uiteindelijk) leidend) bij) het) bepalen) ervan.))

Volgens) Scharpf) is) het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid) een) belangrijke) bron) voor) de) legi,miteit) van) de) overheid.) Scharpf) hee\) een) invloedrijke) defini,e) van) legi,miteit) ontworpen.) Om) te) beginnen)vraagt)hij)zich)af)wanneer)iets)legi,em)is.)Volgens)hem)is)dat)wanneer)men)voelt)dat)er)“a)socially) sanc,oned)obliga,on)to)comply)with)government)policies”)(2003:)1))bestaat.)Wanneer)een)overheid,)of)het) beleid)van)een)overheid,)als)legi,em)ervaren)wordt)zal)men)zich)er)dus)bij)aansluiten)(ibidem).)Dat)geldt) ook)als)het)persoonlijke)belang)of)persoonlijke)overtuigingen)niet)bij)het)beleid)aansluiten,)en)zelfs)als)het) beleid)tegen)lage)straf)te)omzeilen)is)(ibidem).)Deze)overwegingen)spelen)niet)bij)elk)beleid)een)even)grote) rol.) Des) te) meer) het) persoonlijke) belang) of) persoonlijke) overwegingen) geraakt) worden) door) overheidsbeleid,)des)te)zwaarder)zij)wegen.)

) Er) zijn) volgens) Scharpf) grofweg) twee) soorten) legi,miteit) te) onderscheiden:) inputM) en) outputM legi,miteit)(ibidem:)2).)InputMlegi,miteit)behelst)het)vertrouwen)op)poli,eke)ins,tu,es,)en)specifiek)voor) een) democra,e) betekent) dit) dat) men) ervan) uitgaat) dat) deze) ins,tu,es) “government) by) the) people”) (ibidem)) weten) te) waarborgen.) Het) gaat) er) hierbij) om) responsiviteit:) de) overheid) moet) zo) goed) mogelijk)op)‘de)wil)van)het)volk’)reageren)(ibidem).)Dit)idee)stamt)van)de)klassieke)ideeën,)zoals)die)van)de) Griekse)polis,)over)directe)par,cipa,e)van)burgers)in)de)democra,e.)In)democra,e)met)een)grote)schaal)is) het) echter) niet) door) directe) par,cipa,e) geïns,tu,onaliseerd,) maar) door) “visibility) and) electoral) accountability”)(ibidem).)Deze)vorm)van)legi,miteit)hee\)echter)niet)duidelijk)iets)met)probleemoplossend) vermogen)te)maken.)Scharpf)noemt)als)tweede)vorm)van)legi,miteit)‘outputMlegi,miteit’:)“that)the)policies) adopted) will) generally) represent) effec,ve) solu,ons) to) common) problems) of) the) governed”) (ibidem).) ) In) plaats)van)‘government)by)the)people’))noemt)Scharpf)dit)“government)for)the)people”)(ibidem).))

) Het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid) is) één) van) de) twee) elementen) in) outputM legi,miteit,)volgens)Scharpf.)Naast)“mixed)cons,tu,ons”)(ibidem:)3),)wat)inhoudt)dat)het)algemeen)belang) beschermd) moet) worden) tegen) zowel) ,rannie) van) de) meerderheid) als) bestuurders) die) uit) eigenbelang) handelen,) valt) onder) outputMlegi,miteit) “a) need) for) effec,ve) government) with) a) capacity) for) achieving) common)purposes)and)dealing)with)common)problems)that)are)beyond)the)reach)of)individuals”)(ibidem).) Dit)is)waar)probleemoplossend)vermogen)terug)komt.)Scharpf)noemt)het)later)zelf)“the)vigorous)pursuit)of) the)common)interest)and)effec,ve)problemMsolving”)(ibidem).)Er)bestaat)volgens)Scharpf,)door)de)rela,e) tussen) de) twee) elementen) binnen) outputMlegi,miteit,) een) ins,tu,onele) rem) op) probleemoplossend) vermogen:) “more) safeguards) against) the) abuse) of) governmental) power) …) imply) a) lower) capacity) for) effec,ve)ac,on”)(ibidem).)Om)ervoor)te)zorgen)dat)er)beleid)wordt)gemaakt)dat)‘de)wil)van)het)volk’)tot) stand) laat) komen,) moet) ervoor) gezorgd) worden) dat) er) geen) andere) groep) of) persoon) zijn) wil) kan) implementeren.)De)checks)&)balances)die)daarvoor)nodig)zijn)belemmeren)echter)het)probleemoplossend) vermogen.)Een)andere)belangrijke)noot)bij)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)is,)dat)het) niet)objec,ef)vast)te)stellen)is)(Scharpf,)2003)&)Pharr)et.)al.)2000).)Bij)het)vaststellen)gaat)het)er))uiteindelijk) om)wat)de)burger)vindt,)het)subjec,eve)oordeel)van)de)burger)is)leidend.))

) ) )

Het) concept) ‘probleemoplossend) vermogen’) kan) aan) de) hand) van) Scharpf) gedefinieerd) worden) als) ‘het) vermogen) van) een) overheid) om) effec,ef) problemen) op) te) lossen) en) doelen) te) realiseren) die) boven) het) bereik) van) het) individu) uits,jgen’.) De) problemen) en) doelen) waar) het) hier) om) gaat) zijn) sociaal,) ze) gaan) iedereen) aan) en) zijn) dus) te) zien) als) ‘het) algemeen) belang’.) Er) vindt) ) hierbij) een) bepaald) sturingsproces) plaats:)de)overheid)legi,meert)zich)door)te)handelen)naar)het)algemeen)belang)van)de)maatschappij,)door) de) maatschappij) een) bepaalde) rich,ng) op) te) sturen.) Hoe) groot) dat) vermogen) is,) wordt) uiteindelijk) vastgesteld) door) de) percep,e) die) de) burger) ervan) hee\.) De) overheid) dient) dus) het) belang) van) de) maatschappij) te) realiseren,) door) de) maatschappij) te) sturen) en) wordt) hierop) door) de) maatschappij) beoordeeld.)Hier)vindt)dus)een)vrij)direct)legi,meringsproces)plaats.))

) )

Verplaatsing)van)de)maatschappelijke)dynamiek:)subpoli0ek)

De)maatschappij)is)in)de)afgelopen)decennia)veel)complexer)geworden)dan)voorheen.)Er)zijn)hierdoor)veel) problemen) opgekomen) die) invloed) hebben) op) het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid,) in) nega,eve)zin.)Wij)zullen)ons)hier)focussen)op)drie)van)die)problemen:)de)aard)van)hedendaagse)risico’s)en) subpoli,ek,)de)veranderde)rol)van)(wetenschappelijke))kennis,)en)afnemend)vertrouwen)in)en)gezag)van)de) overheid.)Samen)zorgen)deze)problemen)ervoor)dat)de)overheid)minder)kan)sturen)omdat)hetgeen)waarop) gestuurd)moet)worden,)de)maatschappelijke)dynamiek,)verder)weg)raakt,)er)een)gebrek)aan)kennis)bestaat,) en)omdat)burgers)tegelijker,jd)ook)minder)open)staan)voor)sturing.) ) Onze)huidige)maatschappij)kan)volgens)Beck)(1992))gekenmerkt)worden)als)een)risicomaatschappij.) De)risico’s)die)onze)maatschappij)vandaag)kent)zijn)van)enorme)grooWe:)“through)accident)or)catastrophes,) in) war) or) peace,) a) large) group) of) the) popula,on) faces) devasta,on) and) destruc,on) today) …) We) are)

concerned) with) the) absolute) and) unlimited) NOT,) which) threatens) us) here”) (ibidem:) 52).) Het) feit) dat) wij) omgeven)worden)door)zulke)enorme)risico’s)wordt)nog)meer)confronterend)als)men)bedenkt)dat)“we)are) dealing)today)with)a)threatening)possibility,)which)…)is)not)just)a)possibility)but)a)fact)in)abeyance”)(ibidem).) Op)het)moment)dat)een)risico)bestaat,)is)het)niet)alleen)een)mogelijke)gebeurtenis,)het)is)ook)een)zekere) gebeurtenis)die)zo)lang)mogelijk)wordt)uitgesteld.)Een)andere)belangrijke)eigenschap)van)de)risico’s)van)de) huidige) maatschappij,) is) dat) risico’s) steeds) directer) zichtbaar) zijn:) “the) latency) phase) of) risk) threats) is) coming)to)an)end”)(ibidem:)55).)Waar)risico’s)voorheen)min)of)meer)onzichtbaar)waren,)en)zeker)niet)direct) zichtbaar)maar)een)zekere)vertraging)hadden,)zijn)risico’s)nu)steeds)duidelijker)te)zien)(ibidem).))

) Deze)risico’s)zorgen)ervoor)dat)overheden)met)nieuwe)vragen)belast)worden,)feitelijke)vragen)over) de) waarschijnlijkheid) van) risico’s) en) de) schade) die) daarbij) zal) horen,) en) norma,eve) vragen) over) het) accepteren) van) risico’s) (Majdik) &) Keith,) 2011:) 372).) Volgens) Beck) zijn) deze) vragen) niet) eenduidig) te) beantwoorden) door) de) poli,ek,) en) dit) is) problema,sch:) “het) gebrek) aan) consensus) …) om) een) maatschappelijk) bevredigend) antwoord) te) geven) op) risicovragen) doet) bestaande) prak,jken,) verantwoordelijkheidsrela,es)en)maatschappelijke)verhoudingen)wankelen”)(Hajer)&)Schwartz)1997:)12).) Naast) dat) de) overheid) zich) steeds) moeilijker) kan) verantwoorden) bestaat) er) ook) een) zekere) onmacht,) de) overheid) kan) de) con,nu) gegenereerde) risico’s) van) onze) samenleving) niet) beheersen) (ibidem).) Een) voor) Beck)belangrijke)oorzaak)van)die)onmacht) )is)het)transna,onale)karakter)van)risico’s)(1992).)De)na,onale) overheid)kan)niet)alleen)die)risico’s)controleren,)er)zal)op)transna,onaal)niveau)gehandeld)moeten)worden.) Logischerwijs) levert) de) na,onale) overheid) dus) probleemoplossend) vermogen) in.) Het) transna,onale) karakter) van) risico’s) zal) echter) niet) worden) meegenomen) in) dit) paper,) gezien) de) par,cipa,esamenleving) vooralsnog)een)project)is)dat)binnen)de)na,onale)grenzen)van)Nederland)plaatsvindt.))

