Bijlage Inhoud:
9. Persoonlijk interview Delano van Luik Nijmegen, 08-07-2016 Scholier Sintermeertencollege, 4-vwo in
(uitleg onderzoek en werkzaamheden voor ‘Glorie en verdriet in de mijnstreek’)
Het eerste wat ik me afvroeg, is in welke klas je zat toen je dat project ging doen.
O jeetje, het was volgens mij wel 2011. Dat stond bij het filmpje. En ik ben in 2013 afgestudeerd.
4-vwo is dat?
4-vwo denk ik ja. 4-, 5-vwo denk ik ja. Meteen de moeilijkste vraag.
En weet je nog hoe het project zeg maar begon in de klas?
Nou ik weet de docent had al langer dit project. Het was een project van demijnen.nl waar hij ook veel mee deed. En hij wilde ook mensen in contact brengen ook gewoon met de mijnen. Om dat je specifiek niks doet met de mijnen in college en hij vond dat toch heel veel mijnwerkers, oud-
mijnwerkers nog rondlopen in Zuid-Limburg. Dat is volgens mij de gedachte geweest achter het project om gewoon mensen in contact te brengen met die mijnwerkers om zo iets te leren over het mijnverleden. En de beste manier om dat toe te passen, is om gewoon een filmpje te maken. Dus het is ook een vrij logische gang van zaken. En omdat er vaak ook hele leuke dingen uitkomen, heeft hij het allemaal gecategoriseerd en allemaal verzameld op zijn website. Dus ik denk dat het een beetje, weet je het is van educatief belang geweest, voor hem en het heeft voor zijn website ook gewoon een heel grote bijdrage gehad.
Oké en toen heeft hij dat op een gegeven moment in de klas geïntroduceerd van we gaan nu dit project doen?
Nou het was al langer. Bij eerdere klassen had hij het toen ook al zeg maar. Ik weet niet hoe lang het al liep.
Vanaf 2005, maar toen het bij jullie in de klas kwam, toen heeft hij eerst, hebben jullie toen wat les gehad over de mijnen in het algemeen?
Nee helemaal niks.
Of was het gewoon meteen van: jullie gaan een filmpje maken.
Ja precies dat. Volgens mij wel ja.
Nou ikzelf in elk geval wel. Mijn opa, die heb ik dus geïnterviewd, mijn opa die is, die hebben we in dat filmpje geïnterviewd. Vandaar wist ik ook al vrij veel over de mijnen en ik kan me wel
voorstellen dat de meesten ook wel veel wisten van de mijnen, omdat het ja best wel leeft onder de mensen.
Ja in Heerlen natuurlijk heel erg.
Ja.
Oké, dus jullie hebben daar eigenlijk niet echt les over gehad en jullie hebben ook, hebben jullie ook geen voorbeelden in de klas gekeken?
Nou we hebben wel een paar, wel meer projecten gehad. Projectdagen daarvan, want je hebt ook het. Goh hoe heet dat? Het industrieel, nee het Continuüm. Volgens mij is dat in Heerlen of
Kerkrade en daar is ook een aparte afdeling van mijnen. Alle mijnwerkers die daar vertellen en dan krijg je daar wat over geleerd. En we zijn een keertje naar de Oranje Nassau mijn geweest. Die staat in Heerlen nog en daar staat een mijnmuseum. Daar zijn we ook een keertje naartoe geweest. Dus het paste wel allemaal in het straatje van die projecten zeg maar.
En jullie hebben verder, hebben jullie nog naar filmpjes van eerdere jaren gekeken? Of hebben jullie, je zegt ik heb wel ooit Andere Tijden gezien?
Ja dat klopt, maar dat was toevallig dat filmpje van recent, ik zag het op Facebook voorbij komen, ook op de Facebookpagina dat het het jaar van de mijnen was.
O dat is wel die aflevering dan.
Ja dat zag ik voorbij komen, dat was heel interessant om te zien. Maar ik, ik heb wel een paar andere filmpjes gekeken. Mijn opa heeft nog videobanden thuis staan dus die had hij laten zien en volgens mij heeft de docent ook nog wel een ander interview laten zien als voorbeeld van: goh zo kun je het aanpakken. En dat hoeft ook niet professioneel te zijn. Toevallig de gene waarmee ik het deed, die waren wel redelijk goed met filmpjes maken dus zodoende.
Ja het viel me heel erg op inderdaad. De kwaliteit van jullie filmpje is bijzonder goed als je het vergelijk met de rest. Want zijn jullie ingedeeld in groepjes of mochten jullie zelf?
