Hieronder wordt een overzicht gegeven van de beheerwerken die zullen uitgevoerd worden. Tevens wordt vermeld wanneer en hoe geëvalueerd zal worden.
Het tijdstip van de zuiveringen, dunningen en hakhoutkappingen is terug te vinden in de kaptabel. Sanitaire kappen zullen tegelijk met de dunningen in de betreffende bestanden worden uitgevoerd. Veiligheidskappen moeten uitgevoerd worden indien nodig.
De overige beheermaatregelen die de komende 20 jaar voorzien zijn, worden weergegeven in onderstaande tabellen.
Tabel 28. Beheer open plekken en bosranden
Bestands
nummer Beheerwerk 20
06
Periodiek afzetten mantelvegetatie (voor 1 maart) X O X
40a, 41a, 43c, 50a,
53a Periodiek afzetten mantelvegetatie (voor 1 maart) X O
36b, 46b,
O = Facultatieve afzetting van de mantelvegetatie Tabel 29. Beheer poelen
Bestands nummer
Beheerwerk 20
06
42b, 57y Gedeeltelijk vrijstellen poelen van bos (in winter) X X
42b, 57y Ruimen poel X X
83 Tabel 30. Beheer wegen
Bestands nummer
Beheerwerk 20
06
Aanleg uitsleeppistes (afzetten klein hakhout waar nodig) X X
41a tem 45a, 50a tem 53c,
57a tem 57d Aanleg uitsleeppistes (afzetten klein hakhout waar nodig) X X X
35a tem 40c, 46a tem 49a,
54a tem 56b Afsluiten uitsleeppistes + herstel recreatiewegen X X
41a tem 45a, 50a tem 53c,
57a tem 57d Afsluiten uitsleeppistes + herstel recreatiewegen X X
Tabel 31. Beheer grachten Bestands
nummer
Beheerwerk 20
06
Provinciaal onderhoud van de Kasteelbeek Dit gebeurde niet meer de laatste jaren
Jaarlijks terugkerende beheerwerken i.v.m. recreatie:
- onderhoud onverharde recreatieve wegen (o.m. maaibeheer),
- onderhoud van de verharde wegen en desnoods herstel met dezelfde materialen,
- onderhoud recreatieve infrastructuur (slagbomen, infoborden, banken, schuilhut, picknicktafel, etc.), - opruimen recreatieafval en zwerfvuil.
Tabel 32. Evaluatie inzake uitgevoerd beheer
Beheerwerk Evaluatiemoment Evaluatie Verdere opvolging
Mantel- en zoomvegetatie Jaarlijks in september - Is vitaliteit ok?
- Voldoende soort- en structuurrijk? - Desgevallend kappen en verjongen - Eventueel aanvullend planten Bevordering autochtone struiken Jaarlijks in september - Is vitaliteit ok?
- Voldoende soort- en structuurrijk?
- Inventarisatie vergelijken met rapport onderzoek afdeling Bos & Groen
- Desgevallend kappen en verjongen - Eventueel aanvullend planten - Desgevallend nieuw beheer Beek- en grachtenbeheer Permanent - Is er verdroging van het bos? - Desgevallend nieuw beheer
Poelen 2006, 2010, 2014, 2018,
2022
- Is er voldoende licht?
- Groeit of slibt poel niet dicht?
- Indien nodig kappen (zelfde tijdstip als dunning)
- Indien nodig poel ruimen
Maaibeheer ter bevordering van
flora Jaarlijks - Jaarlijkse inventarisatie - Desgevallend nieuw beheer
Natuurlijke verjonging Jaarlijks tot 3 jaar na kap - Afrastering/wildbescherming gewenst/in orde?
- Voldoende zaailingen van gewenste soort?
- Raster/wildbescherming verwijderen ten laatste 10 jaar na kap
- Bij tegenvallende resultaten na 3 jaar beslissen tot kunstmatige verjonging
Exploitatiewijzen Na kap - Leidt aanleg uitsleeppistes in
loofhoutbestanden tot minder exploitatieschade?
- Indien ja, blijven werken met uitsleeppistes. Indien nee, niet meer werken met uitsleeppistes
Recreatie Najaar 2008
Najaar 2013 Najaar 2018 Najaar 2023
- Is bijkomende infrastructuur nodig - Zijn er aanpassingen van de
toegankelijkheid nodig?