) Het)problema,sche)aan)de)risico’s)die)Beck)omschrij\)en)het)onvermogen)van)de)overheid)om)ze)te) controleren)zit)niet)alleen)in)de)aard)van)de)risico’s.)Beck)ziet)een)bepaalde)verschuiving)plaatsvinden:)“the) poli,cal) becomes) nonMpolicical) and) the) nonMpoli,cal) becomes) poli,cal”) (1992:) 186).) Waar) de) klassieke) poli,eke)ins,tu,es)grip)verliezen,)ontstaan)er)nieuwe)plekken)waar)keuzes)gemaakt)worden)die)van)belang) zijn)voor)de)maatschappij:)“the)poten,al)for)structuring)society)migrates)from)the)poli,cal)system)into)the) subMpoli,cal) system”) (ibidem).) Volgens) Beck) worden) “maatschappelijke) gebeurtenissen) die) zich) aan) de) macht) van) het) poli,eke) ‘centrum’) onWrekken”) (Hajer) &) Schwartz,) 1997:) 13)) de) nieuwe) kracht) achter) de) maatschappelijke) dynamiek.) Deze) vormen) van) ‘subpoli,ek’) reiken) van) maatschappelijke) ini,a,even,) georganiseerd) buiten) tradi,onele) scheidslijnen) tussen) poli,ek) en) maatschappij,) tot) plekken) waar) men) normaal)niets)‘poli,eks')zoekt:)“ons)bezoek)aan)de)supermarkt,)in)onze)werksitua,e)…)in)een)laboratorium) …)of)in)een)bedrijf”)(ibidem:)13M14).)In)deze)subpoli,ek)worden)dus)belangrijke)keuzes)gemaakt,)die)invloed) hebben)op)risico’s)die)de)gehele)maatschappij)aangaan.)) ) Dit)hee\)implica,es)voor)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid.)Doordat)“er)poli,eke) ontwikkelingen)tot)stand)komen)buiten)het)poli,eke)‘machtscentrum’)om”)(ibidem:)14))raakt)de)overheid) grip)kwijt)op)de)maatschappij)en)kan)dus)minder)goed)die)maatschappij)sturen.)Voor)dit)paper)is)het)vooral) belangrijk) te) constateren) dat) subpoli,ek,) en) de) hedendaagse) risico’s) bepaalde) problema,sche)

eigenschappen)hebben.)Hoewel)de)risico’s)binnen)de)maatschappij)groter)en)zichtbaarder)worden,)is)onze) overheid) niet) instaat) om) hier) adequaat) op) te) reageren.) De) verantwoordelijkheid) voor) de) risico’s) is) onduidelijk,)maar)wat)wel)duidelijk)is,)is)dat)de)overheid)hier)inboet)als)het)gaat)om)probleemoplossend) vermogen) en) dus) op) legi,miteit.) Nauw) verwant) hieraan) is) het) feit) dat) ‘het) poli,eke’) zich) steeds) meer) verplaats) naar) plekken) die) voorheen) niet) poli,ek) waren.) Van) bedrijven,) maatschappelijke,) en) wetenschappelijke)ins,tu,es)tot)het)dagelijks)leven)van)het)individu:)de)keuzes)die)belangrijk)zijn)voor)de) maatschappelijke) dynamiek) worden) steeds) minder) genomen) op) plekken) waar) de) overheid) veel) controle) hee\.) Kortom:) het) bestaan) van) subpoli,ek) en) hedendaagse) risico’s) vormt) een) probleem) voor) het) probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid.)) Gebrek)aan)de)juiste)kennis) Een)andere)belangrijke)ontwikkeling)is)die)van)de)exper,se)die)gebruikt)wordt)om)beleid)te)maken.)Mandik) &)Keith)(2011)))signaleren)dat)de)problemen)van)de)hedendaagse)maatschappij)vragen)om)heldere)kennis) over)de)waarschijnlijkheid)van)bepaalde)gebeurtenissen.)Het)produceren)van)(wetenschappelijke))kennis)op) een)manier)die)hierbij)aansluit)is)echter)problema,sch.)Bader)omschrij\)deze)spanning)als)volgt:)“urgent) problems)have)to)be)dealt)with)in)many)policy)fields)…)all)of)these)structural)problems)s,mulate)[a])…)huge) and) rapidly) increasing) demand) …) for) “certain) knowledge”,) par,cularly) in) soMcalled) high) riskM decisions”)(2014:)420),)maar)“on)the)side)of)sciences)the)old)idea)that)science)“speaks)truth)to)poli,cs”)is) increasingly) seen) as) unfeasible) and) also) undesirable”) (ibidem:) 421).) Het) inzicht) dat) “no) defini,ve) confirma,on) or) refuta,on) is) possible:) true) explana,ons) always) remain) open) for) doubt) and) revision”)(ibidem:)423))is)doorgedrongen)in)de)wetenschap,)met)gevolgen)voor)de)overheid.)Ook)binnen)de) maatschappij) is) dit) doorgedrongen:) wetenschappelijke) kennis) wordt) door) burgers) niet) zonder) meer) geaccepteerd.) Wat) hier) voornamelijk) van) belang) is,) is) dat) de) wetenschap) niet) meer) de) houding) aan) kan) nemen)van)de)expert,)die)het)antwoord)gee\)op)alle)beleidsvragen.)Dit)wordt)binnen)de)wetenschap,)en) binnen)de)maatschappij,)niet)meer)geaccepteerd.)Het)academische)discours)dat)hierover)spreekt)wordt)ook) wel) “knowledge) in) an) age) of) uncertainty”) of) “democra,za,on) of) science”) (ibidem:) 421;) Nowotny,) 2001)) genoemd.) Ook) Beck) (1992:) 58)) onderstreept) dat) de) wetenschap) zichzelf) bewust) (maar) ongewenst)) enigszins)hee\)ontkracht)in)hun)uitspraken.)Al)deze)auteurs)wijzen)op)een)discrepan,e)tussen)de)kennis)die) de)overheid)nodig)hee\)bij)het)maken)van)beleid,)en)de)kennis)die)er)aanwezig)is.)Exper,se,)kennis)van) experts)waaruit)duidelijk)wordt)‘hoe)het)moet’,)is)steeds)onzekerder)en)dus)wordt)ook)het)beleid)wat)erop) gebaseerd)wordt)onzekerder.)

) Kortom:) de) kennis) die) de) wetenschap) wel) produceert) sluit) niet) goed) aan) op) de) kennis) die) beleidsmakers) nodig) hebben.) Beleidsmakers) zoeken) naar) kennis) waarop) ze) beleid) kunnen) baseren,) die) kennis) moet) dus) een) bepaalde) legi,miteit) tot) stand) brengen.) Naast) het) probleem) van) onzekerheid) in) wetenschappelijke) kennis) bestaat) er) nog) een) andere) discrepan,e) tussen) de) kennis) die) de) wetenschap) produceert) en) de) overheid) nodig) hee\:) “science) has) to) reduce) the) complexity) of) the) world) …) prac,ces) cannot) skirt) this) complexity”) (Bader,) 2014:) 423).) Daarbij) komt) dat) “sciences) usually) concentrate) on) …)

general) knowledge) and) decontextualized) theories,) while) prac,ces) have) to) rely) on) …) specific,) contextual,) prac,cal) or) personal) knowledge) …”) (ibidem).) De) wetenschap) probeert) dus) de) maatschappelijke) complexiteit)te)verminderen,)en)algemeenheden)te)vinden)die)niet)van)context)aeankelijk)zijn,)terwijl)de) overheid) bij) het) maken) van) beleid) juist) kennis) nodig) hee\) over) het) omgaan) met) de) complexiteit) van) de) context.)Er)is)een)grote)behoe\e)binnen)de)overheid)aan)die)specifieke,)contextMgerichte)kennis.))

) De)toenemende)discrepan,e)tussen)de)kennis)die)de)wetenschap)produceert)en)de)kennis)die)de) overheid)nodig)hee\)leidt)ertoe)dat)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)afneemt.)Doordat) er) minder) wetenschappelijke) kennis) beschikbaar) is) die) enerzijds) beleid) kan) inspireren) en) anderzijds) legi,meren,) bestaat) er) momenteel) een) tekort) aan) die) kennis.) Het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid)komt)dus)niet)alleen)in)de)problemen)door)subpoli,ek)en)de)hedendaagse)risico’s,)maar)ook)door) een) tekort) aan) de) juiste) kennis:) de) overheid) zoekt) zowel) betrouwbare) als) contextMgerichte) kennis,) maar) door)de)wetenschap)worden)beide)minder)geleverd)dan)nodig.))

Afnemend)vertrouwen)en)gezag)

Een) derde) probleem) rondom) het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid) is) het) vertrouwen) van) burgers)in)de)overheid.)Zowel)Pharr)et.)al.)(2000))als)Dalton)et.)al.)(2004))tonen)aan)dat)er)in)de)laatste)25) jaar)van)de)twin,gste)eeuw)sprake)is)geweest)van)een)afname)van)vertrouwen)van)burgers)in)de)overheid.) Dit)vertrouwen)hee\)impact)op)legi,miteit)van)de)overheid)(Pharr)et.)al.,)2000:)13).)Burgers)trekken)steeds) meer) in) twijfel) of) het) government) for) the) peopleMprincipe) in) de) prak,jk) nog) wel) gewaarborgd) wordt) (ibidem).)Pharr)et.)al.)denken)dat)twee)factoren)een)rol)spelen)bij)het)afgenomen)vertrouwen:)een)toename) in) informa,e) over) de) presta,es) van) de) overheid) en) een) verandering) in) de) criteria) waarop) burgers) de) overheid) beoordelen) (ibidem:) 20M21).) Dat) eerste) zorgt) voor) een) meer) kri,sche) burger,) dat) tweede) leidt) ertoe)dat)de)overheid)voor)een)diverser)geheel)aan)verwach,ngen)staat)(ibidem).)Burgers)hebben)naast) hogere)verwach,ngen)namelijk)ook)steeds)meer)uiteenlopende)verwach,ngen)tegenover)de)presta,es)van) de) overheid.) Deze) nieuwe) houding) van) burgers) wordt) door) sommige) auteurs) de) ‘postMmoderne) burger’) genoemd.)Burgers)in)ontwikkelde)landen)hebben)postMmoderne)waarden)waaruit)zij)hun)voldoening)halen) (Welzer)&)Inglehart,)2010).)Die)postMmoderne)waarden)berusten)voor)een)groot)deel)op)‘zelweschikking’)of) ‘feelings) of) agency’:) “agency) is) anchored) in) the) human) mo,va,onal) system) in) that) greater) feelings) of) agency)yield)higher)life)sa,sfac,on”)(ibidem:)44).)Zelweschikking)is)voor)de)postMmoderne)mens)dus)een) belangrijke)bron)van)voldoening,)vandaar)dat)zij)sturing)door)de)overheid)minder)snel)zullen)accepteren)en) de)overheid)minder)vertrouwen.) ) De)rela,e)tussen)vertrouwen)en)het)probleemoplossend)vermogen)is)niet)eenduidig)te)beschrijven.) Volgens)Pharr)et.)al.)bestaat)is)het)zo)dat)“much)evidence)to)date)suggest)low)levels)of)…)trust)in)any)given) society)do)indeed)contribute)to)poor)governmental)performance”)(ibidem:)22).)Hoe)het)oorzakelijk)verband) er)hier)precies)uit)ziet)is)echter)onduidelijk.)Het)zou)zo)kunnen)zijn)dat)een)overheid)die)niet)vertrouwd) wordt)door)haar)burgers)door)toename)van)informa,e)onder)de)burgers)nog)kri,scher)bekeken)wordt,)als) het) ware) ’in) de) gaten) gehouden) wordt’,) en) daardoor) ruimte) om) te) handelen) verliest.) Ook) kan) zo) een)