We mochten zelf kiezen. En ik heb het toen met twee vrienden gedaan. Ook mede met de
wetenschap dat die vriend van mij, Martijn Kroese, die had, zijn vader werkte bij L1. Dus hij en zijn broer hadden ook heel veel interesse in filmpjes maken. Dus zij hadden ook, zijn vader is toen meegekomen met twee camera’s en microfoons en die heeft toen zeg maar zo het interview opgenomen. En Martijn, dat is dan die vriend van mij, en zijn broer hebben nog samen
idee gekomen om zijn eigen opa, Men Schöller te interviewen. En dat heeft hij helemaal zelf gedaan, nog even vlug erbij gedaan.
Dat heeft hij alleen gedaan.
Ja dat heeft hij toen alleen gedaan.
Ja, want in het filmpje zag ik dat jullie wisselden. Want hadden jullie, want hadden jullie dan een taakverdeling of deden jullie alles gewoon samen?
Nou die taakverdeling was wel een probleempje nog toen we het project gedaan hadden zeg maar. Want ik weet, Martijn heeft bijna alles gedaan, ik heb minder gedaan en die andere collega, Koen Dijkstra, heeft ook minder gedaan. Maar de taakverdeling was wel een beetje schuin verdeeld. Dat was wel een probleem. Maar we hadden zelf ook gewoon vragen bedacht en die konden we dan stellen tijdens de interviews. Tijdens het interview met mijn opa. En later had Martijn met monteren, hij dacht van: misschien wel juist interessant, naar aanleiding van de vragen die we gesteld
hebben, om het te vergelijken met iemand die niet bij de mijnen heeft gewerkt. Wat zijn opa bewust niet gedaan had. En toen dat hij, ja weet je wat ik kan nog even vlug dit erbij plakken en dan krijg je ook een beetje mooi contrast.
Ja dat was heel mooi om te zien, want jullie hadden dan die vragen wel samen voorbereid?
Ook niet.
Ook niet.
Nee dat was wel een beetje onhandig misschien.
Dat was ook niet in de klas gebeurd of zo? Dat moesten jullie gewoon?
Ja zelf bedenken en ik wist bijvoorbeeld een paar dingen die mijn opa vroeger verteld heeft, van goh dat is interessant om dan te vragen. En Martijn dacht wat meer de andere kant van, goh dat is misschien interessant om er zoiets van te maken. En zodoende is dit eruit gerold.
Ja, want jullie zijn eigenlijk gewoon, jullie hebben eigenlijk gewoon gebeld, je hebt je opa gebeld van mogen wij langskomen met een camera?
Ja, ja.
En jij wist al wat hij eigenlijk ging vertellen zeg maar?
Ja, ja. Ik ken de verhalen wel ja, maar ik heb ook een paar dingen gehoord die ik zelf ook nog niet wist dus dat was ook wel leuk. Ook wel leerzaam voor mij.
Ja, want hoe vond je dat? Om zeg maar zo met zo’n camera en iemand ineens allemaal vragen te gaan stellen?
Ja raar. Maar ook als ik nou terugkijk dan denk ik: o wat erg. Ja het was wel leuk om te doen, dat wel. Ook wel leuk, mijn opa glunderde helemaal van al die verhalen die kon hij dan vertellen. Hij was ook wel trots op het filmpje. Hij wilde er ook een dvd’tje van. Dan kon hij het zijn collega’s op de voetbalclub laten zien.
O wat leuk. Ja, want ik, het viel me dus ook op dat jullie filmpje dus best wel professioneel eruit zag. Want er zat ook best wel veel, wat andere archieffilms en foto’s zaten erin.
Ja dat heeft Martijn allemaal gedaan met zijn vader, want zijn vader werkt ook bij L1. Dus hij heeft ook altijd. En hij googelde ook filmpjes mijnen en dan kwam hij op dat soort dingen terecht. En dan moet je een beetje kijken wat past in de loop van het verhaal.
Oké dus hij heeft ook echt hulp gehad van zijn vader?
Ja en van zijn broer. Ja het editen heeft hij samen met zijn broer gedaan. Zijn broer doet ook heel veel met camera en alles, volgens mij gaat hij ook, wil hij dar ook verder mee gaan. En hij zelf heeft daar ook heel veel van meegepikt. Dus samen hebben zij het filmpje ge-edit.
Oké, oké. Want wisten jullie, hadden jullie, ja want jullie... Ik merk nu wel dat jullie van te voren niet heel veel voorbereiding vanuit de klas of zo, want jullie kregen wel een camera mee vanuit school?
Die kon je vragen ja, maar wij hadden die niet nodig, omdat die vader van Matthijs dat had.
Ja, want jullie hebben verder ook geen les gehad van hoe moet je met een camera omgaan?
