Ingevulde vragenlijst Henk Halman Jeugdagent Drachten
1. Komen er in uw gebied veel meldingen/aangiftes binnen over cyberpesten?
Nagenoeg geen enkele, meestal gaat het om bedreigingen in combinatie met cyberpesten. Ik denk dat pesten waarschijnlijk wel onderling geregeld wordt.
2. Sinds wanneer (welk jaar ongeveer) is dit gaan stijgen?
Moeilijk aan te geven. Het ene jaar hebben we meer meldingen dan andere jaren. Is geen peil op te trekken.
3. Kiest men vaker voor een melding of een aangifte bij cyberpesten?
Meestal wordt er eerst melding gedaan waarna wij wel eens proberen te bemiddelen aangezien beide partijen elkaar wel kennen. Wanneer het een zaak is waar een strafbaar feit in te vinden is, wordt er wel eens voor aangifte gekozen. Dit gebeurd echter niet vaak.
4. Wat is de straf die vaak wordt opgelegd aan een dader? Halt dan wel een OM afdoening
5. Op welke manier denkt u dat de meldingen/aangiftes minder kunnen worden? (bijv. zwaardere straffen/preventie enzovoort?)
Voorlichting op scholen is zeker cruciaal in het geval van cyberpesten.
6. Wordt er in uw gebied iets gedaan tegen het aantal meldingen/aangiftes van cyberpesten?
Meldingen kunnen wij, buiten het geven van advies, niet zo heel veel mee. Uiteraard wordt er wel gesproken met scholen en daar ligt ook een verantwoordelijkheid. Ook bemiddelen wij wel eens tussen partijen wanneer er sprake is van een melding.
7. Wat gebeurt er als er een aangifte of melding bij u binnenkomt van cyberpesten?
Via de routing komt hij bij de betrokken afdeling, hetzij jeugd dan wel recht. Hangt ook af of de dader minder- dan wel meerjarig is. Hierna wordt eventueel een strafrechtelijk onderzoek opgestart.
8. Cyberpesten is niet strafbaar gesteld in de wet, daarom wordt het vaak gekoppeld aan een strafbaar feit, welk strafbaar feit wordt er vaak gebruikt?
Het gebeurt wel een aantal malen dat er aangifte gedaan wordt voor bedreiging in combinatie met cyberpesten. Hierop wordt dan een strafrechtelijk onderzoek opgestart.
9. Wat wordt er voor het slachtoffer gedaan vanuit de politie bij een zaak van cyberpesten?
Worden door ons enkele tips meegegeven om dergelijk zaken te voorkomen. Dit zijn tips zoals het beveiligen van je profiel op sociale media sites, maar ook waar ze terecht kunnen voor verdere hulp zoals
49
Ingevulde vragenlijst Siard Heidanus Jeugdagent Centrum Groningen
Hierbij de antwoorden op je vragen over cyberpesten. Ik heb weinig ervaring met cyberpesten. Het is in de binnenstad niet echt een probleem. De binnenstad van Groningen trekt veel publiek en het is er altijd druk. Hier zijn aan de andere kant weinig inwoners en weinig scholen. Hierdoor komen de problemen m.b.t. cyberpesten in de stad niet echt aan het licht.
1. Komen er in uw gebied veel meldingen/aangiftes binnen over cyberpesten? Nee, vrijwel nooit.
2. Sinds wanneer (welk jaar ongeveer) is dit gaan stijgen? Nvt.
3. Kiest men vaker voor een melding of een aangifte bij cyberpesten? Nvt.
4. Wat is de straf die vaak wordt opgelegd aan een dader? Dat is mij onbekend.
5. Op welke manier denkt u dat de meldingen/aangiftes minder kunnen worden? (bijv. zwaardere straffen/preventie enzovoort?)
Geen idee.
6. Wordt er in uw gebied iets gedaan tegen het aantal meldingen/aangiftes van cyberpesten? Nee, geen issue.
7. Wat gebeurt er als er een aangifte of melding bij u binnenkomt van cyberpesten?
Aangiften gaan in principe via de Vakspecialist Proces Opsporing. Cyberpesten is niet strafbaar.
8. Cyberpesten is niet strafbaar gesteld in de wet, daarom wordt het vaak gekoppeld aan een strafbaar feit, welk strafbaar feit wordt er vaak gebruikt?
Geen idee.
