De Jordaan: betrokken buurtbewoners

In de Jordaan bevindt zich ook een app-groep die door de bewoners is opgericht. Deze is toegankelijk voor bewoners uit de Tuinstraat mits zij daar behoefte aan hebben of iets te maken hebben met de situatie rond één of beide buurmannen. De app heeft namelijk een heel specifieke aanleiding die erg gevoelig ligt in de straat. Het contact met de mede-bewoners is hierbij cruciaal. In totaal zitten er 11 deelnemers in, vrijwel allemaal hogeropgeleiden en autochtoon Nederlands. Daarvan is er één een ondernemer uit de straat, en één mevrouw met een sociale huurwoning dan wel studentenwoning. Zij is een uitzondering op de regel, maar zegt zelf dat dit komt omdat zij ‘een normale kop’ heeft. Daarnaast is zij sociaal aangelegd en wil ‘er zijn voor haar buren en ze een hart onder de riem steken’. De overige bewoners hebben voornamelijk een koopwoning. De vrouw met een sociale huurwoning denkt dat dit komt, omdat de koopwoningen allemaal op de begane grond zitten en deze zich ook sneller bedreigd voelen, ook omdat mensen sneller weten waar ze wonen (vrouw, eind 20, sociale huur). Daaronder is er ook een aantal huishoudens met meerdere kinderen.

De twee buurmannen hadden geen toegang tot de app-groep. Zij werden uitgesloten van deelname op basis van het vertonen van crimineel gedrag. Met de twee mannen in kwestie is geen contact gezocht. Voor het onderzoek is het dan ook niet belangrijk om hun kant van het verhaal te belichten. De app-groep is ontstaan door hun toedoen, en of dit rechtvaardig is of niet blijft in het midden.

Nadat de ‘fietsendief’ verhuisd is naar Purmerend bleek dat meer mensen uit de straat last hadden van deze meneer en een aantal bewoners ook toegevoegd wilden worden aan de app, maar de bewoners die al in de app zaten wilden niet andere bewoners opzadelen met problemen

of lasterlijk naar iemand toe dingen verspreiden. De bewoonster van 49 gaf aan het erg lastig te vinden wie je op zo’n moment wel en niet betrekt in de app-groep. Dit blijkt uit de volgende quote:

‘’We hadden ook een hele schattige buurvrouw die daar beneden woont. Ik dacht als ik haar inlicht dan wordt ze gewoon bang en dat wil ik niet. Nu begrijp ik dat zij alles allang wist en alles gezien heeft. Maar wat dat betreft doe je een dansje om elkaar heen. En ik heb haar nooit bang willen maken, terwijl we er juist misschien goed aan gedaan hadden dat ze niet alleen was. Maar ja, dat is lastig. Wie betrek je bij een buurtapp vind ik een hele, hele lastige (Bewoonster, 49)’’.

Op deze manier is te zien dat de sociale contacten binnen de buurt erg belangrijk zijn. De buren die regelmatig contact met elkaar hebben verenigen zich in een app-groep. De buren die elkaar weinig spreken weten niet van elkaar dat zij van hetzelfde probleem last hebben en worden vervolgens ook niet toegevoegd aan de appgroep. Ook omdat er niet op straat over gepraat werd, omdat de ‘fietsendief’ ‘opeens achter je kon staan’ of ‘zich mengde in gesprekken tussen buren, omdat hij dacht dat het altijd over hem ging (bewoonster 49, koopwoning, hoogopgeleid). Hierdoor bleef de app-groep als het ware ‘off the radar’. Pas nadat de man verhuisd is kwamen de bewoners weer met elkaar in gesprek op straat en merkte zij dat meer mensen last van deze man hadden dan van te voren gedacht.

De politie en gemeente zijn niet toegevoegd aan de app, maar hebben tot op zekere hoogte contact gehad met de bewoners, omdat deze het probleem onder andere aankaarten bij de politie en later ook bij de gemeente. De politie was in eerste instantie degene die hen aanmoedigde een app-groep te beginnen. De relatie tussen de bewoners en de politie is niet verbeterd door het contact. Verschillende bewoners geven aan de politie te wantrouwen en het vertrouwen in het systeem te zijn verloren. Dit blijkt uit de volgende quotes:

Bewoner Gebrek aan vertrouwen in instanties Vrouw, eind 20, hoogopgeleid, alleenstaand,

11 jaar in Jordaan, sociale huurwoning

‘Er is zowel haat tegen die kerel als haat tegen het systeem, omdat de politie hem niet aanpakt.’

