Het “Basel Committee on Banking Supervision” (BCBS) definieert het liquiditeitsrisico als het risico van niet in staat te zijn om snel en gemakkelijk de positie in liquide middelen te verhogen om schokken als gevolg van financiële en economische stress op te vangen.
De risicotaxonomie van AXA Bank Belgium omvat de volgende twee aspecten van liquiditeitsrisico die binnen de scope van het liquiditeitsrisicobeheer vallen:
- Het liquiditeitsrisico op korte termijn dat gedefinieerd wordt als het risico dat AXA Bank Belgium niet kan voldoen aan haar financiële verplichtingen op vervaldatum (binnen de maand) tegen een redelijke kostprijs en op tijd. Het komt voort uit liquide middelen en waarborgen op korte termijn (“intraday”, “overnight”, 1 dag tot 1 maand)
- Het structurele liquiditeitsrisico dat gedefinieerd wordt als het risico dat AXA Bank Belgium niet kan voldoen aan haar financiële verplichtingen op vervaldag over een middellange of lange termijnhorizon (meer dan 1 maand) tegen een redelijke kostprijs en op tijd.
4.3.1 Liquiditeitsrisicobeheer
4.3.1.1 Risicogrondslagen, limietenraamwerk en rapportering
AXA Bank Belgium heeft stabiele bronnen voor financiering op korte en lange termijn. Het heeft een stevige retail deposito basis en een programma voor “covered bonds” om goed geprijsde, stabiele wholesalefinanciering aan te trekken. De pandemische situatie in 2020 creëerde geen stressgebeurtenissen op het vlak van het liquiditeitsbeheer voor AXA Bank Belgium.
Om het geconsolideerde liquiditeitsrisico te waarderen en te beheren, volgt het ALCO van AXA Bank Belgium twee soorten indicatoren op:
1. Interne indicatoren: “Internal Liquidity Stress Indicator (ILS) en “Short Term Liquidity Framework indicator (STeLF) ” 2. Prudentiële indicatoren: LCR, NSFR, ALMM en bezwaring van activa
Al deze indicatoren hebben een gemeenschappelijke aanpak: ervoor zorgen dat de liquiditeitsbuffer van AXA Bank Belgium voldoende is om te beantwoorden aan een reeks van stressevenementen. Meer specifiek is de eigen interne liquiditeitsindicator van AXA Bank Belgium zodanig ontworpen dat AXA Bank Belgium steeds een adequate liquiditeitsreserve aanhoudt om te weerstaan aan gecombineerde idiosyncratische en marktstressevenementen over een tijdshorizon van 1 jaar.
“Internal Liquidity Stresses” (ILS)
AXA Bank Belgium heeft twee specifieke scenario’s uitgewerkt om de toereikendheid van haar liquiditeitsbuffer te toetsen. Deze stressscenario’s werden ontwikkeld in samenwerking met de afdeling Risk Management van AXA Groep. De interne scenario’s zijn restrictiever dan de LCR-scenario’s, wat resulteert in een hoger bedrag aan netto-outflows.
De ILS-scenario’s omvatten meerdere tijdshorizons (“overnight”, 1 week, 1 maand, 3 maanden, 6 maanden en 1 jaar) en de indicatoren zijn uitgedrukt in liquiditeitsoverschotten in EUR na toepassing van het scenario. De liquide activa onder de ILS-scenario’s omvatten enkel activa die aanvaard zijn door de ECB (“ECB eligible”). Het liquiditeitsoverschot is het verschil tussen de liquide activa min de gestreste in- en outflows onder beide scenario’s.
Scenario 1 gaat uit van een parallelle daling van de rentevoeten terwijl scenario 2 uitgaat van een stijging van de rentevoeten. Beide scenario’s omvatten ook een stijging van de “credit spreads” van de bank en een downgrade van haar rating.