overheid)mogelijk)aan)strengere)criteria)getoetst)worden,)doordat)er)een)slecht)imago)heerst,)waardoor)zij) in) de) percep,e) van) de) burgers) nog) minder) goed) presteert.) Daarom) is) het) vertrouwen) van) burgers) in) de) overheid,) door) toenemende) beschikbaarheid) van) informa,e) en) verandering) van) beoordelingscriteria) van) burgers,) belangrijk) voor) het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid.) Wat) uiteraard) ook) een) rol) speelt)is)de)postMmoderne)houding)van)burgers:)door)het)afnemende)gezag)van)de)overheid,)dat)gepaard) gaat)met)het)afnemend)vertrouwen,)worden)burgers)minder)gehoorzaam)en)wordt)het)voor)de)overheid) moeilijker) hun) te) sturen) en) dus) om) problemen) op) te) lossen.) Kortom:) burgers) worden) kri,scher) en) accepteren) minder) snel) dat) de) overheid) hun) gedrag) stuurt.) Hierdoor) neemt) het) probleemoplossend) vermogen)van)de)overheid)af.))

De)drie)problemen)rondom)het)probleemoplossend)vermogen)die)wij)hier)benoemd)hebben)zijn)risico’s)en) subpoli,ek,) het) gebrek) aan) de) juiste) kennis,) en) een) afname) van) vertrouwen) en) gezag.) Door) de) hedendaagse)risico’s)en)de)verplaatsing)van)maatschappelijke)dynamiek)naar)subpoli,ek,)wordt)het)voor)de) overheid)steeds)moeilijker)daadwerkelijk)te)sturen.)Er)ontstaat)een)afstand)tussen)wat)de)overheid)beslist,) en) de) gevolgen) van) die) beslissingen.) Het) tekort) aan) juiste) kennis) leidt) ertoe) dat) de) beslissingen) die) de) overheid)maakt)vaak)niet)gefundeerd)zijn)op)een)solide)basis)van)kennis)over)de)situa,e)waar)de)beslissing) effect)op)hee\.)De)trend)die)men)ziet)in)het)vertrouwen)van)burgers)in)de)overheid,)hee\)als)gevolg)dat) burgers)de)strenger)voor)de)overheid)zijn)en)minder)snel)accepteren)dat)de)overheid)hun)gedrag)stuurt.) Deze) drie) ontwikkelingen) hebben) als) gevolg) dat) de) overheid) in) mindere) mate) ‘het) vermogen) hee\) om) effec,ef)problemen)op)te)lossen)en)doelen)te)realiseren)die)boven)het)bereik)het)individu)uits,jgen’.)

Aan)het)begin)van)deze)theore,sche)bespreking)hebben)wij)het)concept)‘probleemoplossend)vermogen)van) de) overheid’) gedefinieerd) als) ‘het) vermogen) van) een) overheid) om) effec,ef) problemen) op) te) lossen) en) doelen) te) realiseren) die) boven) het) bereik) van) het) individu) uits,jgen’.) Het) is) belangrijk) om) daarbij) twee) kenmerken)van)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)te)onthouden.)Ten)eerste)is)het)las,g) om) objec,ef) vast) te) stellen) hoe) groot) dit) vermogen) is,) en) dus) is) de) subjec,eve) percep,e) van) het) probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)die)het)volk)hee\)leidend.)Het)gaat)erom)hoe)het)volk)dit) ziet.)Ten)tweede)moeten)we)ons)realiseren)dat)het)belangrijk)is)dat)de)overheid)effec,ef)problemen)op)kan) lossen,)maar)dat)er)ook)ins,tu,onele)remmen)bestaan)op)dit)vermogen.)

) Na) het) geven) van) deze) defini,e) hebben) we) drie) voor) de) par,cipa,esamenleving) relevante) problemen)rondom)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)besproken.)Ten)eerste)het)probleem) van)subpoli,ek,)de)verplaatsing)van)de)maatschappelijke)dynamiek)naar)een)lager)niveau.)Ten)tweede)een) gebrek) aan) de) juiste) kennis) bij) de) overheid.) Ten) derde) een) gebrek) aan) vertrouwen) van) burgers) in) de) overheid,)en)een)tekort)aan)gezag)van)de)overheid,)waardoor)burgers)zich)niet)zonder)meer)laten)sturen) door) de) overheid.) Dit) hee\) te) maken) met) de) postMmoderne) burger,) burgers) zoeken) steeds) meer) naar) zelweschikking)en)zijn)dus)minder)gediend)van)sturing)door)de)overheid.)

) De) vraag) is) nu) hoe) de) par,cipa,esamenleving) kan) bijdragen) aan) het) oplossen) van) deze) drie) problemen.)Deze)door)de)overheid)bedachte)strategie)om)op)een)lokaal)niveau)overheidsbeleid)vorm)te) geven)en)tot)uitvoering)te)brengen,)waarbij)een)grote)rol)voor)de)burger)zelf)is)weggelegd,)is)een)reac,e)op) het)gevoel)dat)de)overheid)zelf)problemen)niet)meer)kan)effec,ef)kan)oplossen,)en)dus)op)een)afname)in) probleemoplossend)vermogen.)Om)te)beginnen)wordt)er)gekeken)naar)wat)de)par,cipa,esamenleving)is.) Meerdere)publieke)personen)en)academici)hebben)over)het)begrip)geschreven,)maar)er)bestaat)geen)vaste) defini,e.)Er)zal)daarna)besproken)worden)wat)de)par,cipa,esamenleving)kan)bijdragen)aan)het)oplossen) van)de)drie)problemen)die)hier)geschetst)zijn.)

De)par0cipa0esamenleving) In)dit)deel)van)het)paper)wordt)het)idee)van)de)par,cipa,esamenleving)geanalyseerd.)Hoewel)er)zowel)in) het)maatschappelijke)als)wetenschappelijke)debat)veel)over)gesproken)wordt,)is)er)geen)duidelijkheid)over) wat)het)concept)precies)inhoudt.)Door)de)jaren)heen)is)het)namelijk)gebruikt)door)verschillende)poli,eke) ambtsdragers)met)ieder)verschillende)invullingen.)Vandaar)dat)er)om)te)beginnen)gekeken)wordt)naar)waar) de)par,cipa,esamenleving)uit)bestaat)en)hoe)we)het)kunnen)definiëren.)Er)zal)hier)een)defini,e)gegeven) worden) op) basis) van) de) elementen) die) wij) op) dit) moment) terugvinden) in) het) gebruik) van) het) concept.) Hierna)zal)de)daaruit)volgende)conceptualisering)van)de)‘par,cipa,esamenleving’)gebruikt)worden)voor)de) analyse)waarin)wordt)gekeken)wat)de)par,cipa,esamenleving)kan)bijdragen)aan)de)drie)problemen)rondom) het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid:)risico’s)en)subpoli,ek,)tekort)aan)juiste)kennis,)en)een) gebrek) aan) gezag.) Voor) elk) van) deze) drie) problemen) zal) besproken) worden) wat) de) mogelijkheden) en) belemmeringen) zijn) voor) de) par,cipa,esamenleving,) om) bij) te) dragen) aan) het) oplossen) van) de) problema,ek.)

Het)concept))

Het) idee) van) de) par,cipa,esamenleving) wordt) op) het) moment) veel) besproken,) zowel) in) het) maatschappelijke)als)wetenschappelijke)debat.)Poli,eke)ambtsdragers)als)minister)president)RuWe,)Koning) WillemMAlexander,) en) staatssecretaris) Van) Rijn) hebben) de) publiekelijk) over) de) par,cipa,esamenleving) gesproken,)en)deze)in)zekere)zin)ook)bestempeld)als)iets)wat)‘wij’)met)zijn)allen)moeten)nastreven.)In)het) wetenschappelijke)debat)zijn)er)analyses)van)onder)andere)Hoogland)(2014),)maar)ook)kri,eken)zoals)die) van)Bredewold)(2013).)De)par,cipa,esamenleving)wordt)in)veel)teksten)genoemd)en)gebruikt,)en)ondanks) dat) er) redelijke) overeenstemming) lijkt) te) zijn) over) wat) het) inhoudt) wordt) er) nergens) een) heldere) en) complete)conceptualisering)gegeven.)) )

) Om)te)beginnen)is)het)goed)om)vast)te)stellen)dat)een)groot)deel)van)de)inhoud)van)het)idee)van)de) par,cipa,esamenleving) niet) in) 2013) uit) de) lucht) is) komen) vallen) toen) de) troonrede) van) Koning) WillemM Alexander)geschreven)werd.)In)1991)noemde)de)toenmalige)vicepremier)en)PvdAMleider)Wim)Kok)zelfs)de) par,cipa,esamenleving) al) als) “enige) alterna,ef) voor) [de]) doorgeslagen) individualisering”) (Hurenkamp,) 2013:)55).)Ook)het)Sociaal)Cultureel)Planbureau)[SCP])sprak)al)ver)voor)2013)over)een)samenleving)waarin) “de) leden) zoveel) mogelijk) in) en) aan) allerlei) onderdelen) par,ciperen”) (1974)) wat) zij) toen) nog) ‘de) par,cipa,emaatschappij’) noemden.) Verder) wordt) er) in) het) rapport) vooral) beschreven) hoe) onderwijs) tot) meer)par,cipa,e)leidt,)als)betoog)voor)de)herverdeling)van)onderwijs)(ibidem).)In)de)jaren)negen,g)wordt) de) par,cipa,esamenleving) ook) aangehaald) door) toenmalig) minister) Ien) Dales,) met) als) doel) het) leven) in) achterstandswijken)te)verbeteren)(met)iets)meer)aandacht)voor)lokale)overheden))(Hurenkamp,)2013:)55)) en) op) een) andere) manier) door) toenmalig) minister) De) Koning) die) het) begrip) gebruikte) bij) zijn) plan) om) arbeidsdeelname)te)verhogen)(ibidem).)De)par,cipa,esamenleving)kreeg)zijn)eerste)invulling)dus)tussen)de) jaren)’70)en)’90:)“het)ging)een)klein)beetje)over)inspraak)in)de)poli,ek,)iets)meer)om)minder)overheid,)nog) wat)meer)over)niet)te)veel)de)hand)ophouden)en)ten)sloWe)om)iedereen)aan)de)slag”)(ibidem:)56).)

