Mariska van Nieuwenhuijzen, Gemeente Borsele (Gebiedsmakelaar) Heinkenszand, 30 september

Hans Leneman,

Mevrouw van Nieuwenhuijzen is nu 2 jaar gebiedsmakelaar in de gemeente. Ze brengt hierbij ideeën uit het voormalige WCL gebied Zak van Zuid Beveland in contact met financieringsmogelijkheden en maakt zo projecten mogelijk. De Provincie Zeeland kent een loket Vitaal Platteland en ze maakt ook gebruik van LEADERplus en POP gelden.

Haar functie komt voort uit het WCL-loket van de gemeente. WCL is nu opgeheven (vanuit LNV) en de provincie heeft zich teruggetrokken. De gemeente wil door en de structuur van overleggen is gebleven, onder andere met agrariërs, recreatiebedrijven, het waterschap en de gemeente. WCL kent een 'erfenis' in de zin dat er nog veel projecten lopen. De bewustwording van het nut van samenwerking is gekomen en daadoor is het mogelijk veel geld uit de verschillende potten te halen. Ze noemt als voorbeeld routestructuren. Leaderplus financiert vooral vernieuwende dingen.

Naast genoemde partijen is ook de Stichting Behoud Zak van Zuid Beveland (opgericht via de ZMF, als reactie op de komst van de Westerscheldetunnel) en de ANV/milieucoöperatie actief in WCL kader. Natuurmonumenten is de enige actor in het gebied die niet in het samenwerkingsverband aanwezig is.

De gemeente houdt het samenwerkingsverband in stand omdat het Nationaal landschap er komt.

Mevrouw van Nieuwenhuijzen heeft via de Nota Ruimte gehoord van het Nationaal Landschap. Ze is info gaan zoeken en heeft actief de provincie benaderd om voor de consultatiegroep WCL een toelichting te geven. Ze is daar zelf achteraan gegaan.

Het beeld bij de gemeente over het Nationaal Landschap is dat er nu geld komt voor allerlei projecten. Mevrouw van Nieuwenhuijzen hoopt dat voor bepaalde activiteiten er meer geld zal komen. Ze acht daarbij wel de kernkwaliteiten in het gebied leidend voor het toekennen van geld. Daarom is er ook contact met de provincie geweest over deze kwaliteiten omdat in eerste instantie historische boerderijen daarin ontbraken. De voorgestelde wijzigingen zijn na overleg met de provincie overgenomen.

Over het Nationale Landschap is er geen contact met andere gemeenten geweest. Mevrouw van Nieuwenhuijzen vraagt zich wel af hoe anderen er nu mee omgaan. Verder is ze bezorgd over de naamgeving, met name in relatie tot het WCL. Dat is in haar gemeente een begrip. Ze weet nu niet wat ze naar buiten toe naar de burgers duidelijk moet maken.

In de gemeente bestaat wel een zekere mate van trots; men is nationaal erkend en wil dat wel in de promotie meenemen. Die promotie wil men dan wel in eigen hand houden. Tegelijkertijd was men eerst wat bevreesd dat de andere gebieden in het NL voorgetrokken zouden worden, omdat ze minder ver zijn vergeleken met de Zak van Zuid Beveland. De provincie zou daar meer energie (lees geld) aan willen spenderen. Die vrees is er nu niet meer.

Er ligt een gebiedsperspectief voor het WCL gebied, waarin streefbeelden voor Landbouw, Landschap en Recreatie zijn geschetst. De ontwikkeling van de vitaliteit van het platteland wordt steeds belangrijker.

Ook het bestemmingsplan buitengebied is van belang, omdat daarin de mogelijkheden voor nieuwe economische dragers op het platteland worden bepaald en ook de woningbouw wordt gereguleerd.

Ontpoldering speelt wel een rol in de gemeente. Er is weinig met Belvedèresubsidies gedaan. Een aantal kleine kernen staat als bekend dorpsgezicht onder monumentenzorg.

De positie van de landbouw is moeilijk, en met name de opvolging is een probleem. Opvallend vindt mevrouw Van Nieuwenhuijzen dat op gebied van verbreding er relatief weinig initiatieven uit de landbouw komen. Ze ziet met name import bewoners voor vernieuwende impulsen zorgen, en sommige boeren zijn echt voor verbreding gemotiveerd. Realiseren van cultuurwandelpaden over agrarisch gebied is moeilijk.

Het toerisme heeft aandacht in de promotie van de gemeente. Hier is het dilemma het zoeken van de balans: rust en ruimte wil je behouden, en dus kan de recreatie met name kleinschalig zijn. Fiets- en Wandeltoerisme bieden mogelijkheden.

Opvallend vindt ze de houding van nieuwe bewoners in de dorpskernen, die voor de rust en ruimte Zeeland opzoeken. Met name deze groep beschouwt een toename van activiteiten als storend, terwijl de Zeeuwen hiermee minder problemen lijken te hebben.

Ten aanzien van het migratiesaldo 0 is met de provincie contact gezocht en aangedrongen op helderheid. Dit contact liep via Erik de Koning en leidde tot een overleg tussen gemeente en provincie. Provincie (gedeputeerde en de Koning) hebben vervolgens resultaten daarvan opgenomen in het uitvoeringsprogramma (klopt dit?)

Het deelgebied binnen het Nationaal Landschap moet een visie ontwikkelen die moet leiden tot plannen die in het uitvoeringsprogramma komen te staan. Een extern bureau, dat veel parate kennis heeft en ook voor de gemeente heeft gewerkt, levert deze visie in opdracht van de provincie. De betrokkenheid van de gemeente is niet helemaal duidelijk

De gemeente heeft richting haar inwoners nog weinig laten weten over het Nationaal Landschap, alleen een keer via de WCL nieuwsbrief. Men wil wel, maar er is nog zo weinig bekend. Dat beschouwt mevrouw Van Nieuwenhuijzen als een serieuze handicap. Moet ze de nieuwsbrief (nu WCL nieuwsbrief) van naam laten veranderen? Ze weet niet waar ze aan toe is. Ze kent geen folder van LNV over Nationale Landschappen.

In principe vindt ze dat het Nationaal Landschap een heldere bestuurlijke structuur heeft, met de provincie als regisseur. Wel is wat haar betreft het verband met het verleden (WCL) onduidelijk.

De provincie gaat met de 3 gebieden gescheiden om en werkt het uitvoeringsprogramma uit. Voor 2005 gaat het in Borsele om projecten met een omvang van plm. 100.000 euro. Mevrouw Van Nieuwenhuijzen heeft nog niets van het ILG vernomen.

Ze zou een LNV nieuwsbrief over Nationale Landschappen op prijs stellen, om te weten hoe het in andere delen van het land gaat.

Naschrift van mevrouw Van Nieuwenhuize op 28 november

Ik kan u hierbij al wel melden dat we inmiddels voortvarend aan de slag zijn gegaan met het Nationaal landschap. Morgen vindt er een workshop plaats met organisaties uit de regio om te komen tot goede projecten (ten behoeve van het op te stellen Uitvoeringsprogramma door de provincie) en ook over ILG komen er inmiddels initiatieven vanuit de provincie om andere betrokkenen hierover te informeren.