Die O.B. Jaargang 2, no.19

Geregistreer aan die H-P.K. as

'1J

Nuusblad.

Ill

die

partypolitiek

is

die

.food

1.rat

n

•g

stem

n

ad

e

r

as

die

Afrikant

•

r

tea

t.

t·erkeerd ."-fe

m

.

.

!

,

_

___________________

!

T\VEEDE JAAHGAKG.

1Jie

\YOEKSD/~G.

::n

;,rAAnT

J

94:~.

!11

die

Ossewabnmdwag

is

die

Afrikaller wat

Vf'r·

keerd

stem

Hader

as

d

ie

J

oo<l wat

.

reg stem

.

No. 19.

D

r.

fEmpi

re

..

fBiad

N

ooi

Samewerking teen

Malan

O.B. Uit

tot

j G

r

oot

r

aad

Oog

op

Eis

Herbewapening Met

Kommunistiese Gevaar

R®aksie

op

K

.

G

.

se

V

e

rkiesing

s

aanbod

In sy uitgawc van 20 Maart doen The Cape Times •n bcroep op dr. l\1alan

?Ill

nie die a~nbod to~ samewerking vall die Ossewabrandwag aan te necm nrc, en prys dre blad dr·e H.N.P. omdat hy totsover seen notisic geneem

lt~t van die Ossewabrandwag se pogings om samewer'king te bcwerkstellig

nre. _₁

Dio blad hande-l O<>l' dr. \'an Ren$

-hurg so toe!>prn:tk tc Stdlcnhosch wnnr

h.v 'n beroep op die llrie pol it ieke leicrs g:edor·n ht>t om meknar \'O<>r die ,· crkie-!'ing

w

viud met. die a:tnbod \':lll o.n.-~<teun indien 'n "erenigdo front go,·orm

k~n word. JTy \'Orkl:lar:

.. Die l\Ialoniet{)- dit. mocL hul!o Lot

ec~ nagegee word - het tot. sover die la,nvo gebarc ge'ignoreer Yan hierdie

hel:tglike manne wat lltlllo YOrbeol dat

hulle wnt wonders is. In elk geval hot hullo geen nanduidinl! gegce dat hulle hul I<Oinmor so nutklik a:\n <lie Os!>ewa

-brandwag se oisC' gann ondorwerp nie.

Of !milo sal \'OOdg:tall om tlio o.n. ~0

pragtig af te jak nn ma tc die sl!·~·d outwikkol - e n bescf word lht sclfs

·n O.D.-stem tel-sal nO!! Le!>icn moot word. Ons hoop hulle doen dit, nie omunt die Mnlanieto so houding teon-oor die Q.ll. juis \':Ill Pnigo bctekenis

is uic, maar omd:lt dit tyd is dat

'

Prof

.

Du Pless

i

s Hou

V

crgaderings

UITWERKING

VAN

VOLK

SE ,ENIGST

E

W

APEN"

,Oppo!>iosicl<:dc hct. die :'llinistcr

,·erledc wet:'k r:;ewaarsku teen , ·er-docscling ,·an die leliko wcrldik

-heid \':lU ons gch.lsnke. Die Minis

-ter het. natuurlik ontkeu dnt hy vcrdot'><'l . . . lu werklikhcid was <lie ::'llinistor sc hole rcpliek op 'n

deLnt. wnarin '·eel opiJoueud:; gese i-;, danrop ingcrig om te bcwys dat almal wat wil se tlat soveel soos 'n

tittel of jota van sy Begroting vllr -keerd is, louter twak praat. "--Die

Burger, 12 i\faart., oor die uit.-,Iag ,·an :1t die ploidooic vnu Opposis ie-hant in \·erband mN die Bc-j! rO-ting.

Terwillo Y:J.ll hinrdio p:trlem

en-1 i:rc . , w:tpt'n" moot. dio ropn bli -l<einso ,·olkshcweging '·crnit>tig \\'OTd!

Diu houdiug ,.,,u dit· u,oe\\' ahrantl-wag; tl'enoot· die 1\flJtUnnui:...JHC en die

~<'\':tl'u \\':lL ,li~ nu:c-hring H·r:tl iu 'n bud ,oo, :-inid-Afrika mel 'u lu tcro

-~clh· bevolldn~ wanrvau 'n g;root dcol, 11!. diu klc.;urru<.>e, op 'n baie primi-ti..-\\c pcil ,·:w ontwikkelinl! ,ta:tn, is by vl'i•·nd ~·II ,·yand nou ref'ds go1!<l be-kend. Die fcit clat tlie Regering nie

bereid is om stappe te neent teen die kommunistie.se propaganda nie en daar

sclfs •n neigint; bestaan om tlit aan te moedig, toon •n betreurenswaardige

en gcvaarlike onverantwoordelikheidsin

tecnoor die toekoms van aile bevol· kingselemcntc en vera! van dig blankO beskawing. Reeds het die opruiing van die natUJ'i!IIC gelei tot opstootjies

wat bloedig onderdruk moes wortl, ·en

hierby sal dit ongetwyfeltl nic bly nie.

::\ie allt:cn \\Onl die ccnYondige nature! en kleurling op die wysc die slagoff~·r

\':\11 j:!:O\\'etenlo~o prop:)ganda nic>. m:uu· war. die sH:)k no~ ll\C('l' onrnsbar<;ntl

mank i.s dat. die blanko hnrg<;rlike

he-,·olkinp: intu,.,~cn ontwapcn i.s self~ op die afgele(;, hocrf'plas.e.

Dcwu.s van ,y \'o•rant woordelikhcid

tecnoor die \'olk 'en "'' lockoms hct die

G!'OOLI':Iad ,.n.n die· Ossewabranriw:tg

hom g4:'noods:lak gc.;\'Ot-1 om die vnlgcn-de vcrklaring uit te reik :

-Prof. L. J. lfu Plessis van Pot-chefstroom, Ieier van die

o.s.-s,tudielaers, en hoofgcnl. J. H.

flloohnan sal vergaderings op die volgende plekkc en !Ia tums toc

-sprcck.

V

ikt

imi

sasie

van

0.8.

L

ede

BURGERSDORP, v·rydag, 16

April, 8-uur nm.

STEYNSBURG, Saterdag, .17 April, 8-uur nm.

i ... manu aan llie Osse,rabrandwagt-er> toon dat ondanks hul ontwyfelhare \'

01'-moli Olll kwaad tc doen. ht;llo in wcrk-likheid uiks Anders as 'n groepic gcos-lelik-onon!.wild.:elde. skoolseuus is nic.

o:e bewcging was nog altyd tot oor sy

ore dootl; hy kan miskicn hCeltemal doodgaan indie-n die Ma!aniet.e

saam-staan met die r·es van die publiek om

die O.G. op sy regte plet~ te sit, wat op

die oomblill iets is tussen 'n oorlas en 'n grap." "\luu~ die Bmpirc-blad.

Ons wil die vraag stel: Sal dr. Malan

gehoor gee aan hierdic vleiende beroep

van die lmpcrialis om die uitnodiging

tot cen~id van die OssewabrandYJag

te vcrsmaai, en sal tlr. Malan die uit· nodiging van die lmperialis aanvaar 0111 saam met ,die res van die pv.bliek" die Ossewabrandwag ,op sy pick t'e sit"?

Die volk wag op die keuse!

TEEN WIE VEG HULLE

?

Die

II.N

.P.

se nmpl<·lilco orgaan, Die 1_{.rrans,·aler. plan!' Ly wysc \':111} nitsondcring 'n ad,·ertensio van 'n

o.n.-vcrgadoriug, Jnilar in sy nun

s-kolommo wnarsku hv i wee keer agtcreenvolgens sy J~sors om nie die vergadering by te woon nie.

Nie con Yan die H.N.P.-hl aair-w:larsku hul lesers om nie by die

.Jode to koop wie se adYcrtensies hulle daeliks plaas nio.

Teen wio vcg hierdie politici dan - teen die kapitalistieso Jode of teen die rcpublikeinse Ossewa· brandwag?

Toe dio Rcgcriug nllo.: '>taat~:~mptc­ nnre ,·erbi~'\1 het om l<'do tc wee::. van

Jio Osscwabrand wng, is, om mocil ik-hedc tc ,·oo1·kom eu sy aanhangcrs Lll

bel>kcrm, by wysc ,·an ·u algemcne b e-,·el eervol ont~lag g~gce a:.tn die haiu

duiscudo O.ll.-leuu in uiu slaat~Jions

deur die O.B.-leidiug. Dic:sc•lfJc het.

gchcur t.o. , .. die " ... rker::> hy dit:

Spoor-woo eu Ha wens. Di·c voorheeltl van d io Regering cu ro;~cringsliggamo is ht!ct· gc,·olg dcur die tlireksie ,·an dit• .'\a,io-unlo Per~, en O[Htum. is nit dit·M~lfdll

oorwegings ect·,·ol ontslag gu:,!:cC a:~n

dio bedrcigdc Jede. Hicrdie vcrant· woorde!ikhcidsin van die O.B. tecnoor die volk

en

t•2enoor sy lede is blykbaar tleur sommige vertolk as swaklte

toe-gceflikhcid, en daar is nou private salle-onderncmings en andcr organis

a-sies wat blykbaar mcen dat viktimisa·

sie van O.B.-Iede en ampsdraers sender

gevaar kan geskicd.

n:t:lrby het. dit ~~bl~·k da( ;.ommigc• mense wal eor\'ol onlsla~ ont.,·an;:.: hot («clukki" i~ hullc "<·tallc nic hww nie) i.t;:-tusscn ~·yanclij.!gc~ind j.!o.'word ht~, ou

-dcrwyl hnlll' nog die <'Pn·ol-ont~lag­ kaartjie hC"hou as 'n soort loekom~,·t>r­

sckering.

