MEW VII, 257-258; NNBW VI, 1174-1176.
184
HAMAN // (g) Treurspel, (g) // Opgenomen in:
OVER-YSSELSCHE // SANGEN // EN // DICHTEN // IACOBI REVII. // Psalm: 146. vers: 2. // (g) Ick wil den Heere loven soo lange als ick leve / // ende mijnen God lof-singen dewijle // ick hier ben. (g) // (vignet: adelaar met onderschrift ‘RENOVABITVR’) // TOT DEVENTER. // (g) By Sebastiaen Wermbouts / Boeckdrucker woo= // nende op den Poot / inden Vergulden Bybel. (g) // - // ANNO M.DC. XXX.
blz. 150-179 (fol. S2vo-Y1ro.) I(v) - P
P: Ahasueros, Coninck; Esther, Coninginne; Charbonna, Conincx Raet; Abagtha, Conincx Camerlinck; Mardochai; Haman; Zeres, Hamans wijf; Tharsis, Zethar en Mares, Hamans vrienden; Bode; Rey van Iodinnen inden rou.
Moderne uitgave door W.A.P. Smit (Revius 1930, I,153-182). Athenaeumbibliotheek van Deventer; *MNL: 1204B17.
Arens 1961; Van Es 1948, 182-185; Kalff 1906, IV,408; Knuvelder 1971, 195; Proost 1933, 120-121; Smit 1975, 146-152.
P. v. Reynegom
185
IESUS CHRISTUS // ofte // Vermoorde Onnooselheyt // Treur-Spel. // Daer helpt geen raet, of middel, aen // Die selver wil verloren gaen: // Of namaels van sijn boose daet // Wel heeft berou, doch veels te laet. // Gherijmt door // P.V. REYNEGOM. // (vignet: Christus aan het kruis, met onderschrift ‘REYNE LIEFDE’) // Ghedruckt in't Iaer ons Heeren. 1642.
V - P
V: Tot den Leser.
P: Christus; Den geheelen Raet der Priesters, Scriben, Phariseen, en d'Ouderen des volcks; Cayphas, Opperste Priester; Discipulen Christi; Iustitia ofte Rechtveerdicheyt; Vindicta ofte de wraeck; Iudas; Rey van Ongeloovige; Petrus; Schare volcks; Ongeloof; Onrechtveerdicheyt; 2 Valsche getuygen; 2 Dienst Maeghden; Eenige Dienaers; Pilatus; Soldaten van Pilatus; 2 Moordenaers; Den Capiteyn van die Iesum bewaerden; Ioseph van Arimathien; Nicodemus.
BN: Yi.751; *SBA: C1772.
W. Robyn
Van der Aa 1852, VI, R 120.
186
W. ROBYNS // FERDINANDT // EN // ORATYN: // OF // 't Tooneel der Dwaesheyt. // TREURSPEL. // Gespeelt op de Amsterdamsche Schouburg, 1647. // (vignet: wapen van Amsterdam) // t'Amsterdam, Ghedruckt by Tymen Houthaeck. // - // Voor Dirck Cornelisz. Houthaeck, Boeckverkooper woo- // nende op de hoeck van de Nieuwe-zijds-kolck, // in't Bourgoens Kruys. Anno 1647.
I - P
P: Ferdinandus, de Keyser; Marcelyn, Keysers Raet; Eliander, onbekende Prins; Irene, Keysers Dochter; Juliane, Irenes Suster; Lydia, haer Camenier; Lavinus, Keysers Neef; Oratyn, Eliands onbekende Broeder; De Gheest van Oratyns Moeder; Rodrigo, dienaer van Oratijn; Artabaen en Phlippyn, twee Zee-Roovers; Clorandus de Moor, Overste der Zee-roovers; Polidoor, Elianders Dienaer; Keysers Dienaer; Rey van Priesters; Coninck van Persen; Arab, sijn Hooftman; Dienaer vande Koninck; Armatyn, Vader van Eliander en Oratyn; Rey van Apollos Priesters; Diana. Première A.S. 28 maart 1647.
*AUB: 690G38; BN: Yth.68021 en Yth.68022; MNL: 1094D49.
Theodoor (Dirk) Rodenburg(h)
MEW VII, 323-324; NNBW VII,1054-1057.
187
ANNA // RODENBVRGHS // (g) Trouwen (g) // BATAVIER // (g) Treur-bly-eynde-spel. (g) // (vignet met opschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQUE VNICA VIRTUS’) // T'AMSTELREDAM, // - // (g) Voor Dirck Pietersz. Vos-cuyl / Boeck-vercooper op den // hoeck vande Doel-straet / inden witten Enghel. (g)
Kolofon: (vignet: Elias door de raven gevoed) // 't AMSTERDAM, // - // Ghedruckt by Paulus van Ravesteyn, // ANNO 1617.
O - I - P
O: aan Anna Rodenburg door Chi sara sara (= Th. Rodenburg).
