Die O.B. Jaargang 4, no.45

(1)

aan die H.P.K. aa 'n Nuaabla.if

• •.

'N

VOLK

WAT

DEUR

<

.

,.

PARTYE VERDEEL

WORD

W

AT

TEEN

MEKAAR

BEUR,

KAN N

IE

BE-WEEG

NIE.

•

VIERDE JAARGANG, WOENSDAG, 3 OKT. 1915 ..

IMPERIALISTIESE

DOEL VAN

STALIN

~. .

.

,

OP DIE

.LAPPE

UI1~ROEIING

.

WORD

MAAT-STAF

VIR

DEMOKRASIE

Tydens die sam.espreki

ngs

tusse

n

die minist

e

rs

van

die groot

moondhede in

'

Londen,

wat beskryf is

as

die

eintlike

vredeslwnf

eren

sie, het Rus

l

and

met sy ware im·

· perialistiese oogmerke voo

r

di

e

dag gekom. Die

Britse

pers

wat gedw·

en

de

die

o,orlog almal doodgeverf

h

et as

,kwaa.dstokers'~ wat enige

b

e

denking

teen

Rusland inge·

bring het,

moet nou uiteindelilc

ook m·ken

dai

R

uslan

.d

imperialistiese

oogmerke he

.

t,

wat h

y verberg

agter 'n

so-.

genqamde strewe mi selfbeveiliging.

·

Ook in ons land het die Engelse

pers voortdurend aan sy lesers be. duie dat Stalin nou eintlik met 'n stralekrans omgewe is. Hy is 'n soort heilige wat slegs die welvaart van die wereld en sy inwoners beoog, en met sy uitgestrekte grondgebied nooit sal droom om imperialistiese uitbzeiding nie. Hy is maar net die slagoffer van Duits~ agressie, 'n ka.

meraad waardig om by in te hak ..

Maar in Londen het Molotof baie duidelik te kenne gegee dat ·Rusland

nie tevrede is om hom te beperk binne die nagenoeg 6.000,000 vi~:-.

kante myl van sy grond~ebied nie (verge! eke met ongeveer 226,000 vk. my! van vooroorlogse Duitsland) en ook nie tevrede is om die helfte van Pole by hierdie kolossale gebied te voeg tesame met die van die Oossee. state en 'n dee! van Finland nie, . maar dat · hy verder ook nog aan• spraak maak op onbeperkte seggen• sl<ap in die Balkan•lande waar, hy kommunistiese regerinSJS op .1ie volke

afgedwing bet, en les bes op ltaliaan• se kolonies in Noord·Afrika c•n mede·seggenskap oor die tocgar.g~

tot die Middellandse See! Hic~die cise groei elke dag aan,. en ·n deur•

acng deur Persii:i is een van die j(lng• stes.

VERBYSTEREND

wind gestel. e.n ··n voorlopige rege.

ring wat die vertroue van die Sowiet het, word geleidelik ingevoer, of die.

bestaande administrasie wofd in oor.

eenstemming met Russiese opvattings gewysig. Die proses word ,aemokra•

tisering" genoem, en die resultate word as oorwinnings vir vryheid toe• 9ejuig wat die goedkeuring van die

V ereni9de V olke behoort weq te dra. Maatreels wor.d getref vir die hou van 'n verkiesing, maar ook hier word deelname daaraan beperk tot

die mate van goedgcsindheid waar•

mee die Russies•aangestelde bewind

bejeen word.

..Dit is natuurlik {voorheen was'

dit vir hierdie blad nie so natuurlik nie -- Red.) duidelik dat wanneer

die Russe en die Angelsaksers van demokrasie praat, hulle" nie dieselfde

bedoel nie". Tot sover die Ar~us .

DEMOKRASIE

In die woorde van n Sowjet. koerant verstaan Rusland onder de. mokrasie die volgende: ,D_ie land wat met die grootste volharding veg vir die uitwissing van aile oorblyf. sels van fa~cisme, moet as die mees demokratie~e beskou word".

Die Engelse, met hul begrip van partypolitiek, • dring daarop aan dat daar ook 'n opposisie moet wees an.

ders kan daar geen sprake v~m de.

mokrasie wees nie. Hieroo het die Russiese pers ewe koelbloe-dig geant. woord:

,.Op die argument dat daar geen demokrasie sonder 'n opposisie kan wees nie, antwoord ons: . Ons stem saam, maar veronderstel daar is geen opposisie nie? Moet daar dan een opgesit word? Onder die Sowjet.de. mokrasie is daar geen opposisie nie omdat daar geen grondbesitters en kapitaliste is nie, en daar kan ook nie wees nie, want die Sowjet.stelsel het die grondslag vernietig waarop dit kon ·verrys het". •

En in hierdie verband herinner 'n mens jou aan Stalin se eie definisie van clemokrasie, nl. dat dit beteken_ demokrasie vir die nroletariaat en diktatuur vir die burgery. Daarby moet in ag geneem word dat die kommunistiese pat·ty •bepaal wie 'n proletarilir is en wie 'n fascis - die nuwe woord vir ,burgery" •

Kommuniste Wen

Frankryk

In

Die Kommunisticse en Sosialistiese partye het met die provinsiale ver. kiesings geweldige vooruitgang in Frankryk getoon. Toe _ons ter perse.

gegaan het, was nog net die uitslag

bekend van die 1,352 kiesafdelings waarin eerste gestem is. Daar was

nog 1,131 uitslae uitstaande. Tot

sover het die linksgesinde partye reeds 210 meer setels verower as met

die laaste verkiesing kort voot die oorlog. Die konserwatiewe groepe daarenteen het met byna 300 setels agteruitgegaan.

Volgens Reuter is hierdie verkie.

sings 'n beter weers,!)ieeling van die Frans.e politieke mening as die muni.

sipale verl,desings van 'n tyd gelede.

MAA..T{ ~ EIE ~\UNSBOTTER

Hoe om kunsbotter te maak -eornmige noem dit ,1\tlargarine". -Neem een pond .,Pastrine" en meng daarmee baie goed die gee! van twee hoendereiers wat eers goed opgeklits is, meng dan in sout na smaak. Sorg dat dit goeie fyn sout is. Die menge. ry is baie gou met 'n botterspaan of gr~ot mes. Smeer op brood en oor.

tuig uself dat u lekker bo~ter · op die brood het. Die kunsbotter is nie goed vir eiers bak, ens. nie.

.

...

\

Hierdie a<!nsprake is so verbyste. rend dat dit selfs die linksqes!ndc pers in Engeland laat oogknip 'het. 'n Kor. respondent van een van die Kaap. staelse Engelse blaaie berig in d;e verband as volg:

,Selfs linksgesinde intellektuele weekblaaie . wat voorheen enige 'kwaaie verwysing na -Rusland bejeen

bet as 'n sonde teen die lig, begin .nou twyfeL uitspreek teen 1heilige

H.N.P. GAAN

NOU

..

OOK OPTREE

MET AFWEERGROEPE

Rusland' ". Die H.N.P. het besluit om spesiale

En die Cape Argus, wat dib'lels ,strydspanne" in die lewe te roey om self Rusland as 'n heilige voorgehou vergaderings te beskerm aan die

het, skryf. nou as volg: Rand. Die lede van hierdie stryd·

.,Die moeili).cheid

Ie

by die Russe, epanne sal uit die gelede~e van sowcl, wat, snaaks genoeg, nie van· mening · die H.N.P. as sy jeugv~rtakking ge• is dat hulle te blameer is nie. Sowjet. . werf word.

tegniek is nou a! bekend. Sodra 'n Die voorsitter van die H.N.P. aan

naburige land ,binnegetrek word, die Rand, mnr. Ben Schoeman, het word· all~ Nazt.a~rente en onder. 'n rondskrywe aan aile takke gerig steuners gelikwidee r. lndividue wat waar.in hy 'n dringende beroep op Mosk.Qu ~oed~esi.o,d is, word aan be. bulle doen om onverwyld oor-te gaan

tot die organisering van die stryd.

spanne. Hy verklaar dat die Eerste Minister die versekering gegee het

-dat wet en orde gehandhaaf sal wod, maar die 'pogings om dit te doen ty• ·dens die kongres van die H.N.P. in Johannesburg, was nie baie geslaagd

nie.

