Met het stappenplan uit hoofdstuk 2 heeft u de basis gelegd voor uw LHBTI-beleid. De volgende vraag is dan: hoe gaat u dit beleid uitvoeren? In dit hoofdstuk vindt u een aantal voorbeelden van gemeenten die al langer ervaring hebben met het uitvoeren van LHBTI-beleid, als Koploper of later als Regenboogstad. Verder kunt u in dit hoofdstuk lezen over personeels- en diversiteitsbeleid, de samenwerking met andere gemeenten en uitvoerders en de communicatie over het beleid naar inwoners en bezoekers van uw gemeente.
REGENBOOGSTEDEN
Als u LHBTI-beleid in uw gemeente gaat uitvoeren, is het goed om te kijken wat er in andere gemeenten al gebeurt op dit gebied. Wat werkt en waar moet u op letten? In Nederland zijn 48 Regenboogste-den die de afgelopen jaren ervaring hebben opgedaan met LHBTI-be-leid. Hier leest u meer over hun bevindingen en krijgt u een aantal tips waarmee u ook zelf aan de slag kunt.
Ontstaan Regenboogsteden
Op 10 oktober 2014 hebben 42 Nederlandse gemeenten met minister Bussemaker afspraken gemaakt over de uitvoering van LHBT-beleid. Zij tekenden de intentieverklaring ‘Regenboogsteden’. Hiermee verklaar-den zij de sociale acceptatie, veiligheid en emancipatie van LHBT’s te gaan verbeteren. Eind 2017 willen al deze gemeenten aandacht voor LHBT-emancipatie duurzaam verankerd hebben in hun lokale beleid.
De Regenboogsteden zijn een vervolg op de zogenaamde Koploperge-meenten en sluiten aan op het internationale Rainbow Cities Network.
Sinds de start is het aantal Regenboogsteden gegroeid naar 48 in
2017. De nieuwe gemeenten die zich aansluiten zijn vooral kleinere gemeenten zoals Weert, Roermond, Hilversum, Zutphen en Diemen, die daar geen extra budget voor krijgen.
Aanpak
De gemeenten zijn aan de slag gegaan op verschillende terreinen, zoals veiligheid, sociale acceptatie, voorlichting op scholen, zorg, ouderen, sport en de aanpak van discriminatie. Voor een periode van drie jaar stelde minister Bussemaker extra budget beschikbaar om lokaal LHBT-beleid te voeren. De Regenboogsteden leveren ook zelf een financiële bijdrage.
Ondersteuning
Movisie ondersteunt de Regenboogsteden en de uitvoerders van het LHBTI-beleid. Dit gebeurt onder meer met themabijeenkomsten, masterclasses, advies op maat, een digitale nieuwsbrief en door gemeenten en kennis bij elkaar te brengen. De opgedane kennis is bovendien breder verspreid, onder meer via het digitale kennisdossier LHBTI-emancipatie. www.movisie.nl/LHBTI
Evaluatie
In opdracht van het Ministerie van OCW voerden onderzoeksbureau Pan-teia en kennisinstituut Atria in 2017 een evaluatie uit van de Regenboog-steden 2015-2017. Ze concludeerden dat de financiële ondersteuning en symbolische waarde van de Regenboogaanpak in de deelnemende steden een impuls aan het LHBT-beleid hebben gegeven. De Regenboog-steden die financiële ondersteuning krijgen, zetten ook meer personeel en eigen middelen in voor de uitvoering van het LHBT-beleid.
'Het kan niet zo zijn dat je in 2017 niet hand in hand kan lopen als LHBT'er omdat je dan lastig wordt gevallen. In Roermond moet je kunnen zijn wie je bent. Kennelijk is het heel hard nodig dat we hier apart bij stilstaan. Ik wil daar graag aan bijdragen als Regenboogstad.' wethouder Marianne Smitsmans-Burhenne, Roermond
Het belangrijkste speerpunt is het bevorderen van de sociale accepta-tie van seksuele diversiteit. Het merendeel van de Regenboogsteden monitort zowel de (on)veiligheidsgevoelens onder LHBT’s als de sociale acceptatie van seksuele diversiteit onder de lokale bevolking. Veel gemeenten geven echter aan dat zij hun eigen LHBT-beleid nog niet evalueren.
