4. RESULTATEN
4.1 Inleiding
In dit hoofdstuk zijn de resultaten van de analyse gepresenteerd. Deze resultaten vormen de basis voor de beantwoording van de hoofdvraag: “Wat is de rol van sociale media en in het bijzonder Twitter tijdens verkiezingstijd in de Verenigde Staten?” Bij ieder
onderdeel is ook weergegeven welke specifieke deelvra(a)g(en) beantwoord worden. Dit is zonder uitzondering gedaan door de bevindingen te presenteren in de vorm van een grafiek. Indien relevant, zijn in de rechter bovenhoek van de grafiek het gemiddelde en
standaarddeviatie weergegeven.
Allereerst is er aandacht besteed aan het totaal aantal berichten dat beide
presidentskandidaten in de periode 3 oktober t/m 6 november hebben geplaatst. Vervolgens zijn de resultaten van de analyse van de taalhandelingen weergegeven. Hierin is duidelijk te zien met welke bedoeling de beide presidentskandidaten twitteren. Deze zullen eerst
afzonderlijk behandeld worden om de resultaten vervolgens met elkaar te vergelijken. Daaropvolgend zijn de resultaten van de analyse wat betreft de politieke discourse
gepresenteerd. Vooral in verkiezingstijd is de verwachting dat veel tweets voldoen aan de voorwaarden van politieke discourse, maar is dat wel zo? Ten derde is er gekeken naar de hoeveelheid negatieve campagnetweets die beide heren de wereld insturen. Volgens de literatuur is dit een effectieve manier van campagne voeren, maar in hoeverre hebben Obama en Romney gebruik gemaakt van deze strategie?
Het eerste deel bestaat volledig uit de analyse van de tweets. In het tweede deel van dit hoofdstuk zijn de resultaten van de enquête gepresenteerd. Hierin valt te zien hoe de
Amerikaanse burgers denken over de rol van sociale media in de politiek en is gemeten hoe effectief bepaalde typen tweets zijn.
4.2 Aantal tweets
Alle geanalyseerde tweets zijn afkomstig uit de periode 3 oktober tot en met 6
november. Dit is de periode waarin de verkiezingsstrijd in alle hevigheid is losgebarsten. Het aantal tweets dat Romney en Obama in deze periode versturen is noch onderdeel van de
- 50 -
methode noch is er naar gevraagd in de onderzoeksvragen. Toch is besloten om het mee te nemen in de resultaten, omdat deze zeer opvallend zijn en bovendien laten zien dat, gezien de frequentie van de inzet van Twitter in de verkiezingscampagne, de een dit medium serieuzer neemt dan de ander.
In grafiek 3 is te zien hoeveel tweets Obama en Romney in verkiezingstijd iedere dag hebben gedeeld met hun volgers.
Grafiek 3: Een staafdiagram dat weergeeft hoeveel tweets de kandidaten iedere dag posten
Grafiek 3 laat zien dat er een enorm verschil zit tussen de hoeveelheid tweets van Obama en de hoeveelheid tweets van Romney. Waar Obama in de periode van 3 oktober t/m 6 november in totaal 1454 tweets plaatst, komt Romney in diezelfde periode niet verder dan een totaal van 156 berichten. Dit betekent dat Obama ruim negen keer zoveel berichten plaatst dan Romney.
Tevens is het opvallend om te zien dat vrijwel zonder uitzondering de dagen dat er een belangrijk debat tussen beide presidentskandidaten plaats vindt, ook de dagen zijn dat de meeste tweets geplaatst worden. Tijdens het eerste debat op 3 oktober over binnenlands beleid deelde Obama 57 tweets met zijn volgers, terwijl Romney er die dag tien plaatste. In beide gevallen de grootste piek in een tijdbestek van acht dagen. Op 11 oktober vond het debat tussen beide running mates Joe Biden en Paul Ryan plaats. Ook die dag was weer goed voor 108 berichten van Obama en 7 van Romney. Het tweede grote debat tussen Obama en
0 20 40 60 80 100 120 140 160 3-o kt 5-o kt 7-o kt 9-ok t 11 -o kt 13 -o kt 15 -o kt 17 -o kt 19 -o kt 21 -o kt 23 -o kt 25 -o kt 27 -o kt 29 -o kt 31 -o kt 2-n o v 4-n o v 6-n o v A an tal tw e e ts Datum Obama Romney
- 51 -
Romney, gehouden op 16 oktober, zorgde in beide gevallen weer voor een piek. Obama verstuurde die dag 90 berichten en Romney twitterde die dag 8 keer. Op 22 oktober twitterde Romney het meest van alle dagen tijdens de verkiezingscampagne. Op die dag vond het derde en laatste debat tussen hem en Obama plaats met als onderwerp ‘buitenlands beleid’. Voor Romney een reden om 15 berichten de wereld in te sturen: Een aantal dat echter niet in de buurt komt bij de 110 van Obama. Tot slot gooit Obama op 6 november, de verkiezingsdag, nog even alle remmen los, door een persoonlijk record van 135 tweets neer te zetten. In tabel 6 zijn de gemiddelden weergegeven van het aantal tweets per dag, het aantal tweets per week en het aantal tweets per debatdag.