Hy beklemtoon dat die strydspal}• ne verdedigend sal optree en nie aan. vallend nie. Hulle sal geen moleste van die kommuniste duld nie.

• W ANNEER

D

!E

VOLK

ALMAL SAAMTR

E

K

IN

EEN SPAN,

S

AL DAAR

VOL

KS

BEWEGING

WEE

S.

•

No.

iS.

.

:

·Pole

"

Wil Kerke

Ontbind

.

Die vyandskap van die kommu.

nisme teen die godsdiens, wat tydens

die oorl_og met inspanning verberg

is. begirt ~Y kop a! dadelik na die

vrede uit te steek. 'n Engelse dame wat die besetting van Pole deur Rus. land meegemaak het, het geopenbaar dat die Russe nie die kerke sonder ·meer gesluit het nie, maar hulle met sulke hoe belastings opgesaal het, dat

die arme gemeentes dit nie kon by.

bring nie. Dan bet die Russe beslag op die kerkgebou gele met die ver• skoning d.at die gemeente dit nie meer wil M nie, want bulle. is nie eens bereid om belasting daarvoor te be· taal nie!

Nou word berig dat die Poolse

regering, wat eintlik maar niks an. ders as Stalin se skoothondjie is nie, die verdrag met die Vatikaan opges~

het. · n W oordvoerder van die rege. ring het gese dat hulle ten gunste is

van .. godsdiensvryheid", maar ook

ten gunste van die ontbinding van

die kerk. Alle opvoedkundige inr!g. tings ~ord deur die staat qorgeneem.

V.S.A.-Generaal Buit

.

Private Besitting

Die Forum kom met 'n portret op

sy buiteblad wat die Amerikaanse

generaal Patch toon waar hy Herman

Goring . se maarskalkstaf. met dia.

mante en ivoor beslaan. aan pres. Truman toon as .. sy oorlogsbuit".

Hierdie maarsl{alltstaf is Goring se.

private eiendom.- net soos 'n mens se

ser~fikate jou private eiendom is. Maar dit word van hom weggevat

deur 'n ~eneraal van die Amerikaan• se leer as ,oorlogsbuW'!

Ons het baie moes verneem hoe

Goring museum.stukke sou .. gebuit" het, wat later · diep onder die grond

in Salzburg ontdek is. Die 9edagte

dat bier-die waardevolle stultke ·van oorlogsvernietiging gevrywaar is,

-mag mtuurlik nic die qi:=tigc ink van Gealli:!crde gruwelkorrcspondente

verdun het nie. Die Britse ocrs kon darem in elk geval nie een ei'1kcle ge. . val berig waar Goring ~n ·ring. of hor. Josie elders gebuit het nie. Dog daar

word wel berig van 'n Amerikaanse

generaal wat Goring ~e private veld·

maarskalkstaf gebuit bet. Hy koo. net so wei sy horlosie of 'n 'goue tand

van hom gevat bet.

Noodhu lpfonds

Mev .. G. W. de Jongh, van Por.

terville, skry£:

,.Hiermee wil ek graag my. innige

dank betuig aan die O.B .• Noodhulp. fonds wat my en my gesin so getrou ondersteun het gedurende die jare van my seun se internering. .

.,Mag God die wat daarvoor ge. sorg het, ryklik seen."

(2)

• l

TW.El.l~

DIE

O.B., WOENSDAG,

3

OKT.

19

4

5. W

.

V

0!

G

T

(Eien~.)

Bpk.

frntJr11UUII~ UUI

~dder· t:.u B~epro~uug~

Val{bo

ndwesc

Me·et

va11

Ges

lliwer

W

or~l

1K.otniD1lllll

S1t

e

maMjint-rill". Kw. I II HllGRNOOT. K.l

ALGEJJENE HA.VDELA..t..R

P

ROD

U

K

T

E KOPER

..

S. J,

K

R

Y

N A

U

W

vtr

K

r

uid

e

ni

c

r

sware teen d

i

e

bill

ikstt

pryse

.

Politieke

O

ndertnyning

Van Egtc

W er

kersorganisasies

Bestellings wor·d opgeneem en on middellik by

u huis a

f

ge

l

e

wer

.

H/v. OA.IlOIA 611 NUW~8TRA.AT

~ n~ M

BEAUFO

R

T

-

WES

.

Die taak van die Ossewabrandwag ten op.,i!;t<· van c'ie suiwering

van die Suid·Afrikaa.nsc orbeidswi·rclcl nccm ~tc."d; duirldiker en hel derder vorm aan. Die Afrikaanse Volksb~.:wcging c;lo dat rlie berocpe van die volk verteenwoordig moet word in •lie rcgering van die land. Tc dien einde beywer die O.B. hom vir cglc hcrocpsorgoni"asie<., Qie noocl

saaklikheid vir hierdie beywering is gclci' in t'k kil rlat tallc vakbonde van werkers nie egte beroepsorgani.sasies is nie, JOl<Wr kommuni.,ticse J'ro

paganda·unies geword hei.

'N MO

OI LEE

I<SAK

is

ba

it

· bf'iangrik

/,y

u

ui

t

rusting.

Kr)

tlit

by

Di~ Dam£5 Winkel PAROW

ONS STAA

N

li\' DIEl\S

\

'AN

DJ

E llOEBE\

O

LI\

\'JH AL

L

ES

§

ON O

J?

BLOI~J\IFO~'l'EIN

DIE \\'I.

1\IET

'~

f

B

OERE

!

Die Ossewabrandwag is die vrh:nd

en bondgenoot van die werkcrs. I I)

wil die werkers 'n beter en doeltrd

fender wapen teen kapitalisticse uit

buiting in die hand stop as die ond..-r

handelings. en stakingswapcn wa<u

toe hulle onder die parleme.1h:re std

sel hulle toe\"lug moet net:!11 D:e Ossewabrandwag wil aan die wcrl·e:-;

die bestuurlike wapen gee: d i. <!ire'ttc

seggenskap in die regcring van !tul

land. Daarom beskcm1 en help die

O.B. alle vakbonde, wat cgte wcr

kersorganisasies is, in soverre huile

hul uitsluitlik toesoits oo die bevor

dering van die \.verkers se bclangc en

nie optree ter wille van politieke by

bedoelings nie. Daarom ook ,., il di..: 0.8. die arbeidswcreld suiwcr v<~n

aile clemente wat die werkers se v<tk

bonde vir politieke doclcindcs mis

bruik (meestal kommunistiese docl

eindes).

KIES KANT

Ooreenkomstig sy beleid het die

O.B. onmiddellik kant gekies vir die

Klerewerkersunie van die Kaapse

Skiereiland en teen die Johannesbut·g se komruunis, Solly Sachs, in laas

genoemde se pogings om die Kaapse

Klerewerkersunie, wat 'n egte en

Om

'n snkses ,, n n BOERDERY te maak. woon een of and~r

erkende Lt\1\'DBOU KOLLEGE hy of \\'Ord dadelik 'n student van

f3.K K. en kr\~~~lfdc dicns bv u huis deur middel van on"

uitstekende K~..f.:>PONDE~SIE KURSUSSE in:

0 BEES"§OERDERY 0 0 0 0 0

£10 kontant (of £12 op terme)

BYEBOERDERY

£5

kontant (of

£7

op terme) BOERDERY BOEKHOU

£

5

kontant (of

£7

op terme) PLUIMVEE BOEI~DERY

£5

kontant (of

£

7

op termc.) SKJ\.2\P· EN WOLBOERDERY

£5 kontant (of

£7

op tc.rmc)

TABl\KBOEnDERY

£5

kontant (of

£7

op terme)

Vl\RKBOERDERY

£

5

kontant (of

£7

op tcnne)

I!

U

ISVUO

"C

!

l\1rt B K.K. se beroemde HUISHOUDKUNDE KU:~SUS u Huishouding · n plcsier wces. - £5 kontant (of £7 op •,• .,,,

l\s u cenmaal ·n lid is van c.en van B.K.IC se Dep'lrtcmcntr.

bly u altyd 'fi' lid en ootvang u gratis die raad van DESKUN

DIGES vir u bc.sonderc. gcval.