Nee. Maar het was ook niet de bedoeling dat het per se professioneel werd. Het was gewoon dat je iemand interviewde en dat kon laten zien, want ja. Volgens mij waren er toen nog geen
smartphones, maar in principe zou je gewoon zo’n kleine handcamera kunnen neerzetten in de hoek van kamer en daarmee filmen.
Ja precies, ja dat was toen nog iets minder natuurlijk.
Ja precies dat was zo.
Ja als je de eerste filmpjes ook ziet uit 2005 dan zie je dat ook wel heel goed dat dat nog echt een ander soort camera’s zijn.
Prachtig.
Ja niet lang in elk geval. Tenminste gewoon van het voorbereiden. Het voorbereiden van de vragen was niet moeilijk en mijn opa was meteen beschikbaar. Volgens mij heeft het editen wel wat langer geduurd. Logischer wijs natuurlijk he, want dat is natuurlijk wel een moeilijker iets. Maar volgens mij niet langer dan een maand in elk geval. Dat is nog redelijk vlot gegaan nog.
Oké dat is wel snel inderdaad.
Voor zover ik dat in kan schatten nog. Even terugdenken, het is wel lang geleden.
Ja, ja dat is zeker waar. En weet je nog een beetje wat je toen van het resultaat vond?
Ik vond het heel knap ja.
Vooral bewondering?
Ja precies, maar ik heb ook zelf niet, ik heb zelf niks meegekregen van het editproces dus ik keek terug en dacht o je hebt flink werk verricht. Dat had ik niet verwacht. Ik denk dat doet hij even wat vlug in elkaar zetten en dan is het klaar. Maar hij had er veel meer omheen gedaan. Toen dacht ik wel van oei ja dat is, als ik dat geweten had dan had ik wel wat meer daarin geholpen. Daar verbaasde ik me wel over ja.
Ja en wat vond jullie docent ervan, weet je dat nog?
Die was heel, die vond het ook een heel goed in elkaar gezet filmpje. Maar ik weet wel dat we op onze kop kregen dat de verdeling te scheef was. Dus dat was wel, dat weet ik wel nog heel goed.
En weet je, hebben jullie ook de filmpjes van de rest van de klas gezien?
Ja die filmpjes, we hebben alles plenair gekeken volgens mij in de les. En daar scheen ons filmpje wel een beetje bovenuit ja.
Ja, ja, want wat vond je van, weet je nog wat je van de andere filmpjes vond?
Nou ik vond vaak wel dat ze ook wel interessante vragen stelde, maar je ziet toch wel meestal dat je in het zelfde stramien komt. Want iedereen weet er wel iets vanaf, maar niet heel veel. Dat je een beetje een soort van gelijke lijn hebt daarin. En ik vond het meestal wel prima filmpjes, maar bij andere dacht ik ook wel van ja... Wat ik me wel kan herinneren was dat van een klasgenootje die opa daarvan werkte bij het, hoe heet het nou, die mijnsimulatie in Valkenburg. Die mijngrot. Daar werkte, die opa werkte daar. Dat is wel een heel interessante verhaal natuurlijk daar. Die hadden de hele film natuurlijk in dat ding gefilmd. Dat was wel een leuk filmpje.
O en trouwens we zijn ook in het kader van voorbereiding nog, even daarop terugkomend, we zijn ook nog een keertje met de school naar Gemmerich geweest. Dus in België en ook daar in de schacht naar beneden gegaan.
O oké.
Dat zijn allemaal projecten die we gedaan hebben in het kader van de mijnen en daar viel dit, dit filmproject ook onder.
Ja dus het was onderdeel eigenlijk van een groter...
Ja. Die projectjes waren van projectdagen en dit was wel ook voor een cijfer volgens mij.
Oké en wat vond je er eigenlijk van om zo’n filmpje te maken in de klas? Zeg maar, want het was voor geschiedenis toch?
Ja, ja ik vond het leuk ja.
Ja en ook leerzaam?
Ja überhaupt van goh hoe zet je een goed filmpje in elkaar. Maar ook het interviewen zelf, in principe krijg je dus niet je informatie van een, over de mijnen vanuit de klas. Maar gewoon door eigenlijk iemand te interviewen die het zelf meegemaakt heeft. In principe krijg je zo ook wel heel veel informatie over de mijnen zelf. Dat is wel leuk om op zo’n manier te werk te kunnen gaan. En je kunt ook gericht vragen stellen, want je bent zelf degene die de vragen stelt. En zo krijg je precies de informatie die je zelf ook interessant vindt.
Ja precies, het is geen boek dat gewoon aan het zenden is.
Nee precies.
Oké en had je al ooit iets met filmpjes maken gedaan? Of was dat echt alleen Martijn die dat?