:\let riie- ong op bog~nocrn<le \'t·r~kyn­

sd~ het die Groot r·aad <>p f<,,. jong:;te

,·crgnd.;ring be,Init om ~y si:Hidpuni

dien:taugaan1le tlnitlelik tc ,·crkla:~r en

ll:' puhlisc-er. l>ic ,·c·rldariug lui: In Ycrhllncl met <lie neij!ing wal tlettl'

~onunif!e snke-oudc·t·nemings en

nrgnni-:;asills gcop('nb:tar word om 0.13.-lc.Je en :unpsdracrs to dreig me.t oul·shtp:

in~licn hniJe nic :1'4 0. TI.-Jc<le- 011/0f M>

:~mp•drncrs bednnk uic. \'CI·kla:t r dio

Q.JI. !<y s.tantlpuut. as \'Olg:

(a) In die tookoms s:tl alleoll onder huitengewono omstaudighedll eer

-\'Ol onr,I:tg aan sy l<"do toegl·ken

word.

(b) Ecrvol ontslag is afhanklik van

eervolle gedrag en handelwyse ook daarna, en in allo ~<'\'allc

\\:wr hicr:t:tn nic- \'Oldoen \\'Ord uio word O.B.-oflisier~;rade vc r-~oE'k 0111 sulko ~O\':tllo in hcr oor-" c>g:ing lt· ll('()ru en versing to

du!'n a:111 hul hoofkw:trt.icr. ln

allo go,·ulle wnar 'n Yyandigc

g4:'-sind]Jeid hewys word sa I llie cer-YOl-onbla,..,bcvel Ycrandcr word in

con van ;:'umiero onhlng wat i'al dateer vnuaf d io <lai nm \':til (jill

!,!;Cnoom<lo een·ollc ont.slug. Die O.ll. wil hom nio inmeng in •lie interne anngdcent.hede \':lll

pri,·a!.e S(\ko-on<lcmeming~ en \':ln

ander (Hj:!.anisr~!;ie<; nic maar wil

waarsku dat in allo gevalle waar

clit blyk dat tlaar deur hulle se· dis!trimitwe.r word teen o.B.-lecle

or ampsd·r-acrs as sodanig, dio

o.a.

verp:ig s<JI

voe

1

om sy

hou-c.iing teonoor sul!lO sa!lc-oncterne·

mings of organisasie:; in llers

ic-nint; te neem.

S

aak

Teruggetrck Teen

5

2

S

.J

.-Offisierc

Die hoogverraad-aanklag teen 52

S.J .-oflisiere, wat nou reeds meer

as •n jaar sloer, is volgens berig

in die pers <leur tlie Prokureur·

generaa! van Transvaal te rugge-trek. Sewe van hulle sal nou saam met twee andcr personc voor 'n spesialc hof tcregstaan op ver· skeie antler aanklagte.

J

OHANNES OORLEDE

Johnnrws ,·an der \Valt is vorlodo Dondcl'<lng oorlt·de a:tn die wond wat

houl •lt·n ic-n unwndo gelcdo dour die polisio> 1 nt ~ed ien i:<. Die rn isd:wd Wt~t

hy geplt•l·i het, wAs dal hy in besit vn.n

'u ong,•li~ensic~>rde rcwolwor was en nil gi',·au~f-skap ontsnnp het.

Die O.B. neem met besorgdheid kennis van die steeds aangroeicndo

en onbetet<elde kommunisticse gevaar in ons land wat rn-eig om die blanltO beskawing hier te vernietig.

Oi·l: O.B. Is dicp onder die indruk

van tlie feit dat die Regering aan

die eenkant kommunistiese propa·

ganda oogluikend toelaat, indien nic begunstig nie, selfs onder nie·bl

an-kes, terwyl aan die ander kant die

turgerlike blanke bevclking, selfs op

die platteland, d·eur ontwapening

weerloos gemaak is.

Die O.B. eis derhalwc beveiliging van dio blanlt<C bevolking .deur die onderdrukking van aile kommunis• tiese organisasies, of anders die reg

vir die blanke burge1· om homself to herbewapen.

U

itspraak

m

Appelsake

Die \'ry,taa t~e Hoogp;eregshof ho'L ntet nH.)erdcrhC:i.t ntn t "'"" teen een

-rt':41<'1' E. :'\[. de Ut'c·r in die minckrlu:id

tlic appid v:lll :22 J<'n:;tfrout.offi~iero·

wnt aangckla. wa,. dnt hulle aan dril-ol'fl!ningo deelgc-net-m heL, vcr"·crp.

Ad\·. P. J'. vn.n Hlerk hcL nnmen!< <.lin

hcskuldigclcs opnu11t. :lf•p~·l aangc:tekeu.

Die ~tppel van 1). R. do Klerk war

'''"·lede jaar tot, t.ronlt~traf vcroordc-d is omdat. hy gowcior het om teen die

52 S.J .', te getuig, heL voor rcgt.er.-.

:\lnrit?. en .\lunay geslnn~. Dio llc~­ l<'r·s het bc"ind dat die bkuldi~bcvin­

ding ,·:w die ma~istraat op ontoclaat-ba rc getuit"nis horus he!.

OUD'l'SHOOHN

S

E

BYDRAE

Dio gcut•raalskap \':111 Ondl~hoorn

het by gcleenlhcid van Vryhcidsda~ die bedrag \':lll £:!00 Len bate Y:tn die ~oodhnlpfomls inge~amel.

TVV

E

E

Oie

o.

s

.,

woensdag 31 Maart 1943.

Vrug

van

~

-iu

l

Beleid

Uit· plnndt;riog nlll 'n trOf'(>c·t rl'in

,·ol klt•nr!ingsoldate Hit .Ka:1p~tad nn. dio noordo oor die nawcek "."!Ill 21

:\(a:t.rt kan b.;,;.;kou word a~ 'n

gc,·o:·-derdu simptootn ,." n die tlod(-like :um

-F.l;w Hat vi!· die i>lanko IJo,·olkinrr v;\!J dio"L'uio iu ,·oorbcr<,iding is.

Di't

wa~

~c·"'n:;ins die hoogtepuut in 'n prose;,

soos ,ommige kot-l·ante dit bE'-;kryf bet ui~·; dit was skgs nog maar pat.rollic·

bNirywiglwid in n·rgE-lykiog met wai sC\kerlik llO"' t'aaa ,·ol<• l<:n;;y die Afri

-k:tnerdom ~~i~ sy p:o7-typolit ieke rot•s ont11·a;-tk c·n vcrhocd tlat gt'.'nl. ~mnts

voortgaan met sy om·t·r;wtwoordelikc bc·lcid ten op:,igto n1n tlie nie-blanke..~. Dit~ feitc is kortliks tlat die ~roen

idcnrling:;olclate Sat••rdagaand ,·;tn. llti-genoot-stnsic af 1nd hul aanrantling.;

l'U \'('l'WOE'Stin~ ucgin lwt l'll d;l[II'IIICC

voot·tgega<~n het toL ~ondagmon· a.lttlcr

-kaiJ~ La.ingsbur~, (lndnuk~· die fcit (!at t·en ,·an bulle op la;u;geuoc:mle :>tosie

deur dio polisit' doodgcskict en t•\'l'C

ander gewoud is. Vi'!" 'n llele nag dus

h·et die oproer voortgeduur en selfs toe •n drastiese pogins aangewend is om dit te stuit, het daar nog gecn einde

aan sel\0111 nic.

l\"adat die .:.\linisler 'n paar wekc gc

-le<.k in tlie parlf'lll<'llL 'n erkenning

ge-doen het dat da::~ r crn:>tigo onlu~te in

'11 nJililere k:unp in Kimberley

ont-t-la~on het :1s ge,•ulg niU die g<>hrek aan disbipline by die Jo(aapsu Kl t"llrliog-lwrn~, en nadat. duar in die jongtitc tytl 'n aauhoudcndc· ~<troont \':lll u~rigte 001' die ~~'<1ngedrag van die .Empire &e ge

-uniforme('rde nie-uhmk<>s iu die pcrs

,·cr~kyn het, staan die Regcriug nie ullc011 \'Croorded dcnr die jongste ge -heu rtcuis weens ~<.'· geun·k a an optredo

nie, maar is dit t·ir die ,·olk 'n '·iug.)r

-wysing nw hoc·ved bl:'SkNming hy kan ,·cnl'ag ••uu die l~mpire-regering op dit: d:tg wanneor genl. Snntl!; sy bclofte

uit,coer om hierdio selfdo kleurlingc op llit.goureitle skaal tc bcll'apen. ::lo 'n ,.;ngenl'ysiog was troueus heclto:mul oorbodig, \\'ant. diL is nie net 'n kwes,io

nm gcbrek a::~n danthmrklike besker

-ming by die Re-goring nie, tlit is juia ,;y doelbcwusto beleid. Want het dia Minister van Justisie dan nie onlangs

amptelike erkenning aan die Kommw

nistiese Party verteen en onderneem

om hierdie opruiers teen sy eic polisie

in beskerrning te neem nie'? M·et die

Minister van Justisie dan nie onlanss persoonlil\ 'n nature~ lc·kommu nis tiesc sek·r~taris uit die hande van die gereg

r;;eru!< op dieself.de tyd toe •n hoogte

-raar wat •n bcstryder van die kom·

munisme is, sondcr vcrnoor in gevangc~ s!tap gestuur is nie'? En het die

Minister van Justisie dan nie reeds

11erhaatdemaal kleurlinse begenadig wa t

weens aanranding op konstabe·!S

tronk-strar opgele is kragtens dicselfde nood· t·egu!asies waarvolgens blanke seuns na

die tronk gestuur is omdat hulle die

hand t·een 'n 1\leurlingsoldaat opgelig tlet nie.'?