- Eventueel bijkomende infrastructuur voorzien
- Eventueel toegankelijkheid aanpassen
5. Literatuurlijst
Anonymus (1965) Carte de Cabinet des Pay-Bas Autrichiens - Mémoires historiques, chronologiques et oeconomiques. Bibliothèque Royale de Belgique – Pro Civitate, Bruxelles Anonymus [Debeil F] (1986) Het domein Wijnendale – een inventariserend en beheersoriënterend onderzoek naar de landschaps-ekologische, bosbouwkundige en rekreatieve waarden van het domein van de Vlaamse Gemeenschap en het aangrenzend bos- en parkgebied (Ichtegem-Torhout). Westvlaamse Vereniging voor de Vrije Tijd vzw, Beernem
Anselin et al. (2000), In: Defoort, T. (2001) Ruimtelijke, ecologische en juridische onderbouwing voor de aanduiding van gebieden als “grote eenheid natuur” (als onderdeel van een Vlaams Ecologisch Netwerk) in de provincie West-Vlaanderen, Concept-versie december 2001, Verslag Instituut voor Natuurbehoud O.2001.XX
Baeté H (2003) Woodland Conference Sheffield 2003. Zendingsverslag IBW Bb C&Z 2003.2.
Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, Geraardsbergen
Baeté H, Christiaens B, De Keersmaeker L, Esprit M, Van de Kerckhove P, Vandekerkhove K en Walleyn R (2004). Bosreservaat Wijnendalebos. Basisrapport. Situering, standplaats, historiek en onderzoek, with summary and figure captions in English. Rapport IBW Bb 04.009. Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, Geraardsbergen
Bauwens D en Claus K (1996) Verspreiding van amfibieën en reptielen in Vlaanderen. De Wielewaal Natuurvereniging VZW.
Bos en Groen(1999). Dienstnota 99/1: Dienstorder privé-bos van 30 juni 1999. Brussel, AMINAL, afd. Bos & Groen, 16p
Bos en Groen (2001). Beheervisie voor openbare bossen. Brussel, AMINAL, afd. Bos & Groen, 98p
Bossu J (1983) Vlaanderen in Oude Kaarten – Drie Eeuwen Cartografie. Lannoo, Tielt
Bücking W (1996) Faunistische Untersuchungen in Bannwäldern - Agrarforschung in Baden-Würtemberg Band 26. Eugen Ulmer Verlag (Stuttgart)
Bruge H (1995). Xylosandrus germanus (Blanford, 1984) (Belg. Sp. nov.) (Coleoptera Scolytidae).
Bruxelles, Bull. Annls. Soc. R. Belge Ent. 131: 249-264
Cappelle J (2001). Een onderzoek naar recente verandering in de verspreiding van de herpetofauna in deelgebieden van Vlaanderen. Scriptie voorgelegd tot het behalen van de graad van licentiaat in de biologie (dierkunde), UG Gent.
CDB (2003). Besluit van de Vlaamse regering van 27 juni 2003 tot vaststelling van de criteria voor duurzaam bosbeheer voor bossen gelegen in het Vlaamse Gewest. Belgisch staatsblad van 10/09/2003
Chivela M (1983) The Empididae (Diptera) of Fennoscandia and Denmark - II General Part - The Families Hybotidae, Atelestidae and Microphoridae. Fauna Entomologica Scandinavica 12: 9-279 Collin JE (1961). British Flies. VI. Empididae. Cambridge Universitary Press (UK)
Criel D (1994) Rode lijst van de zoogdieren in Vlaanderen. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Administratie Milieu-, Natuur-, Land- en Waterbeheer), Brussel
De Bakker D, Desender K, Grootaert P (2000) Determinatie en bioindicatie van bosgebonden ongewervelden - 1. Bioindicatie van standplaatsvariabelen (Onderzoeksopdracht B&G/29/98) - KBIN-Rapport ENT.2000.01. Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, Brussel
De Bakker D, Desender K, Heirbaut W (2002) Inventarisatie en determinatie van ongewervelden als ecologische indicatoren in Vlaamse integrale bosreservaten. 4. Het belang van integrale bosreservaten voor arboricole en bodembewonende spinnen en loopkevers (Onderzoeksopdracht B&G/18/99) - KBIN-Rapport ENT.2001.05. Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, Brussel
De Bruyn L, De Bakker D, Desender K, Engelen B, Mihaly F, Grootaert P, Jacobs W, Janssens F, Maelfait J-P, Thys S, Verlinden L, De Schutter B, Coosemans J (1999) Bosbodemklassificatie door middel van bodemfauna (Onderzoeksopdracht B&G/15/96). Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Afdeling Bos en Groen), Brussel
DECREET VRIJSTELLING SUCCESSIERECHTEN (2003). Decreet van 9 mei 2003 tot invoering van een vrijstelling van successierechten voor bossen en van een vrijstelling van successierechten en onroerende voorheffing voor gronden gelegen in het VEN. Belgisch staatsblad van 02/06/2003 Defoort T (2001) Ruimtelijke, ecologische en juridische onderbouwing voor de aanduiding van gebieden als “grote eenheid natuur” (als onderdeel van een Vlaams Ecologisch Netwerk) in de provincie West-Vlaanderen. Instituut voor Natuurbehoud O.2001.XX
Depuydt F, Theelen J (1998) Een nauwkeurigheidsanalyse van de veldopname. In: Van der Herten B (red Het Brugse Vrije in beeld – Facsimile-uitgave van de grote kaart geschilderd door Pieter Pourbus (1571) en gekopieerd door Pieter Claeissens (1601) [begeleidende tekst].
