• No results found

voorstelregelgeving 4.1 Inleiding

5.4 Mogelijke oplossing(en)

Met de recente uitspraken van het Duitse Ministerie van Financiën is een voorzetje gedaan voor het vinden van een mogelijke oplossing ten aanzien van de btw-behandeling van bitcoins.

In Europa zijn alle landen het erover eens dat de bitcoin geen wettig betaalmiddel is. De btw-gevolgen hiervan zijn significant, omdat de toepassing van de btw-vrijstellingen met betrekking tot het betaalverkeer als eis hebben dat er sprake moet zijn van een wettig betaalmiddel. Duitsland probeert dit probleem op te lossen door de bitcoin te kwalificeren als een (schuld)vordering. Door de handeling van het betalen met een bitcoin te kwalificeren als een dienst die vervolgens valt onder een financiële vrijstelling wordt bereikt dat er geen btw drukt op de betaling met bitcoins.

Volgens de Nederlandse minister van financiën van is de bitcoin geen financieel product in de zin van de Wft. Een mogelijke oplossing voor het probleem dat de bitcoin niet is gedefinieerd in de Wft is het gebruik maken van een algemene maatregel van bestuur om de bitcoin alsnog te definiëren of om bredere uitleg te geven aan de huidige financiële producten zodat een bitcoin daar wel onder kan vallen.

De oplossing die mijns inziens het meest wenselijk en juridisch juist is, is een

wetswijziging (of voorlopige goedkeuring) waardoor expliciet komt vast te staan dat de betaling met een bitcoin is vrijgesteld van btw en dat ook het valideren van transacties door een bitcoin-delver onder de vrijstelling van art. 11, eerste lid, onderdeel j, onder 2 Wet OB valt.

81

5.5 Eindconclusie

De bitcoin is een ongrijpbaar fenomeen voor autoriteiten. De opkomst van het internet, het delen van vrije informatie en het verlies in vertrouwen in banken en overheden heeft ertoe geleid dat er een zelf bedachte digitale valuta is ontwikkeld.

Nu de bitcoin steeds populairder is geworden en ook door grote ondernemingen wordt gebruikt, komen er steeds meer vragen over de toepassing van de (belasting)wetten op dit nieuwe fenomeen. Zowel in het strafrecht, civiel recht als belastingrecht zijn er veel onduidelijkheden met betrekking tot de bitcoin.

In deze scriptie is ingegaan op de btw-kwalificatie van bitcoins. Er is een onderscheid te maken tussen de bitcoin-delver en de bitcoin-gebruiker. De bitcoin-gebruiker maakt gebruik van de bitcoin om daarmee betalingen te verrichten, en de bitcoin-delver houdt zich bezig met het vinden van de bitcoin.

Met betrekking tot de bitcoin-delver is er ten eerste gekeken naar de aanwezigheid van een economische activiteit. De door de bitcoin-delver verrichte handeling van het berekenen, heeft tot gevolg dat er mogelijk bitcoins worden gevonden en dat transacties worden gevalideerd. Als ze afzonderlijk zouden zijn verricht, is het vinden van bitcoins geen economisch activiteit, omdat er geen bedongen vergoeding tegenover de prestatie staat, en is het valideren van transacties wel een economische activiteit. Ik ben van mening dat de bitcoin-delver met zijn berekeningen één prestatie verricht, nl. het valideren van transacties. Het delven van de bitcoin deelt het fiscale lot van de hoofdprestatie. Hieruit volgt dat de bitcoin-delver economische activiteiten verricht. Ten tweede is het van belang, voor zowel de bitcoin-delver als de bitcoin-gebruiker, om het belastbaar feit te kwalificeren.

Het betalen met een bitcoin is geen levering van een goed omdat er geen overdracht of overgang van macht om als een eigenaar over een lichamelijke zaak te beschikken plaatsvindt. In beginsel volgt uit artikel 4 van de Wet OB dat alle prestaties, niet zijnde levering van goederen, een dienst zijn. Deze dienst moet naar mijn mening zijn

vrijgesteld van omzetbelasting omdat de bitcoin een betaalmiddel is en niet wordt verbruikt door de eindverbruiker.

Deze dienst zou naar mijn mening nu al vrijgesteld kunnen zijn als handeling

betreffende betalingen, overmakingen en schuldvorderingen ingevolge art. 11, eerste lid, onderdeel j, onder 2°, Wet OB. Duidelijkheid hierover zou gewenst zijn,

bijvoorbeeld door een resolutie of een wetswijziging.

