De keizer en de boer van Berchem, Zyn honderd keer,
Op nieuw geschilderd en bezongen Door Pauw en Peer;
Zelfs bragt van Peene, boer van Eeken Op 't schouwtooneel,
En liet hem in 't publiek eens... spreken -Het scheelt niet veel,
Of 'k had daer haest een rym geschreven Dat stooten zou
-Ja, lezer, lacht, gy hebt het zeker Al in uw mouw!
Boileau zegt dat een kat een kat is, In ieder oord;
Maer daer ik vast nog geen Boileau ben Ga 'k anders voort.
't Geen ik dan eindlyk wil vertellen, Is niet bekend;
En 't schynt toch dat het ook gebeurd is Zoo omstreeks Gent.
't Is van een andere lantaren, Waer meê de vorst
Een tweede reis heeft moeten lachen, Dat hy schier borst.
-Eens was hy van zyn stoet gesukkeld Op eene jagt,
En ver in zeker bosch verloopen Te middernacht.
Er bleef hem slechts één van zyn mannen, Toevallig by,
Die ook de vreugde meê mocht deelen Der jagtparty.
Een specie van een oud minister Die binnen was,
En thans volop kon geld verteren Uit volle kas.
't Ging juist als nu, voor zoo veel jaren, Dat was gelyk;
Al wie eens aen het roer kon raken Werd spoedig ryk.
Zy zagen dan van verre een lichtje, Door ruigte en blaên;
Zy naedren by een boerenwooning En kloppen aen.
De staetsman raedde keizer Karel, Van in den woon,
Niets van de waerdigheid te melden, Van hun persoon;
En liever onbekend te blyven Tot beider baet;
Want dat het volk niet hofsgezind was, Als 't meermaels gaet.
Ja, wiens gewis niet vry en rein is Blyft altoos bang.
Schaemt u, gy hooggeplaetste grooten, Die 't volk de prang
Op d'uitgevasten nek durft zetten, Dat het schier kromt,
En nooit durft in hun kring verschynen, Dan wel vermomd.
De deur gaet op, een landman nadert, Een gryze man;
Hy vroeg hun naer hun kwaliteiten, En hunnen Van;
En wat zy verder van hem wilden Zoo schriklyk laet.
De keizer zei: - dat er een jongen ‘Slechts mede gaet,
Die ons uit al dees kronkelwegen Met eenig licht,
Tot aen den heirweg die naer Gent loopt, Geleid' en rigt'.
Zyn moeite zal ik ruim beloonen, Met klinkend geld.’
De landman riep op zynen stalknecht Die toegesneld,
Op 's meesters aenbeveling knikte, En met een spaen,
De keers in een lantaren aenstak Om meê te gaen.
Hy ging voorop en hield het lichtje Steeds achteruit,
Zoo dat zy hem op 't scheemren volgden Der heldre ruit.
Hy bracht hen langs zoo'n nare wegen Dat men by dag,
Er nog geen uitkomst aen zou vinden Ofschoon m' ook zag.
Ons jagers waren met hun leidsman, In goeden schik,
En volgden 't licht van zyn lantaren Door dun en dik.
Zy schoven voort door poel en kwebben, Door bies en sloot;
Vast hopend van nog t' huis te komen Vóór 't morgenrood.
Maer zie, het lichtje is rap aen 't mind'ren En schier verbrand;
De keizer bragt dit zyn geleider Ook aen 't verstand.
‘Wat!’ riep de gids ‘by Sint Antonis En zyn gezel!
En 'k nam geene andre keersen mede.... Nu zyn wy wel!’
Hy had nog niet gedaen met spreken, Of 't lichtje dooft.
Daer stonden ze alle dry in 't donker, Van hoop beroofd
In tyds te Gent nog aen te komen; Want weg en spoor,
Liep onherkennelyke streken En bosschen door.
Teruggaen, kon in alle kassen, Ook niet bestaen;
Nu viel de keizer zyn geleider In gramschap aen.
‘Gy domkop, moest ge dan niet weten Dat ge geen licht
Genoeg had by het henen trekken! Wat nu verricht?
Gy zult dien guitentrek betalen, Ons voorbereid,
Zoo wy niet daedlyk op de baen zyn Die steêwaerts leidt.
Wil vlug een ander middel zoeken Dat ons te zaêm
Uit dit onzalig oord mag leiden, In 's duivels naem!’
‘Zie’ zei de gids ‘'k weet toch nog redding... Blyft eens wat staen;
En daer een jager fyn van neus is Zal 't ligt wel gaen.’
Hy zette zyn lantaren neder, Op 't mossig gras,
En lei hem met den kant naer boven Die open was:
Ontknoopte daedlyk de gareelen Van zijne broek,
En, waer het lichtje eens stond, daer rookte, Een.... pannekoek.
Toen sprak hy: ‘heeren nog een loopje Langs dezen beuk;
Volg als daer straks weêr myn lantaren, Maer op den reuk.
Er is geen ander middel mooglyk, Dan dit myn plan,
Wie heel zyn krank vermogen inspant. Doe wat hy kan.’
De nood maekt wet: zy volgden zamen, Hoe boos gezind,
De neus vooruit, als in de heiden, Een hazewind.
Zy kwamen eindelyk op het heirspoor, En digt by Gent;
Nu was de keizer met de wegen Genoeg bekend;
De leidsman kreeg met een zyn paspoort, En Karel sprak
Zyn maet aen, die nog stond te snuiven Gelyk een brak:
‘Dat 's tweemael dat my een lantaren, By middernacht
Verdoold, zoo'n hachlyke positie Heeft aengebragt.
Daerom, wil nooit aen iemand spreken Van 't tweede licht,
Want anders zetten 't de poëten, Nog in 't gedicht.’
De hoovling knikte, maer de kraeijen, Die bragten 't uit....
Ho!.... zie, daer springen nu de snaren Van myne luit.