Nou ik wel een paar keer met... Ik heb, met een andere vriend van mij, die heeft ook wel vaker van die filmpjes gemaakt en ik heb daar ook wel eens aan meegeholpen. Ik heb daar ook wel een beetje mee geklooid. Ik vind het wel interessant zelf. Ik heb wel een paar keer voor Nederlands een filmpje gemaakt. Toen moesten we een presentatie geven, we kunnen ook een filmpje maken, ja dat kan, dus toen hebben we een filmpje gemaakt over Polen in Nederland. En ook wel een vrij komisch filmpje neergezet. En daar ook wel een beetje meegekeken, ook kennis meegenomen, want ik heb ook hier op de universiteit, hebben we ook met de studievereniging heb ik, zijn ik en een vriend van mij ook een filmproject opgestart. Zeg maar om gewoon domme filmpjes te maken
en dat op de site van de studievereniging te zetten. Dus die kennis hebben we ook wel meegenomen naar andere, minder serieuze doeleinden.
Nou ja wel leuk. En voor wie hebben jullie, denk jij zelf, het filmpje gemaakt? Was het echt voor jullie zelf of heb je wel het idee dat het ook voor een grotere doelgroep was?
Nou het staat op deMijnen.nl dus ik neem aan dat het voor een bredere doelgroep is. Ik weet niet hoeveel mensen het opzoeken, op de site komen. Ik kan me voorstellen dat er een hele horde aan interviews staat. Dus ja, maar ik heb wel het idee dat het voor een redelijk breed publiek bedoeld is.
Ja en wist je het van te voren al dat het op de website zou komen?
Ja, ja. Dat het op zijn website zou komen, deMijnen.nl. deMijnen.nl werd heel vaak aangehaald. Zo vaak dat ik ook wel precies wist waar die website was.
Nee dat snap ik, jullie docent is natuurlijk ook wel echt een van de krachten daarachter. Oké en denk je dat je ook iets bij hebt gedragen aan het vastleggen van de mijngeschiedenis?
O absoluut ja. Ja, want het is ook, ik appte vandaag met een vriend van mij van goh ik heb dadelijk een interview over het filmpje van ons, weet je nog? O ja ja ja. Het was ook wel een heel mooi filmpje, omdat ook gewoon, zijn opa is overleden. Dus hij zei: het is een mooie visuele herinnering aan mijn opa. Dus dat is ook wel überhaupt een krachtig iets om te hebben. En daarnaast ja ik weet niet. De vragen die gesteld zijn, zijn vragen waarvan ik wist die heeft mijn opa mij verteld en doordat ik weet door die vragen, die dingen die opa mij verteld heeft, vast te leggen. Dat heeft ook wel bijgedragen aan andere mensen die er interesse in hebben. Dus dat die verhalen die opa mij verteld heeft ook gewoon aan andere mensen verteld kunnen worden.
Ja, ja dat is het mooie natuurlijk he.
Ja ik denk alleen wel dat de interesse in de mijnen op den duur ook gewoon zal verdwijnen, want het leeft nu heel erg op, omdat vroeger de ‘goeie ouwe tijd’ was. Terwijl het met Heerlen best wel slecht gaat, de laatste, ja eigenlijk nog wel steeds best wel slecht gaat sinds de sluiting. En ik denk dat wanneer dat ook helemaal weg, verdwenen is zeg maar. Gewoon alle effecten van de
mijnsluiting, dat de interesse daarin ook wel zal verdwijnen. Dus ik denk dat het voor de interesse van de komende generaties, zeg maar wanneer de laatste generatie mijnwerkers uitgestorven is, het wel nog interessant kan blijven. Maar ik denk dat daarna de interesse ook gewoon weer verdwijnt.
Ja, maar de filmpjes blijven natuurlijk wel.
(gesprek over uittypen interviews)
Dit wilde ik nog vragen, want jullie. Jij wist natuurlijk al wat je opa ging vertellen, dat was voor, het was ook de opa van Martijn toch? Ja jullie wisten dat natuurlijk al wel, maar
hebben jullie je ook gericht op bepaalde onderwerpen? Dat is misschien een lastige vragen, omdat je niet alle vragen hebt gesteld.
Nee, ja. We hebben wel allemaal onze eigen vragen voorbereid. Ik heb zelf wel gericht gevraagd naar wat mijn opa wist. Ik heb wel het idee dat Martijn wel heel gericht gevraagd heeft naar bepaalde zaken. Dus misschien met in zijn achterhoofd van goh ik gaan mijn opa ook interviewen en dit zijn interessante dingen. Bij mijn opa misschien niet per se, maar bij zijn opa, Men Schöller,