Nieuwsberichten na de overgang naar het tabloidformaat

4.5.2.1 Kenmerken kop en subkop

De eerste overeenkomst tussen de nieuwsberichten in Trouw (Tabel 24), het NRC (Tabel 37) en het Parool (Tabel 50) is dat geen van de koppen dikgedrukt (Σ = 16, μ = 2,00 ; Σ = 4, μ = 2,00 ; Σ = 8, μ = 2,00) of een blikvanger (Σ = 16, μ = 2,00 ; Σ = 4, μ = 2,00 ; Σ = 8, μ = 2,00) is. Een verschil is dat de koppen in het Parool (Σ = 4, μ = 1,00) en het NRC (Σ = 2, μ = 1,00) informatief zijn en in Trouw niet (Σ = 9, μ = 1,13). In Trouw heeft één nieuwsbericht als kop: “CDA: 'Beterbegroting' PvdA slecht ; prinsjesdag”. Het interessante is dat het nieuwsbericht dat volgt niet alleen over de beterbegroting van de PvdA of over Prinsjesdag gaat. Het Parool heeft de langste koppen (μ = 10,50) en het NRC de kortste (μ = 4,50). Allebei deze gemiddelden zijn echter vertekend want het Parool heeft nieuwsbericht 52 als uitschieter (σ = 8,06) en het NRC bestaat maar uit twee nieuwsberichten. Verder is de Trouw de enige krant die geen subkoppen heeft (Σ = 16, μ = 2,00). Bij het NRC heeft één van de twee berichten een subkop (Σ = 3, μ = 1,50) en het Parool heeft het meeste aantal subkoppen (Σ = 6, μ = 1,50). Het nieuwsbericht in het NRC heeft hierbij een langere subkop (Σ = 11) dan die in het Parool (Σ = 12). Wel geven ze allemaal achtergrond (Σ = 1, μ = 0,50 ; Σ = 2, μ = 0,50) en context (Σ = 1, μ = 0,50 ; Σ = 2, μ = 0,50), maar is het nieuwsbericht in het NRC informatief (Σ = 1, μ = 0,50) en eentje in het Parool niet (Σ = 3, μ = 0,75). 4.5.2.2 Kenmerken subtitel en lead

Het NRC in Tabel 40 is de enige krant die geen leads heeft. De Trouw (Tabel 27) en het Parool (Tabel 53) hebben beide wel leads, hoewel het Parool (Σ = 5, μ = 1,25) er meer heeft dan Trouw (Σ = 14, μ = 1,75). Het Parool heeft drie leads en Trouw twee. Wat bij beide overeenkomst dat de basisuitspraak van het bericht (Σ = 2 ; Σ = 3) en de belangrijkste nieuwsfeiten (Σ = 2 ; Σ = 3) bij beide in de leads staan. Ook bestaan bij zowel de Trouw (Σ = 2 ; Σ = 3) als het Parool de leads uit één alinea. Geen van de leads bestaat uit één zin (Σ = 4 ; Σ = 6).

Daarentegen staat bij Trouw de belangrijkste informatie bij de twee leads vooraan (Σ = 2) terwijl dit bij het Parool bij één lead niet zo is (Σ = 4). Echter staat bij alle leads in beide kranten het waar en wanneer niet bij het werkwoord (Σ = 4 ; Σ = 6) en begint de lead nooit met een plaats- en tijdsaanduiding (Σ = 4 ; Σ = 6).

De gemiddelde lengte van de leads scheelt aanzienlijk. In Trouw (μ = 15,88) zijn ze een stuk korter dan in het Parool (μ = 34,00). Ook valt te zien dat beide kranten uitschieters hebben hierin (σ = 26,60 ; σ = 25,88).

De Trouw (Σ = 16, μ = 2,00) en het Parool (Σ = 8 , μ = 2,00) hebben beide geen subtitels. Eén van de twee nieuwsberichten in het NRC heeft een subtitel. Deze subtitel heeft als functie de tekst op te delen (Σ = 1). Kortom kan tussen de Trouw, het NRC en het Parool geen vergelijking worden gemaakt op basis van subtitels omdat alleen het NRC een nieuwsbericht met subtitel heeft. 4.5.2.3 Kenmerken body Van de drie kranten is het NRC (Tabel 43) de enige krant die de kernzin aan het begin van de body heeft staan (Σ = 2, μ = 1,00). Deze staat het minst vaak aan het begin in het Parool (Σ = 6, μ = 1,50) in Tabel 56. Verder staat de uitwerking van de basisuitspraak bij de Trouw in Tabel 30 (Σ = 8 μ = 1,00) en het NRC (Σ =2, μ = 1,00) in de body. Voor het Parool geldt niet (Σ = 5, μ = 1,25). Dit betreft nieuwsbericht 53 waarin de wat-vraag: “troonrede aanhoren” niet verder wordt uitgewerkt maar het nieuwsbericht ineens over hoedjes begint en interviewen met verscheidene vrouwelijke ministers. Dit verklaart ook waarom in het Parool soms nieuwe informatie wordt gegeven in de body (Σ = 6, μ = 1,50). Een overeenkomst is dat alle body’s in de Trouw (Σ = 8, μ = 1,00), het NRC (Σ = 2, μ = 1,00) en het Parool (Σ = 4, μ =1,00) achtergrondinformatie geven. Een verschil is dat het hoe en waarom het minst vaak in de body van het Parool staan (Σ = 7, μ = 1,75) en het vaakst in de Trouw (Σ = 9, μ = 1,13). Ook is in de Trouw de eerste paragraaf altijd de essentie van de body (Σ = 8, μ = 1,00) net zoals in het NRC (Σ = 2, μ = 1,00) terwijl dit in het Parool niet zo is (Σ = 6, μ = 1,50). 4.5.2.4 Kenmerken gehele nieuwsbericht