P: Woud-heer; Roemert; Cypriaen; Reyn-hert; Margriet; Zeeg-heer; Heere-man; Warnaer; Theodora; Mieuwes; Orania; Rey van Ioff'ren; Horatius; Adriaen; Eel-hert; Wel-hem; Vrede-ryck; Bode; Hymeneus.
De exemplaren BM: 11755.bb.81.(6.); *KH: 1350B1294hebben een andere titelblz. maar zijn overigens identiek met het beschreven exemplaar. (g) Treur-bly-eynde-spel / // Vande // Trouwe Liefd (g) // VAN // CYPRIAEN // EN ORANIA. // Eerst [sic] en tweede deel. // (vignet met opschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQUE UNICA VIRTUS’) // T'AMSTELREDAM, // - // (g) Voor Dirck Pietersz. Voscuyl / Boeck-vercooper / // inde kas / onder het Stadt-huys. (g) 1618.
Volgens de opdracht is het stuk 16 jaar vroeger geschreven, dus in 1601. Opgevoerd in 1609 (Worp 1890, 136-137)
Vertaling van Guarini Il Pastor Fido (Worp 1970, II,129).
AUB: 688A54; BM: 11755 bb.81.(6.); BN: Yi.927; *KH: 760F6; MNL: 1090B.15; *SBA: C202260; SBH: 76D32:6; UBG: H1783 en A108811; UUB: Moltzer 6.B.62.
Alblas 1894, I,A,VI; Brouwer 1948a, 262; De Groote 1974, 165-166; Kalff 1906, IV,106,112,117,118; Knuvelder 1971, 202; Rens 1977a, 73, 232; Van Selm 1978; Verkuyl 1971, 129-226; Te Winkel 1973, III, 153-155,232; Worp 1890, 136-137; Worp 1895a, 75-76; Worp 1920, 28; Worp 1970, I,407; Zuidema 1902, 266-270.
188
BATAVIERSE // VRYAGIE-SPEL // Nobilitas sola est atque unica virtus // (vignet) //
O - P
O: aan Franscoise Steenborn door Porcevant Morgan.
P: Theophilus en Piracles, twee oude Batavieren; Celia, een loos meysken; Polotheus, een beveynst Jonghelingh; Sephalus; Panphilio; Lucia; Emerentia; Hermilio; Celestina; Heliodoor; Schijn-deught; Schoon-praet; Tyter, Polotheus dienaer.
AUB: 2489F1; BN: Yi.1027; KH: 1350B127; MNL: 1090B12); UBG: BL5011 en *H17832. Alblas 1894, I,A,I; Kalff 1906, IV,106,112; Kalff 1915b, 208; Knuvelder 1971, 91-92; Rens 1977, 82,232; Te Winkel 1973, III,156, 221; Worp 1895a, 146-147; Worp 1920, 29,96; Worp 1970, I,366; Zuidema 1902, 270-275.
189
KEYSER OTTO // DEN DERDEN, EN // GALDRADA // BLY-EYNDE-SPEL. // HET EERSTE DEEL. // Nobilitas sola est atque unica virtus // (vignet) // t'AMSTELREDAM. // (g) By Porcevant Morgan Boeckdrucker woonende inde Calver- // straet by de Bagyne-steeg naest de blaeuwe Koe. (g) Anno 1616.
O - PR - P
O: aan Ioffrou Waelburg van Boshuysen door Chi sara sara (= Th. Rodenburgh).
PR: Voor-reen gesproken door Ialourse, Niet-gheliefde en D'afzijnde. P: Keyser Otto den 3.; Hertoch van Brandenburg; Octavio, Keysers camerling; Galdrada; Theophelos, geomancien; Cupido; Tyter, getrout met Laura; Laura Camillo, Tyters dienaer; Kluysenaer; Guydeon; Billincion, Galdradas vader; Flavio; Bedil-al; Araeta, Goddinne der deughde; Verstant; VVille; Lust; Ialourse; Niet-gheliefde; D'afzijnde.
AUB: 689C68 en 2489F82) en 687D33(3dln.) en 2489F83) (3dln.); BM: 11755.83.(4.); BN: Yi.786 en Yi.787-Yi.789 (3dln.); KH: 1350B128 (3dln.); MNL: 1090B11) (3dln.); SBH: 76D343-5; UBG: H124 (3dln.) en *H17835(3dln.) en BL8213 en BL688110.
Alblas 1894, I,A,II; Brouwer 1948a, 263; Kalff 1906, IV,106-107, 108,110,113; Rens 1977a, 82,232; Te Winkel 1973, III,219,222,223; Worp 1895a, 147-148; Worp 1920, 29,30; Worp 1970, I,366; Zuidema 1902, 275-278.
