Parijs

4.1.2.1. Kenmerken liveblog

Het liveblog van de NOS over de aanslagen van 13 november 2015 in Parijs bevat 88 apart geüploade berichten. De NOS is begonnen met het liveblog rond 22.15 uur (de exacte tijd is niet te achterhalen). Dit was net nadat de eerste berichten over de aanslagen binnenkwamen. Het eerste bericht is getiteld: Wat we nu weten, en luidt als volgt: ‘Bij meerdere

schietpartijen in Parijs zijn zeker 18 mensen om het leven gekomen, zegt de politie van Parijs. Ook zijn er berichten over explosies in de buurt van het Stade de France, waar een oefeninterland tussen Frankrijk en Duitsland wordt gespeeld’. Het liveblog gaat door tot

ongeveer 05.00 uur de volgende ochtend. Daarmee is het liveblog in totaal 6 uur en 45 minuten bijgehouden.

Belangrijk om te vermelden is dat aan het eind van het eerste liveblog een link staat naar een nieuw liveblog. Deze link is verwijderd van het internet en daarom in dit onderzoek niet meegenomen. Waarschijnlijk is dat in de aangegeven onderzochte periode meerdere liveblogberichten zijn geüpload, waarvan maar een deel is geanalyseerd. Daarnaast waren er 2 berichten die niet geanalyseerd konden worden. Het ene bericht was verwijderd, en het andere bericht was een exacte herhaling van een eerder bericht. Deze berichten zijn, omdat ze zijn geüpload, wel meegeteld in het totaal.

Bij de liveblog van NU.nl zijn in totaal 110 berichten geüpload. NU.nl begon haar liveblog om 01.27 uur ’s nachts op 14 november 2015. Het eerste bericht is het volgende:

‘"Tijdens het concert kwamen mannen binnen. Zij begonnen te schieten. Zij schoten volop in de menigte en riepen allahoe akbar. Het concert is gestopt. Iedereen is op de grond gaan liggen, en zij gingen maar door met het schieten op de mensen.'' (ANP)’. Het liveblog gaat

door tot 02.20 uur, en wordt daarna weer opgestart om 13.10 uur. Het liveblog eindigt op14 november om 19.49 uur. Daarmee is het liveblog 9 uur en 32 minuten actief bijgehouden.

Ook bij NU.nl mist een gedeelte van het liveblog. Het medium zegt te zijn begonnen met het liveblog rond 22.30 dezelfde avond. Echter is dat deel per abuis verwijderd, en online niet meer terug te vinden. Er konden 2 berichten niet geanalyseerd worden. Dit waren beide aankondigingen dat het liveblog gesloten zou worden. Deze berichten zijn wel meegeteld in het totaal.

Tot slot de Telegraaf. Dit medium heeft in totaal 256 berichten geüpload in het liveblog over Parijs. Het liveblog startte om 22.03 uur op 13 november 2015. Opvallend aan

40

het Telegraaf-liveblog is het format. Alle individuele berichten zijn standaard een tweet van een redacteur. Dat ziet er als volgt uit (zie afbeelding 4).

Afbeelding 4. De berichten in het liveblog van de Telegraaf zijn standaard tweets (exacte publicatietijd onbekend)

Omdat door dit format theoretisch gezien alle berichten aangemerkt zouden moeten worden als een sociale mediabron, is er in de analyse voor gekozen enkel de tweets (uploads) waarin wordt verwezen naar een andere sociale mediabron te coderen met ‘ja’ in de categorie wel of niet een sociale mediabron. Met een ‘andere sociale mediabron’ wordt bedoeld een bericht op sociale media dat niet afkomstig is van de redacteuren die op dat moment het liveblog

bijhouden en steeds updates posten. In afbeelding 4 is de eerste tweet het bericht waarmee de Telegraaf haar liveblog opent. Het liveblog loopt door tot ongeveer 03.00 uur (exacte tijden staan niet in het liveblog), en begint weer rond 08.30 uur. Daarna loopt het liveblog door tot ongeveer 22.00 uur. Het liveblog is 18 uur en 27 minuten bijgehouden.

Er zijn 10 berichten niet geschikt geacht om te analyseren. Deze berichten waren een herhaling van eerdere berichten. Bij de Telegraaf ligt dat aantal relatief gezien hoog, omdat uit de inhoudsanalyse is gebleken dat meerdere redacteuren tegelijkertijd berichten uploaden. Dit zorgde voor exact dezelfde informatie. Deze berichten zijn wel in het totaal meegeteld.

4.1.2.2. De berichten

In deze paragaaf zullen de berichten van de liveblogs van Parijs nader bekeken worden. In tabel 4 is te zien dat in de liveblog van de NOS het overgrote deel van de berichten enkel tekst bevat (in 52.3 procent van de berichten). Daarna is een combinatie van zowel tekst als een (embedded) foto/video of link het meest voorkomend (25 procent). Tot slot de berichten met enkel foto/video of link: 13 van de 88, ofwel 14.8 procent.