So a:tJunoodigend het tlio l{egering

r;u eonsydige , boskerrniug" op die

mis-<ladigo geer; vrm sy uoskermliu~c·

gt--werk da~ 'n magis! raat 'n \l·eek <>f ItH'C·r gele>de verp!ig \\'<ls om op ~e

tnork: ,Dit skyn of daar •n toenemcn·

de n2iging onder nie-blanke soldate is

om te dink dat hul unifo·rms httlle teen

die gevotge van enige wangedrag be·

sl\erm."

As ons die reg.,pleging van tlil:' hni-t1igo Regeriug gadeslaan, vrce.::t ons is tlit uic net die nic-blnokes wat die nt-i·

giug (oegedaau is om so le dink uio; ook ons btn lot gecn antler gt:\'Oigtrck -king kom nie ;os dut. 'n uniform vun die Britso Empire in staat is o::n be

-r;korming te ,·erlcon st"lf~ tcc'u dio bnJ. so gcrcgsho\\'c.

GenL Smuts heL hom taanJiik onl-hut.s voorgcdocn oor clio nfgeiopc plun-dorLog omda.t dit hom ,in die skundC' "esteek het''. Ons is ntN:r hl'kommorrl

~or dio ,·oorib<.'stann Yau die Afri ku-nen·olk as oor die gocio unam Y!lu die Berste l\liuister in sy militerc hoedu·

nigheid. Daarom kan 011s nan die ltand doc·n daL llif' neL ondersol'k nn die

1Jc8ondcrc ,·oolTal iugeslel e>n strawwe nil<!CmN·t. word niC', maar dat tiic wor ..

tel van tile hele nwcililll10id ver•wyder

(\'eJT('lg op ,·oc-i nu kot. 2)

B

HO

KK

I

ES

UIT

DI.E

BUIT.ELAI~

D

Oncnighei

d

hy

Bondgeuo~c

Oor tlie \•erhoudiug tussun die Y

er-(·nigtle :.-tat<l on sy :;tamverwante Brit

-:,,. bondgt•noot is heclwaL kommf'I•ta;o r moontlik. Grootprait>righeid of .. l'an· kC'o·hrng" i~, Yolgeus die popul\'rc op· vatting, uou eenmaal 'n nasionale ('.it!JI· :;kap va.n die volk .wat hom hooggelu k-kig ag omdat lly ,,Gocl's Own Couinry''

~s sy ~·adcrlnnd hot. l-licrdio aaumu-tigendo grootpraterighcid-en Y<~uke(~ !and het geonsins dio uit~luitend<· ko·

pit"reg da:11·oor nic- is 'n af;-;tootlike

,,ienskap \\'at baio daanoo bydr;1 om YNhoucling,; tusscn ,-olke to vertroeuel.

Dio nasionalo ('('r is fynge':oelig ea lig

gcraak.

Getlurentle di,· huidi«e norlo« ht't

voora:mstaaudc Amerikr~1"rs he';ltanl

-t.!C'lik b:tiu ~naakso uiilat.iugs oor J:riL

-ta.Itje en s.\· I'~rnpire ge1unak. Nog

snaak~e>r is dit. dat. dio llrit~e en .-\nu .. ~ rikaanso nuus;t~c·utskappc toc·g<·laac word om dorgelikc uitbt.ings \\·C.•·<·Id

-kundig te maal<. ))ie woonlL• van Hoosevclt sc presiden~icle toouslauder, d:tt Amt>rika. in die huidige ovrl<>(.! nio

yeg vir die instandhouding ,·an die Jlritse Empire nio, is nog vars iH die gE•heuo. VolgC'ns Amt.'riknanse O

!wat-ting is die Empire noll we! bait· ~1·oot

0n indrnkwekkend m:tnr n.:-t j:IJHmcr

dn~ dit :;o agterlik i~.

Di.:- Y;t:tk('t'S is dw; \'l'yge\\'i~ met ltul advit•..; c·n iumengi11~ in Indie en in die bui~ltoudelikt· nalt~eleenlhctlo

n•ll tlie Empire j.; dau ook geen uit

-som1Ning niP. .\meriknansc stl'Ull· puntc op ]3rit~(' holcmies. _·\morika:tnse

vero\\'Cring nw l3'ri t:.C' markte. luid

-kN·l::;-aau:;ekomli~tle Y a nkee-aml.llo:~s met l>etrekltiug tot •)Of<SC'SO nanctel en skox:pva:l.rt ton kostc v:111 l1rillnnjc. <lit alle~ maak soer soke>r ge()n aangc

-nan:e indruk in Downing<>t.raat. piC'. As die Amerikaan!>e miuisL\'·r vuu marino nou verkla•H dnt sy doo~ vir die vyf usc·nne. •·oo1· die cindC\ ,·an llH5 in dieu:; sal '':<?es en dat hicn1ie Yloot teen die cinde van llH5 bvna 1·ior maal so stork sal wees as ann ~lie begin van die oor-Jog in 1D3U, dan \\'Omlc1· 'u lllCns wn.t

die ioekomstigc rol ''nn tlie l3ritso vloo!. gaau wee'> en of tlic. tytl uio aau

-gohrce-k lwt. dat di,• Hrit vaarwcl ;tan s~· o(·kendc lied .,Hrilaunia rules the

wtwC'~'' mo<'t

sc

nio.

Britse Reaksies

AJHcl'ika het in die loop ,·an die hui

-dige oorlog sy bondgonoot baie du itle-lik lnat •ocl dat nie )Jrit.taojo nio ma.a r

die Verenigde State die senior vcunooL

is. Met knerscnde tande moos dio

l3ritse l~:eu clie Ot'n YCrncdcring na die aud(;lr necm. Af en toe was dnur we!

'n uclmor. So hot Churchill 'n woord

aar;· dio Amerikaans<> adr<>s gorig dat

hy nie oersto minister van Brittnnjo

g""'ord bet met clio:-t1ocl on1 die Empire

tc likwideet· nie. Oolang:> weer hct Sianley. minister \'itn koloniule sake,

,.(,r]daar tlat. die l>ri tse regering tlaa t'

-nm oorLuig i~ drti die administ.rasie

•·an lhit.se kolonies dio :1lleEm-venmt· 1\'00rdclikheid yan Groot-Brit taujo

u1oot bly. Ook \Villiam Hughes, 'n

nndcmenti:re leiC:'r in Am;tralio, hot 1 1!

jl!1:lr the gclede '·erld1:.ar dut h,,. dio

O('\\'C't'rde voornomo van dio Vereuigdc state om (Brit.se) lngbnsis1<e iu di« Si ille Ooe<Hlll tc n,rk ry e-n te behecr ... mot. 'n mate van ontll(li'llenis uetrag.

Tu~sen bontlgenole onderling is dnar

dus ruimskoois gckoutheid ,·ir wry

-wing t•n botsiug. Dergelike bol$ings kan op h~el >crskillonde gehiede

,·oor-kom. As 'n gouiep~>igc kommunis on·

tangs vt>rklaar hct. tlat da~tr drie dingo,

1,1. bloc>d, w~1pens (>n tyd nodig is om

die hnidige 'oorlog tC\ wen en dat dio Sowjet-Unic die l.Jlord, Amerika clio wapeus en BriLtanjc die tyd YOr:;kui', dau is dit 'n aanduitling dat die- oor

-logsvoering self dio yernaamsLe O•ll'Saak nu\ hotsing tu:;sen boudgenot.c kan

(VC,I'I'Oig iu kol. 3)

( Ven·olg \'an l;ol. ·1)

moet word deur optrede teen t!ie kOt'tl" munistiese opstokers ·en herroeping van

!lie begunstigingsbeleid wat veroorsaak dat daar ,, 'n toenement!e neiging onder

nie·blanitlc so!date is om te dink .::!at iml 1.miforms nul:c telln die scvolge uan ~nige wnngcdrag beSt>erm" - Ctl dit kan gedocn wonJ sonder die nulp >Jan kommissics van ondersoe11.

DIE O

.

B., W

O

ENSDAG

,

~1

:.\

lA

ART 1943

.

Pl1

0BE

ER H

.

N

.

P

.-

FHONT

STI

G

SONDE

H

O

.

B

.

'?