190
KEYSER OTTO // (g) Den derden / (g) // En // GALDRADA // Bly-eynde-spel. // Tvveede deel. // Nobilitas sola est atque unica Virtus. // (vignet) // t'Amsterdam, // - // (g) Voor Abraham de Coningh / Boeck-vercooper / wonende // aende Beurs / inde Coninghs Hoet. (g) 1617.
Kolofon: (vignet: een lelie onder de doornen met randschrift 'Ghelijck een lelie onder de doornen. So is mijn vriendinne onder de dochteren, Cant 2.2.) // t'Amsterdam, // (g) By Nicolaes Biestkens Boeck-drucker / woonende op // de Keysersgracht / inde Lelie onder de Doornen. // Anno (g) 1617.
A - P A: Sonnet.
P: Keyser Otto den derden; Hertoch van Brandenburch; Octavio; Galdrada; Theophelos; Tyter; Thessalia; Laura; Camillo; Kluyzenaer; Guydeon; Billincion; 'tGherucht; Flavio; Bedil-al. Vindplaatsen zie 189.
Literatuur zie 189.
191
KEYSER OTTO // (g) Den derden / (g) // En // GALDRADA // Bly-eynde-spel. // Derde deel. // Nobilitas sola est atque unica Virtus. // (vignet) // t' Amsterdam, // (g) By Nicolaes Biestkens / woonende op de Keysers gracht / // in de Lelie onder de Doornen, (g) 1617.
Kolofon: (vignet: lelie onder de doornen met randschrift ‘Ghelijck een lelie onder de doornen. So is mijn vriendinne onder de dochteren, Cant 2. 2.’) // - // T'AMSTERDAM, // (g) By Nicolaes Biestkens / inde Lelie onder de Doornen. // M. DC. XVIII.
A - P A: Sonnet.
P: Keyser Otto den derden; Hertoch van Brandenburch; Octavio; Galdrada; Laura; Kluysenaer; Guydeon; Billincion; Flavio.
Vindplaatsen zie 189. Literatuur zie 189.
192
G - O - I - E - P G: wapen.
O: aan Emilia van Nassau door Chi Sara Sara (= Th. Rodenburgh). E: Acuerdo Olvido.
P: Aernout, Hertoch van Borgonie; Casandra, d'Hertoginne; Vrou Leonora, Hertoginne van Kleef; Karel Baldeus, d'Hertochs Camerling; Graef Lodewijk; Prudentio, d'Hertochs secretaris; Feliciano, Eedelman; Lucino en Eraclio, Ambassadeurs van Vrankrijk; Camilla, staet Iuffrou van Cansandra; Grimaldus, Karel en Leonoraes Zoon; Dienaer van Graef Lodewijk; Lambrecht en Casou, twee soldaten; Bode.
Vertaling van Lope de Vega El Perseguido (Worp 1970, II,128).
AUB: 1820D37 en Port. ton. 59-10; BM: 11755.bb.83 (3.); BN: Yth.66137; KH: 1350B127; SBA: C69958; SBH: 76D33:4; UBG: *H17833en 108813.
Alblas 1894, I,A,IV; Kalff 1906, IV,107,115,118; Moltzer 1889; Van Praag, 62; Rens 1977a, 85,232; Te Winkel 1973, III,220,223, IV,255; Worp 1892, 133; Worp 1895a, 149-150; Worp 1920, 29,79, 96,145; Worp 1970, I,365,II,128; Zuidema 1902, 279-280.
193
(g) Hertoginne (g) // CELIA // (g) En Grave (g) // PROSPERO // (g) Bly-eynde-spel. (g) // Nobilitas sola est atque unica virtus. // (vignet) // t'AMSTERDAM, // - // (g) Voor Jacob Pietersz. Wachter / Boeckverkooper // wonende op den Dam / inde Jonge Wachter. // ANNO M.DC.XVII.
O - I - E - P
O: aan Iohan Betsen Rodenburg door Chi Sara Sara (= Th. Rodenburgh). E: Blijft volstandigh, (= Abraham de Koning).
P: Hertoginne Celia; Theodora, heur staet Ioffrou; Grave Prospero; Arcelo en Gallo, dienaers; Aristippus, Prince van Spangien; Valerio, de Princens Camerling; Koning van Spangien; Rufino, edelman; Pagie; Molimpo en Millido, molenaersknechts; Leridano, meester-molenaer; Laura, Leridaenos dochter; Princesse van Vrankrijk; Alberto, heur Hofmeester.
Vertaling van Lope de Vega El Molino (Worp 1970, II,128).
AUB: Port. ton. 57-14; BM: 11755.bb.81.(1.); BN: Yi,736; KH: 1350B127; MNL: 1090B13); SBH: 76D33: 1; UBG: *H17834en H1241.
Alblas 1894, I,A,III; Kalff 1906, IV,107; Kollewijn 1891, 352-357; Van Praag, 61; Rens 1977a, 86,232; Te Winkel 1973, III,219, 220, 223; Worp 1892, 134; Worp 1895a, 148-149; Worp 1920,29,145; Worp 1970, I,365,II,128; Zuidema 1902, 278-279.
