3. Procesevaluatie I: Kritische factoren in de lokale samenwerking
3.12 Samenvatting: Succesfactoren en kansen, knelpunten en bedreigingen
In dit hoofdstuk hebben we een overzicht gegeven van de factoren die kritisch zijn gebleken bij het tot stand komen of in stand houden van een KVO-verband op het niveau van de lokale samenwerking. Ten aanzien van enkele van deze factoren hebben we geconstateerd dat het KVO succesvol is of kansen biedt voor de toekomst. Ten aanzien van andere factoren doen zich knelpunten voor of hebben wij bedreigingen gesignaleerd voor de toekomst. Deze zetten we hier nog eens op een rij.
Samenvattend kunnen we ten aanzien van het KVO-nieuwbouw de volgende kritische factor formuleren:
KVO-nieuwbouw
à de mogelijkheid om vooraf, bij de uitgifte van grond of bij de verhuur van kavels, het lidmaatschap van een ondernemersvereniging of de bijdrage hieraan verplichtend op te leggen, vergemakkelijkt (de totstandkoming van) het KVO (kans voor het KVO)
72
Succesfactoren & kansen in de lokale samenwerking
(Kennis van) een hoog criminaliteitsniveau motiveert ondernemers tot deelname
- In gebieden met een serieuze (en aanhoudende) criminaliteitsproblematiek zullen ondernemers eerder bereid gevonden worden om deel te nemen aan het KVO. Bewustwording van deze groep ten aanzien van zaken die met (on)veiligheid te maken hebben, is hiervoor een randvoorwaarde.
Tot stand brengen van KVO-verbanden gaat goed
- Het lukt in de huidige praktijk meestal goed om een KVO-verband tot stand te brengen, om relevante partijen aan tafel te krijgen, om het initiatief organisatorisch en/of beleidsmatig in te bedden in bestaande kaders en om een situatie te creëren waarin partijen elkaar voldoende vertrouwen om met elkaar in gesprek te gaan over veiligheid.
De certificeringsregeling maakt het opstarten van een KVO-verband relatief eenvoudig - De certificeringsregeling van het KVO maakt het voor initiatiefnemers relatief
gemakkelijk om een samenwerkingsverband op te richten. Certificering stimuleert en borgt de samenwerking
- De certificeringsregeling stimuleert partijen om deel te (blijven) nemen aan de samenwerking.
Snelle actie door overheid creëert betrokkenheid bij ondernemers
- Snelle en concrete actie door de overheidspartijen ten aanzien van zaken waar ondernemers al lang over klagen, verhoogt de (kans op) participatie van ondernemers.
Enthousiaste betrokkenen brengen veel tot stand
- In de praktijk zijn veel enthousiaste personen actief (zoals kartrekkers en procesbegeleiders) die met hun inzet en kwaliteiten veel voor elkaar krijgen. Deelnemers zijn enthousiast over de samenwerking
- De deelnemers aan lokale KVO-verbanden zijn in overgrote meerderheid enthousiast over de samenwerking. De redenen die ze hiervoor hebben kunnen heel uiteenlopend zijn en liggen niet alleen op het gebied van het realiseren van meer veiligheid. (Maar ook in zaken als: het beter op de hoogte zijn van wat er speelt, een aanspreekpunt hebben bij de andere partijen, een netwerk opbouwen dat voor andere doelen handig kan zijn, etc.).
Nieuwbouwprojecten bieden extra mogelijkheden voor het KVO
- Bij nieuwbouwprojecten van winkelcentra en bij de uitgifte van nieuwe
bedrijventerreinen doen zich mogelijkheden voor om vooraf het lidmaatschap van een ondernemersvereniging (of de bijdrage hieraan) verplichtend op te leggen aan de ondernemers (door hierover afspraken te maken met de betrokken gemeente of eigenaar).
73
Knelpunten & bedreigingen in de lokale samenwerking
Geen toetsing op haalbaarheid en wenselijkheid bij de start van een KVO-verband
- Er vindt nu geen toetsing plaats van de wenselijkheid en haalbaarheid van het KVO in een bepaald gebied. Dit kan op termijn problemen opleveren ten aanzien van de continuïteit.
KVO-W is moeilijker te realiseren dan KVO-B
- Het realiseren van het KVO is in (grootschalige) winkelcentra (aanzienlijk) complexer dan op bedrijventerreinen, omdat de veiligheidssituatie ingewikkelder is en het aantal belanghebbende (private) partijen groter.
Ondernemers komen alleen in actie bij een (vermeend) hoog criminaliteitsniveau
- Ondernemers zullen pas in actie komen wanneer het (subjectieve) criminaliteitsniveau een bepaald hoog niveau bereikt heeft.
Bewustzijn van ondernemers ten aanzien van veiligheidszaken is gering
- Ondernemers zijn zich niet of nauwelijks bewust van zaken betreffende veiligheid: ze hebben vaak geen idee van wat zich in het gebied waarin zij ondernemen afspeelt of wat er in hun eigen onderneming speelt. Ze weten vaak ook niet welke (financiële)
consequenties deze situatie voor hen heeft. De kosten en baten van het KVO zijn voor hen vaak ook niet duidelijk. Dit alles belemmert hun deelname aan het KVO.
Bijdragen van partijen aan het KVO zijn gering of ongelijkwaardig
- In diverse KVO-verbanden zitten partijen aan tafel die erg weinig (kunnen) investeren. Dit belast op langere termijn de samenwerking. Hetzelfde geldt voor
samenwerkingsverbanden waarin de bijdragen van verschillende partijen aan het KVO zeer ongelijkwaardig zijn.
Het handboek wordt niet als een hulpmiddel beschouwd
- Het handboek is naar zijn huidige inhoud en vorm ongeschikt om alle functies te vervullen waarvoor het bedoeld is. (Een goed stappenplan wordt bijvoorbeeld gemist.)
De interne communicatie is gebrekkig
- De interne communicatie tussen deelnemende partijen laat te wensen over. Partijen zijn vaak niet goed op de hoogte van wat andere partijen nu precies doen, en wat hun mogelijkheden en onmogelijkheden zijn om bij te dragen aan het KVO. Ook weten de partijen vaak niet goed wat ze nu precies van elkaar mogen verwachten.
De kosten van samenwerking zijn erg hoog
- De proceskosten van het KVO, de tijd, het geld en de moeite die nodig zijn om de samenwerking te organiseren en het keurmerk te behalen, zijn erg hoog en dit bedreigt de continuïteit van KVO-verbanden.
De financiële middelen zijn beperkt
- De beschikbaarheid van financiële middelen vormt in veel KVO-verbanden een probleem. Om veiligheidsmaatregelen te organiseren, maar ook om bepaalde proceskosten te
dekken, wordt nu vaak gebruik gemaakt van incidentele en tijdelijke gelden (zoals subsidies e.d.). Dit kan voor de langere termijn problemen opleveren.
Proces en productcertificering
- Aan zowel proces- als productcertificering zitten haken en ogen: productcertificering is moeilijk toe te passen in gebieden met uiteenlopende kenmerken en bij veranderende omstandigheden. Bij procescertificering gaat de focus op de uitkomst van het KVO (een veiliger gebied) verloren.
75