Sou Uitvlug S

o

e

k

Tee

;1

K.G

.

se Fo

u

tl

o-3

e Aanbod

\' olgens gcrugte wat iu die uwlo\)JI

is, probe-or die H.N .P.-!eiding 'n wa.H

-hopige uitvlug SOl·k in ,·crhnnd met die

Osscwahrnndw;1g ::;~> :mnbod tot. s;UllP· working. Ole aanbod is so aanncem!H\

tlat dr. Malan geen rctle !-\an vind om

clit van die hand tc wys nic, met .die

gevolg dat hy en sy pers verl<ies om

licwer geen melding daarvan te maak

nie.

D1

·

.

.Malan is dour die K.(l. !.\:

o••

·

lnng,;c· toe;;praa.k ,·oot· die p\.'rtiucH\(J

kcuse <r(-std 0111 Of ~;aam to work mc·t

.<y mcdc-ropublikoine (>f die vomnl -woordt,likheid te dm <lat. h y die ,·olks

-iront gdorpt·dcc.r hc·t. Dr: :\[alan pro

-beer glo non om dio Yomutwoonklik

-hcicl te on!glip denr mitldel van 'n

:··J{ vnbewcuino- tot sarucn·erki.ug: 'vua r-dc;tr die n o.:-wwabrandwag 8(> aaubod

toegclrap sal won!. Die hedocling it; um 'n verki€1lin~soorecukoms l!let diCJ

_\irikaHorparty Nl die ....,uwe Ordl:' to

pmbeCJr hewcrk~>i<•ll ig sondcr om te voldoen aan die voorwaarde van dio Ossewabrandwag ilat die kandidate nio hut vyand in hul mede-rcpublikeine

moot sien nie, Dio U.N.P.-leiding wil

n:HI·ntlik ,·olhard in sv eis dat kand

i-dat('. in die et•rste plaas nnti-O.D. en

r ers in die t"·N'Ue plans anli-Brits moot

woes. 1 ndien so 'n ooreenl<oms berelk

kan word, sal die H.N.P. ilit oo·r dio

wereld uitbasuin as 'n eenheidsfront,

en indien die Ossewabrandwag dan sy

samewerkins weicr op grond van die

vyandiggesinde k'andidate, sal hy voor· gestol word as die skeurde.r!

Die o~sewal>rnmhmg I.JCJt dit

noeg-iydig duiclelik gestel dat. sy enigsto voorwaanle is dat kandidule konse·

k1•·ent hul ,·_ya ml in clio Empire moei

~oek en uio in hul medc-ropublikeino

nie. Dit is YansclfsprokC:'nd c1.1 enigo

poging om dit to Ycronagsaum is b~·

( \' cn·olg YaH 1·origt> kolom)

w"e~. !-:o ·,·('rwyt dio Sowje.t-Uuio \·:on

-dag sy bondgcnoto dut hnllo 1.10g nie 'u (.w(lede front in \Yos-Buropn gest!g het

nie t.e·rwyl llrit.taujo daarop lm11 \\')'S

da ~ daar 'u tyd wns, nrt. dio Yal \':\.11

l~rnnkryk, toe hy alleon die Duil~o

a<ttll'allc u1oes \·erduur.

\V ry1Ying on bot.siug tussen bondge

-note hoof nic noodwendig tot uitbar.,;·

tings tc ,·(H)r uic. 'u G<-meE>nskaplike

gevaar kan volke mot die rneos uiie<>n-lopeucle belango t<>t bondgenot.o maak. 'n Gep;riefde l>ondgenoot, soos }'rrmk-ryk in clio huidige oorlog, kan cgl.er mnldik omswaai en vnn bondgE;nOOt toL

n ·and \'crander. 'n Yersluando bond· genooL is aJt.yd 'n ·bron van gc-vnar vir BY noeere n iend. Onder die hnidigo

groohnag-bondgenoto ''an Brit tanjc i$ dit n•1·al die Sowjet-Unic en rr.~joeu­

king-Cbiua wai. clio meost.o in hierdie

oorlog gely het.. Dit. sal vir Hitler en Stalin nie rnaldil.c weos om mokaar om

'n Hedestafel to ontmoot en 'u af~on·

derlike vr.cdo te sluit nie. Hier sal dit waarskynlik 'n p;eval woe& van €'1ld-uit buldei. Of dieselfdo ''an Tsjoc-nking C'n

die a.mlE•r oorlogvocrondes geso l'an word, is 'n ander sank. Sell's die gC', t rouste bondgeooot handel no01t op ' grood Yan onselfsugt.igo relfopoffering nie.

Yoorbaa.t gcdoem tot. mislukki11g.

Dit wil voorkom of dr. l\lalau so:

onderhandcliugs met die antler t wee grocpe in worklikheid niks meer as 'n

,;kynbeweging is nie. :Oic cise "·n L hy

~tel is so lloog d:1t eli~ op niks a.ndc·r.;

:Is (11nkoping nC'orkom nie, sodat. g<:t'u •:erh:lre nwu dit kan aauvaar nic. Dr.

_\lulau :;on Haamlik a::lllbied om nan t•lk~ Hit.lendc lid ,·au die A.P. en Nuwe

Orcic sy s9td i e waa1·1>org mit.s hy :sy

o·t·oep-idE,nliteii nrvsrrco c·n llom deur

~

i

o

H.N.P. la:lt

or

;n

~

m

.

Hi01·die ecn·

h<·idspoging is tins net. soos clio borugt.:

.. nasionale koJnitec-voorstcl'' van 'o jaa.r gdcdo nic bodocl om t·O slang; nie.

Sodra die mislukking voltooi is, sal dia

H. N.P .·Ieiding met groot basuinge· klan!t aan~ondig dat hulle alles in hut

vermoe gedoen hot om eenheid te

ibe-werkst-21lig, maar dat die ander groepe onwitlig was om saam te werf(.

Van diu Ossowabrandwag; so billikc' voorstel wat. reeds deur die Nuwo Orde

fo,·met'll aanvaar is en ook oorcenst<>m met die heleid van eli<> AfrilmnerpRrty, sal die volk van H.~.P.-kant nooit i~ts

Yi'.rnO<-r.n nit•.

u~

Tnkke ·

~v~

K»

ii\

ID>

41,ooo

n

,

ID>V

~ Led~ · ===~c:a:= ·Reserw~ fonds £113,000 Hoofkantaor: St. Johnstraat 65, IBLOEMfONTE!N

Segrafnisse, t<iste, tcranse, Grafstene

Somers-PAKI<:E

IUimRDll!: sei -Rli SOCll sal U l.leboeft.e he nau 'n deftige Somerspak. \Vanrom tw eo-lwe r S(weel be -t, a a 1 vir 'n Snyorspak as ons 11 ecn

aan-bied teen .slogs Die paklle' is nctjies a f g e-werk en dio kwaliteit i s van die bestc. Verkrygbaar in :Oubbel- en En-kelbors.

Silwerpleet Sigarotdose met die kaurt

van Suid-Afrika waarop die Voortrek -kerpad aangedui word. 'n Pragtige

gcskcnk; slegs 10/6 olk.

(Ko·operatlef) Beperk

Gcregistrecr onder Wet 'Xo. 28 vau 1022.

POSbLIS 909, PRETORIA.

BOERENDE B

O

ERE E!\'

ST!EDE.LIKE

U/E!fWRUll(!ERS

S

lttit

na.dcr bymckaar

u.au .

..

.

Volkskopcr

l\1ark

Bpk. lcwer

reeds

maa

ndelauk

u

i

t.

-staaudc

dienste

in lti

cr

di

e

nuwc gees.

St11n1·

1<·

vee

en

1n·od1<kt~

aan

n

cie

be-mm·kingsm

·

ga

.

nisa.s

ic

.

As

u

ons

ccnmua

l

getoets

het salon

s

u stcnn

b

1;vw

cnc1 vc

rworf.

Moremar!( Newtown

JOHA.~'NJE§JBUJRG

DIE

O.B

.

,

\\'OE~SDAG,

3

1

::viA

A

RT 1943.

,Ge

e

Ons

G

eieen

th

eod

om

Ondersteun

!'

'

-

-

Hoofgenl.

Ju

Ue

te

Van

Zyl

'n Buitensowoon geesdriftigc vergadering is Vr·yctagaams, 19 Maart, in tlie ~lofmayrsaal,, Kaapstad, deur die Kommandant-gencraal toesespri!-!ll<. Die saai was vcels te klein vir die opkoms sodat talle manse buite op die trappe

tnoes staan. Vooraf is 'n kunstig vervaardigde taba!d>likKio wat deur mnr.

11. Vlok van Calvinia semaak is, ten bate van die Nontthulpfoncts opgevcil

en onder die geesdriftigste mededing;ng is die bedrag van· .£'l~ ingesamcl.

Dit is daarop 11an die tCG. oorttandig.

: ·~·

--Dio vcrg11dcrin~ i:; gt.ohou out.!<>•· ,·oor- enersdenke.nde republikeinsgesindcs in

~ir torskttp YUn kollldt.. De \'illior..; belang van die Republlck bymekaar

1'rntcr, en i~ met. gcbc·d gcopeu dour kan bring nie'? hct genl. Van :Zyl se

-~··nl. P. D. Rosbouw. Die O . .B.-blaa«- vra. Die platvorm waarop ons mekaar

<Jrkc<> ond<>r Ieiding \':l.n vc!dkt. S. J. kan vind is tog so sroot as wat 'II

::iwancpod het.. die mu~>it>k n:rsku£. mens ooit kan begeer l

D.