194
(g) Jalourse (g) // STVDENTIN [sic] // BLY-EYNDE-SPEL. // Nobilitas sola est atque unica Virtus. // (vignet) // t' Amstelredam, // - // (g) Voor Willem Jansz. Stam / inde Warmoes-straet / op den // hoeck vanden Niesel / inden Hoochduytschen Bybel. (g) 1617.
Kolofon: (vignet: lelie onder de doornen met randschrift ‘Ghelijck een lelie onder de doornen. So is mijn vriendinne onder de dochteren, Cant 2.2.’) // t'Amstelredam, // - // (g) By Nicolaes Biestkens / woonende op de Keysers // Gracht / in de Lelie onder de Doornen, (g) 1617.
O - A - P
O: aan Maria Steenburen door Chi Sara Sara (= Th. Rodenburgh).
A: Anagram op Maria Steenburen; Aen Maria Steenburen; aan de kunstlievende Lezers en Leesters. P: Iuliana; Cardenio; Valerio; Vireno; Octavio; Ostilio; Celia; Marcio; Tembranda; Dienaer van Marcio; Olympio; Theodosio; Fabricio; Porcelio.
Vertaling van Lope de Vega La Escolastica Zelosa (Worp 1970, II, 128).
AUB: Port.ton. 30-14; BM: 11755.bb.83. (5.); BN: Yi.768; KH: 760F6; MNL: 1091B32; SBH: 76D33:6; *UBG: H17831.
194 bis
IALOERSCHE // STVDENTEN // BLY-EYNDENDE SPEL. // Nobilitas sola est atque unica virtus. // (vignet) // TOT LEYDEN, // (g) By Bartholmeeus Jacobsz. de Fries / Boeckver= // cooper / tegen over t' groot School / Anno (g) 1617.
P: zie 194, behalve Theodosio.
Volgens Alblas 1894, 11 is de Amsterdamse druk de oudste. Volgens Oey-de Vita 1974, 676 zou echter de Leidse druk teruggaan op een autograaf.
AUB: 687D31; BM: 11755.b.83.(6.); BN: Yi.767; *MNL: 1091B65; SBH: 76D33:7; UUB. Alblas 1894, I,A,V; Brouwer 1948a, 262; Kalff 1906, IV,107,112,113; Kalff 1915b, 209; Kollewijn 1891, 343-352; Oey-de Vita 1974, 676; Van Praag 48-50; Rens 1977a, 86,232; Te Winkel 1973, III,223; Worp 1892, 134; Worp 1895a, 150; Worp 1920, 29,32,125; Worp 1970, I,365; Zuidema 1902, 281-282.
195
(g) Eerste deel / (g) // MELIBEA // (g) Treur-bly-eynde-spel. (g) // (vignet met opschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQUE VNICA VIRTUS’) // t'AMSTELREDAM, // - // (g) Voor Jan Evertsz.
Cloppenburch / Boeck-ver= // cooper / inde vergulden Bybel (g) 1618.
Kolofon: (vignet: Elias door de raven gevoed) // 'tAMSTELREDAM, // - // Ghedruckt by Paulus van Ravesteyn, // ANNO 1617.
O - E - G - A - PR - P
O: Toe-eygheningh aan Pilgrom van Dronckelaer, Hendrick Hendricksz en Hendrick Teulingh. E: S.B.A.; Sublata causa tollitur effectus; I. Bravane; Perse in virtude; anoniem; Conciliant homines mala; I. Fonteyn; I.S.D.B., Deughd' verwint (= Joh. Sybr. de Bont); Vreest niet zo sterft ghy niet; Blijft volstandich, (= Abraham de Koning); Wie ghenoecht?; Armoedt baert doefheydt [sic], (= I.E.S.); In hoop verblijdt; 't Verkeert haest, (= M.P. Voskuyl).
PR: Voor-Spel gesproken door Eglentier Lievert en In Liefd' Bloeyende. G: Blazoen van de Kamer ‘In liefde Bloeiiende’ (1528).
A: Anagram van ‘In Liefde Bloeyende’.
P: Heracleo; Emilia; Melibea; Phillido; Anchriso; Thessalia; Dorothea; Nescio; Ganaffo; Thoris; Silvio; Sirenus; Silleman; 'tGhemoed; Onschuld; Tydt; Waerheyd.
De opdracht is gedateerd 31 december 1617.
AUB: 687D35; BM: 11755.bb.81. (2.); BN: Yi.826-828; KH: 1350B128(7-9); MNL: 1090B22); SBH: 76D346-8; UBG: *H17836en BL8292 en H1242en A10881.
Alblas 1894, I,A,VII; Van Hamel 1973, 53; Kalff 1906, IV,107,108, 115,116; Kalff 1915b, 209; Rens 1977a, 86-87,232; Te Winkel 1973, III,219,233,234; Worp 1895a, 151-152; Worp 1920, 29,32,33; Worp 1970, 1,367-368; Zuidema 1902, 282-286.