Stuur daddik u inskrywingsgeld aan:

PHINSWAAL

lROERDlElR.Y

0

KO

R

I

R

JESJPO

NDlENS!lEQOCOJLlLE

GlE

POSBUS 180 STELLENBOSCII

bond fide Vdkbond is, te kom vernic tig. In D i c O.l3. van 1 i\.uguslus is

$,1 hs d.1n ook aan oie knok oeste!

en is die K.1 lps.! Kk,ewe k.::rsu~ie in

hul stryd onder:;kr,l u ·

HiP drc optr ·de \.dn D ~ e O.B. hct

Sachs -;c un c ,tdn.Fqrvp <"S die a£ springpk•\ \ ir "n Vt>nyn'gc aan\Cil in

'n o·u tflet ·.v .. t by die duiser.de ver

~pr:·i 'orJ, op m•u. St·c~:•. hoo; s~.:krct ms vdll d.c K,. ps.: Klcr.:wer kersunie, en op d e Os. ewab.:andwag

Die K psc Uni 1ct ge •nt\\.OO d met .. n Ope ·Brief v:at cl:e \V, rc Feitc Vo•Jrlc d.tn ciie :<:Jerewe:ker::. van Tran~vaai"' en mnr. Stuart self

het S}' S.l,lK ncstd in 'n \/dardigc en

vcrpletkrcndc .,Renlv to and Ex posurc of the Distortions, IVIisstatc ments .mel l\i ·thods of Solly S<Jchs" • Hicrdie t\':cc uitgawes bcvnt gc

f)C\Iil'l1S wat vir vdc 'n openbaring

snl wee.s v.Jn praktvke wat in ons :ubcidswtrdd voorkom.

W 1\.NVOORSTELLINGS

Ten aansien van die Ossewabrnnd wag bcvat die pamflet gru\\.elike wan\'OOr~tellings en verdraaiings; owcrigl.'ns getuig dit vc~n vrecs e:1 p tl' 'ekcriqh.:id '1'en a a 1sicn van die

0 H. sc bcgcertc om huis skoon tc

n tk in die arbeid<:\\ ~reid en die

kommunistc d,1<1ruit tc b c:'der, open baar die P• mf ct · n histericsc v cc~

Dit word o.a. nodig gc\ i•1d ora d c

lcue:1 .tdll die ;:t':ken. tc vcrtc· da.

cl:e O.l3. sc .. huiss>oon·nn, K .. sa; be teken .,dikt 1tors': 1p. tcr orisas.e \an

\'. erke· s. tronkc. en !consentraS:eka

p..: v r. \' crke.s en !eicrs v, n \. ak bond,·".

i\,m ske\.'C \. oo tcll;ng-; va·1 h'cr

die <Mrd, w.1t die \,.·rcld ingesmu

word met blikkerigc Jawac~i, • stcur <he O.B. hom nic. lly gacJn voor Jill t die \'crkondiging van sy belc.d

die a.Jnv.1arding w,.arvan clringcnd

noocls.wldik is vir eli~ beskerming

v,m die v<tkbondbeweging ns sodanig

en v1r die bevciliging van die be

bnge v,m die werkers. WJNKEL~{i,ERKE

In

drang van r\" N U.D.\V. het die. I\"Ii.1:•· cr van \ :-bd•l r1ie unie ne· l dcrcr:b,rcc ! Die N.U.D.\V. sou dan

glo ge.a!sterker ,._ e<", as Commercial

Sto:fs!

'N DRUPPEL

Ten opsigtc \.111 die Klerewerkers

is die feik d.•t So ly Sachs 'n nuwe

orgunisasie in 1\.a<tpst,Jd kom stig het

\1 t, len aan··i ·1 van getalle, soos 'n

druppd met 'n c.mmcr wutcr verge.

lyk, tecnoor diP

"

'

111

die Kaapsc ~

Klcrcwerkc-·r.un;c. Waarom steek die I

lvlini. ter van Ar!>cid, mnr, Ivladdcy,

I

dan nic ook 'u ~;tnkkic voor Sachs se ondcrmynende bcdrywighede in

K~p:stad ni:.:. Is mnr. Mnddcy die

bcskermengcl von kommunistiese vnk'

I

bondc.i ~o ja, cbn b hy nie die

vdenC:: vnn d;c wcrkt·rs nie.

In <lie arbc!dswO::Ic.d is 'n suiwc

r:ng drinacnd noods<1.1klik: M mcnse •

met kon:mmi<·ti.: c bybedoelings I

1:1c:t d.;ur we~!)C\', in:; ui• die vak·

rondLe'' :gmg ver~;a·1 word, of die

besta::lnd:: nroeidswetge\. ing moet f:orlamg YCrruiL"l \:o. J d.1t egte eu ~hom: \akbonde ge~ti.₁ kan word b· 1 o1po i ·ie tc~n die ko:nmt.:nistiese

t

propag::ndu uni.:... As dit nie gebeur

1 "· 1 che du"stemis \\'.lt vir die af. g..:!ope 30 j, ... r ul oor ons a~bcids

1 .

Wt rdd hang. nog dikker word. \'an ~

dag word dk werker met lapwerk en

I

a,tlmo..-sc t•Jt brekcns toe oorgehaal.

in <.he hoop dat die bcog sal kraak

en kragte s.d lo~I.J.ll wat hierdie of dac<tclie gro..-p politkke opportuniste

r

k,m ,1;::nwend ·dr hul eie doeleindes.

Die C.B. wil :skoon vakbonde he wat snl . t.:itstoot ia die. landsregcring.

Dr.:.srom st~•~n hy aan clie spits van

f

die suiwcl"ing van ons arbcid:swereld.

Wes-Gam

ka Vi

e

r

O

.

B

.-Dag

D·e :VI •. nne en \ ruuckommundo"s

saam met die B0crcjeug dogters van ~, \\ es

c ..

mk ... B.::at:Iort \V.-s, het ons O.B d g t< • 'cs1c .-ers op 15 Sept. ge

hm: up Spes Bon..t. die plcklS van

J

<e!Jud.mt h. lc G:ange. Die op. }

koms was hale aocd. Ons hct die l

'uorr ~ gch<.d om hfko:ndte. mev.

ds. l3r"nk, va 1 Sutherland, by ons

tt Ilk c te h . Ons verrigtinge het

ocgtn •n..:t d·e daghysing deur die

O.B. w.'g. Die or 'Illnnsrcdc is gc

hou d<•ur gLnl. ll. du '1 oit en 'n ge. (

bed i.s cleur mnr. P. c!c Vos gc.docn. "

I lfkomJtc. lllC\'. Brink het 'n b<tie

bcs:c:lcnde tocspr.1,1k gclewer, w:wrin >

sy vcr,1l b,•kle;,ttonn hct dat ons die

ou tr .disic~ c•l fJC\', oontes van ons

vnoruucrs moet 1 ewanr en dnt ons

die lcusc v,m ons Bewcging moet uit .., ~ ,

:e\\", ·-udaL ons ,11 die eer aan ons

!'

Oppc ·. tc Le1dsm<tn kan gee. Sy het

~a·c mo01 m~:t die Bocreseuns en

do~J-crs gcpraut, en vcrd klcm gcle

up c"1c sc:d ... l k..: reinhdd 'an ons jeug .

w, t 1 • n C\\'a 1r moct word vir die

n, !}cslag.

hcclrag \nn 5.64 15 0 is

.<: 10 1:1eer ns \'crlede

D c~r is nog geld uitstanndc 4

c.l G. ., I. p o. 1 die bedrag op te

ku,\•-.: :1 UO. V, n dk bedrag bet

d ~ Boc cdogters

5.:6

ingcsamd -- 'n

mooi r)rc , ';<' vir hul eerste poging. .l.

(Inq ·st mr.)

j

V olk ~en; id i-; .lie h.frilmner se

grcotste bcg~:rte. Dna;om is die.

P"·i,iekc parlye sc nnme die ,Ver•

cnigck P.1.t·" en rlic. ,llcr>!nigdc

P.u·cy".

0:1gduldcig \.'eer...,prcck die

woord ,pnrty" - wat net 'n dccl

v::-n clie voll, vcroa•'e•·,;tr-1 - dk mooi

n::t3t:1 vnu cc.nheid.