) Na) de) eeuwwisseling) wist) toenmalig) premier) Balkenende) het) begrip) opnieuw) aan) het) licht) te) brengen.) Hij) spreekt) in) een) lezing) ge,teld) ‘Op) eigen) kracht:) van) verzorgingsstaat) naar) par,cipa,emaatschappij’) over) een) “nieuwe) ordening”) van) de) maatschappij) (2005).) Balkenende) stelt) dat) “de) tradi,onele) verzorgingsstaat) zoals) we) die) in) …) Nederland) kennen,) …) niet) langer) levensvatbaar) [is].) Hervormingen) zijn) dan) ook) noodzakelijk”) (ibidem).) Volgens) Balkenende) hee\) dit) te) maken) met) de) veranderde) rela,e) tussen) staat) en) maatschappij:) “Het) staatsapparaat) breidde) zijn) invloedssfeer) steeds) meer)uit)over)maatschappelijke)sectoren.)Met)als)onvermijdelijk)gevolg)dat)mensen)zich)steeds)sterker)op) de)overheid)gingen)oriënteren)en)zich)steeds)aeankelijker)gingen)voelen”)(ibidem).)Deze)ordening)tussen) staat) en) burgers) kan) niet) blijven) bestaan) in) deze) ,jd) van) geëmancipeerde) burgers) en) een) toenemend) bewustzijn,)stelt)Balkenende)(ibidem).)Hoewel)Balkenende)de)par,cipa,emaatschappij)net)als)minister)De) Koning) nog) voornamelijk) betrekt) op) de) arbeidsmarkt,) noemt) hij) ook) elementen) die) terug) komen) in) de) benadering) die) rond) 2013) opkwam.) Zo) zegt) hij) dat) “strikte) hiërarchische) verhoudingen) en) een) centralis,sche)benadering)[uit)de),jd)raken]”)en)dat)“verantwoordelijkheden)[steeds)meer])bij)mensen)en) organisa,es) zelf) [komen]) te) liggen”) (ibidem).) Hieruit) volgt) de) conclusie) dat) “bestuurders) eraan) [zullen]) moeten)wennen)dat)ze)de)wereld)niet)aan)een)touwtje)hebben.)Sterker)nog:)dat)gedetailleerde)orders)van) bovenaf)schade)doen)aan)crea,viteit,)dynamiek)en)eigen)inbreng)die)juist)zo)nodig)zijn”)(ibidem).)Parallel) aan)deze)verandering,)van)een)overheid)die)de)controle)hee\)naar)een)overheid)die)niet)meer)van)bovenaf) kan)controleren,)ziet)Balkenende)de)invulling)van)het)concept)‘solidariteit’)veranderen.)Hij)ziet)het)volgende) gebeuren:)“solidariteit)krijgt)gestalte)in)kleinere)collec,eve)verbanden”)(ibidem).)Solidariteit)is)niet)langer) iets)waar)de)overheid)gebruik)van)maakt)bij)het)besturen,)zoals)dat)volgens)Balkenende)essen,eel)was)voor) de) verzorgingsstaat,) maar) solidariteit) is) nu) iets) wat) de) basis) vormt) voor) overleg) in) maatschappelijke) netwerken)(ibidem).))

) Wat) uit) het) verhaal) van) Balkenende) belangrijk) is) voor) de) uiteindelijke) invulling) van) het) concept) ‘par,cipa,esamenleving’,)zijn)drie)elementen:)een)hiërarchische)en)centrale)manier)van)besturen)is)vaak) niet)meer)geschikt)anno)2005,)burgers)kunnen)zelf)verantwoordelijkheid)dragen,)en)solidariteit)verplaatst) zich)mee)met)de)maatschappelijke)dynamiek)naar)het)niveau)van)netwerken.))

) Dezelfde) drie) elementen) zijn) terug) te) vinden) in) de) opleving) van) de) par,cipa,esamenleving) rond) 2013.) Er) wordt) minder) gesproken) over) deelname) aan) de) arbeidsmarkt,) maar) over) deelname) aan) de) samenleving) zelf) (Hoogland,) 2014).) Volgens) sommigen) is) die) deelname) aan) de) maatschappij) iets) wat) ‘vroeger’)wel)bestond,)zo)zegt)Staatssecretaris)van)Rijn)het)volgende:)“Vroeger)was)het)vanzelfsprekend)dat) je)vroeg:)kan)ik)wat)voor)je)doen?)…)We)willen)terug)naar)een)samenleving)waarin)geldt;)kijk)eerst)wat)je) zelf) kunt) eventueel) met) hulp) van) je) omgeving.”) (2013,) sic.).) Hoogland) komt) op) basis) hiervan) tot) deze) conclusie:) “de) par,cipa,esamenleving) houdt) met) andere) woorden) een) nieuw) appel) in) op) het) maatschappelijke)middenveld,)de)civil)society)en)het)ini,a,ef)van)burgers”)(2014).)Volgens)premier)RuWe)is) het)streven)naar)een)par,cipa,esamenleving)een)logisch)gevolg)van)de)ontwikkelingen)die)ook)Balkenende) noemde.) Zo) stelt) hij) dat) “met) de) toenemende) zelfstandigheid) van) mensen) neemt) ook) het) probleemoplossend) en) zelforganiserend) vermogen) van) de) samenleving) toe”) (NOS,) 2013).) Het) is) aan) het)

kabinet)om)hierop)te)reageren,)en)dus)“zou)het)heel)onverstandig)zijn)om)daar)in)het)kabinetsbeleid)niet)op) aan) te) sluiten”) (ibidem).) Nog) een) reden) voor) het) kabinet) om) de) ontwikkeling) van) de) par,cipa,esamenleving)te)ondersteunen,)is)volgens)RuWe)het)volgende:)“de)samenleving)…)waarin)anderen) wisten)wat)goed)was)voor)jou)bestaat)niet)meer.)Mensen)nemen)zaken)in)hun)omgeving)steeds)meer)in) eigen) hand.”) (Binnenlands) Bestuur,) 2014).) Dus) mensen) zijn) steeds) meer) instaat) tot) zelforganisa,e,) en) hebben) daarbij) geen) overheid) meer) nodig) die) zegt) wat) goed) voor) zij) is) (althans,) in) mindere) mate) dan) voorheen).)De)overheid)zal)dus)niet)langer)moeten)optreden)als)‘de)baas’)“maar)als)een)van)de)deelnemers) en)als)onderdeel)van)diezelfde)samenleving”)(ibidem).)Deze)uitspraken)van)premier)RuWe)zijn)in)de)zelfde) lijn) als) de) troonrede) van) 2013,) waarin) ook) gesteld) wordt) dat) overheidstaken) binnen) de) par,cipa,esamenleving)gedecentraliseerd)moeten)worden,)omdat)mensen)hun)eigen)keuzes)willen)maken) (Het)Koninklijk)Huis,)2013).)

Op) basis) van) de) hierboven) besproken) inzichten) over) hoe) de) par,cipa,esamenleving) eruit) ziet,) kan) een) aantal) elementen) genoemd) worden) waar) de) par,cipa,esamenleving) uit) bestaat.) Over) de) rol) van) de) overheid) kan) gezegd) worden) dat) de) oude,) centralis,sche) en) hiërarchische) sturingsrol) binnen) de) par,cipa,esamenleving)geen)voet)aan)de)grond)meer)hee\)in)de)par,cipa,esamenleving.)Dit)hee\)vooral) te)maken)met)veranderingen)aan)de)kant)van)burgers:)zij)laten)zich)niet)meer)volledig)zeggen)hoe)ze)hun) leven) in) moeten) delen.) Burgers) zijn) zelfstandiger) geworden,) en) hebben) daardoor) zelf) een) toegenomen) probleemoplossend)vermogen.)Hieruit)komt)voort)dat)er)tal)van)maatschappelijke)ini,a,even)zijn)die)nu)al) bijdragen)aan)de)samenleving.)De)overheid)moet)hier)in)de)par,cipa,esamenleving)op)inspelen)door)zich) op)te)stellen)als)partner)van)burgers,)en)maatschappelijke)ini,a,even.)Daarbij)hoort)ook)een)overdracht)van) verantwoordelijkheid.)Burgers)krijgen)deels)verantwoordelijkheid)voor)hun)eigen)situa,e)en)de)situa,e)van) anderen)in)hun)omgeving.)Dit)wordt)ook)wel)‘dragen)naar)vermogen’)genoemd:)hoewel)de)overheid)er)voor) de)zwakke)burger)al,jd)zal)zijn,)dienen)diegenen)die)wel)hun)steentje)bij)kunnen)dragen)dit)ook)te)doen.)) ) Een) defini,e) van) de) par,cipa,esamenleving) aan) de) hand) van) de) elementen) die) hierboven) opgesomd) zijn,) zou) er) als) volgt) uitzien:) de) par,cipa,esamenleving) is) een) samenleving) waarbinnen) de) overheid) geen) volledige) sturing) van) bovenaf) uitvoert,) maar) waarin) burgers) ook) voor) een) deel) zelf) verantwoordelijk)zijn)voor)hun)eigen)situa,e)en)die)van)mensen)in)hun)omgeving)omdat)zij)in)staat)zijn)tot) zelforganisa,e.) Het) mag) niet) vergeten) worden) dat) ‘zelforganisa,e’) hier) slaat) op) het) oplossen) van) problemen)die)het)individu)aan)gaan,)maar)ook)op)het)niveau)van)het)netwerk)(het)gezin,)de)familie,)de) wijk) etc.).) Dit) berust) dus) op) zowel) het) persoonlijke) probleemoplossend) vermogen,) als) de) solidariteit) die) bijvoorbeeld)door)Hoogland)(2014))genoemd)werd.)