196
(g) Tweede deel (g) // MELIBEA // (g) Treur-bly-eynde-spel. (g) // (vignet met opschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQUE VNICA VIRTUS’) // 'tAMSTELREDAM, // - // (g) Voor Jan Evertsz.
Cloppenburch / Boeck- // vercooper inden vergulden Bybel. (g) 1617.
Kolofon: (vignet, Elias door de raven gevoed) // t'AMSTELREDAM, // - // Ghedruckt by Paulus van Ravesteyn. // ANNO 1618.
P: Melibea; Dorothea; Anchryso; Nescio; Ganaffo; Phillido; Sirenus; Thoris; Silvio; Fop, een kluchtighe Personage; Cleo, vader van Melibea; Philla, Moeder van Melibea.
Vindplaatsen zie 195. Literatuur zie 195.
197
(g) Derde deel (g) // MELIBEA // (g) Treur-bly-eynde-spel. (g) // (vignet met opschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQUE VNICA VIRTUS’) // t'AMSTELREDAM, // - // (g) Voor Jan Evertsz.
Cloppenburch / Boeck-ver= // cooper inden vergulden Bybel. (g) 1617.
Kolofon: 'tAMSTERDAM, // - // Ghedruckt by Paulus van Ravesteyn. // ANNO 1618.
P: Melibea; Silvio; Thoris; Anchryso; Phillido; Sirenus; Ganaffo; Nescio; Cleo; Eliso; Philla; Bode; Dorothea; Tydt; Waerheyd; Onschult; 'tGemoedt; Schaepharder; 2. Duynmayers; Boerinneken. Vindplaatsen zie 195.
Literatuur zie 195.
198
(g) Treur-bly-eynde-spel // Van (g) // ALEXANDER. // (g) In vier en veertich uuren gerymt. (g) // Op de Reghel: // Onghezien, 'Ken gheschien. // (vignet met opschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQUE VNICA VIRTUS’) // t'AMSTERDAM, (g) Voor Jan Evertsz. Cloppenburch / // Boeckvercooper / inden vergulden Bybel / op't water, (g) 1618.
Kolofon: (vignet: Elias door de raven gevoed) // t'AMSTERDAM, // - // Ghedruckt by Paulus van Ravesteyn, // ANNO 1618.
G - O - E - P
O: aan Iohan Sybrantsz. de Bont.
E: Ie blijfd In Eele Doen; Odio fu el principio. W.F.M.K. G: Blazoen van de kamer ‘In liefde bloeiiende’ (1528).
P: Rocabruna, ridder; Clavela, zijn Huysvrouw; Alexander, hunliens Zoon; Vier Musiciens; Lodewyck, Prins van Vranckryck; Keyser; Florentina, Keyzers dochter; Guydeon, Prins van Spaingien; Hisoch en Philpoto, twee Egyptenaers; Calilla, Egyptinne; Pagie van de Keyzer; Coningh van Egypten; Thephisna, zijn Dochter; Vyf Edelen van den Coningh van Egypten; Phillopon, Lodewijckx Camerlingh; Broer Hendrick, Capusyn; Don Ieronimo, Edelman van Prins Guydeon; Voedster met twee eerst-gheboren kinderen; Edelman van Lodewijck.
AUB: 687D24; BM: 11755.bb.83. (9.); BN: Yi.667; KH: 1350B127; MNL: 1090B23); SBH: 76D33:8; *UBG: H17838.
Alblas 1894, I,A,VIII; Kalff 1906, IV,107,115; Rens 1977a, 89,232; Te Winkel 1973,III,234; Worp 1895a, 158-160; Worp 1920, 33; Worp 1970, I,368-370; Zuidema 1902, 289-294.
199
RODOMONT // EN // ISABELLA // (g) Treur-spel. (g) // Op de Reghel: // Om de eere niet te derven,, Ken de eerb're willich sterven. // (vignet met opschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQUE VNICA VIRTUS’) // t'AMSTERDAM, // - // (g) Voor Jan Evertsz. Cloppenburch / inden vergul= // den Bybel / op't Water / Anno (g) 1618.
Kolofon: (vignet: Elias door de raven gevoed) // t' AMSTERDAM, // - // Ghedruckt by Paulus van Ravesteyn. // ANNO 1618.
O - G - E - P
O: Toe-Eygheningh aan Reynier Ewoutsz. E: I.F.P.; Io. C.S.P.M.
G: Blazoen van de kamer ‘In liefde Bloeiiende’ (1528).
P: Angelica; Medor; Roeland; Wandelaer; Anzelmo, grave; Vier Edelluyden van den Grave Anzelmo; Zerbyn; Isabella; Gabrina, coppelaerster; Almont, ridder; Corebe, edelman; Oderic; Rodomont, Koningh van Argier; Mandricard, Koning van Tartaryen; Doralice; Bode; Heremyt; Vier huysliens; Stantvasticheyt; Liefde; Reynicheyt; Afterdocht; Araete; Trouwicheyt; Diana; Vrese Gods; In Liefd' Bloeyende; Uyt Levender Ionst.
