Voldoende cultuur?

In de vorige paragrafen is besproken in welke mate de respondenten bezig zijn met andere Brazilianen en Braziliaanse cultuur. In deze paragraaf wordt er ingegaan of de Brazilianen tevreden zijn met de mogelijkheden die er zijn voor het uitdragen van Braziliaanse cultuur in Nederland, en of ze zelf ook tevreden zijn met de mate waarin zij hun traditionele cultuur uitdragen.

Veel respondenten zijn bezig met het uitdragen van Braziliaanse cultuur in Nederland. Er lijken veel mogelijkheden te zijn, soms misschien wel ‘te veel’ volgens sommige respondenten.

Hoewel bij het uitdragen van de Braziliaanse cultuur respondenten nog wel eens aangeven dat bepaalde dingen niet gevierd kunnen worden in Nederland, is er eigenlijk niemand die iets mist. Eigenlijk zijn alle respondenten ook tevreden met de mate waarmee ze de Braziliaanse cultuur kunnen uitdragen. Dit zou kunnen zijn omdat er ‘voldoende mogelijkheden’ lijken te zijn. Wanneer respondenten meer zouden willen kunnen ze hier op zoek naar gaan, want er lijkt voldoende aanbod te zijn. De meeste festiviteiten spelen zich af in de Randstad, waar de meeste respondenten ook vandaan komen.

Meerdere respondenten geven aan dat het aanbod van Braziliaanse activiteiten wellicht te groot is. Maria geeft dit ook aan:

‘’Je kan best veel als je wilt. Het is soms te veel, dat mensen alleen bij die Braziliaanse groepje blijven en niet verder gaan kijken naar andere culturen of naar Nederlandse. Als ik wil praat ik alleen maar met Brazilianen, doe alleen maar dingen met Brazilianen, zijn heel veel.’’

Maria vindt dus dat er een te groot aanbod is waardoor Brazilianen niet meer kijken naar andere mogelijkheden en alleen maar met elkaar blijven omgaan. Een aantal andere respondenten hebben ook soortgelijke ideeën. Je kan je hele leven vullen met Braziliaanse activiteiten in Nederland waardoor je niet meer iets anders zou hoeven te doen.

De respondenten lijken dus tevreden te zijn met de mate waarin Braziliaanse cultuur uitgedragen kan worden, er is meer dan genoeg, misschien zelf wat te veel. Ook zijn ze tevreden met de mate waarin zij dat doen. Mochten ze toch meer willen doen met de Braziliaanse cultuur dan is er dus voldoende aanbod aan activiteiten om daarmee iets te gaan doen.

5.3.6 Deelconclusie

De afgelopen paragrafen waren gericht op het behoud van Braziliaanse cultuur in Nederland. Cultuurbehoud is naast aanpassing een andere factor die een belangrijke rol speelt in het concept integratie (Berry, 1997), daarom zal de volgende deelvraag worden beantwoord: In welke mate is er sprake van behoud van cultuur, die leidend was in Brazilië, onder Brazilianen in Nederland?

Cultuurbehoud is dus ook van invloed op het integratieproces. Xenofobie (Ritzer, 2009) is niet iets waar Brazilianen op dit moment veel last van ondervinden. Waar in de jaren ‘80 en ‘90 Braziliaanse vrouwen nog te maken hadden met het stereotypering beeld van Braziliaanse vrouwen als sekswerkers heerst dit beeld tegenwoordig niet meer en ervaren Brazilianen in Nederland amper discriminatie of andere uitingen van xenofobie. Dit is belangrijk, omdat xenofobie ervoor zou kunnen zorgen dat er minder of geen uitdraging van de cultuur meer plaatsvindt vanwege angst voor de gevolgen van xenofobie.

Brazilianen in Nederland hebben heel veel contact met andere Brazilianen, dit wordt bevestigd door de Similarity-attraction hypothese (Weijters & Scheepers, 2003), die stelt dat gelijkheid zorgt voor wederzijdse aantrekkingskracht en sociaal contact. Dit is zeker het geval bij de meeste migranten. De komst van nieuwe goedkopere alternatieven met betrekking tot communicatie zorgen voor toegenomen contact tussen de respondenten en familie in Brazilië ten opzichte van de periode waarin deze faciliteiten er nog minder waren en de kosten voor deze communicatie hoger lagen. Klaufus & Van Lindert (2016, p. 180) bevestigde dit ook.

Veel respondenten zijn bezig met het uitdragen van de Braziliaanse cultuur in Nederland. De meeste respondenten zijn betrokken bij verschillende uitingen van

Braziliaanse cultuur door bijvoorbeeld een bezoek aan een Braziliaanse evenement, maar in veel gevallen ook daadwerkelijk dingen organiseren die betrekking hebben tot uitingen van de Braziliaanse cultuur. Berry (1997) geeft aan dat cultuurbehoud ook erg belangrijk is bij integratie. Het cultuurbehoud is dus erg sterk onder Brazilianen. Ze zijn ook tevreden met de mate waarin ze dit kunnen produceren, er is voldoende aanbod in Nederland. Wellicht dat er in sommige gevallen juist sprake is van een te groot aanbod, waardoor mensen alleen maar bezig kunnen zijn met de braziliaanse cultuur en met Brazilianen, mensen blijven daardoor met dezelfde groep mensen omgaan, wat de sociale identificatie bevestigd (Weijters & Scheepers, 2003).

Op de vraag: ‘’In welke mate is er sprake van behoud van cultuur, die leidend was in Brazilië, onder Brazilianen in Nederland?’’, lijkt een eenduidig antwoord gegeven te kunnen worden. Er is namelijk in grote mate sprake van cultuurbehoud onder Brazilianen in

om, ondanks dat ze in Nederland ook hun plek hebben gevonden. In Nederland zijn er voldoende mogelijkheden voor het uitdragen van de Braziliaanse cultuur waar regelmatig gebruik van wordt gemaakt.