) Om) een) voorbeeld) te) geven) van) hoe) de) par,cipa,esamenleving) er) dan) concreet) uit) zou) zien,) kunnen)we)naar)de)zorg)kijken.)De)zorg)is)het)beleidsterrein)waar)op)dit)moment)het)meest)terug)te)vinden) is)van)de)par,cipa,esamenleving.)Veel)soorten)zorg,)bijvoorbeeld)de)langdurige)zorg)of)jeugdzorg,)worden) op)een)steeds)lager)niveau)georganiseerd)(Het)Koninkshuis,)2013).)Het)kabinet)RuWe)II)hee\)geprobeerd) hierdoor)de)zorg)dichter)bij)de)burger)te)brengen)om)zo)‘maatwerk’)te)kunnen)leveren.)Dit)betekent)dat)de)

gemeentes) samen) met) de) zorgbehoevenden) moeten) kijken) welke) zorg) er) daadwerkelijk) nodig) is.) Hierbij) wordt)dan)ook)gekeken)naar)mogelijkheden)tot)mantelzorg,)zorg)uitgevoerd)door)familie.)We)zien)hier)dus) terug) dat) centrale) coördina,e) wordt) aangevuld) met) lokale) coördina,e,) en) beleid) wordt) toegepast) in) samenspraak)met)de)burger)en)zijn)omgeving.)Er)wordt)niet)alleen)gekeken)wat)de)overheid)voor)de)burger) kan)doen,)maar)ook)naar)wat))de)betrokkenen)bij)kunnen)dragen)aan)de)situa,e)van)het)individu)in)kwes,e.)))))

) )))

Bijdrage)aan)de)oplossing)van)problema0ek))

Met)de)beschrijving)van)de)par,cipa,esamenleving)die)hierboven)gegeven)is)M)een)samenleving)waarbinnen) de) overheid) geen) volledige) sturing) van) bovenaf) uitvoert,) maar) waarin) burgers) ook) voor) een) deel) zelf) verantwoordelijk)zijn)voor)hun)eigen)situa,e)en)die)van)mensen)in)hun)omgeving)omdat)zij)in)staat)zijn)tot) zelforganisa,e) M) kunnen) we) nagaan) hoe) dit) theore,sche) idee) een) oplossing) kan) vormen) voor) de) drie) problemen)rondom)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)die)hiervoor)zijn)geschetst.)Er)wordt) dus) besproken) hoe) de) par,cipa,esamenleving) bijdraagt) aan) het) vergroten) van) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid) als) het) gaat) om) subpoli,ek,) het) tekort) aan) juiste) kennis) en) het) gebrek) aan) vertrouwen) van) burgers) in) de) overheid.) Voor) elk) van) die) drie) problemen) zal) besproken) worden) wat) de) mogelijkheden)en)belemmeringen)van)de)par,cipa,esamenleving)zijn)bij)het)oplossen)van)het)probleem.) Verplaatsing)van)de)maatschappelijke)dynamiek:)subpoli0ek)

Door)subpoli,ek)verliest)de)overheid)aan)grip)op)de)samenleving,)het)sturingsvermogen)neemt)dus)af.)Dat) komt) door) het) feit) dat) een) steeds) groter) deel) van) de) maatschappelijke) dynamiek) plaatsvindt) op) andere) plekken) dan) de) tradi,onele) poli,eke) arena’s.) Bedrijven,) maatschappelijke) ini,a,even) en) persoonlijke) keuzes) van) burgers) worden) steeds) belangrijker) voor) het) welzijn) van) de) samenleving,) maar) zijn) voor) de) overheid)las,g)te)sturen.)De)par,cipa,esamenleving)sluit)direct)op)dit)gegeven)aan:)door)middel)van)de) par,cipa,esamenleving)probeert)te)overheid)dichter)bij)die)nieuwe)plekken)te)komen,)om)zo)samen)met)de) andere)deelnemers)problemen)op)te)lossen.)Door)zich)op)te)stellen)als)een)deelnemer)van)de)samenleving) in)plaats)van)als)baas)van)de)samenleving)probeert)de)overheid)tot)betere)oplossingen)voor)problemen)te) komen.) Dat) betekent) bijvoorbeeld) dat) de) overheid) in) overleg) met) bedrijven) en) maatschappelijke) organisa,es)beleid)vormt,)maar)ook)dat)er)in)de)zorg)door)gemeentes)in)gesprek)met)individuele)burgers) wordt)bepaald)hoe)de)verzorging)van)dat)individu)vormgegeven)kan)worden.)Door)met)de)burger)in)contact) te) treden) is) het) voor) lokale) overheden) mogelijk) om) ‘maatwerk’) te) leveren,) er) kan) namelijk) naar) de) specifieke) situa,e) van) de) burger) gekeken) worden.) Zo) kan) er) in) zo’n) specifiek) geval) afgewogen) worden) hoeveel)steun)het)individu)in)kwes,e)van)zijn)naasten)kan)verwachten,)en)dus)hoeveel)zorg)er)vanuit)de) overheid)moet)komen.)In)beide)gevallen,)overleg)met)bedrijven)en)maatschappelijke)organisa,es)en)direct) contact)met)de)burger)zelf,)is)het)aannemelijk)dat)het)idee)van)de)par,cipa,esamenleving)bijdraagt)een) groter) probleemoplossend) vermogen.) De) subpoli,ek) wordt) namelijk) tastbaarder) doordat) de) overheid) er) zelf)aan)mee)doet.))

) Er)klee\)echter)ook)een)nadeel)aan)deze)benadering)van)de)subpoli,ek.)Doordat)de)overheid)zich) moet)richten)op)veel)verschillende)par,jen,)bedrijven,)organisa,es)en)individuele)burgers,)dreigt)het)gevaar) dat) een) centraal) beleidsplan) vervaagt) door) de) verschillen) in) lokale) aanpak.) Met) andere) woorden:) het) is) problema,sch)om)aan)de)ene)kant)‘maatwerk’)te)leveren,)en)aan)de)andere)kant)een)centraal)idee)na)te) streven.)De)overheid)zal,)ondanks)dat)zij)zich)als)deelnemer)in)de)subpoli,ek)wilt)opstellen,)al,jd)gelijke) behandeling) nastreven) als) het) gaat) om) verschillende) regio’s) in) het) land.) Daarnaast) zal) het) al,jd) nodig) blijven)om)bepaalde)beleidsthema’s)centraal)te)coördineren.)Er)zullen)bijvoorbeeld)al,jd)landelijke)regels) moeten)zijn)in)de)zorg,)om)goede)zorg)te)garanderen.)Centrale)ideeën)en)coördina,e)zijn)dus)noodzakelijk) bij)het)oplossen)van)problemen,)en)kunnen)niet)door)lokale)samenwerkingsverbanden)tussen)overheid)en) andere)par,jen)aan)de)kan)worden)gezet.))

) De) par,cipa,esamenleving) kan) theore,sch) gezien) zeker) bijdragen) aan) het) nega,eve) effect) van) subpoli,ek) op) het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid.) Wanneer) de) overheid) zich) opstelt) als) deelnemer)van)die)subpoli,ek)en)dus)in)contact)treedt)met)bedrijven,)maatschappelijke)organisa,es)en)de) burgers) zelf,) is) er) meer) perspec,ef) voor) het) oplossen) van) problemen.) Het) sturingsprobleem) wordt) dan) namelijk)deels)opgelost,)de)overheid)is)immers)in)die)gevallen)zelf)deel)van)de)subpoli,ek.)Er)bestaat)echter) wel)een)spanning:)zodra)de)overheid)deel)uitmaakt)van)de)subpoli,ek)bestaat)de)kans)dat)centrale)ideeën) en) coördina,e) vervagen.) Andersom) zal) dit) ook) zo) zijn:) hoe) meer) de) overheid) toch) ‘de) baas) gaat) spelen’) binnen)de)subpoli,ek)door)centrale)ideeën)te)implementeren)en)centraal)te)coördineren,)hoe)minder)zij)er) echt)deel)van)is)waardoor)het)posi,eve)effect)op)het)probleemoplossend)vermogen)ook)zal)afnemen.)De) spanning) ligt) hier) dus) tussen) deelname) aan) subpoli,ek) door) de) overheid,) en) het) gebruik) van) centrale) ideeën) en) coördina,e.) De) par,cipa,esamenleving) hee\) hier) dus) mogelijk,) maar) niet) zonder) meer,) een) posi,ef)effect)op)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid.))

Gebrek)aan)de)juiste)kennis)

De)overheid)hee\)te)weinig)‘juiste)kennis’,)waarmee)wij)hier)bedoelen)dat)de)wetenschap)aan)de)ene)kant) geen) volledig) betrouwbare) kennis) levert) en) aan) de) andere) kant) vaak) kennis) levert) die) niet) op) specifieke) contexten) ingaat.) De) overheid) hee\) juist) betrouwbare) kennis) nodig) om) beslissingen) op) te) baseren,) die) tegelijk) aantoont) hoe) met) bepaalde) contexten) omgegaan) moet) worden.) Door) dit) tekort) is) het) voor) de) overheid)las,ger)om)problemen)op)te)lossen)en)dus)neemt)het)probleemoplossend)vermogen)erdoor)af.)) ) Het)is)niet)aannemelijk)dat)de)par,cipa,esamenleving)zal)bijdragen)aan)de)betrouwbaarheid)van) de) kennis) die) de) overheid) aangeboden) krijgt) vanuit) de) wetenschap.) Ook) bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es)en)burgers)zelf)zullen)geen)volledig)betrouwbare)kennis)hebben)over)de)risico’s)waarmee)de) maatschappij)geconfronteerd)wordt.)Het)feit)dat)men)nooit)zeker)kan)weten)wat)de)gevaren,)of)kansen)op) gevaren,) zijn) is) inherent) aan) die) risico’s) en) maakt) ze) ook) problema,sch.) Wellicht) kan) de) par,cipa,esamenleving,)dankzij)betere)communica,e)tussen)overheid)en)andere)par,jen,)zorgen)voor)een) beter)wederzijds)begrip)van)die)onbetrouwbaarheid)van)kennis)omtrent)risico’s,)maar)een)posi,eve)bijdrage) aan)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)hoe\)hier)niet)gezocht)te)worden.))

) Door)de)par,cipa,esamenleving)is)het)echter)wel)mogelijk)dat)de)overheid)meer)context)specifieke) kennis) bemach,gt.) Bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es) en) burgers) raken) direct) betrokken) bij) het) oplossen)van)problemen,)en)kunnen)dus)de)kennis)die)zij)van)hun)eigen)context)hebben)kunnen)delen)met) de)overheid.)Zo)kan)er)een)beter)begrip)bij)de)overheid)ontstaan)van)de)specifieke)contexten)waarmee)zij)te) maken) hee\) bij) het) oplossen) van) problemen.) Als) de) overheid) deze) kennis) weet) te) gebruiken) om) oplossingen)voor)problemen)beter)af)te)stemmen)op)specifieke)contexten,)neemt)het)probleemoplossend) vermogen)van)de)overheid)logischerwijs)toe.))