Vrouw, 49, hoogopgeleid, 27 jaar in Jordaan, met man en kinderen, koopwoning

‘En dat er meerdere mensen de politie hadden geïnformeerd, en er waren meerdere mensen tegen de muur aangelopen dat dat niet werkte. Dat er meerdere mensen de wijkagenten hadden gesproken. Verschillende wijkagenten, want daar zat flinke opvolging in, wat niets opleverde.’ ‘Het is natuurlijk allemaal bij één groot gemis aan bescherming door waar je als burger beschermd zou moeten worden, namelijk de politie. Het is natuurlijk van het disfunctioneren van het systeem dat

of ze elkaar kunnen beschermen. Om te kijken of ze elkaar hulp kunnen bieden waar de politie dat niet doet, want wij voelen ons in de steek gelaten door de politie.

‘Wij hebben hier gezeten met twee politieagenten en die delen dan gewoon hun eigen frustratie over hoe het systeem is, dat ze te weinig middelen hebben en te weinig mankracht en dat ze zich net zo wanhopig voelen als wij en dat ze wel iets willen doen, maar niet in staat zijn iets te doen,omdat ze hier niet de toestemming en de middelen voor krijgen.’

‘En ik merk dus dat door wat hier gebeurt, dat mijn vertrouwen wat ik had in de maatschappij en in het systeem een hele grote deuk heeft gekregen.’

‘Ik heb een emmer heet water over me heen gekregen van hem en dat de politie niet komt, omdat ze het te druk heeft en dat ook gewoon aangeven. Dat ze niet onderzoeken, dat ze het bewijs niet onderzoeken.’

‘Dus het is een zooitje en dat erkend de politie ook.’

‘Terwijl wij bedreigd worden enzo, dus je merkt dat de politie, deze wijkagent in ieder geval, op dat niveau merk je al dat een.. dat functioneert sowieso niet.’

‘Aangifte doen waar de gemeente tot oproept en de politie blijkt niet meer dan een spelletje met de burger.’

‘We zitten in een bananenrepubliek zonder dat je het weet, dat vind ik echt.’

Vrouw, 44, hoogopgeleid, 25 jaar in Jordaan, met man en kinderen, koopwoning

‘De rol van de politie was een beetje afwachtend en die zeiden we hebben bewijs nodig, en om echt een zaak op te bouwen voor de politie en het OM, hebben we toen die app-groep opgericht.’

‘Er is contact geweest met de politie, maar de politie doet eigenlijk niks. De politie Amsterdam is een beetje overbelast, maar goed zonder in details te treden hebben we inmiddels ook al een maand of iets geleden ook de wijkagent uitgenodigd, en die is ook gekomen, en die heeft een aantal dingen vertelt en wij hebben een aantal dingen gevraagd, maar die geeft daarna eigenlijk nul op rekest, omdat hij te druk is met andere dingen.’

De politie heeft aangegeven in een gesprek met de bewoonster van 49 en haar man dat zij onbemand zijn, dat fietsendiefstal geen prioriteit heeft, dezelfde wanhoop delen, wel iets willen doen, maar er niet de middelen voor krijgen en dat als de bewoners iets willen veranderen ze een klacht in moeten dienen tegen de politie. En terwijl het probleem met de fietsendief bijna was opgelost, omdat meneer zou gaan verhuizen naar Purmerend, is de gemeente bezig geweest met het wegknippen van fietsen. ‘Twee vrachtwagens vol met fietsen met kinderzitjes. [...] Gazelles, Batavussen, duidelijk in gebruik zijnde moederfietsen, vaderfietsen, netjes geparkeerd aan een nietje’ (Bewoonster, koopwoning, 49 jaar). Dit bleek beleid van de gemeente te zijn waarbij de fiets niet langer dan zes weken geparkeerd mag staan op dezelfde plek. Bij het wegknippen van de fietsen bleek dat de ‘fietsendief’ ook erg amicaal was met één van de mannen die knipte, dus voor de bewoners is dit een systeem waar ook de fietsendief van profiteert wat leidt tot een ‘bizarre situatie’. De gemeente heeft er met deze actie voor gezorgd dat ook de gemeente wordt gewantrouwd.