Zo zaten op een avond professor Stafford en z'n jonge reisgenoot John. weer bij hun vriend te Tokio. Op tafel lag de foto van de steen.
"Ziehier de vertaling van die oude schrifttekens.... sprak Dr. Wang. een papier overreikend.
:De Amerikanen bogen zich over het document en lazen in gespannen aandacht. dat er in oeroude tijden een schat ver-borgen was geweest in de bovenste stoepa der Boroboedoer.
Deze werd later overgebracht naar de hooglanden ten Noor-den van de Himalaya, waar hij onder strenge bewaking van monniken kwam.
"Ik bewonder U". sprak John.
De Japanner glimlachte even. nauw.merkbaar.
"Ja, 't is mij vrijwel gelukt 'n goed geheel samen te stellen.
Alleen dit gedeelte bij die beschadiging kon ik niet ont-cijferen."
Professor Stafford staarde op de foto.
"Als 't schrift modern-Engels was, zouden diè tekens nog niet te lezen zijn."
"De hoofdzaak is in elk geval bekend. Ik vind het buiten.
gewoon belangrijk en zou niets liever willen. dan die schat van de Boroboedoer op te sporen."
"Dan zult U naar de binnenlanden van Tibet moeten", sprak professor Stafford.
"Juist."
J . '"
" UISt.
.. Natuurlijk is het uw ontdekking, maar als U er geen be-zwaar tegen hebt?"
"Ja, kijk maar 'ns'" . . . .
"Neen. maar dat is heel eenvoudig! U heeft zeer waar··
schijnlijk iets heel bijzonders gevonden. Ik denk, dat Dr.
Wang de steen ontcijferd heeft. Hij spreekt van ..zeer belang-rijke ontdekking". Als 't niet iets merkwaardigs was. zou hij ons toch de reis en onze studie niet laten onderbreken. We worden zo maar even per eerste boot in Tokio verwacht! Dat geeft veel te denken!"
"Wat een jeugdenthousiasme". lachte de professor. "Maar dat gaat zo maar niet, jongeman. We hebben al zoveel geld verknoeid met al dat trekken geheel tegen onze verwachting in, We moeten op de kleintjes gaan passen en bovendien we weten niet, waar we nog voor komen te staan."
John werd enigszins geprikkeld door het geval.
"Ja maar. m'n beste professor, wie weet. wat U ontdekt heeft! Het kan U toch niet helemaal onverschillig laten, als uw vriend Dr. Wang vraagt per eerste boot over te komen.
Het moet vast een zaak zijn van buitengewoon gewicht. Kunt U hem wellicht nadere toelichting vragen?"
Binnen een paar uur had een twee.ie telegram hen bereikt.
Een antwoord op de vraag van Dr. Stafford.
..Kan niet nader zeggen. Uw overkomst noodzakelijk."
Dr. Tsji Loeng Wang.
's Avonds zaten de beide heren in een trein. die naar de dichstbijzijnde haven stoomde van waaruit de volgende mor·
gen een boot van de Java-China-Japan.lijn vertrok.
,,0 niet in 't minst, ik zou zelfs bereid zijn, met U mee te gaan, maar 't is immers onmogelijk'"
"Ik weet, dat het zeer moeilijk is, in deze tijd dat land te bereiken."
"Dat niet alleen; die Lama's laten ons eenvoudig niet toe in hun gebied en zeker niet in hun klooster, om nog maar te
zwijgen, over uw plan, om de schat op te sporen."
"En toch, sinds de ontdekking, laat dat idee me niet meer los."
"Dat begrijp ik en het zou mij misschien nog meer waard zijn, dan U. Ik vermoed, dat de schat niet alleen uit edel-gesteenten bestaat, maar evenzeer uit oude manuscripten, die wellicht het probleem, waar wij mee bezig zijn, nader tot op-lossing zouden kunnen brengen. U weet, dat heel onze studie in de Indische landen er op gericht is, gegevens te verzamelen, om 't bewijs te leveren voor de ligging van de plaats, waar onze stamouders leefden, 't paradijs."
John staarde steeds voor zich uit, blijkbaar in diep naden-ken verzonnaden-ken. Ook hem had het denkbeeld aangegrepenl Zou er geen enkel middel zijn?