) Dit) posi,eve) effect) is) echter) niet) per) sé) wat) er) in) de) prak,jk) zal) gebeuren.) Bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es) en) burgers) zullen) ongetwijfeld) kennis) hebben) over) hun) specifieke) context,) maar)dat)wilt)niet)zeggen)dat)zij)ook)de)beste)oplossing)voor)hun)problemen)kennen.)De)overheid)zal)dus) niet)volledig)af)kunnen)gaan)op)kennis)die)zij)door)die)bedrijven,)maatschappelijke)organisa,es)en)burgers) toegereikt)krijgen.)Exper,se)zal)een)noodzakelijke)vorm)van)kennis)blijven)bij)het)oplossen)van)problemen,) dat) wilt) zeggen) dat) de) overheid) al,jd) algemene) ideeën) over) hoe) bepaalde) problemen) opgelost) moeten) worden)zal)moeten)blijven)inwinnen.)Het)zijn)hoofdzakelijk)wetenschappers,)of)‘experts’,)die)deze)kennis) produceren.)In)de)prak,jk,)bijvoorbeeld)in)de)zorg)(Bredewold,)2014),)levert)dit)een)spanning)op:)kennis)van) bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es) en) burgers) over) hun) eigen) specifieke) context) kan) botsen) met) algemene)kennis)over)het)oplossen)van)problemen.)Een)overhand)aan)context)specifieke)kennis)kan)ertoe) leiden)dat)problemen)niet)effec,ef)opgelost)worden)omdat)die)kennis)geen)technische)exper,se)bevat)en) dus)simpelweg)ineffec,eve)oplossingen)produceert.)Daartegenover)staat)dat)een)overhand)aan)algemene) technische) kennis) ertoe) kan) leiden) dat) de) overheid) alsnog) oplossingen) oplegt) aan) bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es) of) burgers.) Dat) laatste) leidt) tot) een) slechte) koppeling) van) de) resulterende) oplossingen)en)de)context)waar)deze)op)zijn)gericht.)In)de)zorg)is)deze)spanning)te)vinden)tussen)de)wensen) die)de)individuele)burger)hee\)ten)aanzien)van)zorg,)gebaseerd)op)de)specifieke)context)van)het)individu)in) kwes,e,)en)de)algemene)kennis)over)de)meest)effec,eve)manier)van)het)bieden)van)zorg)die)de)overheid) door)experts)aangereikt)krijgt.))

) De) par,cipa,esamenleving) zal) niet) kunnen) bijdragen) als) het) gaat) om) het) leveren) van) meer) betrouwbare) kennis.) Dit) probleem) is) inherent) aan) kennis,) er) zal) in) onze) moderne) maatschappij) al,jd) onzekerheid) aan) kennis) ziWen.) De) par,cipa,esamenleving) kan) wel) bijdragen) als) het) gaat) om) de) beschikbaarheid) van) context) specifieke) kennis,) en) kan) dus) het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid)vergroten.)Zo)kan)de)overheid)namelijk)per)context)betere)oplossingen)bieden.)Deze)bijdrage)komt) echter)in)gevaar)door)de)spanning)tussen)die)context)specifieke)kennis,)aangeleverd)vanuit)de)bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es) en) burgers) waarmee) de) overheid) in) dialoog) gaat,) en) algemene) technische) kennis)over)het)oplossen)van)problemen,)doorgaans)aangeleverd)door)de)wetenschap)en)adviesbureaus.) Hoe)meer)context)specifieke)kennis)er)wordt)gebruikt)ten)opzichte)van)algemene)kennis,)hoe)groter)de)kans) is) dat) de) resulterende) oplossingen) niet) meer) effec,ef) zijn) doordat) zij) technisch) niet) kloppen;) hoe) meer) algemene)technische)kennis)er)wordt)gebruikt)ten)opzichte)van)context)specifieke)kennis,)hoe)minder)de) resulterende) oplossingen) afgestemd) zijn) op) de) betreffende) context.) Indien) er) aan) context) specifieke) of)

algemene)technische)kennis)rela,ef)teveel)gewicht)wordt)gegeven,)zullen)problemen)minder)goed)opgelost) worden.)Het)posi,eve)effect)van)de)par,cipa,esamenleving)op)het)probleemoplossend)vermogen)van)de) overheid)is)dus)ook)wat)betre\)het)gebrek)aan)de)juiste)kennis)aeankelijk)van)een)spanning.)

Afnemend)vertrouwen)en)gezag)

Het) afnemend) vertrouwen) van) burgers) in) de) overheid,) en) het) afnemende) gezag) van) de) overheid,) is) problema,sch) omdat) burgers) zich) hierdoor) minder) laten) sturen) door) de) overheid.) Als) de) overheid) het) gedrag) van) burgers) niet) weet) te) sturen) wordt) het) oplossen) van) problemen) moeilijker.) Onderliggend) aan) deze) trends) is) de) postMmodernis,sche) houding) van) burgers:) zelweschikking) wordt) voor) postMmoderne) burgers)steeds)belangrijker.))

) De) par,cipa,esamenleving) speelt) in) op) deze) behoe\e,) door) burgers) ‘eigenaar’) te) maken) van) problemen) en) hun) verantwoordelijkheden) te) geven.) Het) betrekken) van) bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es)en)burgers)bij)het)oplossen)van)problemen)draagt)duidelijk)de)boodschap)uit)dat)de)overheid) de)zelweschikking)van)haar)burgers)belangrijk)vindt,)omdat)burgers)zo)logischerwijs)(als)individu)of)in)een) collec,ef))mede)bepalen)hoe)de)problemen)die)voor)hen)belangrijk)zijn)opgelost)worden.)Dit)komt)duidelijk) naar)voren)wanneer)de)par,cipa,esamenleving)wordt)toegepast)op)de)zorg.)Burgers)praten)als)pa,ënt)mee) over) de) oplossing) voor) hun) persoonlijke) situa,e,) en) hebben) dus) een) zekere) mate) van) zelweschikking.) Daarbij) komt) ook) verantwoordelijkheid:) de) burger) is) samen) met) zijn) naasten) voor) een) deel) verantwoordelijk)voor)de)invulling)van)die)zorg,)en)moet)dus)naar)vermogen)ook)zelf)de)oplossing)voor)het) probleem)uitvoeren.)Het)oplossen)van)problemen)wordt)hierdoor) )makkelijker)voor)de)overheid.)Burgers) zullen) de) oplossingen) voor) hun) problemen) eerder) accepteren) als) zij) zelf) bij) die) oplossing) betrokken) zijn) geweest.)

) Er) bestaat) hier) echter) ook) een) spanning.) Zodra) de) overheid) het) bedenken) en) uitvoeren) van) oplossingen) uitbesteedt) aan) burgers,) bestaat) de) kans) dat) burgers) wantrouwend) worden.) De) par,cipa,esamenleving)is)om)die)redenen)namelijk)vaak)bestempeld)als)een)verkapt)bezuinigingsplan.)De) overheid) zou) door) de) par,cipa,esamenleving) namelijk) middelen) besparen) door) de) burger) zelf) zijn) problemen) op) te) laten) lossen,) en) sommige) burgers) veronderstellen) dat) dit) het) hoofddoel) is) van) de) par,cipa,esamenleving.) Door) deze) wantrouwende) houding) zou) het) effect) van) meer) zelweschikking) en) probleemeigendom)teniet)gedaan)worden.)In)tegenstelling)tot)wat)de)par,cipa,esamenleving)zou)moeten) bereiken,)namelijk)een)toename)van)probleemoplossend)vermogen,)zou)dit)wantrouwen)alleen)maar)leiden) tot)meer)verzet)tegen)sturing)vanuit)de)overheid.)Als)het)gaat)om)vertrouwen)en)gezag)bestaat)er)dus)een) spanning) tussen) het) betrekken) van) bedrijven,) maatschappelijk) organisa,es) en) burgers) bij) het) vinden) en) uitvoeren) van) oplossingen) en) het) uit) handen) geven) van) deze) taken) omwille) van) kostenbesparing) van) de) overheid.) Dat) eerste) zal) leiden) tot) een) groter) probleemoplossend) vermogen) omdat) de) sturingscapaciteit) van) de) overheid) door) het) betrekken) van) bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es) en) burgers) toeneemt.) Daarentegen)zal)dat)laatste)leiden)tot)sterker)verzet)tegen)de)sturing)van)de)overheid.)Er)zal)dus)voor)een) posi,eve)bijdrage)van)de)par,cipa,esamenleving)aan)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)

een) balans) gevonden) moeten) worden) tussen) het) betrekken) van) burgers) en) het) uit) handen) geven) van) overheidstaken.)))

Ins0tu0onalisering)

Voor) alle) drie) de) problemen) die) wij) besproken) hebben,) lijkt) de) par,cipa,esamenleving) mogelijk) bij) te) kunnen)dragen)aan)het)vergroten)van)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid.)Er)zijn)echter)ook) bij)elk)probleem)kanWekeningen)te)plaatsen)bij)de)kansen)van)de)par,cipa,esamenleving.)Uit)deze)analyse) blijkt) namelijk) dat) de) posi,eve) bijdrage) van) de) par,cipa,esamenleving) aan) het) vergroten) van) het) probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)aeankelijk)is)van)drie)spanningen.)

) Het)probleem)van)verplaatsing)van)de)maatschappelijke)dynamiek)naar)de)subpoli,ek)kan)opgelost) worden) door) de) par,cipa,esamenleving) doordat) de) overheid) hierdoor) deelnemer) wordt) van) die) subpoli,ek.) Samen) met) bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es) en) burgers) werkt) de) overheid) aan) oplossingen) voor) problemen.) Hierdoor) kan) de) overheid) beter) op) die) subpoli,ek) sturen) en) dus) beter) problemen)oplossen.De)eerste)spanning)die)geconstateerd)is,)is)echter)een)spanning)tussen)deelnemen)aan) de) subpoli,ek) en) het) handhaven) van) centrale) ideeën) en) coördina,e.) Hoe) meer) de) overheid) binnen) de) subpoli,ek) centrale) ideeën) nalee\) en) probeert) centraal) te) coördineren,) hoe) minder) waardevol) de) deelname)aan)de)subpoli,ek)is.)De)overheid)zou)in)zo)een)geval)nog)steeds)‘de)baas)spelen’.)Daardoor)zou) het)posi,eve)effect)afnemen.))