J

f

DIE O.B., WOENSD.i\G, 3

IDAr

iht§~ ~rm

V

ca1

1k:

@@

ffllcrilt.

Him

1f

~em1

Nic. ncr 1_ie_O.B_._in_S., mun.istiese propag:..ndn ur.ics

Amc:ikaame en Britse

,•ald-veg.

Soos ons lcscrs s d h ·rir

ons 'n ruk gclcdc in D 1 e

0

aandag bcpaal by 'n \"O< rlop

metrc.kking van vakbond..: 111 I waaruit 'n .. w~rcld vakbondf,·d sou mond, met hoofkwartk;· in

Ons hct dit die .,Paryse Kom

gcnoem, die gecamou~lc~rde

ger van die Kommuntshese

tern in Moskou.

In die lig van die Mbci~!

in S.A., soos uitecngesit in 1

in hierdie uitgawe, is die ui van Amcrikaansc en E11gcls

bondleiers r.o.v. hicrdh: Pary mintern besondcr bctek,•nisvol

siggewend.

George l\Ieany. di.:.> .tfg.:'''. van die .i\mcrican F~.:dctatt

Labour op die Bri.sc V,lklx gres het o.a. verklaa•:

,Ons gee nic toe dat die ~

werkersgroepc \'akboncle 1

T.o.v. van die komi•HmistiCS

Congress of Indu,trial Org..1n

in die V.S.A. bet hy hom b'

gespreek en beduic dJt Jic onder Russicse plak st..t-111. ,

JONG

STE

GE

O. B

.

NOG

S

terk Buite·

No

odsaaklil

Die manne en \'rou~ kom van Kuilsrivier bet op S:.~ter< 22 Sept., 'n aangcname en g basaar ten bate \an Os~C\

wag dag geho~. Die ?pb•< loop ver oor oie LlW. n. ~:1 verbetering op laas1aar. l o

bemoedigcndc resu1_ta:\t _h.:t

dracs en wcrksa<~mhcde · seuns en dogters va:1 die fl

\'eel bygedra. Hullc het l

tafel op die verkoping Hch,1

die £22 ingesamel. Sang l

items wat gele\vcr is by d~,

tings het 'n teestelike st.:mm1.

vol saal geskcp.

MAGTELOSE PARTYST

In 'n kort opcningsrcdc

J

.

de Vos die gchoor uitg<

vir ·11 oomblik met hom n,1 wat die rocping van die

0

die wercld omstandighcdc '

dag is. 1-iy hct. met \'Cr\\' die verloop van d1c oorlog a hoe die partystebcl in oomb

krisis en g~vaar d\\ arsoor d

moes wyk om pick te m.t.

metodc van rcgc•ing \Y:1t vo. .,.·erenig. Sdis i 1 Groot

bakermat \.'an die parlcm..-n sel, het die partypolitick ~

di"e oomblikke van bcnou

was daar gecn Icier v:1n di_ sie om teenoor die eerste m. volk in kampe te vcrdecl

lcen na die oorwinning be

kan hulle weer die wcclde "

politieke verdcling'> beko: voorsienbare kwade gcvolg,

w

oar die wanhopige vo

Europa qeen andf'r raad

nie maa; soos Italic in di

;:ne~dc

greep van

b~

die (\\

tye sit, het genl. De. Vo

wend hulle hulle tot cu~ cr

(3)

h

.,1 ic

f•

Ill ol

OlE

0 B ..

\VOE'\JSD.i\G,

3

OKT

1945.

IDir

ii

fE§Y

~ ~nn

&rnrn~iriikmcallT11§)~

V

~

Lktm<IDmldl

t:e

W

~~finn

§tteR~ihnJ~

Llml

vn~(f;~iln

1K®i111Drffi1ltmmlflsn:e

1'\il.' oct die O.B. in SA. h.-t 'n strvd ~-"ngcknoo1> teen oncq!e kom

rs

I

munistic.sc propagancb uoics in die ar.lJI.'id wcrcld •1ir. mnnr ook die

Amcrikaansc en Britsc vakbondlcicrs begin tans op diesclfdc grondslag

vcg.

Soos on-, lcscrs sal he· inner hd

ons ·n ruk gclede in Die

0 13.

die

aandag b,•paal by n voorlopige s<t

mctrckking van vakbondc in Londcn wanruit · n ,.wt•reld Vi.lkbondfcdcr,l!:>ic"

sou mond. met hoofk\\ artier in P \ .. Ons hct dit die .. Parys.~ Komintcrn

genocm, die gecamou;.lccrdc OP'-ol

gcr van die Komruunistiese Komin

tern in Ivloskou.

sbiting van vcrtcell\voo::dir:c.-" van

hierdic vnkbond en ~·an c'i · Rtt~3ic. c or!Junbasies in <lie nu,vc wt rc1_.d

vnk

bond ornanisasic, bcteken ,lat die Amcric::m Fcrlcro ion of Labour nic dn •. ~n.ln snl rice hccm nic". hct hv w~~~ • (e ct 'n

~

c

ie

,.

,

ps

10 ,ie k ic

c

e iJS k ie . et . ll ir..-se ur .f 11

Jn die lig van die nrbcidsp •sisie

in S.A .. soos u.iteenqcsit in 'n b.~ ·g

in hicrdie uitgawe, is die uitl tt1Hs

van Amcriknanse en Engelse \ 1·,

bondleiers t.o.v. hicrdic Parvsl.' Ko

mintern besonder bdckcnisv~l t n in

sigge'' end.

George_ l\tlcany. die ufgcvamdigdc

van die .American federation of

Lubour op die 13ritse Vakbondkon

grcs hct o.a. verklaar:

BRIT SE

HOUDING

Op die \V t.:rc'h.h·akbondkongrcs

'" tl t.1ns In Par} s sitting hou, hct sir \V-:ir-" Citrin.:, noof vnn dk Britsc ah ,;<1 diging. vc' klaar:

,Die beoondc wt'reld vnkhondfc

dcra: ic moet uit Lona fi,\c vakbonde

bcc;tann".

Dit is baic rcguit en ch:ldelike

woordc hierdie. Dit is onmoontlik

om sir Walter Citrine se woorde

vcrkc.:rd te verst.wn.

Sir \V 'liter word tans daarvan be. sku,di·] d ,,; hy 'n .,vl.'rtrnginastaktiek" b"-..- '1 .e·1 op· : )te va•1 dil.' totstand

koming vnn die .,P<'Iryse Komintern··.

.. Ons gee r.ie toe dat d!c Russic!"e

wcrkcrsgroepe vakbon(\e i~ nk".

T.o.v. v<~n die kom nunisties g\.'sinqc 1 Congress of Industrial Organisations

I

in die V.S.A. het hy hom kwaai uit Dil is tcwens oovallcnd dat 'n Rus

voor itter is ...-an ;ierdie Pnrv:;c kon

fc. ·cn•ic. ·

~n ' gcspreek en beduic dnt die liggaam

~1. I onder Russicse plak staan. ,Die in

I

t

:

I

JONGST

E GEBEURE

BEWYS DA

7 ;~

j

O.B

.

NOG

ALTYD RFG

WAS

Ill . d, I

~

1

s

t'f

: J

1 ]

..

J

I

l

!

S

t

er

k

Buite-Parlementere Front

Noo

dsaaklil<

teen

Kommunisme

Die mannc, en \"roue kommnndo' s

\'an Kuilsrivicr het op Satcrdngaand,

22 Sept., ·n aangcn1m · en gcslaagde

basaar ten bate van Ossew,tbrand

wag dag gchou. Dk opbrcngs be

loop ver oor die £100, · n aansicnlikc

verbetering op laasjaar. Tot hil'rd!c

bemoedigcnde rcsu!taa: Let die 1 1

draes en werksnnmhcde V<11l die

seuns en dogters van die Bocrcjcu9

vee! bygedra. Hulle hct hulll.' ek

tafel op die vcrkoping gchad en br

die £22 ingcsa:nel. S: 'lg en andcr

items wat gclewer is by die verrig

tings het 'n fcestelikc :;tcmming in die

vol saal geskcp.

MAGTELOSE PARTYSTLLSLL

fn 'n kort opemng:;redc hct gcnl.