T.-1 Di .. f•·•'t. m~et ool< 1't1 ''''tlm"rl.·;ll<' uc -lO .~.>.omntHndaut..-gcneraa! ~o;t 11 ~ v ' J ~-· u ~ ... , .

rluick!like uit("-'ll~<:ttiu!! va.n die kom· ncom word dat d.io Ossowabra.nclwap; -- nooit nf:-tand k:1n docu \'au ~v ccn -muuisme (>.n sy grl'(\ll op i-;uid-Afrilm heidsgNb~tc nie, s,,. st.rcwo n:Lat~lik om

;,:('(;<.'(). Hy hct n:•n~l'toon hoo .tic hoof- die:. hele \'alk to dicn en uie not 'n

kenmerke dnarnn i-; dat. dit :mti·God,

d ~rocp nic. J)aarom ~al by nooit 1 ~

ami-volk fen anti-\·a crland i;;, ~l!m

g<.-..,icn dit 'n wer;•ldwv<J bewcor>inrr \·an vinde wc.es ··ir sameworkiug me~ 'n dio prolotari:rat. is. ·oit is p;esi'es die <:!nkelo pnrty teen 'n auder nie. AI

teenoorgestelde van die Ossewabra<;~d· 'lrit• llil' rqmblik•·in:-•· groCJl<'· uwL·!

wag wie se strewe in sy louse

v

e

rtol~t

saamw

~rk

·

word: My God, my Volk, my Land

Suid-Afrika. Die ossewabrandwas as buite-parlemMterc volksbeweging is dan ook die .enigste mag wat tlie kom·

munisme in Suid·Afrika kan bevcg.

'Ton nansic.n Yan hicrdic hcdNiging hot. by 'n boro<"p OJl dio politit•lw ld1·r~

;.;c.-doeu om lm·knar ,·oor dio '·orkic·;iug

to vind. As hulle r,•ken die !>lembu:o i-. Olll'l eniQsto w:lpcn. utoet hullc VJrl!

dat die hclc Af rikancn.lom ganu slr!!n

t.lcur 'u ,·olkf<front tc ~;li!!. Dit. snl die:

toots vir die part~110liti('k wc:es. lndien

hY nie slaag nie, sal die stryd van

binne die parlement na buite die par·ic· mnnt verplaas word en dan sal dit die cssewabrandwag en die teruggekeerdc

soldaat wees wat die Nasionale Gesag·

staat tot stand sal bring. Hierdie twee sal die bllne wees van die tO!lltomstige

Gesagstaat.

G.ENJ.. Y:\X ZYL

HoofgenL dr. F. D. du Tr,it van hyl

!te-L \'ooraf 'n loc-praak gt>hou wnarin hy die O,;sewuhrandwa~ sf' ,t:1mlpnnt tc:n opsigto ,·an die verkiosin•' uilccu·

I.!Csit het.

IIv

hct. beklcmtoo•7 thlt <lie \'olksbcweging :li'sydig st:wn Y:1n l'Ui~e

1 ·u:·typalitiekc grocpc•·ing, nJn:l r orndai

1•

::

belang stel in tlif' brecn· volk-· r-olitick, wil h\· dat. die n:rki<.·~itw op

·~c be~t.e \V}'S; gcbrnik moe:l \\ <>•:~t iu

hcl!tnl( nu1 die Yolk.

Orndnt die Osscwnbmndwa~ h<:lang

net by ,-olks<:onhcid, by die uil~prank

,·an dio ,·olk oor diu .l!:mpirc·, (·n lJy !:-~'

,·oortlx-staan in dit• aaugesig vau die

kommunistil~C b,·drt>iging. doen die

Osscwnbrnndwag ict~< wnl luw,·u~ge­

\':tarlik vir hom iK. ~Y be~t:tau k:on n:mmlik in clio gctlraug kom as hy hom a;; ,-olksboweging in die verkicsiu).! 1 ... -:!Cl'f. Maar omdat hy die bestaan van

die volk noer ag as sy eie bestaan, is

ny gewillig om dit t-o doen.

Sy standpunt bc•hels twee groot ue-)!insols, naamlik ton cersle dflt 'n ,·cr

-kiosing die volk g,·leenthcid geo 0111 tu

,dcmonstreer deur soos con man W('g to

bly en misnoee in die demok•-nsio op die ma.nicr uit H' spreek, of ~OOJ; ccn

man te gonn stem, al sou dit g••cn

,·cr-~ndoring ,·an n·goring bett-k£-n ni<' -t;:ngelund en Am~:rilm sal dit nnamlik nooit toelaat nio.

1-ipreker bcosef cl:\1. 'u Yl'rkicosing dio lowe van 'n politick" pariy i~, want parLye slaap

,.

_

,

·i

jaar lank c·n mot vcr -lde5ingstye wonl hullco weet· tot die

lcwc gewek. Ons guu hullo danrdie !ewe-, want. hullo is l!esig om sonder ons

co<.>doen dood to p:aan. Daarom wil die Ossowabmnd"·Hg hulle in die

vorkio-~ing help, maar dan eis hy dat hulle nic net aan hul cio bestaan meet dink nie, maat' aan .die volk so bcstaan. Kom bymekaar en stel volkskandidatc

wat vir die hele Afriltan~rdom aan·

ncemlik is en bring 'n uerenisde stem

teen die Empire .an die l<ommunisme

uitl Oan sal die ossewabrandwag die

risiko neem om homself te vcrongeluk <leur opdrag tc gee aan sy lede om hul

voHe gev.ig in tc werp by (lie verkie·

sins. G·ee ons die geieentlleld om julie te steun deur 1\andidatc te stel wat nie die ossewabrandwag se

onder-g:ms beoog nic maar die Empire s'n,

hot hy uitgcroep. As Smuts mensa van verski!lcnde oortliiging in be!ang •Jan die Empire bymekaar !ian hou, is

d:lar clan gecn Afrikanerieicr wat die

DlE )Jll>J>Io:J,

Die t \l'l'.('{ll! ;:?;rOo~ bt•gin~cl "a a rOi>

die 0.11. staau ;, diu ,·an solfbdtotul.

Die: Os~cwabrandwag b nie Lcoreid 0111

sy l•ie laksman tc 1\',lnl 1•n self mom d (I'

plcccr nie, nic terwillo van homsc·lf uic,

m:l:ll' tf'n<·ille ran tli<' Afrikancn·,olk.

Want <tllecn deur midoel van die Ossc· wabrandwag kan die omwenteling met

wclslac deurgevoer word.

Op hierrlie tweo bc~=:insch s:d die

o~scwnbrandw:l~ ~t:Hlll of \':1], \'('l'kil·

sin,:! of j:!ecu \'Crkiesinl!: nic.

Ann die oindo vall die ,.C'.rgauering het ~cdc. mc-1· . .J. ~. tlu Toit, die Kom

-mandant-gvnl'raal lnf toegeS\\'<lai. ~Y

!Jet o.:t. \'NI<·ys na 'n l'rkonninl! in diu

p:<rlcomcnt •·an clie .\linistcr ,·an

.Jusli-~iE' cht hy <lie K.G. \ crll"de jaar nn ri'g

~tangcdocn hm dcur tc l'crkl:ta.r dat. hy

\'OI'!lnt.woorrlclik was ,·ir die t.rou

l<rf·g:u-lasi<>~ wartrk•·ag!cn-. ~c,·augc·D('~ tau~

mishandcl word. J>ic :\Iinistcr \':tll Justisic hct non crkcn d;~t hv ,-erkecrcl was eo dat die rl'gulal'ic:. nie cleur rlr.

\'an TI<-nsimrg op~?;estcl wa.s nic, wanr

~lc~s dour hom uitgc,·oer i~. \1'1\:lr(lp

~pr. aungemC'rl< bet dat. die K.G. nic·

Dir,•ktCUl' \'(tn 'l'ron]c,. 1\'a<, ni<'. manr Scokm<:triF- ,·an Ju~tisic. ·

~\s die )Jioistcr ,·an Justisio kau N· J..:c:n dat hy ,·crkcNd was, wil spL 'n

bcroep <>p dr. l\Jnbn dCI<'n om u:• l"rkl"n

dat. hy reg was t.oc hy io 19-11 geso het

dat h:v vir die Q>;~own.hnmdwag nic 'n

bel.er Jeicr as dr. lfa.n« nlll Rt·H~hu1·~

kon gekies bet. nic.

0.8

.-

LID UlT

KOUKU~

VAN H

.

N

.P.

GESKO

P

V e

rd

e

re

Vyand:sl\.ap

al

.