,,'t Is slechts een vermoeden van me, dat die documenten er zouden zijn", besloot de professor, "wie weet" . . . .
"Mij dunkt", begon de Japanner weer, "de heren durven een lange vliegtocht toch wel aan. We vliegen van hieruit over China en dalen dicht bij ons doel."
"Maar dán komt het pas, vriend. Die Tibetanen laten ons in geen geval toe en de kans is zelfs zeer groot, dat we als slachtoffers in hun handen vallen."
"Als U werkelijk bereid is, mee te gaan, heb ik een middel", riep John opeens.
Verrast keek het tweetal John aan.
"Luister, U hebt een vriend, die een toestel uitvond, om in de derde demensie te projecteren, niet waar?"
..Zeker, bij zijn laatste demonstratie heeft hij uit aardig-heid mensenbeelden vertoond en men zou zweren, de gestal-ten in levende lijve te zien. Zijn uitvinding is niet als zodanig bedoeld; 't was slechts een proeve van de mogelijkheden."
.. Prachtig! En die ene mogelijkheid kan ons nu juist van dienst zijn. Ik bedoel 't zó: wij draaien in de nabijheid van 't Lamaklooster 'n film, waarin de overleden Dalai-Lama als 't ware in leven verschijnt."
,:n Soort re-incarnatie met behulp van dat toestel dus", lachte Tsji Loeng Wang.
,:t Doel is", ging John voort, "die monniken te doen gelo-ven. dat hun opperhoofd niet gestorven is, maar tijdelijk ver-dwenen of iets dergelijks. Dat zal verwarring geven, op-schudding! We moeten hen zóver zien te krijgen, dat ze hem komen vereren of aanbidden. Wanneer 't dan lukt, dat ze daartoe hun klooster verlaten, is de weg veilig. Wij sluipen hun geheime vertrekken binnen en moeten dan "de schat"
trachten te vinden . . . .
U begrijpt, 't is slechts een plan, dat ik in grote trekken voor mij heb. Hoe alles precies moet gaan, dienen we nog nader onder 't oog te zien en 't zal ook veel va~ de omstan-digheden afhangen."
"Natuurlijk. We kunnen niet weten, hoe alles uitloopt, maar nu is het aan mij, om U te bewonderen", vond Dr. Wang. ,,'t Is knap gevondenI"
"We moeten natuurlijk wagen ... ."
..Afgesproken, we willen wagen", sprak Dr.Stafford.
"Daar ben ik blij om, ik zal morgen ons plan mededelen aan m'n vriend, Buzan Kimura", zei Dr. Wang.
Toen enige ogenblikken daarna de natuurkundig-ingenieur Buzan het kralengordijn opzij schoof en 't vertrek binnentrad.
was men spoedig weer druk bezig, om het plan verder uit te werken.
Het bleek in de volgende dagen. dat de student werkelijk de nodige eigenschappen bezat, om als filmartist op te treden.
Na gegrimeerd te zijn, imiteerde hij op natuurlijke wijze de ceremoniële gebaren van den Dalaï-Lama en bijna mees-terlijk poseerde hij als 'n biddende-en-gunsten-verlenende Boeddha.
Deze en nog enkele scènes zouden goede diensten ver-richten als film-materiaal in 't land der Lama's!
Op een avond werd binnenshuis voor 't eerst proefgedraaid.
Hier en daar werd een coupure aangebracht, dan weer een reeks beelden ingelast, zodat een enigszins sluitend geheel ontstond.
Natuurlijk kon niemand beter het toestel bedienen. dan Ir. Buzan. Gelukkig dus. dat ook hij bereid was, mede te gaan.
Daardoor was men er zo goed als zeker van. dat hUil ver-toning niet mislukken zou.
Intussen was het Dr. Wang gelukt. een vliegtuig te be-machtigen, doch, helaas, was er geen piloot te krijgen.
Alle piloten waren n.l. in dienstverband verklaard bij de regering en wegens de gespannen verhouding tussen China en Japan wilde de minister van Oorlog geen verlof geven, om voor particulieren te vliegen.
"Nu", zei John. "dan kruip ik in de cockpit. 't Is niet de eerste maal. dat ik zal vliegen. In Amerika heb ik die sport meermalen beoefend."
"Dat is waar", sprak Dr. Stafford, "en we kunnen ons best toevertrouwen aan den zoon van Ir. Vandenbergh:' De laatst-gestorvene
Dalaï-Lama.