AUB: Port. ton. 57-15 en 688C55; BM: 11755.bb.83. (2.); BN: Yi.879; KH: 1350B129; MNL: 1091B66; SBH: 76D33:3; *UBG: H178310.
Alblas I,A,XI; Kalff 1906, IV,107,109; Rens 1977a, 90,232; Smit 1968, 34; Te Winkel 1973,III, 237-238; Worp 1892, 62; Worp 1895a, 161-162; Worp 1920, 33-34,96; Worp 1970, I,318-319; Zuidema 1902, 286.
200
T'QUAEDT // (g) Syn Meester loondt // Bly-eynde-Spel. (g) // (vignet met opschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQUE UNICA VIRTUS.’) // 'tAMSTERDAM, // Ghedruckt by Paulus van Ravesteyn. // - // (g) Voor Dirck Petersz. Voskuyl / woonende inde // Hoogh-straet / inden witten Enghel. (g) 1618.
O - G - E - V - P
O: aan Aleta Queckels door Th. Rodenburgh. E: Een lief ick.
V: Voor-reden (v).
G: Blazoen van de kamer ‘In Lieft Bloeiiende’ (1580).
P: Astolfo, Hertogh van Ferrara; Ricardo, Edelman; Dienaer; Norandino, Hertoch van Milaenen; Porcea, Hertoginne, zijn Huysvrouw; Hertoch van Mantua, Vader van Porcea; Priulle; Fabricio, Edelman; 4. Bedelaers; Octavio, Oratio, Claudio en Tulio, Hovelinghen; Stadthouder; Hof-meester; Emilia, zuster van den Hertogh van Ferrara; Twee Metselaers; Zommige Zoldaten; Een Scherprechter.
Volgens Alblas 1894, 18 heeft het exemplaar in SBH een drukkersadres: Voor Dirck Petersz Voskuyl, in de kas onder / 't Stadhuys, Anno 1618.
Vertaling van G. Aguilar Venganza Honorosa (Worp 1970, II,127).
AUB: Port. ton. 57-16; BM: 11755.bb.81.(4.); BN: Yi.935; KH: 447G8; MNL: 1091B33; SBH: 76D33:9, *UBG: H17839.
Alblas 1894, 18-19; Kalff 1906, IV,107,114; Kalff 1915b, 210; Van Praag, 71; Rens 1977a, 90,232; Te Winkel 1973, III,223,234; Worp 1895a, 160-161; Worp 1920, 35,97; Worp 1970, I,365; Zuidema 1902, 287-288.
201
WRAECK- // GIERIGERS // (g) Treur=spel.(g) // Op de Reghel. // De dulle woeste mensch ,, die al zijn leet wil wreken, // Blijft inde nickers wensch ,, ellendelijcke steken. // (vignet met opschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQUE VNICA VIRTUS.’) // t'AMSTELREDAM, // - // Ghedruckt by Paulus van Ravesteyn. // ANNO 1618.
Kolofon: (vignet: Elias door de raven gevoed) // t'AMSTERDAM, // - // Ghedruckt by Paulus van Ravesteyn. // ANNO 1618.
O - G - PR - P
O: aan Cornelis van Campen, Iohan Fonteyn, Iohan Sybrantsz Bont door Chi Sara Sara (= Th. Rodenburg).
PR: Voor-Spel gesproken door Horatius en Mr. Adolf, schermmeester. G: Blazoen van de kamer ‘In Lieft Bloeiiende’ (1528).
P: Hertoch; Hertoginne; Lussurioso, Ambitioso, Supervacuo en Iunior, Echte zonen vanden Hertoch; Spurio, de Hertochs bastert; Vendici en Hippolito, Edeluyden ghebroeders; Eliza, moeder; Dondolo, dienaer; Antonio, Pirenio en Aliaga, Treffelijcke Edeluyden; 1. Edeldom; 2. Edeldom; 1. Rechter; 2. Rechter; Offiiere [sic] vande ghevanghenis; 2. Dienaers van Spurio.
Vertaling van C. Tourneur The Revenger's Tragedy (Worp 1970, II, 130).
AUB: 687D49; BM: 11755.bb.81.(3.); BN: Yi.960; KH: 1350B129; SBA: 50570; SBH: 76D33:5; *UBG: H17837.
Alblas 1894, I,A,X; Brouwer 1948a, 262; De Groote 1974, 166-167; Kalff 1906, IV,107-109; Rens 1977a, 90,232; Te Winkel 1973, III, 225,234; Worp 1895a, 165-167; Worp 1920, 35-36,69,79,97; Worp 1970, I,315-318; Zuidema 1902, 288-289.