A

u

twoo

r

d o1• Aa

uho<l

On,ll'r\1 vi die Osst•wnbrandwau b,·~i·•

is met. 'Jl • aanbod tot ...

am

e

werki~

'

~ ""~

die IL).',P.-lcidinf,!; waarntu die belan~­

riksll• vOt>nl·aanlt• i~ <lat. die li.N.P.·

lcidiu~ dil ,·ir di<· (bsewabranclwn~

moontlik moet.. m:tnl< 0111 \'ir s,· kandi-dat<: tc stem deur lwndiclatc te' lwuocm

wic: H· vcrnanmstc tnak dit is 0111 dil·

Empire I e bC\'<:g eu II ic die 0~:-o•!ll':t•

bwndwag 11it', het. die Prc11·iusi:tl" kon

-lms \':til dil' l'llt·ty vt•riC'de wc(·k it·~u

mur. ,) . (.;. C. ).tinnit:, 'n lid van di<'

Osst,\l'flbrandwng, Op:,!r·t l'l'e en ho111 die

konltu~:o lwlct.

l\lur. l\linnie hN uog :-teeds ~<}Wei<·•·

om t]j,.

o,

...

c:wabrnud\11\f.! tel bcdnnk

(ll)-dllnkK !lit• thnk wat. op ho1t1 uitgLooft·l•

i.s. 111 Januarie hct hy na die hoofkan·

toor van die Party seltom om te •Jer·

neem of hy nom weer vir die P rovin· siale Raad verkiesbaar kan stel in sy kiesafdc!ing seaufort·Wcs, maar hy is deur die s~ltretaris meegedcel dat hy

nic soedgckcur sal word indien hy be· noem word n~c, tensy hy uit die Ossc·

wabrandwag bedank. Danrna is Jl1nr.

Minni('o dC'ur 'I"Orskci'3 van sy l:ico;;en• p:ellaclcr run hom :n onufhanklikc· lmn-didaat. \'ir die Volksraad in daarcli ..

kic.:<afdeling ,·erkic;ha:u· l~ Stfcl. t-ty

het cgter nog steeds geweier om ·n uefinitiewe antwocrd da:u·op tc gee.

V~'l'](.'{}t• \\'OOk hot tli(\ VOOrSi(.tur \':\0

die koul\Us holll clnaromt r£-nt gena en tod ronr. Minnie Yl.'rklaar dnt h.l' no~

gcol'n l>c:;luit gen<.-cm hct nie, is l!~· h~·

(Vcn·olg op voot ,•nu kol. ~)

DRIE

Die

Arfoeud

en

du

e

Arbeid:nt~trugter

(D

.

L.

4/4

3)

.,T>i<: arbeid aan di<: g~·nH.'t:n~k:•plik

:ttlnntarcl(· Suid-c\frika:tr•~c vaderlands

-botlcm hct. ·u gunsligu ,·oonmnnle go:·

sk"p Yir die omlo•·trouiug <:u ('1'11\\'0r -ding vau J\'edcrlaudsc, .l<'r·au<.<: t·u Du

it.-sc· ncde-~ettcn; ann di~· Kaap. \\· :ur-dcnr die Afrikuu\·.n·olk as 'n apane ra,

met. :;y c·ic lJcsondcJe bloed-,.;ame,,t'l!in~

(·n E'ic I aak cu roc· ping ·ot•tsL:1au l'l'

Old-wikkol bet,"

-In die \'Origc Dienslaerstukke hCL.

ons reeds gcwys op die plig \'an ell"·

~·olksgenoot- om sy/haar ,·adcda

ndc.bo-dem re bewnar en le Yl'rrvk sodat die

,,erwc ,·an ons vader~ ~lie erwe v:•n

ons kimlct·s bly", en om 011~ blot·d ;;

ui-wcr 011 gesoud te hou t·u tc \'t•rbdt•r.

Ous gnan YCITolgens aand:t"' gee aau

die plig wat op elk(l ,·olk ·£euuot I'll''

om gctrouc arbeid in tlit'lh nm di•·

I'Oik tC \·erri~.

Om 'n duiddikcr bt'grip tc kry ,·:m

die stumlpttnt ntn dio Os:;ew .. hraud-wug, ~lie mn~c gcsindheid, ten op:;igtc 1·:tn chc Arbe1d, ~:>al ons Cl'l'.s die libC'l'

a.-listics-k:lpit.nlisticso <'n di,• koll1:nuui;..-licsc :ubcid!;beskouiug korlliks ontlced.

• Aau~esicn die liboralisme ,·cral di,• klem lu op die 5og<-nanmd,, . , nyhr:id

\'tlll die nwus," is clkeen (lnder hierdi~· ~lclsel nnt.unrlik ,·ry om l~ wel'k waar.

hoc en wnnnc<'<' h~· wil, uttt:tr natmn·lik

uok JJCL so Yl'." om sondcr 1\'t•rk te \I'C<'S. fn die huidigc kapitalistiesc stelscl, •V:>t in die libcmlismc wonel. i.;; die

arlx·i<l 'n blot.c hnndelsartikcl w:~;u·,·an

die pry;., dl'lll' dio &l\OIIlllll'l iugs vall

n:tag t'll ~1:\ubod op !lit• :t rhc·id-lllrt rk bepanl worr\.

Dio k:rpitalib sicl all<;t·n ul'lang iu

die arbc:id l'n nie in die llll'll!. s(']f uic:

iu so'·"•'~'o hv wei ann di,, :tl'bcid._.r aau-dag gee. i._ · dit bloot tul'\1 ille \'an die

:trbeid :st•IL Vir die kapitalis gaau dit .... leg.s 0111 dil' hoogs •noont.liko wim,tc l'n ltv t;kroom uic om sv workers

tcr-\l·illc. \':tll winste nit ic• 'IJnil Jli(·. Hy is ,·ry 0111 niles uit sy \\'(:rkcr.s t,• pen,, l\·ant a:. hullc ::,reurC(!k i ... , i:. daar 111Hler

wat- h~· in hul plek ka.n aau~tfcl. -Dil·

,1·ios kom cc:rstc en clan die men~.

Hoe I'(~(') voJ ksgcnoLO ltct uie a! nh'C

hierdie un:tldl\ 11·aarheid :1an die oic lyf kcnnis ~CIIltl;tk nie

r

Die k:tpit.alisme bc:~kou die arbcid in die C<:rSto plaas as 'n brou van winstc

vir tlic kapitalis con iu rlie lweedc plaas a:; '11 brood winning \'ir die nr!Jcider.

YolgC"us hiordio stc•lsel hod die mens

uic acl~l laugs 1lio we~ \'!\11 pligsgct.ronc

:trbeid tc \'C'J'wcrf uic; hy kan dit met,

gdd vcrkry. Omdat;, die ptt nie wl'c:L

wat om met. !.y geld tc mnak nic, woixl .. lie kind in luilekkerlnnd geboro eu a:, 'n luinartl no. die graf gcdra, sondcr

om ooit <.lie: heerlikhoid v:lll die :trbcicl

(\',·n·ol~ 1':111 vori~c' lwlnw)

wysc vau 1 _{u ,·oorstcl ,.,.rsoek om diC'}

koukus tc vcrlaat. Een lid van die kourws het betoog dat mnr. Minnie om geen andor rode uitscsit word nio as t.lat hy lid van die ossewabrandwag is

en hy lret so •n voorstel ingedien. oie koukus het egter• verkies om die metier van hul optrede liewer te verdoesel

deur dit te gron'ct op die werering van

mnr. Minnie om te sii wat hy gaan doen. Hy is dus s!wldig bevind en

gestraf voordat hy 'n daad gedoen of

selfs BESLUIT hct om 'n daad te doen

wat mot die Party·lciding strydig- sou

wees!

.\s iu a:uuncrkiul! 1-(l'lll·<·tn "ord die:

,·c-n·olgin)! wat mHL ).fiunic die·

afgc-lope I yd 1·a n P:Hty-kaut. \'C>rduur hct,

i.~ dit duidclik dat sy onig~tl' oortrcding is dai. hy lid \'an die· \'l•lk~beweging is en wci('r om tct·n sy nH:Ul·-r('pnblikoinco t<: ,·cg. In l>Y lriebafdclin~ is daar

naamlik 'u rN·ks mo:.i,'s \'au wautrmto

in hom gcorgauisoer, c·u \1 aar bc;;cof is

dat geCit mmt.roucmo;;ie ~uu deurgnan

nic, is gc•org.miseer om l'ar~ylede we:;

to hou Yan sy \'Orgadorings.

Ons hct dns hicr 'n tocsl.>tnd W•tar 'u lid \'<Ill dio H.N.P., h·cn wio daar so weinig ge,·iml kon \\Onl dat hy nog

nooit as lid g:c3kors i:; nic. vorbiecl i<>

om hom wec:r ,·crkiC'Shanr to st.cl iu 'u

1·Nkiesing net cmdat hy wsier om

vyandskap teen die Ossewabr;mdwag ~e

!:>ely, (\U n~ straf vir f'.y wc•iC'ring is hy nou c·imlelik ook uit. die kottlcus geskop.

In su!ltc omstamlighede vcrwag di-e

H.N.P.-Ieiding ct:c stcun van die oss~

wabrandwas in 'n vcrkicsins!

re ge~maak bet. Ook i~ di<· arbeid,

,·ol~eas bicrdic :;tdscl, uie wc:.t·ntlik ,·olksdicns nie. Daarom slo·oo1u die k:lpitnlis nic om arbeid in Kt n·d

met-die volk :>e helango :wn ic w,,;-,d ni£'. 'ohmk dit maar wiuste af\\·c•·JJ, In·. \'i :-hondewedro!lDO

?f

die VCl'l':la rdiging 1·nn ,·erdowmg .. nHcldels.