J.

de Vos die gehoor uitgenooi om

vir 'n oomblik met hom na te g.wn

wat die roc ping \an die

0.!3.

oacc~

die wereld omstandighcde vdn van

dag is. Hy het met vcrwysing n<t die verloop van dil.' oorlog aang.:' oon hoc die parlystelscl in oomblikkc v<Jn

krisis en gcvaar O\varsoor die

w<

reid

moes wyk om plek tc maak \'J:: 'n

metode van rcgering w:1t volkcrc kon

vercnig. Sclfs in Groot Uritt mje

bakcrmat van die pndemcnt0rc stcl

sel, het die panypolttick gcwyk in

die oomblikkc 'an benoucl,e1d ch

was daar ~Jcen Icier van die opposi

sic om tcenoor die ecrste ministc1 die

volk in kampe tc vcrdccl nic. A!.

lecn na die oon\·innmg behaal W<1S,

kan hulle weer die '' cc!ck varr pilrty.

politieke vcrdcling~ bckostig, met

voorsienbarc kwade gcvolge.

W aar die wanhopigc volkere \':ln

Europa gccn an'1<'r raad meet bet

nic, maar soos Italic in die ' c I<! .. mcnde grccp van by die twintig pa ·

tyc sit, hct gen!. De Vos bdoou, wend hullc hulie tot die e!lig:;tc toe

gelate .,rcdmiddcl'', kommunh;mc.

Ook in Suid Afrika is dit die onwik kcli7l·J· wacr,ec

c'

c 0 B. "' ' w ... ak. Dicgcnc ·.vat ('ii • l\o::Jmallli<Jm Gene

rnal sc op::-oep t•Jt die stinting van

af-wecrgmcpc hesnot hct, vind reeds uit hoc reg hy was.

VOLKSOPTR

EDE

NO DIG

Die Osse\\'ithrandwag wil volks

aksil: hi: teen die kommunismc. l\1ct

\'crwysmg n~ l ..: V;!rvro"gdc verda

gin8 van die I I.N.P. Kong1·cs te Jo

hann,·sburg W<tar selfs die polisic

besk.·rming onvoldcendc was teen

die kommunismc, hct die spreker

daarMn hcrinn•·r dat toe die volks·

gcl!'dcrc vercnigd qest~an het onder

die b:-tni:.::-C V'lll r\ie Q,,t;ewabc~nd

W~l:J, toe b.v. op die Rand 'n fkarc

van del'tigduiscnd byecngc5troom hct,

het gccn Sp i·1gboJ.-legio.:n gcwaan

o::n vLr ~ctcle d -:: tc nd en wano:dc tc organisccr n:e. Dit was r\ic d<~e

toe die b:!itc parlement\•rc optredc

van die O.B. dk !J>!bouc vnn die Afri

!m::m :: pcr.;c, o :Jk rli(• van l.ic H.N .P

hc:::kcnn he!. Dit· W<1t sollls mmagtend

vw, .,\Nat is di:lar vir die 0.8. tc

do~n?" mod t.tns wyk voor gcor:ga nisc ··de buitc p<trlcmcntere optredc

ViJil dil.: volksvyandc, omdat hul.e d;e

0 -5. ~ d:c gclcenthcid wil gee om

~)' voiKstaak tc vcoig nic.

Nie aileen clcur daadwerklike

volksbt.'skcrminn nic, maar ook deur

sy 1deologicsc boodskap "' .1t die volk

nuwc vcrgcsigtc en 'n Il'-' ,. ~ gcloof

moct g..:e, wil die

0.8.

die kcmmu

nismc onvrugbnar mnak. Daa1 voor

is nodig 'n volksfront, vir die skep

pin\) waarvan die O.B. hom bqrwer:

en om eli~· g ... dagtcs te propagccr 1s

nodig 'n stcrk pcrs met die oprigting wnan "n 1eeds ver gevorcler is. So

w'H die

0.8.

sy roeping \'crvul, die volk '-''-,·enig en red vir die toekoms, het die spreker besluit.

R

OELOU BARRY

(EDM

S.)

BPK. -

o-Gi\RAGE

S

EN

HANDELAARS

o -Vir Oiens te:

Rob~rtson - Montagu

A.sh£on - Bonnievale

Koebergwcg, Brooklyn, Kaapstad

Laingsburg

~U\YE (;.]~tYEHAAL

Yfa

BLOE!'H

HOF

Mnr. }annie W cntzcl. oud L. V., van Bloemhof, Transvaal. is onlangs

Lt.,kol. Str:wss.

a:1ngestcl as generaal van daardie af deling. Voor sy benoeming he! lt. kol. F.

1.

Struass as generaal waar

gcneem.

A

lexandria se

jeug

Pres

teer Mooi

Op 10 Aug. het die Bocrejeug van Alexandrin geskiedenis gcmaak. Vir

die eerste maal gedurcnde die bestaan

van die Osscwabrandwag, het hullc

s 'n sclfstandige organisasic die be

skcrmende vlcuels van die volwasse

nes ontsnap, en op Ossewabrandwag.

dag die verrassende bedrag van

£23 8,2 ingesamel.

Jeugkomdt. H. Heunis en Jcug

veldkornctte A. Heunis is baie inge.

nome met die ledc se ywer wat deur

hullc baic gewaardeer word. ·

Kenmerkcnd van die gees wat ge.

hccrs hct was vera! die opofferende

bercidwillighcid van nie lede, Afri. kaans, sowel as Engclssprekendes.

Verdcr was dit, soos so dikwels

die geval maar is, die geldelik min.

d..:rbe,·oorrcgrcs wat die mceste by tcdra het.

Die jeug bet ontwaak, niks sal

ons stltit nic, niks sal ons Ia at a f.

dwaal van ons ideale nie. - (lnge. stuur).

DR!E

MEUBELS

I'RYSE l.lTYO VL'?ilO.

KOOP

·f

\'O

U

!

ONS BOO ALLE.ENLIK GOElE ltW A.LITEIT MliJUBELB IN VOORRAAD .

Werda Meubelhandelaan

(EIENDOAIS) BEPEJtK,

Grm1l·o JitJriJU'••huot, I{ A J.I'S'J' ,\JI.

A

.

V

.B.O

.B

Lyl(ht•,wr~olr:-, t•rUIMlt"~lluouil•·r-. Ll!.lgrufni~<' er~t>llt>rlUlr• fU,()f:," l"O~TEil\ - PH I"I'HIU ll i:UI f'u ld ..

Paarl

~ionumcnte-

VVe

rke

(Eicn.) Bpk. Posbus 220 - Bredastraat PAARL (K.P.) 0 SKRYWE DIREK OM

O

NS

"UU

TS

T

E

KATALOGUS

0 . Oircktcure: L. A. B Bohlmann - M. Bohlmann Gcvcsti9 1898

SA

§I8

AN~~

1'

t•rri~

1'

o

l

!.-

...

dit

'"

· "

! Lenings vir gesalarieerde

p

c

r

so

n

e ver

kry

gbaar

.

'L'erme 1tilcrs billik.

f{

A

AO

PLEE<;

SAS

3

A. \'K

PAARL:- Po~bus

266 WOR

CES'fEl{

:

-

Posbu:s

57

KAAI'STAD:- Posbus :.n~7

MARK

A

G

EN

T

SK

A

P

VRO

EE

r~ORE

-

l11ARt

t\. .\ \A·~

l

,::d

J

0

tit:o:'.I'AL!..Ntl ut>;MUt.ol vr' lHllUt'

l.lli, VI t-:t:hLU\1\, l1AA~ I• t l I h~ O&·

soo

a

't.-ltt • .A .,t.

()

c=Tn ~~.l':l£.~~~'~1!:."'"" rcr .. a 6

!18/V/\AA~ & J

.t/

\

~UIUUf{

~IAnl\t\n I·H.STA l' Hl':'riFF

i'e.lt~tvull ;!.i)~:l!.

! I ~ ru F ll: lr: TI.

"

l\1 ),

(4)

DIE O.B., WOENSDAG. 3 OKT. 1945.