Universitaire Pers Leuven, pp. 29-35
De Scheemaeker F, Lust P (1996) Broedvogels in Noord-West-Vlaanderen in 1995. Mergus 1996(4): 307-327
De Scheemaeker F, Lust P (1998) Broedvogels in Noord-West-Vlaanderen in 1996. Mergus 1998(4): 285
Desender K, De Bakker D, Grootaert P (2000) Platenatlas van indicatorsoorten (loopkevers, spinnen en vliegen) (Onderzoeksopdracht B&G/29/98) - Rapport ENT.2000.02. Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, Brussel
Desender K, Ervynck A, Tack G (1999) Beetle diversity and historical ecology of woodlands in Flanders. Belgian Journal of Zoology 129: 139-156
Desender K, Maes D, Maelfait JP, Van Kerckvoorde M (1995) Een gedocumenteerde Rode lijst van zandloopkevers en loopkevers van Vlaanderen. Mededelingen van het Instituut voor Natuurbehoud 1: 1-208
Desender K, Debakker D, Van de Kerckhove P (2001) Casestudie naar de invloed van boshistoriek, bosfragmentatie en bosexploitatie op de spinnen- en loopkeverfauna van ecologisch waardevolle alluviale bossen (Onderzoeksopdracht B&G/18/99) - KBIN-Rapport ENT.2001.03. Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, Brussel
De Smet J (1934) [herdruk 1980] Inventaris van het archief van het Land van Wijnendale en zijn toebehooren - Staatsarchief te Brugge. Drukkerij G. Michiels-Broeders, Tongeren
De Vos B (1998) De chemische analyses van de bosbodems in de bodemfaunaplots - Rapport IBW Bb R. 98.005. Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, Geraardsbergen
De Vos B (1999a) Geselecteerde set standplaatsvariabelen ten behoeve van het onderzoek naar bodemfauna indicatoren. Rapport IBW Bb R. 99.006. Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, Geraardsbergen
De Vos B (1999b) Positionele variabelen Bodemfauna-proefvlakken. Rapport IBW Bb R. 99.008.
Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, Geraardsbergen
Esher Milieu-Advies, Vandekerkhove K (red) (1999) Beheersplan bosreservaat Wijnendalebos.