Vooralsnog is het voor de ondernemer die gebruik maakt van bitcoins, de kat uit de boom kijken met betrekking tot de behandeling van bitcoins voor de omzetbelasting. Dit is jammer, aangezien de opkomst en populariteit van de bitcoin gebaat zou zijn bij heldere regel- en wetgeving.

82

6 Literatuurlijst

Boeken

- D.B. Bijl, M.E. van Hilten en D.G. van Vliet, Europese BTW en Nederlandse omzetbelasting, Deventer: Kluwer 2001

- A. H. Bomer, De doorwerking van algemene rechtsbeginselen in de btw, Kluwer Deventer 2012.

- A.J. van Doesum, Contractuele samenwerkingsverbanden in de btw, Deventer: Kluwer 2009.

- C.M. Ettema, J.P. Hulsof en G.J. van Slooten, Wegwijs in de btw, Den Haag: Sdu uitgevers 2011.

- M.E. Van Hilten, Bancaire en financiële prestaties in de Europese BTW, Deventer: Kluwer 1992

- M.E. van Hilten en H.W.M. van Kesteren, Omzetbelasting, Deventer: Kluwer 2005.

- G.J. van Norden, Het concern in de btw, Deventer: Kluwer 2007.

- J. Reugebrink en M.E. van Hilten, Omzetbelasting, Deventer: Kluwer 1997. - B. Terra & J. Kajus, A guide to the European VAT Directives, IBDF 2006. - C.P. Tuk, Wet op de Omzetbelasting 1968, Deventer: Kluwer 1970.

Dissertaties

- R.F.W. van Brederode, De bijzondere positie van de landbouw in de omzetbelasting (diss. Rotterdam), Deventer: Kluwer 1993.

- A.H.R.M. Denie, De overheid in de omzetbelasting (diss. Leiden), Deventer: Kluwer 1987.

- C.L. van Lindonk, De onderneming en haar fiscale verschijningsvormen, een vergelijkend onderzoek naar het ondernemerschap in de inkomstenbelasting, de vennootschapsbelasting en de omzetbelasting (diss. Leiden), Arnhem: Gouda Quint 1990.

- J.J.P. Swinkels, De belastingplichtige in de Europese BTW (diss. Amsterdam UvA), Amsterdam: Centrale Drukkerij Universiteit van Amsterdam 2000.

Verzamelbundels

- W.A.P. Nieuwenhuizen, BTW-Jurisprudentie van het Hof van Justitie 2012/2013, Deventer: Kluwer 2012

Jurisprudentie

Hof van Justitie van de Europese Geemeenschappen/Europese Unie

- HvJ EG 19 oktober 1977, nr. C-117/76 en nr. 16/77 (Ruckdeschel). - HvJ EG 5 februari 1981, nr. C-154/80 (Coöperatieve

Aardappelenbewaarplaats).

- HvJ EG 29 januari 1982, nr. C-8/81 (Becker).

- HvJ EG 1 april 1982, nr. C-89/81 (Hong Kong Trade Development Council). - HvJ EG 14 februari 1985, nr. C-258/83.

83 - HvJ EG 26 maart 1987, nr. C-235/85 (Commissie/Nederland).

- HvJ EG 8 maart 1988, nr. C-102/86 (Apple and Pear Development Council). - HvJ EG 15 juni 1989, nr. C-348/87 (Stichting Uitvoering Financiële Acties). - HvJ EG 8 februari 1990, nr. C-320/88.

- HvJ EG 20 juni 1991, nr. C-60/90 (Polysar).

- HvJ EG 27 oktober 1993, nr. C-281/91 (Muys en De Winter). - HvJ EG 3 maart 1994, nr. C-16/93.

- HvJ EG 29 februari 1996, nr. C-215/94 (J. Mohr).

- HvJ EG 20 juni 1996, nr. C-155/94 (Welcome Trust Ltd.). - HvJ EG 24 oktober 1996, nr. C-317/94 (Elida Gibbs Ltd.). - HvJ EG 6 februari 1997, nr. C-80/95 (Harnas & Helm). - HvJ EG 5 juni 1997, nr. C-2/95 (SDC).

- HvJ EG 18 december 1997, nr. C-384/95 (Landboden-Agrafdiensten GmbH). - HvJ EG 25 juni 1997, nr. C-45/95 (Careda Sa).

- HvJ EG 14 juli 1998, nr. C-172/96

- HvJ EG 25 februari 1999, zaak C-349/96 (CPP)

- HvJ EG 27 februari 2002, nr. C-302/00 (Commissie/Frankrijk).