202
EERSTE DEEL // HERTOGINNE VAN SAVOYE // EN // DON JUAN DE MENDOSSA // Historiael bedryf // Op de Regel Waen bedrieght. // (opgeplakt vignet met randschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQVE VNICA VIRTVS’) // Chi sara sara // Door Theodoor Rodenb...
O - E - O(v) - A - E - P
O: Toe-eygening aan Steven Iakobszoon Vennekool; T'Boeck aan Mr. S.J. Vennekool (v). E: Notra Damus Leti, (= Daniel Mostaart); S.J. Vennekool.
A: Ephemeryd.
P: Don Juan de Mendossa; Isabella de Mendossa; Julio; Lorindo; Iacinta; Senpronia; Philardo; Hertoch van Savoyen; Hertoginne van Savoyen; Grave van Pancalier; Emilia; Doctor Appian; Babtista en Zerby, twee pages van de hertoginne; Anphronio en Theantonio, raedts heeren van den hertog; Biscob van Turyn.
De opdracht is gedateerd 1619.
Handschrift: UUB: Hs. 1848 (4L15) en translitteratie door J. Alblas UUB: hs. 1848 (8A44). Alblas 1894, I,A,XII; Kalff 1906, IV,107; Oey-de Vita 1974, 668-676; Rens 1977a, 92-93, 232; Te Winkel 1973, III,244-245; Worp 1895a, 172; Worp 1920, 36,96; Worp 1970, I,370; Zuidema 1902, 294-296.
203
Twede deel // Hertoginne van Savoyen // En // Don Juan de Mendossa // Treur-spel // Op Regel, Waren der gheen zonden der waren gheen plagen // (opgeplakt vignet met randschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQVE VNICA VIRTVS’) // Chi sara sara. // Door Theodoor Rodenburch.
O - P
O: aan Elisabet Dirckx vanden Hoef.
P: Hertoch van Savoyen; Hertoginne; Theantonio en Anfronio, raedtsheeren; Grave van Pancalier; Emilia; Appian; Babtista; Zerby; Isabella; Senpronia; Philardo; Juan de Mendossa; Julio; Iacinta; Augustina, een boerinne; Bode; Diego en Alfonso.
Geschreven in 1619. Handschrift zie 202. Literatuur zie 202.
204
Derde Deel // Hertoginne van Savoyen // en // Don Juan de Mendossa // Treur-Bly-spel. // op de Regel Warheyt wert onder // (opgeplakt vignet met randschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQVE VNICA VIRTVS’) // Chi sara sara. // Door Theodoor Rodenburch.
O - P
O: Toe-eyghening aan Elisabeth Dieryckx vanden Hoef Vennekools.
P: Hertoch van Savoyen; Hertoginne van Savoyen; Theantonio; Anfronio; Grave van Pancalier; Emilia; Appian; Zerby; Isabella; Philardo; Don Juan de Mendossa; Iulio; Iacinta; Augustina; Gillis; Heremyt; Vier edelen van Mendossa.
Achteraan: Gheeyndicht den 3. february 1619. Handschrift zie 202.
Literatuur zie 202.
205
VIERDE DEEL // HERTOGINNE VAN SAVOYEN // EN // DON JUAN DE MENDOSSA // BLY-SPEL // Op de Regel // In liefd bloeyende // (opgeplakt vignet met randschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQVE VNICA VIRTVS’) // Chi sara sara. // Door THEODOR RODENBURCH. P: Hertoch van Savoyen; Hesiadoor, edelman; Pagie van de Koning van Vranckryck; Koning van Vranckryck; Koninghinne van Vranckryck; Koning van Engheland; Koninginne van Engheland; Maria, Princesse van Engheland; Hertoch van Suffock; Hertoch van Noordthumberland; Grave van Darby; Grave van Zuyd-Hamson; 'tGherucht; Hertoginne van Savoyen; Broeder Augustyn; Iacinta; Iulio; Augustina; Cosmus; Nicander; Koning van Spangien; Hertoch de Linfantado; Koninginne van Spangien; Prins van Spangien; Hertogin de Linfantado; Hertogin Medina Sidonia; Hertoch van Alba; Don Alvaro de Luna; Don Jeronimo de gusman; Don Christoval de Manrique; Don Juan de Hurtado; Don Juan de Mendossa; Doctor Appian; Emilia; Zerby; Philardo.
Achteraan: Gheeyndicht den Achsten Iunii 1619. // Theodore Rodenburg // Chi sara sara. Handschrift zie 202.
Literatuur zie 202.
206
THEODORI RODENBVRGI // HOECX en CABELIAVVS // OFT // HARTOCH KAREL DEN STOUTEN, // EN // BATAVIANA. // (vignet door C. van Sichem met randschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQVE VNICA VIRTVS’) //
't AMSTELREDAM. // (g) Gedruckt by (g) Iacob Aertsz. Colom, (g) Boeck-verkooper op 't Water // inde Vyerighe Colom. (g) 1628.