Esher Milieu-Advies, Gent
Europese Commissie (2000) Beheer van “Natura 2000”-gebieden: de bepalingen van artikel 6 van de habitatrichtlijn (Richtlijn 92/43/EEG). Luxemburg, Bureau voor officiële publicaties der Europese gemeenschappen, 69p
Gachard L (1881) Les Archives royales de Dusseldorf – Notice des documents qui concernent l’histoire de Belgique – Terre et seigneurie de Wynendael. Bulletin de la Commission Royale d’Histoire IV (9): 351-366
Gilliodts van Severen L (1879-1880) Coutume du Franc de Bruges - Recueil des anciennes coutumes de la Belgique: coutumes des pays et comté de Flandre (tomes 1-3). Gobbaerts, Bruxelles
Govaere L & Vandekerkhove K (in voorbereiding) Biotoopkartering. Specifiek biotoop- en soortenbeheer in bossen: methodologische ondersteuning. Deel II: Beschrijvende fiches en soortenlijsten. Rapport IBW. Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, Geraardsbergen
Grootaert P, Pollet M, Maes D (2001) A Red Data Book of empipidid flies of Flanders (northern Belgium) (Diptera, Empipidae s.l.) - Constraints and possible use in nature conservation. Journal of Insect Conservation 5: 117-129
Gysseling M (1960) Toponymisch woordenboek van België, Nederland, Luxemburg, Noord-Frankrijk en West-Duitsland (vóór 1226) – deel II (N-Z). Belgisch Interuniversitair Centrum voor Neerlandistiek
Heirbaut W, Desender K, De Bakker D, Grootaert P (2001) Inventarisatie en evaluatie van bodembewonende en xylobionte arthropoden in integrale bosreservaten - Partim xylobionte arthropoden (Onderzoeksopdracht B&G/18/99). KBIN-Rapport ENT.2001.05. Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, Brussel
Herbignat A (1953) Le Pin de Koekelare ou Pin des Flandres. Bull. Soc. Roy. For. de Belgique 60 (5): 236-246
Hermy M (1985) Ecologie en fytosociologie van oude en jonge bossen in Binnen-Vlaanderen [doctoraatsverhandeling]. Universiteit Gent (Faculteit Wetenschappen)
HRL 1992. Richtlijn 92/43/EEG: inzake de instandhouding van de natuurlijke habitat en de wilde flora en fauna van 21 mei 1992. Publikatieblad van de Europese Gemeenschap van 22/07/1992, L206, 7-50
Hubert P (1961) Bodemkaart van België – Verklarende tekst bij het kaartblad Kortemark 52 E.
Centrum voor Bodemkartering, s.l. [Gent]
Jansen P, Kuiper L (2001) Hakhout. Suggesties voor het beheer. Stichting Bos en Hout.
Janssen JAM, Schaminée JHJ (2003). Europese natuur in Nederland, Habitattypen. KNNNV, Utrecht.
Lambinon J, De Langhe J-E, Delvosalle L, Duvigneaud J (1998) Flora van België, het Groothertogdom Luxemburg, Noord-Frankrijk en de aangrenzende gebieden (Pteridofyten en spermatofyten) - Derde druk. Nationale Plantentuin van België, Meise
Maatregelenbesluit (2003). Besluit van de Vlaamse regering van 21 november 2003 houdende maatregelen ter uitvoering van het gebiedsgericht natuurbeleid. Belgisch staatsblad van
Maelfait JP, Seys J, De Keer R, De Kimpe A, Desender K, Pollet M (1986). Relations between the agricultural management and epigeic arthropod fauna of grasslands. Ann. Soc. Roy. Zool. Belg:
116-125
Maes B, Rövekamp C (1998) Oorspronkelijk inheemse bomen en struiken in Vlaanderen. een onderzoek naar autochtone genenbronnen in de Ecologische impulsgebieden. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Afdeling Bos en Groen)
Maes D, Van Dyck H (1996). Een gedocumenteerde Rode lijst van de dagvlinders van Vlaanderen.
Mededelingen van het Instituut voor Natuurbehoud 1: 1-154
Maes D, Van Dyck H (1999) Dagvlinders in Vlaanderen – Ecologie, verspreiding en behoud.
Stichting Leefmilieu, Brussel
Mestdagh M (2000) Torhout – De geschiedenis van een stad. De Beer, Torhout
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (2002). Vlaams Ecologisch Netwerk. Vlaanderen natuurlijk. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap D/2002/3241/254
Neirynck J (1990) Onderzoek naar kleinschalige bostypes in het Wijnendalebos [ingenieursverhandeling] Universiteit Gent
Pollet M (1986) Insektenfauna van Wijnendalebos. I. Loopkeverfauna (Coleoptera, Carabidae) : Algemene bespreking en faunistiek. Natuurlijk Houtland 3 (1): 8-10
Pollet M (1987) Ecologisch onderzoek op Dolichopodidae (Diptera) : de langpootvliegenfauna van Wijnendalebos (Ichtegem – Torhout). Natuurlijk Houtland 4 (4): 81-83
Pollet M (2000) Een gedocumenteerde Rode Lijst van de slankpootvliegen van Vlaanderen.
Mededelingen van het Instituut voor Natuurbehoud 8
Pollet M, Grootaert P (1987) Ecological data on Dolichopodidae (Diptera) from a woodland ecosystem : I. Colour preference, detailed distribution and comparison of different sampling techniques. Bulletin van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen Entomologie 57: 173-186
Pollet M, Hublé J (1987) De verspreiding van de spinnenfauna in het bos van Wijnendale (W-Vl.).