- HvJ EG 21 maart 2002, nr. C-174/00 (Kennemer Golf & Country Club). - HvJ EG 16 januari 2003, nr. C-315/00 (Maierhof).

- HvJ EG 26 juni 2003, nr. C-305/01 (MKG Kraftfahrzeuge Factoring GmbH). - HvJ EG 29 april 2004, nr. C-77/01 (EDM).

- HvJ EG 14 juli 2005, nr. C-434/03.

- HvJ EG 12 januari 2006, nr. C-354/03 (Optigen). - HvJ EG 12 januari 2006, nr. C-355/03 (Fulcrum). - HvJ EG 12 januari 2006, nr. C-484/03 (Bond House). - HvJ EG 27 april 2006, nr. C-443/04 en nr. C-444/04. - HvJ EG 21 juni 2007, nr. C-453/05 (Volker Ludwig). - HvJ EG 3 april 2008, nr. C-124/07 (J.C.M. Beheer BV). - HvJ EG 10 april 2008, nr. C-309/06

- HvJ EG 10 juli 2008, nr.484/06 (FE Koninklijke Ahold NV). - HvJ EG 23 april 2009, nr. C-460/07 (Sandra Puffer).

- HvJ EG 29 oktober 2009, nr. C-174/08 (NCC). - HvJ EG 29 juli 2010, nr. C-40/09 (Astra Zeneca). - HvJ EU 28 juli 2011, nr. C-350/10 (SWIFT) Hoge Raad - HR 6 oktober 1982, BNB 1982/312 - HR 24 juli 2001, LJN AB2790 - HR 31 januari 2012, NJ 2012, 536 Hof Amsterdam

- Hof Amsterdam 15 januari 1985, BNB 1986/329

Artikelen

- Brief van 10 oktober 1997, nr. WV97/698, V-N 1997, p. 3927 - G.C. Bulk, 'E-Commerce', BtwBrief 1999, nr. 2, p. 15

84 - Fiscale Encyclopedie De Vakstudie Omzetbelasting, Aantekening 7.7.1 (lid 1)

In het economisch verkeer in het kader van de onderneming bij: Wet op de omzetbelasting 1968, Artikel 7.

- Fiscale Encyclopedie De Vakstudie Omzetbelasting, Aantekening 37.1.3 Uitzondering op vrijstelling niet strikt uitleggen bij: Wet op de omzetbelasting 1968, Artikel 11

- Fiscale Encyclopedie De Vakstudie Omzetbelasting, Aantekening 1.1 Inleiding bij: Wet op de omzetbelasting 1968, Artikel 11

- M.E. van Hilten, ‘Vrijstellingen: hoe eng is strikt’, WFR 2009/1328

- M.L.D.P. Houtzager, ‘Belastingvrije zones en BTW’, BTW-bulletin 1997, nr. 6, p.1

- Stcrt. 2008, 243. Besluit van 1 december 2008, nr. CPP2008/520M - Vakstudie Omzetbelasting, art. 2a Wet OB 1968, aant. 9.1

- Vakstudie Omzetbelasting, art. 4 Wet OB 1968, aant. 1.1 - Vakstudie Omzetbelasting, art. 11 Wet OB 1968, aant. 1.2.1 - Vakstudie Omzetbelasting, art. 11 Wet OB 1968, aant. 1.4 - Vakstudie Omzetbelasting, art. 11 Wet OB 1968, aant. 2.1 - Vakstudie Omzetbelasting, art. 11 Wet OB 1968, aant. 3.1.4 - Vakstudie Omzetbelasting, art. 11 Wet OB 1968, aant. 3.2 en 3.3

- V-N 1997/2606, 15: OMZETBELASTING Vrijstelling. Handelingen met betrekking tot overmakingen en aandelen e.d.

- R.A. Wolf, ‘Vouchers; een btw-fenomeen an sich’, NTFRB 2012-28

Besluiten

- Besluit staatssecretaris van 19 juli 1995, nr. VB94/2220

Rapporten

- Berson, Susan A, "Some basic rules for using ‘bitcoin’ as virtual money", American Bar Association: 2013.

- Virtual Currency Schemes, European Central Bank, Oktober 2012.

Rechtshandelingen van de Europese Unie

- Bijlage II richtlijn 2006/112/EG van de Raad van 28 november 2006

betreffende het gemeenschappelijk stelsel van belasting over de toegevoegde waarde.