) De) par,cipa,esamenleving) kan) ook) bijdragen) aan) het) gebrek) aan) juiste) kennis) bij) de) overheid.) Hoewel)het)niet)zal)bijdragen)aan)de)betrouwbaarheid)van)kennis,)kan)het)er)wel)toe)leiden)dat)de)overheid) meer)context)specifieke)kennis)tot)zijn)beschikking)hee\.)Doordat)bedrijven,)maatschappelijke)organisa,es) en)burgers)in)contact)komen)met)de)overheid)krijgen)zij)de)kans)om)de)kennis)die)zij)van)hun)specifieke) context)hebben)te)delen)met)de)overheid.)Dit)kan)leiden)tot)oplossingen)op)problemen)die)beter)aansluiten) op)de)context)waarop)zij)gericht)zijn,)en)dus)tot)een)groter)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid.) Algemene) technische) kennis) blij\) echter) noodzakelijk) bij) het) oplossen) van) die) problemen.) De) tweede) spanning) is) de) spanning) tussen) de) kennis) die) bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es) en) burgers) aanleveren)en)die)algemene)technische)kennis.)Een)overhand)van)context)specifieke)kennis)kan)ertoe)leiden) dat)oplossingen)ineffec,ef)zijn,)maar)een)overhand)van)algemene)technische)kennis)kan)ertoe)leiden)dat) oplossingen) niet) goed) aansluiten) bij) de) context.) Er) zal) voor) een) posi,eve) bijdrage) van) de) par,cipa,esamenleving)aan)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)dus)een)balans)tussen)deze) twee)soorten)kennis)gevonden)moeten)worden.))

) Bij)het)derde)probleem,)de)afname)van)vertrouwen)en)gezag,)hee\)de)par,cipa,esamenleving)ook) een) poten,ële) posi,eve) rol.) De) par,cipa,esamenleving) probeert) namelijk) zelweschikking) en) verantwoordelijkheid) aan) bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es) en) burgers) te) geven) door) ze) zowel) bij) het)bedenken)als)uitvoeren)van)oplossingen)te)betrekken.)Dit)kan)ene)posi,eve)bijdrage)leveren)aan)het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid) doordat) burgers) de) oplossingen) waarvan) zij) zelf) deel) zijn) geweest) eerder) zullen) accepteren) dan) wanneer) dat) niet) het) geval) is.) Er) bestaat) hier) echter) een) derde)

spanning,) namelijk) tussen) het) betrekken) van) burgers) en) het) uit) handen) geven) van) overheidstaken.) Het) betrekken) van) burgers) zal) een) posi,ef) effect) hebben,) maar) een) zekere) mate) van) uit) handen) geven) van) overheidstaken)bij)het)vinden)en)uitvoeren)van)oplossingen)zal)noodzakelijk)zijn.)Teveel)uit)handen)geven) zal)tot)wantrouwen)leiden,)de)par,cipa,esamenleving)zal)dan)puur)als)bezuinigingsplan)gezien)worden)en) zijn)posi,eve)effect)verliezen.)

Uit) de) analyse) kan) geconcludeerd) worden) dat) de) par,cipa,esamenleving) zeker) kansen) biedt) voor) het) vergroten) van) het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid.) Op) alle) drie) de) problemen) die) wij) besproken)hebben)kan)het)op)zijn)minst)een)gedeeltelijke)oplossing)bieden.)Het)succes)van)die)oplossingen) is) echter) aeankelijk) van) drie) spanningen.) Deze) drie) spanningen) zijn) te) scharen) onder) de) vraag) hoe) de) par,cipa,esamenleving) geïns,tu,onaliseerd) moet) worden.) Met) andere) woorden:) hoe) het) theore,sche) idee)van)de)par,cipa,esamenleving)in)de)prak,jk)gebracht)wordt)is)van)groot)belang)voor)het)succes)van) de)par,cipa,esamenleving.))

) Zo) moet) er) nadrukkelijk) gelet) worden) op) de) verhouding) tussen) centrale) ideeën) en) coördina,e,) waarbij) genoeg) speelruimte) voor) alle) deelnemers) aan) de) subpoli,ek) moet) zijn) om) oplossingen) op) problemen) te) vormen) zonder) dat) dit) leidt) tot) uitkomsten) die) als) onwenselijk) worden) gezien) door) de) centrale) overheid.) Ook) moet) er) over) de) rela,e) tussen) context) specifieke) kennis) en) algemene) kennis) M)) tussen) bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es) en) burgers) aan) de) ene) kant,) en) ‘experts’) binnen) de) adviesbureaus)van)de)overheid)aan)de)andere)kant)M)nagedacht)worden.)Vooral)wanneer)deze)twee)soorten) kennis) met) elkaar) botsen,) moet) er) gekeken) worden) naar) welke) kennis) leidend) is.) Dit) moet) zo) geïns,tu,onaliseerd) worden) dat) oplossingen) zowel) goed) op) de) specifieke) context) aangesloten) zijn,) als) effec,ef)zijn)op)basis)van)algemene)technische)kennis.)Tot)slot)moet)er)ook)gelet)worden)op)de)verhouding) tussen)het)betrekken)van)burgers)bij)het)vinden)en)uitvoeren)van)oplossingen,)en)het)uit)handen)geven)van) overheidstaken) aan) die) burgers.) De) overheid) zal) niet) te) snel) moeten) zijn) met) het) uitbesteden) van) haar) taken,)en)zal)dus)het)‘meehelpen)naar)vermogen’Mprincipe)moeten)waarborgen)om)ervoor)te)zorgen)dat)zij) gegarandeerd)klaar)staat)voor))burgers)die)niet)in)staat)zijn)tot)een)eigen)bijdrage.)Indien)de)overheid)toch,) in)de)ogen)van)de)burgers,)teveel)uitbesteedt,)zal)de)par,cipa,esamenleving)tot)wantrouwen)leiden.)) ) De)ins,tu,onalisering)van)de)par,cipa,esamenleving)moet)dus)aan)drie)zaken)voldoen:)het)vinden) van) een) balans) tussen) het) deelnemen) aan) de) subpoli,ek) en) het) implementeren) van) centrale) ideeën) tezamen) met) centrale) coördina,e,) de) juiste) verhouding) vinden) tussen) context) specifieke) kennis) en) algemene)technische)kennis)op)oplossingen)zowel)aan)te)laten)sluiten)bij)de)context)als)effec,ef)te)houden,) en) het) behouden) van) de) garan,e) dat) de) overheid) zoveel) taken) uitvoert) als) nodig) is) en) slechts) taken) uit) handen)gee\)als)dit)bevorderlijk)is)voor)de)effec,viteit)van)de)oplossing)in)casu.)

Conclusie)en)discussie)

Het)doel)van)dit)paper)was)het)analyseren)van)de)mogelijke)bijdrage)van)de)par,cipa,esamenleving)aan)het) probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid.)Onze)overheid)kampt)met)een)te)laag)probleemoplossend) vermogen,) en) de) par,cipa,esamenleving) is) een) vanuit) te) overheid) ges,muleerde) strategie) om) dit) vermogen)te)vergroten.)

) In) de) theore,sche) bespreking) van) het) concept) ‘probleemoplossend) vermogen’) hebben) wij) het) gedefinieerd) als) ) ‘het) vermogen) van) een) overheid) om) effec,ef) problemen) op) te) lossen) en) doelen) te) realiseren) die) boven) het) bereik) van) het) individu) uits,jgen’.) Van) de) oorzaken) voor) het) lage) probleemoplossend) vermogen) van) onze) overheid) hebben) wij) er) drie) besproken,) vanwege) hun) relevan,e) voor) de) analyse) van) de) par,cipa,esamenleving.) Om) te) beginnen) is) het) probleem) van) de) hedendaagse) risico’s) en) de) verplaatsing) van) de) maatschappelijke) dynamiek) naar) subpoli,ek) besproken.) Door) dit) probleem) raakt) de) overheid) grip) op) de) samenleving) kwijt) doordat) enerzijds) de) risico’s) niet) meer) te) controleren)zijn,)en)anderzijds)de)belangrijke)keuzes)voor)het)welzijn)van)de)samenleving)niet)meer)binnen) de)tradi,onele)poli,eke)arena’s)genomen)worden.)Subpoli,ek)is)de)verzamelnaam)voor)de)nieuwe)loca,es) waar)die)belangrijke)keuzes)gemaakt)worden,)waar)onder)andere)bedrijven,)maatschappelijke)organisa,es) en) individuen) onder) vallen.) Daarnaast) is) ook) het) gebrek) aan) de) juiste) kennis) besproken.) De) wetenschap) levert)steeds)minder)‘exper,se’,)maar)laat)juist)meer)onzekerheid)toe)in)de)kennis)die)zij)produceert.)Onze) overheid)hee\)betrouwbare)kennis)nodig)om)problemen)op)te)lossen,)vandaar)dat)deze)houding)van)de) wetenschap) problema,sch) is) voor) de) overheid.) Ook) levert) de) wetenschap) geen) kennis) die) de) overheid) vertelt) hoe) zij) om) moet) gaan) met) specifieke) contexten,) de) wetenschap) levert) juist) kennis) gericht) op) het) vinden) van) algemeenheden.) Naast) betrouwbare) kennis) hee\) de) overheid) ook) behoe\e) aan) kennis) die) ingaat)op)het)oplossen)van)problemen)in)specifieke)contexten.)Er)is)een)gebrek)aan)dit)soort)kennis,)en)dus) komt)ook)hier)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)in)gevaar.)Tot)slot)is)het)derde)probleem) het)afnemende)vertrouwen)in)en)gezag)van)de)overheid.)Doordat)burgers)een)steeds)kri,schere)houding) aannemen,)vanwege)het)feit)dat)zij)weinig)vertrouwen)in)de)overheid)hebben,)en)doordat)zij)steeds)meer) het)idee)willen)hebben)dat)zij)over)hun)eigen)leven)beslissen,)laten)zij)hun)gedrag)minder)sturen)door)de) overheid.) De) oplossingen) die) de) overheid) voor) bepaalde) problemen) probeert) te) implementeren) raken) hierdoor)in)de)knel,)waardoor)het)probleemoplossend)vermogen)afneemt.)