Oudor dil' kapitalistiese :>tt>l~l·l hcot <.lie woord , a rhl·idcr" 'n ldnssr;bcgrip

gcword en du i vera! ll)'\I'Crhcidsll'(\1'·

kcrs en ancler handewerkers :1:111. ,,;o ~o beluug a-; klns dan dirck iu hotsinrf

1110t die bclangc· \':lll die w~·rkgewe~":

klus sou wecs. Daarom word dio \l·cork

-ge\l·ers en \I'I!J·km·mcn; :ifsonderlik gc~ organiseo1·, ~,Jkl'<'n vir die beslton11in"

,·an llY cic bcsoudcrc bclangl'. On~ tref gevolglik ~cdnrige bolsing aan ius

-sen wcorkers\·akbondo en

\I'Crkg,·wer;<-organi,;asic.s. en in hierdie ondl·rliug•: sLryd wol'(l waardevolle \'Qik!>kra~iC'

nutteloos ,·crspil.

l\fet die vasst<:llin~ ntn die n'

rgoc-tling va.n die II'Crkcr, hon die kapitnlis

net rekening ut<n die a.rbcid wut. ,.,.rrig

word e-n nie ook meL die vcrpligtings ,·an dio werkt·r a:. lid van 'n ge,in c•n a:. lid 'l"an 'n ,·olk uie. Daarom word

die mo<.'dcr \':\11 '11 gc-sin dikwcls g

e-noodsank om ook te gaan werk om die iukomstc· ,·an dil' gosin aan le ,·ul. Di~

vcroorsaak dat, al IJlt"er en mc(.!r hu\n.~·

like kinderloos i'l, of as daar wd kin-der::. is. hulle nie die aandag kry wat hulle uoclig het uit·. Dink maar aan

die agtcruitp:aug ,·an cli~· ge~in~](·l\'u

nm on~ volk.

Omdat oicbclttn!J: ,·ir diu k~tpitalio

1·66r volk;;belang gaau, mnak dit ,·ir

llou1 ook ni,. :.aak as die n<..-<>mdeling die brood nit ui~ mood \'llfl dio

\'Olks-lirl kom neE:m, of as die blauk{·S a:tu

die genadoloso mcdedingiup: \'an goed

-lwop nie-bbnke arboid bloot.goslol word nic. Vir hom gold tt!leeu clio ttrbeid en uic die arboidt•l' ~elf nic, en hoo g(lcd-lcopc:•· die nrbcid \·crkry kao word, hoe

(Yt•n·olg OJl bk .f)

VOJLJK§KA§

(;.J::E: 3:\% Reuto op Vast.o Dopo·

sito's \'ir twee jua.r.

3

%

llcnt.c op Va8lo

Depo-sito's vi.r 12 mannde.

n

%

Htmte op llel<>ggings

-sertifikato - opvor· dorbaar met 3 mnande konnisgewing .

2% llenlo..: <>p Spnan-.,ke

-uiog.:.

Volks!,as

(Koop.)

Bpk.

(O:>;;e:-111 l<ra~rten.. dle Ko!S~rat!cwo

Wet) Hoofkautoor:

Vol!!.skas·gebou, Sentraalstraat,

PRETORIA.

~

Dl~ Votk oe Baotk.

9en

~p_yte

van

omstandighede,

kry u

nog

steeds

'n besondere

deftige

verskeidenh

e

id

by

~J&

PAROW

DIE ~JODJ•:H.NE DA~lliS­

VIER

(Vervolg n~n bls. 3, kol. -t)

groter die winsto. Daurom word \'nk

-manne uit. die buiteland ingcvocr ter-wyl duiseadc nlll om; lnndsscnm; smag H:l. 'n gdeenthoicl om in cen of ander

beroep bekwaum tc word. Daarom word nie-blanke~ in diems gcnccm tcr -wyl bla.nkes wt>rkloos nan gonadcbrood

oorgclewer word, tcnsy hullo l~t'<litl is om tccn dicselfde loon as die nio-bbuke re gaan work.

Die kommunisme bou voort op die kla.ssebot.sing van die kapit."tlisme, in die geloof dut dio arbciderskla,~, die prolct.nriaat, in hierdio siryd tusson wcrkgewor~ en wOt·kncmct·s as die oor-wi nnaar t-o voorskyn sal

t

rcc, om dan hul raslose cn ldoudo"o Wl'rkersre pu-blieko iu die lewo Hl roep. Dnarhy n>rklaar 1lie kommunisto nponlik dn.t·

hulle in clio miljoellO nic-hlnnkos die

bt•langriksto ged<'elto

,.

,w

clio proll'l-a-riaat, van hict·dio lnnd siou. )f.a.w. die kommunisti!'se republieko in S uiu-Afrik:J. sal niles andcrs as Knfforrcpu

-blieko \vt'CS nio.

Vit· clio Afrilwnor faal die kommuni s-mo dus daarin dttt dit net 'n oog hoi via· die arheidcr~ldas en gecnsins rc ko-!aing hou met die baio :tnder ske

ppcndc-kn:q;~te in die ,-olkslcwo taic, en dat <.lit

uio die blood in die tu·e vnn die nrbe i-oler en die kl!.'ur \':W sy ,-el raaksien nie. :'-rc-('na hierbY ook die anti-christe-like en tmii-nnsio~anlo gecs \':an die stel

-~el in aaunaerkin~.

Teeuoor hierdie kapitalisticse en

kommunistiese arbcidsbeskouings, is

die standpunt van die 0.8. as

volks-beweging ten opsigte van die arbeid dat die mens aileen tangs die weg van ooi arbeid waaragtige adel kan ver-werf, dat die huisgcsin aileen langs die wee van die arbeid versorg en selfstandig gemaak kan word en dat

ons volk aileen langs die wcg van die vrugbare en skeppende arbcid tot

werk-lil(e grootheid gebring kan word. ln die volgentlc besprckiugs sal ons n a-gaan wntter nuwo g<~sindhoid en h

c-leid ton opsigtc v:tu die :~rboidsvcrril-(­

tt>a' en die ttrbeid self uit .. hicrdio stawl -punt voorb·loei.

O

.

B.-ltlli§IEKBUND.IEL

'n V olk sondor &ang . . . i~ 'n vollc sonder nielll

"Eike Brandwag behoort dio O.B.

MUt:>IEKBUND.I!:L te besit, die liodero

te leer en te ning.

Die jongste bevel •an die Grootr~

ia da.t iedcre lid die ,

Ossowllbra.nd-rraglied" moot luer en sing by ello O.D.-gelecnthcdo II

Hiordie Bunde! bcvnt 22 pragtiBo komposisies met woord&, paaeond vir aile byeenkomsto, vrolik sowel M

plegtig.

Prys

2/6

Posv:ry

S/6 insluitend 'n pragtigo portret van ous Komma.ndant--O&neraal.

DES'fEL

NOU

I I

OJBoQHOOlFKWAJR1liEIR

I!>OSbU0 9576, JOHANNESBURG.

fW~dR<.

OC

A

G lE

NTS

K

Atp

Vroe<e

Mor~"'

M&Fk

KAAP§TAD

0

BETALING GESKIED ONMIDDU.·

Lll<, WEEK!..II<S, MAANDELIK2

Of SOOS VIERLANG,

fl~Sl'E UEEUSENDE PRl"I)E.

MlNNAAR

&

Y AN SCfllOOR

Elen:.nr: GUSTAV W!:l'U:I'.

~.w,,..., l!·0%1.$.

Maak K

en

nis met die

_

Nu'W<e

Volkspeie

O

pg£ste

l

dt

u

r Heste

r

Morris

o

n

(~h:\'. W. YA:-< HUYSSTEEN)

~Jet Illusiek en Lilldjics {grondgedigto) deu!'

M. L

. d

e Villie

r

s

Komponis ,-:au ,,Dio Stem \':1.11 Sutcl-Afrib ." l1ie1·tlit Nu-we Volkspele t3 met groot wkus uil!)tt·oet· by gdu11tlleid vau di~

onfangu Volkspelef:ttnus le Slellenboscll

en diP. Oos-Ka.aplaud$e kill'S I!.~ I' A /iu:al Noo1·d.

P1·ya 4•3 poavry Beste I by die uitgcwcro,

PRO ECCLESIA-DRUKKERY Posbus 28, Stcllcnbosch

of by u Boekhandelnar.

A

BELE

U GELD

waar

dit van

3~%

tot

5%

rente k

a

n ver

dien

.

Raa

dple

e

g

dadelik u

EIE VOLKSBA:-IK

SPOOlRBONDKAS

BEPERK

Posbus

8289

,

J

ohannesburg.

Takke

oor die

.

hele

Un

i

e.

VAN ll1f1Lo

~@$a~A~~

EW VAW

7llfJL

(

£DMS.) BPK.

Kerksaal-Gebou

.

·.

Voort!L"ekkerw~~

w

MAITlAND

B@certe!!

Eindelik die

oplossing

om

s

tab

ie

l

e

pry

s

e te

kry:

l,fg}

§U:uutr u vee aal!1l

())Jl1lgaaadliie

lfii

ll"

mna wait

anA

e

en petr grraadl. ell1l g

e

w

iig dl

a

eHii

k

£> lb

eliil1\arrk

Skryf oir bcoondcrhedc en permitte.

Po6buo 22. Foon 5-2370. Teleerammo: GEWIG.

I

D

IE

O

.