Nieuwsbrief van de Belgische Arachnologische Vereniging 6 : 28-36.
Roskams P, Sioen G, Overloop S (eds) (1997) Meetnet voor de intensieve monitoring van het bosecosysteem in het Vlaamse Gewest. Resultaten 1991-1992. Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, Geraardsbergen
Sanderus A (1730) Flandria Illustrata. ’s Gravenhage
Stortelder, AHF, van Dort, KW, Schaminée, JHJ, Smits, NAC (1999). Beheer van bosranden. Van scherpe grens naar natuurlijke gradiënt. KNNV, Utrecht.
Thomaes A, Vandekerkhove K (2004) Een vergelijking van beheerrichtlijnen voor bossen en invulling van verschillende beschermingsstatuten aan de hand van bosbeheerrichtlijnen. Rapport IBW Bb R 2004.014. In opdracht van AMINAL – afdeling Natuur en afdeling Bos & Groen. Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, Geraardsbergen.
Tack G, Van den Bremt P, Hermy M (1993) Bossen van Vlaanderen - Een historische ecologie.
Davidsfonds, Leuven
Vandekerkhove K (1998) Criteria voor de selectie van bosreservaten in functie van een betere kadering van de Vlaamse bosreservaten in een Europees netwerk. IBW, Mededelingen 1998/3 Van Den Meerschaut D, Van de Kerckhove P, Delbecque F, Durwael L (1999) Floristische en Bosbouwkundige inventaris van de Bodemfaunaplots - Rapport IBW Bb R.99.010. Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, Geraardsbergen
Van Van de Moortel R (2003) Verslag Bodemprofielen Wijnendalebos. Bodemkundige Dienst van België vzw, Leuven-Heverlee
Van der Gucht K (1987) Multifactoriële ecologische studie van epifytenvegetaties in Wijnendaele domein [licentiaatsverhandeling]. Universiteit Gent
Van der Herten B (red) (1998) Het Brugse Vrije in beeld – Facsimile-uitgave van de grote kaart geschilderd door Pieter Pourbus (1571) en gekopieerd door Pieter Claeissens (1601) [begeleidende tekst]. Universitaire Pers Leuven
Van Der Werf S (1991) Natuurbeheer in Nederland - Deel 5: Bosgemeenschappen. Pudoc, Wageningen
Verhulst A (1964) Het landschap in Vlaanderen in historisch perpectief. Antwerpen
Verhulst A (1995) Landschap en Landbouw in Middeleeuws Vlaanderen. Gemeentekrediet
Versteirt V, Desender K, Geudens G, Grootaert P (2000) Determinatie en bioindicatie van bosgebonden ongewervelden - Ecologische standplaatskarakterisatie van bossen aan de hand van keverfauna (Coleoptera) - Verkennend onderzoek naar de potentiële waarde van integrale bosreservaten voor het behoud van xylobionte arthropoden (Onderzoeksopdracht B&G/29/98 -.
Rapport ENT.2000.03/04. Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, Brussel VRL (1979). De richtlijn 79/409/EEG: inzake het behoud van de vogelstand. Publikatieblad van de Europese Gemeenschap van 25/04/1919, L103, 1-18
Walleyn R, Vandekerkhove K (2002) Diversiteit, ecologie en indicatorwaarde van paddestoelen op groot dood beukenhout in het bosreservaat Kersselaerspleyn (Zoniënwoud) - Rapport IBW Bb R 2002.009. Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, Geraardsbergen
Walleyn R, Vandekerkhove K (2003) Mycologisch onderzoek in de bosreservaten - Verslag van de activiteiten voor het werkjaar 2002 - Intern Rapport IBW Bb IR 2003.004. Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, Geraardsbergen
Weeda EJ, Westra R, Westra Ch & Westra T (1999) Nederlandse Oecologische flora. Wilde planten en hun relaties. IVN ism VARA, VEWIN & KNNV, Amsterdam
Willems W, Lefevre A, Versweyfeld S (2003) Vleermuizenonderzoek in domeinbossen en bosreservaten – Rapport 2003/10. Natuurpunt vzw, Mechelen
Zwaenepoel A, Vanallemeersch R, Demolder H, Demarest L, Vriens L & Paelinckx D (2000) Biologische Waarderingskaart versie 2 – Verklarende tekst bij kaartbladen 19-20. Instituut voor Natuurbehoud, Brussel
6. Bijlagen
6.1. Koninklijk besluit van de rangschikking van het Wijnendalebos als