Dit Kan Ook 1'e Laat W

ees

I

Dit is nie ons doel om uit die gebeurtenisse tydens die H.N.P .•

kongres in Johannesburg leedvermaak te suig nie. Daarvoor is die

toestande te ernstig. Eweneens is dit nie ons doel om hierdie voor.

val holrug te ry nie, maar dk geleentheid bied hom nou om 'n paar

!esse wat dit ons geleer het, deeglik te herkou.

Dit sou vir ons baie makiik gewees het om op kleinlike wyse

nou ·die tong vir die H.N.P. uit te steek en te roem dat ons reg was

en dat hulle dit nou op die kop gekry het omdat hulle nie na

O.B .• raad wou luister nie - soos ons gewoond is in die party.

politiek. Dit is egter nie 'n kwef:sie van wie reg was en wie ver•

keerd nie, maar .'n kwessie van te berstel wat verkeerd is. En met

die oog daarop wil ons 'n paar punte in verband met die voorval

beklemtoon.

Vier maande gelede het die O.B..leier met die oe gerig op die

rampokkery in kommunisties.verpeste Europa gewaarsku dat in ons land dieselfde wanordelikhede dreig. 'n Vergadering van duisende naturelle e1~ Jode het 'n paar dae tevore gedreig dat hulle die O.B .•

leiers aan lamppale sou ophang net soos met Mussolini gedoen is.

Geweld is die geloofsbelydznis van die kommunisme - BY evangelic

is wereldrevolusie met bloedvergieting en likwidering. Geen staats•

man durf dus sy oi:i Eluit vir hierdic gevaar nie. AI sou die staat

.!Ia 'n paar dae enige kommunistiese oproer met sy leer kan onder.

druk, kan dit nog te laat wees om duisende onskuldige burgers se

dood te verhoed. En waar diegene wat belas is ·met die handhawing

van wet en orde nog er~·leiers van die kommunistiese bewcging is,

spreek dit vansel.E dat die ·gevaar sovecl groter is.

HET HOM .BESPOT

Dit is dus geen ydele woordverkwisting wanneer 'n Ieier die volk aanraai om self stappe te doen om sy lewe te verdedig teen

dreigehde kommunistiese geweldpleging nie. Dit het dr. Hans van

Rensburg vier maande gelede gedoen, en daarvoor is hy met spot ~ 1

verguising begroet vera! uit kringe van die H N.P.,lekling.

V andag erken ook hierdie leiers dat !mile genoodsaak is om hulself te verdedig of te kapituleer voor die kommUI1isme - dat

hulle ook strydspanne in die !ewe moet roep om wet en orde te

h;udhaaf. Ons is nie bereid om te glo dat die H.N.P.Jeiding vier

maande gelede nie ook hierdie mening toegedaan was nie, want dit

sou hul!e met soveel kortsigtigheid krediteer dat die Johannesburgse

onluste hulle .tot aigehele. onbekwaamheid verdoem. Ons_glo e~rder

dat hulle te koppig was om te erken dat die O.B. se standpunt reg

was, en toe maar die geleentheid aangegryp het om politieke mup.t

uit die O.B.·beleid te slaan - 'n blote .roetine.werk in die party.

P.Olitiek, dog 'n onvergeeflike sonde vanuit die voiksoogpunt beskol.!.

Dit is mos immers die roeping van die partypolitiek dat die een

.party die ander voortdurend moet dood kritiseer.

KAN

ERGER

VlEES

Maar hoe noodlottig kan die gevolge van so'n partypolitieke

koppigheid nie wees nie! Die H.N.P. moes die aftog blaas voor die

oproermakers en kon sy werk nie afhandcl nie - al was die werk,

in die woorde van sy boofleier, maar net om propaganda te meak.

Hierdie onluste kon egter baie ernstiger gewees het - en kan

dit nog wees. Die H.N.P.,Jeiding se ink~er sou dan te laat gewees

bet om 'n bloedbad te voorkom, en hy sou nog die verantwoorde,

likheid moes dra dat by 'n ander organisasie in die wiele probeer

ry bet wat sulke dinge vroegtydig wou voorkom. Dit alles net die

gevolg van partypolitieke naywer, wat wel geoorloof is binne die

partystelsel, maar noodlottig kan wees van uit die volksoogpunt

beskou. '

Daarom het die O.B. nog steeds - en tesame met sy afweer.

groepe - verkondig dat ons die kommuniste ook op konstitusionele

wyse moet aandurf, nie as enkele politieke partye wat wedywer

teen mekaar om die kussings te verower n.ie, maar as 'n volk, ge,

mobiliseer in 'n volksfront wat sterk genoeg sal wees om kragdadiglik

teen enige gevaar op te tree en betyds aan bewind te kan kom.

MISKIEN TE LAA T

Die H.N.P. mag moontlik hierdie raad nog verwerp ~ net

soos hy die ander tot sy eie skade en skande vier maande lank ver.

werp het - en hy mag hoop om nog eenqag aileen die regerlngs.

kussings teen ander mede.Afrikaners te verower, maar die vraag

wat die volk en die H.N.P .• leiding horilsel£ rnoet stel. is: Sal hierdie

bewindsverowering nie da!k te laat g~skied, net saos die H.N.P. 'n

bietjie laat ontdek het dat die O.B. se bcleid van 'n buiteparlemen,

tere optrede teen kommunistiese rarnpokkery ook 'n noodsaaklikheid

is nie?

Wanneer

'n

volk se !ewe op die spel is, mag daar nie wa~g.

stukke aangevang \V'ord nie. Laat ons daarom alie eie·belang opsy

skuit en ons BETYDS saamsnoer in 'n volksfront wat 'n oo_rwinning-,

vir die volk beoog en nie vir 'n individuele party nie.

DIE O.B., WOENSDAG,

3

'OKT.

1915-Is

Polisie

In

Ban de

Ge

l

e

Deu.r

Kommuniste se

Eree>Pre

si

dent?

In

'n ontleding van die kommunistiese oproer in Johannesburg voor•

verlede week kom Die Transvaler tot die gevolgtrekking dat die polisie

in bande gele is om hehoorlik teen die boewe op te tree. As 'n mens

onthou dat dr. Colin Steyn, die Minister van Justisie, ook ere·hoof is van

die Sowjet.vriende van Suid·Afrika, kom die vraag op of hierdie feit in

verband staan ~et die beperkings op die polisie.

Die Transvaler kom met die vol,

gende feite voor die dag:

.,In hierdie verband moet op nog

iets gewys word. Dit is dat die

polisie geweldig aan bande· gele is

in die beskerming van die publiek en van hulself. Keer om keer kon

aanskou word hoe 'n konstabel deur

'n eier of 'n baksteen getref word, maar nie sy aanrander te lyf kon

gaan nie omdat die nodige bevel nie

deur offisiere wat daarby was, gegee

is nie. Waarskynlik kon hulle dit

nie ingevolge hul opdragte uee nie.

Lede van die publiek, vrouens sowel

as mans, is soms tot skywe van eier •

aanvalle en die gemeenste skeldtaal gernaak deur 'n lid van die gespuis

Prof. Wiid

Dit spyt die redaksie innig om te

meet aankondig dat die baie 9ewilde

artikels van prof.

J.

A. Wiid oor

buitelandse aangeleenthede vir ··die

· re·s van die iaar nie meer sal verrkvn

nie, omdat prof. Wiid weens drukke

werksaamhede !ledwing i~ om sy

waardevollc bydrae te staak.

wat net langs 'n konstabel staan:

Laasgenoemde mo"es dan - seker

met jeukende hande - dit aanskou,

magteloos om in te gryp omdat die ·bevel ontbreek het.

.,Dit is verder opvallend dat, ter.

wyl die aanhitsing openlik plaasge.

vind het, en die woeste resultate van die aanhitsing daar was, nie 'n enkele

arrestasie plaasgevind bet Of voor die

opstootjie~ om dit te verhinder

of

gedurende die oproerigheid nie. Hoe

word dit verklaar? Sou dit die ge. val gewees • het as 'n klompie jong

Afrikaners so opgetree het teen 'n regeringskongres?