Gemiddeld aantal tweets per dag
Gemiddeld aantal tweets per week
Gemiddeld aantal tweets per debatdag
Gemiddeld aantal tweets laatste twee dagen
Barack Obama 41,54 290,80 91,25 100,00
Mitt Romney 4,46 31,22 10,00 7,50
Tabel 6: Een overzicht van gemiddelden
Qua kwantiteit van tweets wint Obama ruim van Romney en maakt hij de verwachting wat betreft het intensief inzetten van sociale media helemaal waar.
4.3 Taalhandelingen
4.3.1 Analyse taalhandelingen
Alle in totaal 200 tweets zijn geanalyseerd aan de hand van de coderingstabel die is weergegeven in bijlage I. Deze analyse is uitgevoerd om te achterhalen op welke manier de beide presidentskandidaten Twitter gebruiken en wat ze ermee proberen te bereiken. Met behulp van deze analyse wordt getracht een antwoord te kunnen geven op de volgende deelvraag:
1. Welke taalhandelingen gebruiken Romney en Obama op Twitter en wat zijn hierbij de onderlinge verschillen en overeenkomsten?
- 52 -
4.3.2 Taalhandelingen Obama
Barack Obama maakt erg veel gebruik van het medium Twitter, maar op welke manier past hij het precies toe? Grafiek 4 werpt wat meer licht op deze vraag, door een overzicht te geven van de gebruikte taalhandelingen in de honderd geanalyseerde tweets. In meerdere gevallen kan er in één tweet sprake zijn van meerdere taalhandelingen, maar in dat geval gaat het in de analyse om welke taalhandeling hierbij het meest dominant is. In de methode (§ 3.2) is beschreven hoe dit precies wordt bepaald. In één geval was het echter dusdanig lastig vast te stellen welke taalhandeling het betrof, dat beide handelingen zijn meegenomen in de resultaten. Dit betekent dat er in totaal 101 (n=101) taalhandelingen zijn gecodeerd tijdens de analyse.
Grafiek 4: Een overzicht van de taalhandelingen van Obama (n=101)
Wat opvalt is dat Obama het medium Twitter op een vrij diverse manier gebruikt. Grafiek 4 toont aan dat hij het gebruikt voor veel verschillende doeleinden. De meeste tweets zijn informatieve taalhandelingen (36%), maar ook persuasieve (25%) en directieve
taalhandelingen (30%) gebruikt hij met grote regelmaat. Deze drie type taalhandelingen vormen samen 91% van het totaal. De overige 9% wordt volgemaakt door expressieve (5%) en commissieve (1%) taalhandelingen en ironische opmerkingen (3%).
Wanneer je naar de details van de analyse kijkt (zie bijlage II) valt op dat hij sommige handelingen bovengemiddeld graag gebruikt. Relatief vaak (14,9%) bericht Obama op een informatieve manier over een stelling/mening/bezigheid van een ander persoon. Meer dan eens stelt hij op die manier zijn volgers op de hoogte van de plannen van Mitt Romney, maar hij gebruikt het ook op een andere manier. In plaats van zichzelf aan de kiezer te verkopen,
Informatieve taalhandelingen 36% Persuasieve taalhandelingen 25% Directieve taalhandelingen 30% Expressieve taalhandelingen 5% Commissieve taalhandeling 1% Ironische opmerkingen 3% 0%
Taalhandelingen Obama
- 53 -
laat hij dit door andere, vaak prominente, Amerikanen doen. Obama lijkt te denken dat deze strategie effectiever is dan het steeds maar zelf zeggen. De volgende tweet is daar een goed voorbeeld van.
CNN's John King: "There's no question" the President won the debate. "He's the commander in chief." http://OFA.BO/S2yKVv
De voornaamste reden dat persuasieve taalhandelingen zo vaak in de dataset voorkomen, is omdat Obama zich vaak negatief over Romney en zijn plannen uitlaat. Het stellen/vinden/beweren (negatief) komt erg vaak terug (10,9%) en vrijwel zonder uitzondering betreft het Obama’s tegenstander Romney die het dan moet ontgelden. Het volgende bericht laat een van deze handelingen zien.