) De) par,cipa,esamenleving) blijkt) voor) in) zekere) mate) voor) al) deze) problemen) een) oplossing) te) kunnen)bieden.)Ten)eerste)zorgt)het)ervoor)dat)de)overheid,)als)deelnemer)van)de)samenleving)en)niet)als) baas,) deel) kan) nemen) aan) de) subpoli,ek) door) in) overleg) te) treden) met) bedrijven,) maatschappelijk) organisa,es)en)burgers.)Door)op)deze)manier)oplossingen)voor)problemen)te)vinden)en)uit)te)voeren)zullen) die)oplossingen)effec,ever)zijn)omdat)zij)op)het)niveau)van)de)subpoli,ek)iets)teweeg)brengen.)Ten)tweede) zorgt)het)overleg)tussen)bedrijven,)maatschappelijk)organisa,es)en)burgers)ervoor)dat)die)drie)groepen)de) kennis)die)zijn)hebben)over)hun)specifieke)context)kunnen)delen)met)de)overheid.)Zodoende)beschikt)de) overheid) over) meer) context) specifieke) kennis,) waardoor) zij) de) oplossingen) op) problemen) beter) af) kan) stemmen) op) die) context.) Dit) zal) leiden) tot) effec,evere) oplossingen.) Ten) derde) kan) de)

par,cipa,esamenleving)ervoor)zorgen)dat)de)overheid)vertrouwen)terugwint)bij)burgers.)Door)burgers)te) betrekken)bij)het)vinden)en)uitvoeren)van)oplossingen,)en)door)hun)deels)verantwoordelijk)te)maken)voor) dit)proces,)krijgen)burgers)het)gevoel)dat)zij)meer)over)hun)eigen)leven)kunnen)beslissen.)Hierdoor)neemt) het)vertrouwen)in)de)overheid)en)het)accepteren)van)de)sturing)die)resulteert)uit)de)gevonden)oplossingen) toe,)waardoor)het)probleemoplossend)vermogen)van)de)overheid)logischerwijs)ook)toeneemt.)

) Onze) analyse) wijst) echter) ook) uit) dat) deze) drie) posi,eve) effecten) sterk) aeankelijk) zijn) van) de) ins,tu,onalisering) van) de) par,cipa,esamenleving.) Zo) is) er) ten) eerste) een) spanning) te) zien) tussen) het) deelnemen) aan) de) subpoli,ek) door) de) overheid,) en) het) nastreven) van) een) centraal) idee) en) centrale) coördina,e.)Indien)er)geen)sprake)is)van)centrale)ideeën)en)coördina,e)zal)het)overheidsbeleid)vervagen,) maar)wanneer)er)teveel)wordt)vastgehouden)aan)centrale)ideeën)en)coördina,e)raakt)de)overheid)opnieuw) los)van)de)subpoli,ek.)Ten)tweede)bestaat)er)een)spanning)tussen)het)gebruik)van)de)context)specifieke) kennis)die)de)overheid)aangeleverd)krijgt)vanuit)bedrijven,)maatschappelijke)organisa,es)en)burgers,)en)de) algemene)technische)kennis)die)zij)vanuit)experts)aangeleverd)krijgt.)Teveel)context)specifieke)kennis)kan) leiden)tot)oplossingen)leiden)die)ineffec,ef)zijn)omdat)ze)niet)werken,)teveel)algemene)technische)kennis) kan)tot)ineffec,eve)oplossingen)leiden)omdat)de)koppeling)met)de)context)mist.)Ten)derde)bestaat)er)een) spanning)tussen)het)betrekken)van)burgers)bij)het)vinden)en)uitvoeren)van)oplossingen,)en)het)uitbesteden) van)overheidstaken)omwille)van)bezuinigingen.)Een)zekere)mate)van)uitbesteding)zal)nodig)zijn,)maar)indien) dit) teveel) gebeurt) wordt) de) burger) wantrouwend.) De) burger) zal) dan) bezuiniging) als) hoofddoel) van) de) par,cipa,esamenleving)aanwijzen,)waardoor)zij)niet)meer)in)zal)stemmen)met)de)gevonden)oplossingen.) ) Deze)drie)spanningen)tonen)aan)dat)de)par,cipa,esamenleving)valt)of)staat)bij)de)manier)waarop) het)theore,sche)idee)wordt)geïns,tu,onaliseerd.)Er)moet)hierbij)nagedacht)worden)over)de)rela,es)tussen) bedrijven,) maatschappelijke) organisa,es) en) burgers) en) de) overheid.) Ook) is) het) belangrijk) een) balans) te) vinden)tussen)context)specifieke)kennis)en)algemene)technische)kennis.)Daarnaast)moet)de)overheid)zien)te) garanderen)dat)er)alleen)taken)worden)uitbesteed)aan)burgers)als)dit)de)effec,viteit)van)die)oplossing)ten) goede) komt.) Een) par,cipa,esamenleving) is) mogelijk) in) een) samenleving) waar) burgers) in) staat) zijn) zelf) verantwoordelijkheid)te)nemen)voor)hun)problemen,)maar)het)blij\)aan)de)overheid)om)de)effec,viteit)van) de)oplossingen)op)die)problemen)te)waarborgen.)

De)par,cipa,esamenleving)blij\)een)rela,ef)onbekend)onderwerp)van)studie.)In)deze)studie)is)gefocust)op) het) effect) van) de) par,cipa,esamenleving) op) het) probleemoplossend) vermogen) van) de) overheid.) Het) is) belangrijk) dat) er) ook) onderzoek) wordt) gedaan) naar) andere) effecten) van) de) par,cipa,esamenleving,) bijvoorbeeld) op) de) inputMlegi,miteit) van) de) overheid.) Zo) kan) een) totaalbeeld) gevormd) worden) van) de) mogelijke) effecten) van) dit) fenomeen.) Daarnaast) is) het) van) belang) om) een) beeld) te) krijgen) van) de) ins,tu,onalisering)van)de)par,cipa,esamenleving)in)de)prak,jk.)Empirische)studies)kunnen)uitwijzen)welke) soorten)ins,tu,onalisering)het)best)werken,)en)kunnen)dus)bijdragen)aan)het)beeld)wat)wij)hebben)van)de) effec,viteit)van)de)par,cipa,esamenleving.)

Literatuurlijst) Bader,)V.)(2014))Sciences,)poli,cs,)and)associa,ve)democracy:)democra,sing)science)and)exper,zing)) ) democracy.)In:)Innova4on:)The)European)Journal)of)Social)Science)Research)27)(4))pp.)420M441.)) Balkenende,)J.)(2005))Op)eigen)kracht;)van)verzorgingsstaat)naar)par,cipa,emaatschappij.)In:)de)Bilderberg) ) Lezing.) Beck,)U.)(1992))Risk)society:)Towards)a)New)Modernity)(vertaling)door)RiWer,)M.).)Hoofdstuk)2)&)8.)) ) London:)Sage)Publica,ons.) Bellamy,)R.)(2010))Democracy)without)democracy?)can)the)EU’s)democra,c)‘outputs’)be)separated)from)the) ) democra,c)‘inputs’)provided)by)compe,,ve)par,es)and)majority)rule?.)In:)European)Public)Policy) ) 17)(1))pp.)2M19.) Binnenlands)Bestuur)(2013))RuJe:)Par4cipa4esamenleving)is)geen)bezuiniging.) Online)publica,e:)hWp://www.binnenlandsbestuur.nl/sociaal/nieuws/ruWeM par,cipa,esamenlevingMisMgeenMbezuiniging.9143010.lynkx.)) (laatst)geraadpleegd)op)12)juni)2015).) Bredewold,)F.)(2014).)Lof)der)oppervlakkigheid.)Contact)tussen)mensen)met)een)verstandelijke)of))) ) psychiatrische)beperking)en)buurtbewoners.)Amsterdam:)Van)Gennep.) Dalton,)R.J.,)Scarrow,)S.E.)&)Cain,)B.E.)(2004))Advanced)Democracies)and)the)New)Poli,cs.)) ) In:)Journal)of)Democracy)15)(1))pp.)124M138.) ) ) Hajer,)M.)&)Schwarx,)M.)(1997))Inleiding:)Controuren)van)de)risicomaatschappij.)) ) In:)Hajer,)M.)&)Schwartz)(red.))De)wereld)als)risicomaatschappij.)Amsterdam:)Uitgeverij)De)Balie,) ) pp.)7M22.) Het)Koningshuis)(2013).)Troonrede)2013.)Online)publica,e:)hWp://www.koninklijkhuis.nl/nieuws/)) ) toespraken/2013/september/troonredeM2013/)(laatst)geraadpleegd)op)21)juni)2015).) Hoogland,)J.)(2014))Meedoen)op)en)rond)het)middenveld)2.0:)Over)de)relevan4e)van)christelijk)) ) maatschappelijke)organisa4es)in)de)par4cipa4esamenleving.)Online)publica,e:)hWp:// www.christelijkefilosofie.nl/wpMcontent/uploads/2014/03/DeMPar,cipa,esamenlevingMdoorMJanM Hoogland.pdf)(laatst)geraadpleegd)op)12)juni)2015).)

Hurenkamp,)M.)(2013)))Meer)samenleving)voor)minder)geld.)In:)S&D)70)(5))pp.)54M58.) Majdik,)Z.P.)&)Keith,)W.)M.)(2011))Exper,se)as)Argument:)Authority,)Democracy,)and)ProblemM) ) ) Solving.)In:)Argumenta4on)25,)pp.)371M384.)) NOS)(2013))RuJe:)par4cipa4e)geen)bezuiniging.)) ) Online)publica,e:)hWp://nos.nl/ar,kel/562390MruWeMpar,cipa,eMgeenMbezuiniging.html)(laatst)) ) geraadpleegd)op)12)juni)2015).) Nowotny,)H.,)&)Gibbons,)M.)(2001))ReRThinking)Science.)Knowledge)and)the)Public)in)an)Age)of)Uncertainty.) ) Cambridge:)Polity)Press.) Pharr,)S.J.,)Putnam,)R.D.)&)Dalton,)R.J.)(2000))A)QuaterMCentury)of)Declining)Confidence.)) ) In:)Journal)of)Democracy)11)(2))pp.)5M25.) Rijn,)M.)van)(2013))‘Hee\)u)geld)om)uw)ouders)bij)te)staan?’.)In:)de)Volkskrant.)Online)publica,e:)hWp://)) ) www.volkskrant.nl/dossierMarchief/hee\MuMgeldMomMuwMoudersMbijMteMstaan~a3431936/)(laatst)) ) geraadpleegd)op)21)juni)2015).) Scharpf,)F.)W.)(2003))ProblemRsolving)effec4veness)and)democra4c)accountability)in)the)EU.)) ) ) MPlfG)working)paper.)Online)bron:)hWp://hdl.handle.net/10419/41664)(laatst)geraadpleegd)op)3) ) juni)2015).) SCP)(1974))Sociaal)en)Cultureel)Rapport.)Op)verzoek)online)verkrijgbaar)via)hWp://www.scp.nl/Publica,es/) ) Terugkerende_monitors_en_reeksen/Sociaal_en_Cultureel_Rapport)(laatst)geraadpleegd)op)21)juni) ) 2015).) Welzel,)C.)&)Inglehart,)R.)(2010))Agency,)Values,)and)WellMbeing:)A)Human)Development)Model.)In:)Social) ) Indicators)Research)97)(1))pp.)43M63.)