Het drietal was nu zo vervuld van de nieuwe plannen, dat men nog geruime tijd bezig bleef, om de uitvoering verder te bespreken.
Allereerst moest de reis-route vastgesteld worden.
Er viel natuurlijk niet aan te denken, de geweldige afstand Tokio-Lhasa per vliegtuig af te leggen. Daarom werd be-sloten per stoomschip naar de Engelse bezitting Hong-kong te reizen.
Vandaaruit kon men het smalste gedeelte van China over-vliegen, om over Junan, Tibet te bereiken.
Alvorens de boot vertrok.
moest echter alles voor hun ver-dere tocht in orde zijn.
Er diende dus 'n film gemaakt te worden, waarin de figuur van de laatst-gestorven Dalaï-Lama vertoond werd. Gelukkig beston-den er goede foto's van beston-den man.
Aan de hand daarvan zou men iemand moeten zoeken, die er op leek en dus voor Dalaï-Lama kon spelen.
Eerder dan men verwachtte, was Tsji Loeng Wang er in ge-slaagd een geschikt persoon te vinden. Toen hij de volgende dag terugkwam van de universiteit.
had hij een student bij zich, die
een merkwaardige gelijkenis vertoonde met den Dalaï-Lama.
Na de kennismaking vertelde Dr. Wang, dat hij ..de nieu-we filmster" in de collegezaal ontdekt had.
zette toen de motor af. om een glijvlucht te proberen. Ook die manoeuvre verliep naar wens.
W eer schakelde hij in en keerde daarop terug naar het N.-Oosten. Als een veertje kwam het toestel neer op het vliegveld.
..Schitterend". riepen de Japanners. toen John de cockpit verliet...We kunnen geen betere piloot wensen."
Er weId nu order gegeven, het vliegtuig naar de haven van Y okohama te vervoeren en het vervolgens aan boord te brengen van de boot. waarmee men zou vertrekken.
Er waren nog maar een paar dagen over om de laatste toe-bereidselen te maken.
's Morgens vroeg, juist toen de zon het licht van een nieuwe dag over het watervlak van de haven wierp. verliet het gezelschap Japan, om de grote reis te beginnen.
De dagen voor het vertrek brachten nog heel wat drukte mee. Vooral de projectietoestellen moesten zorgvuldig inge-pakt worden voor de reis. zodat ze in geen geval beschadigen.
konden.
Maar men had ook te zorgen voor het nodige proviand.
Immers, het was zeker, dat men enige tijd in de buurt van Lhasa zou moeten kamperen.
Toen eindelijk alles in gereedheid was. werd een proef-vlucht gemaakt. Nadat professor Stafford en de Japanse vrienden plaats genomen hadden in de cabine, sloeg John de motor aan.
Hij keek nog even om, door 't raampje van de cockpit. om zich te overtuigen. dat alles achter hem in orde was.
..All right" riep men hem toe.
Snel taxide het vliegtuig over 't grasveld, om daarna los te komen en zich te verheffen.
In schuine richting ging het steeds hoger. Op onseveer 400 m. bracht John het toestel horizontaal. Hij zette koers naar het Z.-Westen. Zo bleef men boven het heuvelland.
dat een rijke afwisseling van landscha?pen bood.
In de verte krulde wazig de rookpluim van de heilige Foesjijama, wiens top met eeuwige sneeuw bedekt is.
De Japanners. die nog nooit een vliegtocht gemaakt had-den, waren vol bewondering over hun mooie land. zoals het zich van uit de lucht vertoonde.
John echter had alle aandacht bij z'n werk. De motor .liep regelmatig en het toestel gehoorzaamde aan alle handgrepen.
die hij uitvoerde.
..Nu", dacht hij bij zich zelf...ik durf het wel te wagen met deze machine."
Hij liet het toestel nog een paar honderd meter stijgen en
nieuwe krachten verzamelen voor de volgende dag, die veel van hem zou vergen.
Maar men wilde ook weer niet te veel tijd verliezen; er moest gewerkt worden.
Nog voor dan ook het morgenlicht de korte strijd weer aanbond met de bleke nacht, was 't gezelschap op weg naar het toestel. dat in goede staat werd aangetroffen.