De “Excess Liquidity”-indicator wordt gedefinieerd als de minst gunstige liquiditeitspositie, over alle tijdshorizons en stressscenario’s heen.
in '000 EUR 31-12-20 Limit Buffer
Internal Liquidity Stress Indicator 1.527.170 500.000 1.027.170
Liquiditeitskader op korte termijn - Short Term Liquidity Framework (STeLF)
Om het regelgevend liquiditeitskader evenals de Internal Liquidity Stress berekeningen te vervolledigen heeft AXA Bank Belgium een liquiditeitsindicator ontwikkelt die dagelijks wordt berekend en waarbij de liquiditeitspositie voor de volgende 5 werkdagen wordt beoordeeld. Deze indicator noemt men het liquiditeitskader op korte termijn of Short-Term Liquidity Framework (STeLF)
Het meet de liquiditeitsmarge gedefinieerd als de som van de niet bezwaarde ECB bruikbare (eligible) effecten en de EUR cash uitstaande bedragen en berekend volgens 2 scenario’s. In het ‘normale’ scenario wordt de STeLF liquiditeitsbuffer berekend rekening houdende met alle in- en uitgaande kasstromen voor de volgende 5 werkdagen. In het ‘stress’ scenario wordt alleen rekening gehouden met de uitgaande stromen en daarenboven met een extra ‘stress uitstroom’ die bijgevoegd wordt.
Prudentiële indicatoren
AXA Bank Belgium volgt de liquiditeitsindicatoren van Basel III op.
- De LCR (“Liquidity Coverage Ratio”) is sedert oktober 2015 bindend en de NSFR (“Net Stable Funding Ratio”) wordt bindend met de invoering van de CRR II in juni 2021.
- ALMM (Additional Liquidity Monitoring Metrics) wordt geraporteerd sinds april 2016. De ratio’s voor activa bezwaard met zakelijke zekerheden (brede en smalle) worden berekend in overeenstemming met de Belgische regelgeving.
4.3.1.2 Grondslagen voor afdekking en risicovermindering
Het liquiditeitsnoodplan van AXA Bank Belgium werd aangepast en de bank heeft een specifieke werkgroep opgericht om gedurende systemische of idiosyncratische liquiditeitscrisissen onmiddellijk tussen te komen en de gepaste acties te ondernemen. Dit heeft geleid tot een sterkere bewustwording van het liquiditeitsrisico op alle managementniveaus evenals tot een meer rigoureuze follow-up.
Regelmatige toekomstprojecties van de belangrijkste liquiditeitsratio’s ondersteunen het actieve beheer van het liquiditeitsrisico binnen AXA Bank Belgium.
4.3.1.3 COVID-19 impact op liquiditeit
Zoals reeds uitgelegd in 4.1.1.2, besloot de Belgische overheid om moratoria toe te staan voor woon-, consumenten-en professionele kredieten van klanten die getroffen werden door de COVID-19-crisis. Deze maatregelen resulteren in lagere instroom van leningen in 2020 en beïnvloeden bijgevolg matig de liquiditeit. AXA Bank Belgium schatte een afname van de kredietbetalingen van ongeveer 50 miljoen EUR per maand. Met de impact van deze negatieve liquiditeit werd rekening gehouden bij het bepalen van de verwachte liquiditeit.
Aangezien AXA Bank Belgium comfortabele LCR- en NSFR-buffers heeft, wordt deze impact zonder problemen opgenomen. Merk op dat AXA Bank Belgium zelfs bij onstabiele marktomstandigheden door de COVID-19-crisis in staat was om één van haar belangrijkste financieringsbronnen te gebruiken: “covered bonds” aan gunstige financieringskost.
In de context van de aanhoudende COVID-19-crisis heeft AXA Bank Belgium zoals uitgelegd in de inleiding een gerichte rapportering opgesteld die periodiek wordt gedeeld met alle relevante stakeholders. Dit COVID-19-dasboard monitort verschillende indicatoren die beïnvloed zouden kunnen worden door de crisis.