Mitt Romney's idea of bipartisan leadership: Ignore, insult, and oppose. htt p:/ /OFA.BO/273ji9#RealRomney
Obama wil zijn volgers niet alleen informeren en overtuigen; hij wil ook hun gedrag beïnvloeden door ze dingen te vragen, verzoeken of door naar een link te verwijzen. Het oproepen tot handelen (11,9%) en het verwijzen naar een link (11,9%) vormen hierbij het grootste deel van alle directieve taalhandelingen. Obama schaamt zich niet om anderen om hulp te vragen. Zo roept hij zijn volgers regelmatig op om geld te doneren of om op hem te gaan stemmen. Het feit dat je bij Twitter slechts 140 tekens per bericht hebt, speelt hem ook duidelijk parten, want zeer regelmatig post hij een link waar bepaalde zaken uitgebreid staan uitgelegd. Tevens verwijst hij naar links om foto’s met zijn volgers te delen en roept hij op om zijn tweets te retweeten. De volgende tweet laat zien hoe Obama zijn volgers oproept om geld te doneren.
Pitch in $5 to support the only candidate in this race who has a plan to keep us moving forward, not back: http://OFA.BO/HgHBvp
- 54 -
4.3.3 Taalhandelingen Romney
Grafiek 5 toont de resultaten van de analyse van de taalhandelingen van Mitt Romney. Hierbij springt direct in het oog dat hij het vaakst de taalhandelingen persuasief (39%) en directief gebruikt (31%). Informatieve (16%) en commissieve taalhandelingen (10%) gebruikt hij zo nu en dan ook wel eens, terwijl het aantal expressieve taalhandelingen (4%) bijna verwaarloosbaar is in vergelijking met de rest. Ironische opmerkingen komen in de dataset van Romney niet voor.
Grafiek 5: Een overzicht van de taalhandelingen van Romney (n=101)
De exacte uitkomst van de analyse (zie bijlage II) toont aan dat Romney een duidelijke voorkeur heeft voor het gebruiken van bepaalde specifieke handelingen. Met stip op één is dat de persuasieve handeling stellen/vinden/beweren (neutraal). Deze handeling komt twintig keer voor in de data en omvat daarmee 20% van het totaal. Romney hanteert Twitter vooral om met zijn volgers te delen hoe hij over bepaalde dingen denkt. Hierbij betreft het niet alleen zijn eigen opvattingen, maar vooral ook wat de zittende president Obama niet goed doet. Een telkens terugkerend element in zijn tweets is de ‘#CantAfford4More’; een tekst die refereert aan het feit dat de Verenigde Staten zich niet nog vier jaar met Obama zal kunnen
veroorloven. De volgende tweet is hier een voorbeeld van:
Too many Americans are struggling today. We can’t afford another four years like the last. htt p:/ /mi.tt/ViaPfW#CantAfford4More
Informatieve taalhandelingen 16% Persuasieve taalhandelingen 39% Directieve taalhandelingen 31% Expressieve taalhandelingen 4% Commissieve taalhandeling 10% Ironische opmerkingen 0%
Taalhandelingen Romney
- 55 -
Het hoge percentage persuasieve taalhandelingen voldoet aan het beeld van Romney als ‘de uitdager’. Dit is echter niet de enige manier waarop hij het medium Twitter inzet. Hij tracht tevens het gedrag van mensen te beïnvloeden, door hen dingen te vragen, ze op te roepen iets te gaan doen of naar een link te verwijzen. Vooral het oproepen van zijn volgers om geld te doneren, zich als vrijwilliger aan te melden, zijn team te volgen tijdens debatten en hem in het algemeen te steunen, komt vaak terug. Het volgende voorbeeld laat een tweet zien waarin Romney om geld vraagt en waarin hij bovendien de eerder genoemde hashtag
gebruikt:
A clear choice. America can’t afford another four years like the last. Donate $15 now: htt p: //mi.tt/SDYLPC#CantAfford4More
Hoewel de commissieve taalhandeling slechts 10% van het totaal omvat, is het wel opvallend te noemen dat het in alle gevallen de handeling ‘beloven’ betreft. Wederom
bevestigt Romney zijn rol als ‘de uitdager’ door zijn volgers te beloven dat als hij president is, alles beter wordt. De volgende tweet laat hier een voorbeeld van zien:
Troops rank jobs as top issue. I'll fix economy & stop defense cuts that could force 200k out of uniform. http://mi.tt/X2FAoF#militarymon
4.3.4 Samenvatting taalhandelingen
Nu de getallen van de taalhandelingsanalyse bekend zijn, is het vervolgens interessant om te kijken hoe deze zich tot elkaar verhouden. Grafiek 6 geeft een overzicht van de
percentages van alle gebruikte taalhandelingen van Obama en Romney.