Alles werd ten overvloede nog eens geïnspecteerd.
Benzine, olie, proviand, kooktoestel. zuurstofapparaat, projectielantaarn, tentzeil. pistolen, 'n jachtgeweer. 't Was een heel vrachtje, doch men kon er niets van missen.
"Klaar?" riep John.
"Ja, alles in orde", was het antwoord.
Daar ronkte de motor.
Als een vroege vogel, zilverblinkend in de ochtendzon, steeg de machine op.
Hongkong lag reeds achter hen, een korte tijd vloog men over 't water. dat donker onder hen lag, dan weer over een eiland, waarvan de bergtoppen reeds gloeiden in 't nieuwe licht en toen bevond men zich boven de bijna 40 km. brede Kanton-stroom.
Daar doemden de eilanden van de Archipel voor de Chinese kust op. 'n Kleine vissersvloot voer uit om z'n geluk in de wateren te beproeven.
"We zijn hier al boven China", merkte Dr. Stafford op.
,,'t Gaat goed", meende Buzan.
John hield een weinig N.W. en bracht zó 't toestel boven Si-kiang.
"Dat was een veilige wegwijzer", dacht hij bij zichzelf. Hij zou zo lang mogelijk de rivier volgen, die ogenschijnlijk tame-lijk snel zeewaarts stuwde.
VERONGELUKT
Hongkong, het eilandje waarop de Engelse havenplaats Victoria ligt is klein, maar belangrijk.
't Beheerst volkomen de Kanton-stroom, waaraan de Chinese stad Kanton gelegen is.
Daardoor is het gehele stroomgebied van Si-kiang. de voor-naamste rivier in Zuid-China. in haar macht.
Dit is niet aHeen van belang voor de handel. doch even-zeer uit 'n oogpunt van strategie.
't Is een prachtbasis, om van daaruit zo nodig de Zuid-Chinese kust te blokkeren.
En voor onze reizigers, die nu een week aan boord geweest waren, zou Hongkong het uitgangspunt worden voor hun vliegtocht.
Nadat zij het schip verlaten hadden, hielden John en Buzan toezicht bij 't ontschepen van 't vliegtuig, terwijl pro-fessor Stafford en zijn vriend Wang naar de havenpolitie gingen.
Na een half uur waren zij alweer terug. Zij hadden toe-stemming gekregen, om op een vlak terrein in het Z.W. van Victoria te starten.
Met behulp van enige koelies, werd het toestel daarheen gebracht en opgesteld onder politiebewaking. Zo stond het ook veilig gedurende de nacht.
De dag was inmiddels toch te ver verstreken, om nog te vertrekken.
Trouwens. een halve dag rust zou hun goed doen. De zee-reis had hen enigszins vermoeid en vooral John moest weer
Het is niet te verwonderen, dat velen zich terugtrokken in onherbergzame streken, om hun bestaan te vinden in banditisme. Dan kennen zij alleen maar vijanden van hun land en hun cultuur. van hun godsdienst en van hun leven.
Met hun vertrapte ziel en hun zieke geest, vormen zij een voedingsbodem voor 't communisme. dat alles vernietigt.
Dan trekken scharen van vrijbuiters, rovend en moordend door het land. die. onder aanvoering van hun opperhoofden, wrede aanslagen plegen op steden of dorpen, treinen en missieposten; alles, wat zij kunnen gebruiken, meevoerend naar hun kampen.
Zo uit de' lucht gezien Was 't land mooi en onze vrienden zaten veilig in het vliegtuig, dat die dag een geweldige af-stand aflegde.
Maar John had geen gemakkelijke taak. Urenlang zat hij nu reeds op de stuurstoel. want niemand kon hem aflossen.
Hij kon nauwelijks tijd vinden, een glas melk. waarin ge-klutste eieren en suiker, leeg te drinken.
Doch zijn arbeid werd goed beloond. Tegen de middag bereikte men het heuvelland en toen de zon de wazige kruis-schaduw van hun vliegtuig vlak onder hen neerwierp op 't watervlak, bereikten zij de eerste grote bergrug, waar de rivier bruisend doorheen brak.
John achtte het nu veiliger hoger te gaan vliegen. Want ofschoon het weer goed bleef, was 't toch gevaarlijk tussen de bergen. waar plotseling een valwind 't toestel kon neer-drukken, zodat men te pletter kon slaan tegen de rotsblokken.