Verschillende indicatoren die relevant zijn voor het liquiditeitsrisicomanagement worden gecontroleerd in dit dashboard:
- Vastgestelde uitstroom van retaildeposito’s;
- Opname in contanten van grote bedragen;
- Voorspelde LCR voor de 2 volgende maanden;
- Verandering in betaalde/ontvangen contante waarborgen;
- Liquiditeitsvoorspellingen op korte termijn;
- Impact van stress op de waarde van de investeringsportefeuille.
4.3.2 Beheer van de liquiditeitsbuffer
AXA Bank Belgium beschikt over een zeer robuuste liquiditeitspositie zoals aangetoond door haar sterke liquiditeitsbuffer die duidelijk de prudentiële en interne limieten overschrijdt.
De beide Basel III-indicatoren bevinden zich ruim boven de minimale vereisten per einde 2020 (100%-grens) dankzij een comfortabele stock aan liquide activa en een solide financieringsstructuur.
AXA Bank Belgium heeft met succes zijn strategie aangepast om aan deze vereiste indicatoren te beantwoorden. Deze strategie omvat bijvoorbeeld het beleggingsbeleid van de bank dat beperkt is tot zeer liquide activa en het aantrekken van op lange termijn stabiele financiering.
Financiering
De belangrijkste bronnen van stabiele financiering van de bank zijn retail deposito’s (18,7 miljard EUR op 31 december 2020) en “covered bonds” (5,5 miljard EUR op 31 december 2020).
AXA Bank Belgium heeft ook deelgenomen aan de herfinancieringsoperaties op lange termijn van de ECB in de vorm van PELTRO- en TLTRO- fondsgelden voor een bedrag van 2,5 miljard EUR op 31 december 2020. Deze fondsgelden worden ontvangen door inpandgeving van behouden “covered bonds” als onderpand bij de ECB.
In onderstaande tabel wordt meer detail vermeld.
Grafiek van looptijdanalyse
In deze tabel is de reële waarde van derivaten niet opgenomen aangezien AXA Bank Belgium deze derivaten niet beschouwt als
"financiering”.
“Covered bonds”
AXA Bank Europe SCF werd door AXA Bank Belgium opgericht om “covered bonds” uit te geven. Daarbij koopt AXA Bank Europe SCF rechtstreeks hypotheekleningen van AXA Bank Belgium. De rentebetalingen op de hypotheekleningen aangehouden door AXA Bank Europe SCF worden door middel van “yield maintenance swaps” tussen AXA Bank Belgium en AXA Bank Europe SCF getransfereerd. Dit laat toe om een “secured loan” te voorzien tussen AXA Bank Belgium en AXA Bank Europe SCF met hypotheekleningen als onderpand zodat sneller “covered bonds” uitgegeven kunnen worden in de markt.
De sterke onderliggende kwaliteit van de retail hypotheekleningenportefeuille van AXA Bank Belgium in België is het perfecte onderpand voor een “covered bonds”-programma. Dit programma laat de bank toe om haar liquiditeitsrisico te beheren. Het bezorgt AXA Bank Belgium gediversifieerde financieringsbronnen en minimaliseert financieringsconcentraties per tijdsperiode. Het “covered bonds”-programma verleent AXA Bank Belgium toegang tot de markt van de “covered bonds” zodat ze haar kostprijs van de institutionele financiering op lange termijn kan verminderen. Dat programma geeft de bank toegang tot financieringsmarkten die openblijven in tijden
Ratio 31-12-20 31-12-19 Limit
LCR 197% 198% 100%
NSFR 133% 133% 100%
2020 (in '000 EUR) < 3 maanden < 12 maanden > 12 maanden Totaal Financiering door de Centrale Bank - - 2.551.000 2.551.000
van marktstress. De bank lanceerde haar eerste “covered bonds”-programma in november 2010. Het “covered bonds”-programma bedraagt 8,25 miljard EUR in 2020 waarvan 5,5 miljard EUR overblijft op geconsolideerd niveau: 5,5 miljard EUR zijn geplaatst in de markt, en 2,75 miljard EUR van deze “covered bonds” zijn aangehouden door AXA Bank Belgium (gebruikt in ECB-financieringstransacties) en werden geëlimineerd in de geconsolideerde balans.