B., WOENSDAG

, 31

l

\'IAART

1

943.

V

o

eg

DIE DAAD

by

DIE WOORD

Uoo

k

il~~~

MEUBEL

S

l'lll'SE STVG VL"'XlO.

KOOJP N

O

V!

ONS l:lOU ALLEENLIK GOEIE KW.Al.lTElT l>SEUBELS IN VOORRA.AD.

WI!

(lll'dm

M~ub€lllllalil&~~a~n

(

Eiendoms.)

B12pe

r

k,

Groote KerhgebDu, l(AAPSTAD. l'osbn• ZlO. F'ooo %·6806.

Vir 'n Suks<esvollce

L~opbtaJan

Studie met

behulp

van

die be

-proefde l

es

ings

van

die Helpme

-kaar Korrespondens

i

e

Kolle

ge. i

s

die beste

en

goedkoops

t

e manier

om

u

S'tlkses

in die

l

e

\

v

e

te v

er-seker.

Mf3ER

AS

200

KV!R.SUSSE

Die

Helpmekaar

is die enigste

mi wer

opvoedkundige

Afrikaan-se Korrespondensie

Kollege in

Suid-Afril<a.

Reeds

m

eer

as 16,000

Stude

n

te

het

m

et

behu

lp

van

ons lesings

s

uk

ses

behaal. Ook

U

kan di

t

doen.

Pos

die

lioepon

nog

va

nd

ag

vi

r

gratis besonderhede

Ott. B~eturcnde Dlrekteur,

Bell'utCk!iO.r Korrespondenale Kollege,

Poabua 3Gl2, Voortrekkergebou,

JOHANNESBURG.

Gtuur my 0.8$Cbllet be•onderbcae omtr~nt u tcorrCDDOildCilSIO KurBu.,e.

A:l!: •t~l bolnn;; In ....

Nl\llm ... . . . .

Ad reo ...•••....•. ,, •...•••

(O.B. 31 ~f:uut 19~3) ... . . ... ..

Btoturendo Dlrekteur: Dr. H. o. Luttlg, !!I..A. (8.-A:), D.LIU. et Phil. (Lelden).

!dede· Dlrekleure: J. H. GreUbe (voora.), a

N. vo.n Vuuren, P. Joubert, P. J. v. z.

&tt!ngll, A. C. v. W. Btrot...

I<ORRESPONDENSIE iCOLLEGIE

Vcortri!kkorgebou 310, Hockstraat 18,

JOHANNESB

U

RG

'P

osb

us

3512

Foon 2

2

-

3

5

12

Gekla~sifiseerde

Advertensies

TE

KOOP

K

.

.uwo

lil<AAWUS. - \'ry sctc"er m Natal stasies; 32/· per ton van 12 sakkc. Monsters kan op nam·r:tRS ~;wtuur wore.

K.lt.B. Skn'( aan: (.'. J. LAmrcns, Xl'rk·

plcln, Pclc~k~.

EERSTEKLAS tafelnartappels, nsook '<>

hoe-veclbeld mO<'r('. Almnl Arro.·a Chief. Ge

-lewer op Gcorse-suulc teen 9/· per

.,!,_

K.lll.B. Beste! van: H. 0. 'l'CJ'bl:u>ek>r,

;\lor.a;enson, P.R. :'ll•>lcndrlfl, Oeor.a;e.

K_ A.ROO BOK-KRAALMIS. Vry ~;elcwer nt<

Midaellaoase diSt.rlkte, 0. V.S. en Nntal

stastca. 32/0 pr.r ton van 12 an.klte. K.M.B.

3718 per ton va-n 12 nuwe M.kkc, K.M,H.

Beste! vrocgtyu!IJ en weed vaacker van llol·

lewerln&. Onmtddelllkc nnodag word geskcnl;.

Ret. Vol!tskns, Pon Ellzn.~ctll. J. A. &hnl'-lllnn, l'.S. Oroottvutdn, ;:.mHC1'8Ct·Outt.

§1'ERK, gcworteldo An~;ehcr t>ln.otJies:

Re-gina, Re:-:, Pioneer, Corona, Sulm<•n Regina, Idn.bu Beauty 3/6 ousyn, 10/· 100.

Lorraine 21/· doeyn; nool Region. 21/· doeyo;

Dairy Maid t>/- dosyn: 2~/- 100. K.M . .B.

Posvry Unle. Bogumolde soortc het srool

dubt·cl blotnme met. Juu~ atcngeto. 1'h•Jo.,

Dwm, 1-.osbus 61, 'l'z.nnCNI.

']['A.FEL:\AltTAl'l'EJ.S. - Beste kwnlitelt tatelao.rtnppels, 12/6 per ea·k 153 lbs. V.O.S. Bethlehem. Tcvredenhcld gew•wrbor6 •

S. W. l~blc, Konunund:\llt, Bethlehem. UIESAAD. - Eerstel<lns ulcso.nd teen ii6

per pond, s;elewer Unlondale-Busstnsle.

Die volr;ende soorte: Vroce J<aapse Plat Gee!.

Kaapse Strool, Austra.llese Bruin en Spnanse

Bruin. Koop regstreeks van die I<weker en

kyk of u dan tclcurr;estel sal wces. Cen van Rooyen, Dwar·stonteJn, Unlondntc. UlESAAD. - Harde Kanpse Geeluiesa!><l,

7/- posvry. Beste! vrocgtydir;. Voorracle beperk . .\1. J. Cnlltz, Vl:tl<l~pln:u, OudU.huorn.

nm:mn; UlT Jll:J\SVAJ.U;J: Koop dlrek

van die boer. Terme : - 2/9 per 101b.

plathisslc; Bestelllncs vnn ~ ot meer 2/3

elk. Vry op spoor Sandhllls-staole; Kontant

met bestellins;. Drulwe bcsklkb:lar tot 1~ Mrl.

T. J. de \7_{1111crs, P.J{, Sandhllls-stnsle, li.l".}

r:FELAAitTAI!I'ELS. - Goelo kwalltc!t

teen 11/G per Ml<. Arran Chlct mo~re.

elergroottc, res; om te plnnt teen 9/6 per ""k

en okkcrnclllsroottc teen 7/6 per snk

-K.M.B. or K.B.A. - sclcwer Groot Brol<·

rivierastaste. \\'JicocJcH Tcrblaneho, Ornhl

Sors;fonteln, Groot Bralu·h·Jcr.

§A:\D-AAJtTAl'l'EJ.S. - ~lool .Arran Chiel

okkerneut- en elergroot moere to l<e>op

teen 10/·. Kont.nnt met beetelllnc. Op ]{]e ln-bral>-st3.,ie r;elcwer. 'l'hlnus 'rcrlJh\nehe, JD;o~­

breck, Connakrnal.

O.U. llOU I<OERS!!!

GEVRA

VRIE!'iOEUKF. ACrlkO.ncr-dame vo.n omtrent

25 Janr, om bchulpaanm tc wees met

alr;emene hulswerk In •n klein hulsgesln. •u

Ceklcurde Is In diens. Salaris £3 per mnnnd.

Resento ge!ulgskrlfle ,·nn ondervlndlog is

wenslik. :IIeld wanncer dleu&to n.anvnnr kn.n

word. A.ppliscer by RIC\', ~(. Sruou., 1\ll

dd:u:-kruns, Franschhoek, J\<tnpland.

BE

NO

DIG

T\\'EE St>annc l<ar·donklrs. Reuns, sroot en !ris. Volle bc~ondHhede a an: J. H.

Ries, Ccn•st, l'.K. Zuln~uln, Enlge inl!f:lln~; sal wcJkom wccs.

BASAAR

Die l:'arow 7\l:uwc- en Vrmu:-l<ommando'~ hou 'n basaat• by <lie huls \':ln f{omdt.

Gcl-den.huy~, \\"y·nn('bh'Ilflt Ja, Stttcrdf'~· 3 April J!).J3, om 3 n.tu. Opbl'f•n_s:~ \'11' tHO O.H. -Noodlnll(>foncls.

KAFEE

'7IH smnaklil<e etcs, !llnlco bcd!cntog en oetheld, besoel< D. if. do Toll se Rltlre,

Soutrh·Jcr-Murlc.

H ERI-IOLDT SE BOOMKWEI<ERYE

Posbus 660 J ohanncsburs GENIET u ele vrugtc. Pluk dlt van ncrholdt

sc beroemdc VRUOTEDO:\IE; vrocr:; en

lant soorte. Beantwoord 1n nile dele vnn <lie

UNlE sowel as elders. Slerbomc, Strulke,

Rose, ens. Beste! nou en voorkom t

eleurstel-lln~r!! KalaiOI:WI t;mUs.

DE

KOCK

se

GARAGES

v~~a. MIDDELBURG, Transvl\l\1, Bomord!>tr:>QO, GROBLERSDAL, Tt6D8V&al. Eienanr: D. 0, DE KOCK

Agent<) '"17 rontlae eo o.:u. Vrarcmo$oro

TOT U

DIENS!

V.M.K. AANBEVEEL.

Ultgegec dour Voors!J\11 (l':dmo.l BeP<>rl<,

Kruner 1116, Oroot<l Kerl<&"eboo, Aclderl

ey-otrwu, KMpot1u1, en gcdruk deo.x l'ro .v..,eu..