, Zie verder Monitor en evalueer
* Creëer structurele betrokkenheid: voorkom te veel personele wisselingen op het dossier.
* Zorg voor een breed mandaat voor de betrokken beleidsadvi-seur van de gemeente en voor commitment binnen het hele gemeentelijke apparaat. Maak voor iedereen het belang en de urgentie duidelijk.
* Maak duidelijke afspraken over de rolverdeling tussen gemeente en lokale partners. Houd daarbij rekening met het aantal organisaties binnen een gemeente en hun capaciteit.
* Zet monitoring in om problematiek te signaleren, en vul cijfers aan met portretten en verhalen van LHBTI’s om de data tot leven te brengen en thema’s te agenderen.
* Zet vaandeldragers in die LHBTI kunnen integreren in andere beleidsdomeinen zoals sport, zorg en onderwijs.
Bron: Rapport Effecten Regenboogsteden TIPS UIT DE EVALUATIE
In Weert wappert de Regenboogvlag 365 dagen per jaar. Ook de kunstwereld en het onderwijs besteden aandacht aan ‘diversiteit’ door het organiseren van exposities en gastlessen.
Wethouder Geert Gabriëls: ‘Ik hou niet van een eenheidsworst. Ik wil aandacht geven aan verschil en de kracht van het verschil benutten.
Gemeente Weert is een stad waar verschil tussen mensen mag bestaan. Het uithangen van de regenboogvlag, kunstexposities en gastlessen dragen bij aan bewustwording en meer aandacht voor LHBT’s in Weert.’
QUO TE
tips p
KORTE ROUTES
Regenboogsteden
Groningen Friesland
Drenthe
Overijssel Flevoland
Noord-Holland
Zuid-Holland
Noord-Brabant Gelderland Utrecht
Limburg Zeeland
Sinds 2008 Sinds 2012 Sinds 2015 Op eigen initiatief Van 2012-2014
© Panteia & Atria
Op Roze Zaterdag 2017 tekenden 42 wethouders van Regenboogsteden de verklaring Van regenboog naar horizon. Deze verklaring is aangeboden door de wethouders van ’s-Hertogenbosch en Oss aan het ministerie van OCW. In deze verklaring schrijven de Regenboogsteden hoe ze de komende jaren met het LHBTI-beleid verder willen gaan: ‘Door nog beter samen te werken, bijvoorbeeld met scholen, sport verenigingen en jongerenwerk. En door de projecten die zijn ontwikkeld tijdens het regenboogprogramma om te zetten naar een structurele aanpak.’ Daarnaast willen de Regenboogsteden meer rekening houden met dit thema bij het andere beleid dat ze zelf maken zoals jeugd-, onderwijs- of sportbeleid.
, Regenboogsteden willen doorgaan met LBHTI-beleid
Wilt u een overzicht welke steden Regenboogstad zijn?
Kijk dan op de website van Movisie. goede voorbeelden p
KORTE ROUTES
ZUTPHEN WORDT 48E REGENBOOGSTAD IN 2017
Het Zutphense stel Cor Witbraad en Paul Woerlee was niet erg enthousiast over een motie van D66 en Groen-Links om in Zutphen een regenboogzebrapad aan te leggen. Zonder lokaal LHBTI-beleid is zo’n zebrapad maar nietszeggende symboolpolitiek, vonden ze. Hun brief leidde tot een initiatiefgroep, waar naast D66 en GroenLinks ook de VVD zich bij aansloot.
Met als resultaat: op 11 oktober 2017, de landelijke Co-ming Out Dag, ondertekende de gemeente Zutphen met het ministerie van OCW een intentieverklaring en werd daarmee de 48e Regenboogstad in Nederland. Er ligt al een voorstel voor allerlei initiatieven om de veiligheid en sociale acceptatie in het onderwijs, de ouderenzorg en bij de gemeente te vergroten.
goede voorbeelden p
KORTE ROUTES
COC, LHBTI-organisaties Antidiscriminatievoorzieningen
94% 94%
76%
12%
73%
Onderwijs
Centrum voor Jeugd en Gezin
30%
Servicepunt Huiselijk Geweld 9%
Anders
33%
18%
OMVrijwilligerscentrale
Welzijnsorganisaties Zorginstellingen Veiligheidshuis
15%
GGDReligieuze zelforganisaties Politie
27%
58%
Migranten zelforganisaties