Nu ging alles goed. Men vorderde in enkele uren tijds, honderden kilometers. Maar ook de dag liep ten einde.
Reeds daalde de zon naar het Westen en John begreep, dat Hier in 't laagland, strekten zich aan beide rivierzijden
grote vruchtbare vlakten uit, die door de Chinez~n sinds eeuwen in cultuur gebracht waren, De Chinees. landbouwer bij uitnemendheid, heeft z'n bedrijf zó geperfectioneerd, dat geen hoekje grond ongebruikt blijft. Terwijl de rijst staat te rijpen in de zonneschijn. wordt op de kweekbedden de nieuwe bibit verzorgd. die. als de plantjes groot genoeg geworden zijn, stuk voor stuk uitgezet worden op de velden, Hierbij krijgt elk jong plantje afzonderlijk een kluitje mest. Zo gaan noch aarde, noch mest nutteloos verloren, De landman werkt urenlang in de brandende zon, om te kunnen voorzien in de grote behoefte van het millioenen-volk, dat ondanks z'n geweldige werkkracht. dikwijls armoe lijdt en bijna jaarlijks geteisterd wordt door hongersnood,
Geweldig is de ramp, als de rivier buiten haar oevers treedt en hele streken overstroomt; duizenden vinden dan de ver-drinkingsdood en de oogst wordt vernield,
Door armoe en ontbering gedwongen verlaten millioenen hun vaderland. om voor harde arbeid en weinig loon, in de grote wereld een bestaan te vinden. als koelies op de plan-tages, als arbeiders in de tin- of kolenmijnen. als stokers op de schepen of als bedelaars in de grote steden.
In de zogenaamde Chinezenwijken hokken zij dan samen.
zielige figuren. stil en teruggetrokken. koude en hitte trot.
serend, met een groot heimwee in hun ogen en daarachter een sterke hoop. om eens terug te kunnen, naar hun geboorte-grond. en het graf van hun voorvaderen te verzorgen.
Terwijl armoe en ontbering hun deel is in de wereld, rekt zich in hun vaderland de ongelijke kamp, om hun grond met primitieve middelen te verdedigen tegen de aanvallen van de uiterst geoutilleerde vijandelijke legers.
,:t Is veel", mompelde hij en was innerlijk blij, toen hij even daarna een weinig dalen kon,
Het terrein glooide nu geleidelijk naar het rivierdal. dat op grote afstand dwars voor hem lag,
Toen de mannen achterin 't water zagen blinken, was het vertrouwen in hun piloot meteen weer hersteld,
Zij bleven dan ook kalm afwachten nu John nog ééns de-zelde manoeuvre uitvoerde en dwars over de rivier vloog, om een nieuwe bergkam over te klimmen. En zij hadden gelijk.
want terwijl het vliegtuig weer daalde aan de andere kant van de bergketen, zagen zij voor zich 't rimpelende vlak van een reusachtig bergmeer, dat spiegelde in de avondzon.
John speurde,
Met een wijde boog vloog hij nu langs de oever van het meer en even daarna zette hij het toestel op een vlak gedeelte aan de rand van het water,
Professor Stafford opende het portier en stapte uit, ge-volgd door de Japanners.
"Waar blijft John?"
"Professor Stafford keek in de cockpit,
Bleek, met gesloten ogen rustte John voorover in z'n stuur-stoel.
..Help eens even, mannen", riep professor Stafford, terwijl hij weer terug klom in de cabine,
"Hallo John, kom er uit,"
John opende de ogen,
"Ik ben moe, te moe . , . :' ..Vooruit kereL"
Ondersteund door z'n vrienden verliet John het toestel en even daarna zat hij in de koele avondlucht aan het meer.
Een frisse wind speelde langs z'n verhit voorhoofd en 't hij alles uit de machine diende te halen, om voor 't vallen van
de avond, Junan te bereiken,
Ofschoon de drie mannen achter hem niet helpen konden, leefden zij voortdurend elke beweging van John mee en zij letten nauwkeurig op de streek, waarover ze vlogen,
Zij wezen elkaar, hoe de rivier zuidwaarts boog en ze ver·
Zij wezen elkaar, hoe de rivier zuidwaarts boog en ze ver·