.,Die enigste afleiding wat die pu. bliek van J oha~nesburg maak, en

hierdie qpvatting word ruin1skoots

. gelug dwarsdeur die stad, is dat daar

'n bevel was van min. Colin Steyn, as

Minister van

J

ustisie, dat die polisie

nie hard mog optree teen die beto.

gers nie-en· dat hulle nie die gewelde.

naars mog vang met die oog op ver.

hoor en straf nie. Indien dit waar

is, dan is die Regering deur sy Minis.

ter in nog hoer mate verantwoordelik

vir die gees van wanorde wat ver.

sprei word, en vir die onqeregtigheid

waarmee 'n groot gedeelte van die

'

volk bejeen word, as wat vermoed

is. Die vraag moet dus beantwoord

word: lVIIN. COL!N ·sTEYN,

WATTER OPDRAGTE HET U,

OF IS

NAlVIENS U, GEGEE IN VERBANO MET HIERDIE GE·

BEURTENISSE?"

'

Siegte Gedrag

Van

V.S.A

.-

Soldate

Die onsedelike gedrag .van Arne,

rikaanse soldate in besette Europa

het · n Amerikaanse joernalis se pen

in beweging gebring. Hy is die kor.

respondent van die New York Times

en berig as volg:

.,Die gedrag van die Amerikaanse

soldaat en sy offisiere het so versleg

in W es.Europa dat verantw6ordelike

rnense baie besorgd is daaroor.

Die.-selfde manne..---wat die reg verdien het

om die land se beste ambassadeurs

genoem te word toe hulle- geveg en

hard gewerk het, veroorsaak nou op

hul eie die ergste vyandskap in

Frankryk, Belgie en Nederland. Een

Belg het h'om die volgende opmer. king laat ontval: ,Hulle behoort te

leer om ons land te respektcer, a1 het

hulle geen selfrespek nie' ".

Die koerant M.P. verklaar: ,Die

agteruitgang in die sedes van die

Amerikaanse· soldaat mag eerlang 'n

skrikwekkende afmeting aanneem".

Hulp

Ver/een

Mev. D. S. Roos, van Witrivier, skryf as volg aan die sekretaris van die Noodhulpfonds:

.. Hiermee wens ek u weer van

harte te bedank vir die tjek en alles

wat u in die verlede vir ons gedoen

het. U fonds doen Christelike werk

en ons glo dat Christus se seen altyd op u pogings sal rus.

.,Ons wil u nou vra om nie meer

'n toelae aan ons te stuur nie, aan.

gesien daar beter vooruitsigte vir ons voor die deur staan. Ons hooo en

. vertrou dat die Voorsienigheid-ons

binnekort in die posisie sal stel om

Weer te gee en nie te neem nie.

,;Nogmaals hartlike dank vir alles

wat u en andere vir ons gedoen het."

HELDEDAG

word deur DIE OSSEW ABRANDWAG gevier

in die

H

OFMEYRSAAL-

K

AA

PSTAD

op Woensdag, 10

Oktobe

r

1945

om 8 n.m.

,MAGRIETHA

PR

INSLOO"

word deur die

.,

Hemskoen-Toneelvereniging

opgevoer.

Kort toespraak deur Dr. P.

J.

COERTZE.

(5)

DIE O.B .. WOENSDAG. 3 OKT. 1915.

ID)ff

0

~wfiliRn ~~~yt:rn

W fill

~~llfw~rr@~@ln~iiml~ ~~ll(g;

tt

Die 1\tlinister van Justisie, dr. Colin Steyn, bet 'n waarskuwing in die pcrs uitgcspreek dat hy nie die stigti.ng van strydspanne sal gedoog

ni.z. In 'n personderhoud bet hy hom as volg uitgelaat oor die besluit van

die

H

.N.P .

•

leiding om strydspanne in die lewe te rocp as verdcdigings• maatrecl teen kommunistiese geweldpleging:

.,Dit skyn of sommige mense nog

nie ten volle bese£ dat die oorlog

beslis en volkome deur die demokra sic gewcn is nie. Ons in Suid.Afri.

ka is tesarne met ander Verenigde

Volke vasberade dat die vrugte van hierdie oorwinning behoue sal bly,

nie net vir ons nie, maar ook vir die

geslagte wat kom.

,Gccn deruokratiese regering in Su!d·Airika kan vir ecn oomblik rue•

amptclike leers en strydspanne toe•

laat wat blykbaar op dieselfde begin•

sel as Hitler se stormtroepe sal werk

nic. Sulke organisasies sal nie dcur

die regering geduld word nic, en

stappe sal gedocn word om op te

tree teen enige poging om sulke bui•

tengewor.e organisasics in die !ewe

te roeo."

Te~ slotte het dr. Steyn die anti.

oorlogsgesindes gemaan om nie on

nodig uittartend te wees nie. H y hec na dk optog van die H.N.P. in

Johannesburg verwys, en gese: .,Die regering is vasbeslote om

wet en orde te handhaaf. maar hy

is net so vasbeslote dat enige ding

wat slegte gevoelens kan verwek,

vermy meet word."

GEEN REG

Dr. Colin Steyn mag die mag bcsit om die volk weerloos te stel teen

gewelddadighede soos ons in Johan

nesburg aanskou het, maar die reg

om die volk te belet om homself teen

oprocr te bcskcrm wanneer die rege•

ring ongeoee is om dit te doeo, het

hy sekerlik nic. Blykbaar sal nic

-mand aoders as die kommuniste uit•

eindelik toegelaat word om optogte

en openbare vergaderings wat deur

uitheemse clemente aanstootlik ge•

vind word, te hou nie.

Ongclukkig het die H.N.P.-poli

tici vir die volk en nou ook vir hul

self die stryd teen dr. Steyn se voor

-gestelde tirannie baie bemoeilik deur

hul onbedagsame en kleingeestige

aanvalle op die O.B. se wenk vir die

stigting van afweergroepe 'n paar

maande gelede. Hulle het die rege•

PO

L

K

TIEKE

§l.

AGOrFER

S

VAN

'

N

JP

A

RTYBEVVIN D

J.

G. SCHEEPERS.

Tans van Dundee, Natal. Was

voorheen in S.A. Polisie te Marshall~

plein. Op 8 Januarie 19'±2 ge'internecr

en op 6 Mei 19H uitgelaaf.

,Ek sal my mcde·Ab:ikaner nie in

die steek laat nie en hom nie aan die

vyand uitlewer ni.e".

ring van die nodige ammunisie voor•

sicn om nou teen hierdie sclfverdedi·

gingsmaatreC!s op te tree.·

Or. H. F. Verwoerd, rcdakteur

van Die Transvaler, het indertyd met verwysing na die K.G. se wenk o.a.

as volg gese:

.. As hierdie selle sou ontstaan, sou

die plan selfs verder kan lei as broe. dertwis, naamlik tot by breeder. moord . . . . Laat ons nou al met alle mag keer daf soiets ooit sal kan gebeur."

AANGEMOEDIG

C:.n Die Burger bet in n hoofarti.

kel die regering sclfs aangemoedig

om daar 'n stok voor te steek, soos

hy tans voornemens is om te doen

t.o.v. die H.N.P. se eie groepe.

.. Nou word wei gese dat die op,

trede van hierdie groepc vcrdedigend

sal wees," het die blad betoog ... maar die beste verdediging is dikwcls om aan te val. Waarop so'n belcid dus

in die praktyk sal uitloop, is gcorga·

ni.seerde gewcldplcging. Gceo staat durf so iets toelaat en gcen bcsknafde gerueenskap kan so iets duld indien

h

y

nie chaos wil sien ontstaan nie." In hul blinde haat teen die O.D. het hierdie politici die regcring 'n stok in die hand gedruk om nou hul

cic afweer.groepe in die bun tc doen,

wat hulle notr erken tog noods<laklik is. Geen wonder dan ook dat rege.

ringsblaaie, soos die Cape Argus,

H

.•

. P .

•

oolitici se woorde aanhaal om hul· eie skepping te vcroordeel

nie!

l

So het die partypolitiei vir die so•

veclste maal sy eie doe! in die wic!e

gery weens die klcinlike twis en fout•

~indery wat dit noodwcndig met hom

mcel>ring.

_;:_

_

___.~---

-(Vervolg van kol. 3)

0

M

ET

D

U

!