9. Wat wordt er voor het slachtoffer gedaan vanuit de politie bij een zaak van cyberpesten?
Heb hier weinig ervaring mee. Je kunt hulpverlening inschakelen en/of incidenteel zelf voorlichting geven aan de pester. Met het slachtoffer een goed gesprek met de nodige adviezen.
50
Ingevulde vragenlijst Inge Warringa Jeugdagent Groningen-Oost
1. Komen er in uw gebied veel meldingen/aangiftes binnen over cyberpesten?
Er komen in mijn gebied regelmatig meldingen binnen over cyberpesten. Ik heb geen zicht op cijfers, maar ik denk niet dat het er veel zijn, het is in ieder geval geen probleem in mijn gebied. Het is niet dat we wekelijks meldingen binnenkrijgen over cyberpesten.
2. Sinds wanneer (welk jaar ongeveer) is dit gaan stijgen?
Dit weet ik niet zeker, maar ik vermoed dat het is gaan spelen sinds de opkomst van de sociale media. Dit zal rond 2010 zijn geweest.
3. Kiest men vaker voor een melding of een aangifte bij cyberpesten?
Er wordt veel gekozen voor een melding. Vooral nadat we de procedure hebben uitgelegd aan de partijen. Jongeren weten namelijk van te voren vaak niet wat ze doen en wat de gevolgen zijn op het gebied van cyberpesten. Daarom kiezen ze vaak voor een melding in plaats van een aangifte omdat er dan een strafrechtelijke traject wordt ingegaan.
4. Wat is de straf die vaak wordt opgelegd aan een dader?
Hier heb ik weinig zicht op. Maar ik vermoed dat dit meestal een waarschuwing zal zijn wanneer er een melding wordt gedaan. Bij een aangifte zal het strafrechtelijk traject worden ingegaan waardoor er meestal een HALT traject wordt opgelegd.
5. Op welke manier denkt u dat de meldingen/aangiftes minder kunnen worden? (bijv. zwaardere straffen/preventie enzovoort?)
Ik denk dat preventie in dit soort zaken erg belangrijk is. En dan vooral voorlichting geven over de gevolgen van cyberpesten op scholen en aan ouders.
6. Wordt er in uw gebied iets gedaan tegen het aantal meldingen/aangiftes van cyberpesten?
Er wordt in mijn gebied op kleine schaal voorlichting gegeven op middelbare scholen. Daarnaast ook aan ouders en kinderen door de scholen zelf bij bijvoorbeeld ouderavonden.
7. Wat gebeurt er als er een aangifte of melding bij u binnenkomt van cyberpesten?
Dan wordt die in behandeling genomen, afhankelijk van of het een aangifte of melding is wordt er een strafrechtelijk traject opgestart of een gesprek gevoerd met de betrokkenen.
8. Cyberpesten is niet strafbaar gesteld in de wet, daarom wordt het vaak gekoppeld aan een strafbaar feit, welk strafbaar feit wordt er vaak gebruikt?
Cyberpesten wordt vaak gekoppeld aan het strafbare feit belediging, smaad/laster en ook wel bedreiging.
9. Wat wordt er voor het slachtoffer gedaan vanuit de politie bij een zaak van cyberpesten?
Hier wordt in eerste instantie een gesprek mee gevoerd. Daarna wordt deze persoon eventueel doorverwezen naar hulpverlenende instanties. Ook geven wij voorlichting en tips om het in de toekomst te voorkomen.
51
Telefonisch interview Jeroen Jansen
Jeugd coördinator in Leeuwarden telefonisch gesprek op 07-04-2014
Jeroen Jansen geeft aan dat er in Leeuwarden geen sprake meer is van jeugdagenten. Een tijd geleden is er besloten om van alle jeugdagenten, één jeugdcoördinator te maken die de taken op zich neemt. Hierdoor krijgt hij niet alle meldingen mee zoals in Meppel gebeurt. In Leeuwarden nemen namelijk eerst vaak de wijkagenten dit op zich. Wanneer de scholen of ouders met een melding over (cyber)pesten komen, melden die zich vaak bij de wijkagent. Wanneer zij dan graag een voorlichting of advies willen vanuit de politie pakt de wijkagent dit vaak op. In sommige gevallen, wanneer de jeugdcoördinator hier meer verstand of belang bij heeft, zal hij bij deze voorlichting zitten. Maar vaak doet de wijkagent dit alleen.