Uit Tabel 46 blijkt dat een nieuwsbericht in het NRC in de helft van de gevallen geen piramidestructuur bezit (Σ = 3, μ = 1,50). Dit beeld is echter vertekend omdat het maar om twee nieuwsberichten gaat. Realistischer is de uitkomst van de Trouw in Tabel 33 (Σ = 9, μ = 1,13) en het Parool in Tabel 59 (Σ = 5, μ = 1,25) waar in de meeste gevallen wel een piramidestructuur aanwezig is. Verder wordt de centrale vraag het minst vaak beantwoord in het Parool (Σ = 5, μ = 1,25) alsmede het onderwerp (Σ = 6, μ = 1,50).

De enige W-vraag die in alle nieuwsberichten is beantwoord is de wat-vraag (Σ = 15 ; Σ = 2 ; Σ = 4). Het NRC heeft alle vijf W- en H-vragen beantwoord op de waar-vraag na. Deze is in geen van de twee nieuwsberichten te vinden (Σ = 4, μ = 2,00). Ook het Parool beantwoord veel W-vragen. De wie- (Σ = 4, μ = 1,00), wat- (Σ = 4, μ = 2,00) en wanneer-vraag (Σ = 4, μ = 1,00) zijn altijd beantwoord alsmede de hoe-vraag (Σ = 4, μ = 1,00). Het minst aantal W- en H-vragen is beantwoord in Trouw. Allen de wie- (Σ = 8, μ = 1,00), wat- (Σ = 8, μ = 1,00) en waarom-vraag (Σ = 8, μ = 1,00) zijn hier beantwoord. De waar-vraag is het minst vaak beantwoord in het NRC (Σ = 4, μ = 2,00) gevolgd door Trouw (Σ = 15, μ = 1,88). Deze vraag komt dus weinig voor in de nieuwsberichten.

Het Parool (μ = 3,75) heeft meer bronnen dan Trouw (μ = 1,75) en het NRC (μ = 1,00). Het gemiddelde is waarschijnlijk zo hoog in het Parool omdat één nieuwsbericht veel bronnen heeft (σ = 4,35). Eén nieuwsbericht heeft daar namelijk tien bronnen.

Het NRC heeft veruit gemiddeld het meeste aantal woorden (μ = 461,50) en regels (μ = 33,00). Daarentegen heeft de Trouw het meeste aantal alinea’s (μ = 6,88) op de voet gevolgd door het Parool (μ = 6,50). Bij deze beide kranten is er dus veel witruimte te vinden.

Geen van de nieuwsberichten in de Trouw, het NRC en het Parool maken gebruik van lange zinnen (Σ = 0 ; Σ = 0 ; Σ = 0), omslachtige zinnen (Σ = 0 ; Σ = 0 ; Σ = 0) of dubbele negaties (Σ = 0 ; Σ = 0 ; Σ = 0). De lijdende vorm komt het vaakst voor in het Parool (μ = 2,00) gevolgd door Trouw (μ = 1,75). Tangconstructies zijn het vaakst aanwezig bij Trouw (N = 7), met als uitschieter (σ = 1,36) nieuwsbericht 19 waarin drie keer een tangconstructie voorkomt. De lijdende vorm is het vaakst te vinden in het Parool (μ = 2,00) en het minst vaak in het NRC (μ = 1,00). Tot slot bezigt het Parool het minst vaak de verleden tijd (μ = 4,75) per nieuwsbericht terwijl de Trouw (μ = 7,75) en het NRC (μ = 7,59) dit iets vaker doen. Echter de tegenwoordige tijd wordt het vaaks gebruikt in het Parool (μ = 28,00) en het minst vaak in Trouw (μ = 22,00). Bij het aantal tegenwoordige tijden in het Parool zit ergens een grote uitschieter (σ = 15,03) net als in het NRC (μ = 26,00, σ = 15,56).