- Bijlage Verordening (EG) nr. 1777/2005 van de Raad van 17 oktober 2005 houdende vaststelling van maatregelen ter uitvoering van Richtlijn

77/388/EEG betreffende het gemeenschappelijk stelsel van belasting over de toegevoegde waarde.

- COM (2012)206 Voorstel voor een richtlijn van de raad tot wijziging van Richtlijn 2006/112/EG betreffende het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde wat de behandeling van vouchers betreft.

- Eerste Richtlijn 67/227/EEG van de Raad van 11 april 1967 betreffende de harmonisatie van de wetgevingen der Lid-Staten inzake omzetbelasting. - Richtlijn 2006/112/EG van de Raad van 28 november 2006 betreffende het

85

Kamerstukken

- Memorie van toelichting, Kamerstukken II, 1996-1997, 25379, nr. 3, p. 8 - EV, Kamerstukken II 1967/68 9324, nr. 10, p. 19 rk. en 20 lk.

Internetbron, 2013 (in volgorde van verschijnen in scriptie)

- http://www.weidai.com/bmoney.txt - http://bitcoin.org/nl/over-bitcoin - http://www.watisbitcoin.nl/meer_weten_over_bitcoin.php - http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2694/Tech- Media/article/detail/3405594/2013/03/07/De-bitcoin-wordt-mainstream---maar-wat-is-het-eigenlijk.dhtml - http://nl.wikipedia.org/wiki/ - http://digitaleeditie.nrc.nl/digitaleeditie/NH/2013/2/20130327___/2_21/index. html - http://www.ecb.int/pub/pdf/other/virtualcurrencyschemes201210en.pdf - http://www.weusecoins.com/en/ - http://bitcoin.org/nl/ - http://bitcoin.org/en/faq#why-do-i-have-to-wait-10-minutes - https://en.bitcoin.it/wiki/ - http://gizmodo.com/the-worlds-most-powerful-computer-network-is-being-was-504503726 - http://www.bloomberg.com/news/2013-04-12/virtual-bitcoin-mining-is-a-real-world-environmental-disaster.html - https://blockchain.info/ - http://www.allestoringen.nl/overzicht/ - http://www.watisbitcoin.nl/ - https://mtgox.com - http://www.ndfr.nl.proxy-ub.rug.nl/link/W0847_4/commentaar - https://bitcointalk.org/ - http://www.ndfr.nl.proxy-ub.rug.nl/link/W0847_2a/commentaar/12 - http://www.ndfr.nl.proxy-ub.rug.nl/link/W0847_11.1i/commentaar - http://www.bafin.de/SharedDocs/Veroeffentlichungen/DE/Merkblatt/mb_111 222_zag.html - http://www.businessinsider.com/cyprus-bitcoin-atm-guy-responds-2013-4 - http://www.coindesk.com/10-businesses-that-use-bitcoins/ - http://www.bitcoinspot.nl/waar-kan-je-met-bitcoins-betalen-.html - http://wetten.overheid.nl/BWBR0020369/geldigheidsdatum_04-11-2013 - http://tweakers.net/nieuws/90478/thaise-centrale-bank-verklaart-bitcoin-illegaal.html - http://www.ndfr.nl.proxy-ub.rug.nl/link/W0847_11.1j/commentaar - http://www.businessinsider.com/cyprus-bitcoin-atm-guy-responds-2013-4 - http://wetten.overheid.nl/BWBR0003581/geldigheidsdatum_11-10-2013#Bijlage - http://thegenesisblock.com/mapping-bitcoin-adoption-a-global-perspective/ - http://www.fincen.gov/statutes_regs/guidance/pdf/FIN-2013-G001.pdf

86 - http://ia600904.us.archive.org/35/items/gov.uscourts.txed.146063/gov.uscourt s.txed.146063.23.0.pdf - http://www.nu.nl/internet/3545579/bitcoin-officieel-valuta-amerikaanse-wet.html - http://www.afr.com/p/technology/ato_targets_bitcoin_users_oawpzLQHDz2v EUWtvYLTWI - http://www.cbc.ca/news/business/revenue-canada-says-bitcoins-aren-t-tax-exempt-1.1395075 - https://www.dropbox.com/sh/4yrazo0f81j5vpn/K7OdwZIslP/2013_08_07%20Antwort%20K oschyk%20Bitcoins%20Umsatzsteuer.pdf Afbeelding - https://en.bitcoin.it/wiki/File:Fee.png, figuur 2.

87

7 Bijlagen