TSE FAB

I

:UE!(E

S

I

EN

B

RIT1'E

f

(ANS

Duitsland word tans kaal gcstroop

deur die Geallieerde ,.bevrydcrs'' wat

die Duitse volk moes gaan red bet

uit die ,tirannie" van Hider - hul

cie gekose Ieier. Van kamerstclle tot

veldmaarskalkstawwe word dcur sol,

date en offisiere gcroof uit die private eiendomme van individuele Ouitsers.

Van amptelike kant word Duitsland

be·roo£ van sy nywerheidsmasjinerie.

So is verlede week nog berig dat die Geallieerdes opdrag gcgce hct aan

Ouitse burgemeesters om vy£ groot

fabrieke af te breek en na Amerika

en Engeland te stuur as skadcvrrgoe. ding.

Nou kom daar 'n berig uit Londen dat die Britte voornemcns is om die

wcreldmark vir horlosics te verower

- klaarblyklik met Ouitse masjine.

rie. ,Die belangrikste docl van die

onderneming", so lui die be rig, ,is om die groot uitvoerhandcl, wat

voorhecn deur Duitsland en Japan,

en in geringer mate deur 1\.merika en

Switserland, bcheer is, te vcrowcr".

Nog 'n oorlogsdoel is dus blykbaar

verwesenlik: Duitsland se horlosie.

nywerbeid is oorgeplaas na Engeland

om voortaan geld in te bring vir

Engelse in plaas van Duitsers! Die

Dritte sien nou kans om te kompe.

teer met die Ouitse koekoek horlosies

wat hul enigste vergunning is om nog

te vervaardig. hoewcl blykbaar son.

der masjinerie.

OGDfE.S

IN DBE.

NJUUS

0

R

A

SS

ES

V

H

WERUE

I

D

By

geleentheid van 'n bespreking

oor Jode.vervolging en ander ver

-wante vraagstukke deur 'n groepie

Jode en ander persone in Kaapstad,

het rabbi Abrahams as volg geant.

woord op 'n vraag of ondertrouery

tussen Christene en }ode nie 'n op.

Iossing bied vir die anti.Joodse vraag.

stuk nie:

,Die }ode glo dat bulle iets het

om aan die wcrcld te !ewer deur mid,

del van hul kultuur. Slegs deur che handhawing van hul rasse suiwe:•jeid kan dailrdie kultuur voortbestaan."

Indien die Jodc, wat hoofsaaklik

verantwoordelik is vir die agitasie vir uitwissing van rasse.grense in ons land, maar wil bcsef dat ander volke ook aanspraak maak op 'n be.

paalde roeping, sal bulle hulself mis.

kien baie mindcr aansfootlik maak.

0

VOLKOME EENS . . .

EN

TOG !

Die opposisicparty het die sterk. ste afkeuring vir die kommunistiesc

wanordelikhcde uitgcsprcek, en ver.

skillende .. mosies' 'op sy kongres daeroor geneem. In 'n ondcrhoud

met genl. Smuts het laasgenoemde

ook sy afhuring oor hierdie oproer, makers uitgesprcek, en dit as .. · n baie ernstige verbreking van die openbare

orde" beskou.

Twee dae lank het die oproer eg•

ter ongehindcrd voortgeduur ondanks partypolitiekc afkcu rings en uiteinde.

lik moes een party vlug: Sien die volk enige heil langs hierdie weg?

0

V

R

EES

V

I

R E

J

E SKE

PPI

NG

Die vreeskompleks by H.N.P .• po.

litici dreig om sy kop uit te steek ten opsigte van 'n pas gestigte jeug.

organisasic. 'n Afgcvaardigde op die kongres in Johannesburg \1et met ver.

wysing na die Nas. }eugbond gevra

of die landswye uitbreiding daarvan

nie tot dieselfde gevaar kan lei as die O.B. nie.

Dr. Malan het hom egter gerusge. std met die versckering dat die Ieier

van die Jeugbond ook die Ieier van die senior party is, en dat laasge.

noemde vertecnwoordiging het op die bestuur van die Jeugbond.

( V crvolg in kol. 2)

G. A

. FICHAROT. Beperk

(Lid Afrlkruulse Handelslnstltuut

MAS.J IN ERIE,. V3YERWARE, PROOUKTEMANOELAARS U'o<m 'fOO Opgorl!l UI4Ll

IBLOI<~MFONTEIN

S

fHOElV!P\NEU

.

O DRANK ..

.

Vir Kwalite.it e:n Tevredenheid

die Goedkoopste

1\"Y .VE:

P"ookeJwyn . . • • • . . ~ . • . • Lewcons'''}'n , . . . . . . .

Vermouth . • • . . • . .

Hanekrnal - Cocktail .. !<OJ-;T 1\'\'.SJ-:: ~· o-~: -~ a

-.. e

,._

"

iif

s!:l

:c~ ... ~;::! 11 -3/9 3 /-•t -§~

;s

< ~~ 0 E _.; t.c'a !:!"' ~an

"'

t2

Q. Lfkeurwyo eo Ou Pon . . 2/6 ll

/-Ou Wit Port en Sautern• . . 3/6

Pon, Rool Soet Muska<!el, Wit

Soet ~luskadel . . . • . . . . . . liS S/-JeriJliS<O, Rool eo Wit . . . . l/9 8/G \Vorc~:~tcr Hock en Pontak • . 1/7 7/6 SJt; HIt I ES: Amontellndo (Oro~). Klmberloy Klub (Droll). Ou Bruin (Soele· rt~;). Ou Oloro•o (Soet) 2/9 . . l/0 1/6 1/b Ooue (Soet) . . . . . • . .

Speqfale (Socter!g) . . . .

SJcrrtc (Soctcrl;: .. nno'e \VY.~a~: Hur!(undy . Claret eo \Vtt Oroe BHA.SOl:\\'Yl\"1:: 1/9 • . 1/8 Sup•~r de Luxo 8/6 De Luxe . . . . 1/6 Ek•tra Speo!aal . . 7/ -I'.C. . . . . . . . . 5/6 Buchu .. .. .. • . . . T/6 JJ::l"l:II'Elt . . . . . . . . 7/6 LIKEI)Jtl): Creme tic ClLcao . . . . . . 7/8

Coue .Ma.nderlu, Curacno,

Kum-mel. f'fcann~:. f>erske, Appell:oos 7

/-:-lneltJie . . . . . . 6/6

Kerste, Anys, Gemmer, Lemoen,

Van der Hwn, Peperment . . 6/6

.n::•a:wt::n-x.x ur.uus: L•moeo eo Suurlemoeo . . . . 7/C \0 /-T/3 6/9 39/-37 /-36 /-M

l-5~ or t/-

,,er

f ahW.g U'll.nneer Ront:.,ot

met Uc~:Hellln~ geotuur \'\~ord.

Voe.:- b:r ll/- vir W..st0 eo botlels, en Hi/- ,-u ,-.tult.jte \'oUl n:l'~ocd 21al n·ord by ttrugttendl_llJ.

Ou~ lewer dnulk In oo.., tnlloucn llOlu.nk on& voorra<Jo \'l\Jt lnhoncrfll bot, eu flllf..¥ ... .uWc ov

voorwu.l\1 <Jo d.ut ille luhoners blnoe tH:dth: da.o nan on" terugl.lcso.rg word. \\'c.Cnt~ bolt d-sl{l.\U.r,.ttt lcun OUI:i a.llt.eullk lr\ ons ele bottclB, IU.!itiiCS dnudc vcrvn.l{, waar tmJicc dn\JI.J( •n

m __ luJuwrn ')Q'Y \'1lll .f1·5·0 beloop (6/· vlr b:l -hcmen. tuMt:l'luU,). lndien gOO<II<orter ld.sf'llto ,•er ..

1ru1g n•ort.l moet. u u e.io tnhouer.tl ann onu :ttuur.

Word ''NI<oov In H-llott.r-wsoles ot ~·.:-omn.:-

''uatjle.f4 ot grot~r. U klssle."t \"all 12 botwl lU\D

\\')'n, IJn\udewyn. Jc-llC\\'Cr, L!.kenr, \rcNnoutb &t JlJ.uu:lcnLo'\1 OOvut. - Tcnno: li.)l.U, p1uo trtill1~rld uu d)'l)~oe. Ji.fS.A. plus ttel.n