Grafiek 6: Een overzicht van de gebruikte taalhandelingen van beide presidentskandidaten 36,66 24,75 29,7 4,96 0,99 2,97 16 39 31 4 10 0 0 10 20 30 40 50 Informatieve taalhandelingen Persuasieve taalhandelingen Directieve taalhandelingen Expressieve taalhandelingen Commissieve taalhandeling Ironische opmerkingen Obama Romney
- 56 -
Deze grafiek laat enkele interessante resultaten zien. Obama gebruikt in verhouding meer informatieve taalhandelingen dan Romney. Hierbij moet echter wel gezegd worden dat veel van deze informatieve taalhandelingen eigenlijk slim verpakte persuasieve
taalhandelingen zijn. Hierbij moet je denken aan tweets waarin andere mensen iets positiefs over hem zeggen of tweets waarin hij feiten uit zijn eerste ambtstermijn aanwendt om de kiezer te overtuigen dat hij goed werk heeft verricht als president. De volgende tweet is hier een goed voorbeeld van:
FACT: President Obama has signed 18 tax cuts that are helping small businesses grow and create jobs. #progress
Andere zaken die opvallen zijn het grotere aantal persuasieve en commissieve taalhandelingen van de kant van Romney. Hiermee bevestigt hij zijn rol als uitdager die het Amerikaanse volk probeert te overtuigen om op hem te stemmen. Obama daarentegen doet weinig beloftes en heeft de neiging om meer terug te vallen op zijn behaalde resultaten uit zijn eerste termijn. Romney grijpt deze zelfde eerste termijn aan om aan te tonen dat Obama juist geen geschikte president is.
Tot slot valt op dat Obama incidenteel nog wel eens een ironische opmerking met zijn volgers deelt, terwijl Romney deze handeling geen enkele keer gebruikt. Wat betreft
directieve en expressieve taalhandelingen ontlopen beide heren elkaar nauwelijks.
4.4 Politieke discourse
Bij alle 200 tweets is ook gekeken of er sprake was van politieke discourse of niet. De definitie van politieke discourse die hierbij is aangehouden is de volgende (Chilton en
Schäffner 2002): “Politieke discourse zijn taaluitingen over politiek inhoudelijke
onderwerpen gedaan door actoren die een politieke functie bekleden en die in een politieke setting plaatsvinden.” De volgende deelvraag dient beantwoord te worden aan de hand van deze resultaten:
2. In hoeverre beperken Romney en Obama zich in hun berichten tot politieke discourse, welke en hoeveel andersoortige berichten verstuurt men en wat zijn de onderlinge verschillen hier tussen?
- 57 -
Grafiek 7 toont de uitkomst van deze analyse.
Grafiek 7: Een overzicht van het gebruik van politieke discourse op Twitter
Volgens de theorie doet een politicus er goed aan om ook regelmatig over
niet-politiekgerelateerde zaken te twitteren (Tielemans, 2011: 40). Op die manier toon je namelijk je menselijke kant. Beide heren hebben deze strategie echter niet veel toegepast en zich voornamelijk op politieke discourse geconcentreerd. Vooral Romney heeft in zijn tweets vrijwel alleen aandacht voor de politiek. Obama doet het wat dat betreft ietsje ‘beter’, door twee keer zo vaak als Romney over andere zaken te twitteren. Zo wenst hij o.a. zijn vrouw een fijne trouwdag toe, zoals het volgende voorbeeld laat zien:
Twenty years ago today, I married the love of my life and my best friend. Happy anniversary, Michelle. -bo
De vaststelling dat zowel Obama als Romney slechts incidenteel over iets anders dan politiek twitteren, is wellicht eenvoudig te verklaren door het feit dat het verkiezingstijd is. Gedurende deze tijd draait heel veel om politiek en is er weinig ruimte voor andere dingen. Het is daarom zeker niet uitgesloten dat beide heren buiten verkiezingstijd wél frequenter over andersoortige onderwerpen twitteren.