Jeroen Jansen geeft aan dat ze in Leeuwarden weinig (afgelopen weken 3) aangiftes met betrekking tot cyberpesten binnenkrijgen. Het zijn vaak de ouders of een school die met een melding van cyberpesten aan het bureau komen. In deze gevallen legt de jeugdcoördinator uit wat het inhoudt als ze voor een aangifte kiezen en wat de andere mogelijkheden zijn. Meestal adviseert hij ze richting het kinderconsument, deze houdt zich voornamelijk bezig met de kinderrechten in de multi media maatschappij. Deze werkt samen met Jantje Beton, die het project jeugd en internet heeft opgestart. Hierin worden allerlei opleidingen, tips en adviezen gegeven aan alle partijen die te maken kunnen krijgen met cyberpesten. Ook is het mogelijk om deze kinderconsument in te zetten bij ouderavonden en workshops op scholen ter preventie van cyberpesten. Ook wordt er vaak voor bemiddeling gekozen, de jeugdcoördinator of de wijkagent zal dan met beide partijen gaan praten. Vaak is de melding ook niet genoeg voor een aangifte omdat het strafbare feit ontbreekt. Soms hebben mensen ook een verkeerd beeld van aangifte doen, zij denken dat daarmee de pesterijen stoppen. Terwijl het naar zijn inzicht beter is om de gemeenschappelijke factor aan te pakken: waar is het begonnen, waar wordt de jongere gepest. Op die plaats kan er beter gepraat worden met beide partijen waarbij ze tips en adviezen krijgen tegen het cyberpesten dan dat er een strafrechtelijk traject wordt ingegaan.
Met betrekking tot de meldingen/aangiftes terug te dringen van cyberpesten vindt hij dit geen goede gedachte. We hebben met jongeren namelijk te maken met het jeugdstrafrecht, wat er niet voor bedoeld is om te straffen maar om op te voeden. De kracht zit hem in de maatregelen, kijken naar de jongere en daarop ingespeeld. Op deze manier is het bijvoorbeeld goed om een HALT traject in te zetten dat specifiek een project kan maken voor cyberpesten bijvoorbeeld. Of om een zorgmelding op te maken wanneer het echt een ernstig geval is of een erg jong kind.
Omdat (cyber)pesten niet strafbaar gesteld is in de wet, wordt het vaak gekoppeld aan een strafbaar feit. In Leeuwarden koppelen ze het vaak aan bedreiging, ook stalking en belaging wordt wel eens gebruikt. Ook het portretrecht gebruiken zij wel eens, wanneer er een foto zonder toestemming op het internet wordt geplaatst.
Bij de vraag of de agenten ook iets als preventie in de wijken doen waar cyberpesten veel voorkomt, antwoordt de jeugd coördinator dat er speciale voorlichtingsmapjes zijn samengesteld voor de middelbare scholen. Hij vindt het voorlichting geven geen taak voor de politie, wanneer er specifiek naar politie wordt gevraagd wil hij dit met wel doen. Maar deze voorlichting kan net zo goed door een ander worden gegeven dan de politie vindt hij. Daarom zijn deze mapjes samengesteld, hierin staat uitgebreid beschreven wat cyberpesten is, tips en adviezen tegen het cyberpesten en contactpunten voor slachtoffers. Wanneer het uit de hand dreigt te lopen zal de politie natuurlijk wel zijn bemoeienis hierin hebben. Daarnaast geeft de wijkagent af en toe voorlichtingen en presentaties over cyberpesten wanneer de scholen hem dit vragen. Soms is de jeugd coördinator hierbij ook aanwezig, wanneer er bijvoorbeeld veel over het jeugdrecht wordt uitgeweid. Maar deze eenmalige voorlichtingen hebben minder effect dan de structurele aanpak. Volgens de jeugdcoördinator doet de school er goed aan het mapje goed door te nemen en dit op te nemen in hun
school/anti-pestprotocol of beleid. Op deze manier zal er structureel iets veranderen en een effectieve aanpak zijn wanneer er cyberpesten voorkomt.
Daarnaast worden de personen vaak doorverwezen naar professionele partijen die vaker met cyberpesten te maken krijgen zoals de kinderconsument, Centrum Jeugd en Gezin of slachtofferhulp.
Wanneer de zaak bekend wordt bij de jeugdcoördinator zal hij de procedure aan het slachtoffer uitleggen. Daarnaast zal hij ze adviseren om verder te denken dan het strafrecht. Het is belangrijk de
52
bijvoorbeeld, om in die omgeving met elkaar te gaan praten. Wanneer het echt ernstig gesteld is met het slachtoffer zal slachtofferhulp worden ingezet voor de jongere.
53