41

Tabel 4. Frequentietabel inhoud, bronverwijzing en doel NOS

NOS- Parijs N=88

Inhoud Alleen tekst Alleen (embedded) foto/video

Combinatie

46 13 22

Bronverwijzing Nee Ja

4 82

Doel Duiding Nieuws Overig

37 40 9

Daarnaast is er gekeken naar de bronverwijzing in de berichten. Zoals al eerder aangegeven wordt een bericht gecodeerd met ‘nee’ wanneer er informatie wordt gegeven die niet wordt ondersteund met een bron. Die bron kan in tekst worden weergegeven, in een foto of video of via een link in het bericht. In het geval van NOS werd er 4 van de 88 keer geen bron

genoemd. Interessant is dat het in twee van die gevallen gaat om een video op YouTube met onbekende herkomst. Belangrijk om te onderstrepen is dat een tweet, bericht of filmpje in een liveblog niet automatisch een geverifieerde bron bevat. In deze gevallen heeft de NOS erbij gezet dat het filmpje niet geverifieerd is.

Tot slot het doel van de berichten. Ook in de liveblog van Parijs waren de meeste berichten nieuwswaardig (45.5 procent), gevolgd door duiding (42 procent). In afbeelding 5 staan twee voorbeelden van nieuws en duiding in de liveblog van de NOS.

Afbeelding 5. Voorbeeld van nieuws en duiding liveblog NOS (exacte publicatietijd onbekend)

42

Naast nieuws en duiding zijn 9 berichten (10.2 procent) als ‘overig’ betiteld. Dit zijn hoofdzakelijk, net als in de liveblog met MH17, aankondigingen van extra journaals, en praktische informatie zoals noodnummers.

De tweede analyse betreft het liveblog van NU.nl. Ook in dit liveblog bestaat het overgrote deel van de berichten uit alleen tekst. (69.1 procent, zie tabel 5). Het overige gedeelte bestaat uit berichten met daarin alleen een foto, video of embedded link. Geen van de berichten bevat een combinatie. De berichten met alleen tekst zijn vaak gebaseerd op berichten van persbureaus. In afbeelding 6 staan voorbeelden van berichten met alleen tekst of alleen media.

Afbeelding 6. Voorbeeld bericht alleen tekst en alleen media NU.nl (14-11-2015, 1:28 en 1:29 uur)

In 102 van de 110 is er sprake van bronverwijzing in het liveblog. De overige gevallen zijn vaak aankondigingen van persconferenties en in een geval een bericht met

achtergrondinformatie over de wijk Molenbeek, waar op dat moment invallen plaatsvinden (zie afbeelding 7).

43

Tabel 5. Frequentietabel inhoud, bronverwijzing en doel NU.nl

NU.nl- Parijs N=110

Inhoud Alleen tekst Alleen (embedded) foto/video Combinatie 76 33 0 Bronverwijzing Nee Ja 6 102

Doel Duiding Nieuws Overig

31 63 14

Zoals in tabel 5 te zien is, zijn bij NU.nl de meeste berichten gecodeerd als ‘nieuws’. In 57.3 procent van de gevallen wordt er nieuws gemeld. Duiding is daarna het meest voorkomende doel met 28.2 procent. In 12. 7 procent van de gevallen is het bericht bestempeld als ‘overig’.

Tot slot het liveblog van de Telegraaf. Daarin wordt ook het vaakst alleen tekst gebruikt, in 48.4 procent van de gevallen. Daarop gevolgd een combinatie van tekst en embedded materiaal. Dit kom doordat de Telegraaf relatief vaak in het liveblog naar eigen artikelen elders op de site linkt, en een eigen duiding of interpretatie toevoegt aan informatie uit bijvoorbeeld een tweet (zie figuur 2 en afbeelding 8).

Figuur 2. Inhoud liveblogberichten per medium

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Combinatie Alleen (embedded) foto/video Alleen tekst

44

Afbeelding 8. Voorbeeld van een gecombineerd bericht de Telegraaf (13-11-2015, 23.04 uur)

Dan de bronverwijzingen. Bij de Telegraaf wordt in 75.4 procent van de gevallen een bron genoemd. Dit kunnen bijvoorbeeld verslaggevers, persbureaus, kranten, politici, officiële instanties of burgers zijn. In de rest van de gevallen wordt geen bron genoemd. Dit zijn net als bij de liveblogs van NU en NOS vaak berichten van praktische aard, of berichten waarin kort wordt geduid hoe groot het theater Bataclan precies is.

Bij de Telegraaf zijn de meeste berichten in het liveblog nieuwsberichten. In 44.1 procent van de berichten is dat het geval. Daarnaast zijn ook veel berichten overig van aard (23 procent). Dit kom omdat de Telegraaf veel praktische informatie brengt. Een voorbeeld is een bericht waarin wordt vermeld dat taxi’s gratis mensen naar huis rijden. Duiding is in 28.9 procent van de berichten het hoofddoel (zie tabel 6).

45

Tabel 6. Frequentietabel inhoud, bronverwijzing en doel de Telegraaf

De Telegraaf- Parijs N=256

Inhoud Alleen tekst Alleen (embedded) foto/video

Combinatie

124 30 94

Bronverwijzing Nee Ja

53 193

Doel Duiding Nieuws Overig

74 113 59