In de meeste gevallen waar er geen sprake was van politieke discourse, wordt een nieuwsfeitje gedeeld, iemand gefeliciteerd, iemand gecondoleerd of heeft de tweet betrekking
84
93
16
7
Obama Romney
- 58 -
op orkaan Sandy. De volgende tweet is een voorbeeld van een van de weinige tweets van Romney die geen betrekking heeft op de politiek.
Congrats to the Detroit @Tigers on making it to the World Series! Part of the heart and soul of Detroit.
Vederop zullen de resultaten wat betreft de effectiviteit van dergelijke tweets nog worden getoond.
4.5 Negatieve campagnetweets
Het gebruik maken van de zogenaamde negatieve campagnetweet veroorzaakt volgens theoretici veel ‘buzz’ en zou om die reden een effectieve manier zijn om met je boodschap een groter publiek te bereiken (Jungherr, 2010: 3).. Om die reden is gekeken of Obama en Romney veel gebruik maken van deze strategie. Hierbij is de volgende definitie aangehouden: “Een negatieve campagnetweet is een bericht op Twitter waarbij iemand zijn politieke
tegenstander direct aanvalt” (Jungherr, 2010: 3). In Grafiek 8 staan de resultaten van deze analyse weergegeven die antwoord moeten geven op de volgende deelvraag:
3. In welke mate maken Romney en Obama op Twitter gebruik van negatieve campagnetweets?
Grafiek 8: Een overzicht van het gebruik van de negatieve campagnetweet
32 37
68
63
Obama Romney
- 59 -
Grafiek 8 laat zien dat beide presidentskandidaten het gebruik van de negatieve campagnetweet absoluut niet mijden. Vooral Romney (37%) focust zich erg vaak op het aanvallen van zijn tegenstander om op die manier stemmen te winnen. Hierbij zijn de telkens terugkerende thema’s dat Amerika zich niet nog eens vier jaar Obama kan veroorloven, de plannen van Obama om op bepaalde dingen te bezuinigen, de belastingen die in sommige gevallen omhoog zouden gaan en hij volgens Romney geen nieuwe ideeën heeft en geen echte leider is. De volgende tweet is een sprekend voorbeeld van de manier waarop Romney zijn tegenstander aanpakt.
America’s farmers can’t afford the job-destroying tax hikes & higher death taxes a second @BarackObama term will bring. htt p: //mi.tt/SJVTFb
Ook Obama (32%) acht het nodig om zich niet alleen op zijn eigen programma te richten, maar vindt het noodzakelijk om zijn volgers mee te delen waarom vooral niet op Romney te gaan stemmen. Hierbij gebruikt hij met grote regelmaat hashtags, door
bijvoorbeeld naar ‘#TheRealRomney’ en ‘#Romnesia’ te verwijzen. Met ‘TheRealRomney’ doelt hij op Romney die telkens maar liegt over zijn eigen plannen over uiteenlopende onderwerpen. ‘#Romnesia’ refereert aan de zogenaamde vergeetachtigheid van Romney. Romney staat erom bekend dat hij zo nu en dan 180 graden draait op enkele gevoelige onderwerpen als de oorlog in Irak. Bovendien, aldus Obama, vergeet hij vaak de beloftes die hij eerder heeft gemaakt. Het volgende bericht laat zien in welke context Obama deze
hashtags gebruikt.
“If you've come down with #Romnesia and can’t remember the promises you've made, don’t worry—Obamacare covers pre-existing conditions.”
Verder doet Obama er alles aan om Romney neer te zetten als een onbetrouwbare en onbekwame kandidaat. Hij roept zijn volgers zelfs op om een tweet te retweeten als je wilt dat iedereen de echte standpunten van Romney te weten komt.
RT this link to make sure Romney won't fool anyone you know with his cynical attempt to hide his real positions: http: //OFA.BO/55VxxH
- 60 - 4.6 Enquête
4.6.1 Inleiding
Tot zover zijn de resultaten van de analyse van de tweets besproken om zo vast te stellen welke taalhandelingen worden gehanteerd door beide politici, of er in hun tweets sprake is van politieke discourse en in hoeverre ze gebruik maken van negatieve
campagnetweets. In deze paragraaf zijn de resultaten van de enquête gepresenteerd en wordt er dieper ingegaan op de effectiviteit van bepaalde typen tweets en de rol van sociale media in de politiek. Hierbij gaat het slechts om de uitkomst zelf; de interpretatie van alle getallen volgt later in de conclusie. Allereerst zijn de resultaten van het geslacht en de leeftijd van de respondenten weergegeven. Hierdoor wordt het beter inzichtelijk gemaakt met welke