E - I - E - P
E: C.I. Vinckel; N. Fontanus; I.E.S., Armoede baert droefheydt.
P: Hertoch Karel den stouten; Heer Vrederijck Stadt-houder; d'Heer van Gruytsen; d'Heer van Rassingam; d'Heer van Beveren; Heer Adolf van Kleef; Pagie; 4. Hellebardiers; Balthazar en Bataviana, Man en vrouw; 2. Soontjens van haer; Godefroy en Eduwardt haer Neven; Droeve-Vertrooster, ofte Priester; Ghevanghens-Hoeder; Scherp-Rechter.
AUB: 687D28; BM: 11755.bb.83.(8.); BN: Yi.738-739; Catalogus Thysius 1879, 199; *KB: V.B.6794 L.P.; KH: 300H29; MNL: 1090B32; SBH: 76D34:2; *UBG: H1243; UUB.
Alblas 1894, I,A,XIII; Kalff 1906, IV,107,114,115; Kollewijn 1891, 357-359; Te Winkel 1973, III,245,246; Worp 1895a, 215-217; Worp 1970, I,338; Zuidema 1903a, 90-94.
207
THEODORI RODENBURGII // HOECX en CABELIAWS // OFT // Hertogh Karel den Stouten, // EN // BATAVIANA. // (g) Tweede Deel (g) // (vignet door C. van Sichem met randschrift:
‘NOBILITAS SOLA EST ATQUE UNICA VIRTUS’) // TOT AMSTELDAM, // (g) By (g) Iacob Aertsz. Colom, (g) Boeck-verkooper / wonende op 't Water / inde Vyerighe Colom / (g) 1628. P - I
P: Hertogh Karel den Stouten; Heer Vrederijck Stadt-houder; d'Heer van Gruythuysen; d'Heer van Rassingam; d'Heer van Beveren; Heer Adolf van Kleef; Pagie; 4. Hellebardiers; Balthazars Geest; Bataviana; 2. Zoontjes van haer; Godefroy en Eduward, haer Neven; Droeve Vertrooster, ofte Priester; Gevangens-hoeder; Scherp-rechter.
Vindplaatsen zie 206, behalve SBH en UBG. Literatuur zie 206.
208
Theod. Rodenborghs // SIGISMVND // En // MANVELLA // (g) Bly-Eynde-Spel. (g) // Op de Reghel: // (g) Deughde veel vermach. (g) // (vignet door C. van Sichem met randschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQVE VNICA VIRTVS’) // t'Amsterdam, // - // (g) Voor (g) Dirck Cornelisz. Houthaeck, (g) Boeckvercooper / woonende // op de Nieuwe-zijds Kolck / in't Borgoens Cruys. ANNO 1635.
O - P
O: aan Steven Iacobsoon Vennekool.
P: Sophia, Philomella; Manuella; Simonia; Arter; Terens; Sigismundus; Iustiniaen; Constantyn; Basilius en Arestina, Vader en moeder van Manuella; 'T Gelt; Cupido; Dienstbode.
De opdracht is gedateerd 'Op't Slot van Nassau buyten Brussel den 13 Iunij 1632. Blijkens de opdracht van de Aurelia (211) zou het ook reeds opgevoerd zijn in 1632.
AUB: 687D17; BM: 11755.bb.83.(7.); BN: Yi.1209-1210; KH: 300H25; MNL: 1090B 34); SBH: 76D33:11-12; UBG: H9424en BL68814en *H1246; UUB.
Alblas 1894, I,A,XVI; Kalff 1906, IV,110; Te Winkel 1973, III,245; Worp 1895a, 218; Worp 1920, 40; Worp 1970, I,370; Zuidema 1903a, 94-97.
209
Theod. Rodenborghs // SIGISMVND // En // MANUELLA // (g) Bly-eynde-Spel. (g) // TWEEDE DEEL. // Op de Reghel: // (g) Deughde veel vermach. (g) // (vignet door C. van Sichem met randschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQVE VNICA VIRTVS’) // t'AMSTELDAM, // - // (g) Voor (g) Dirck Cornelisz. Houthaeck, (g) Boeckvercooper / woonende // op de Nieuwe-zijds Kolck / in 't Borgoens Cruys. (g) ANNO 1636.
P: zie 208.
Datering en opvoering zie 208. Vindplaatsen zie 208.
Literatuur zie 208.
210
RODENBORGS AVRELIA. // TREUR-BLY-EYNDE. // OPDE REGEL. // DIE GODT VREEST. // WINDT HET MEEST. // Voor de lofwaerde kamer // IN-LIEFD-BLOEYENDE-YVER. // Chi sara Sara. // op het Casteel van Nassou buijten // Brussel den laesten Octobris // 1632.
O - P
O: Toe-eygeningh aan Nicolaes Hasselaer, Frans de Neve, Gerbrant Claesz Pancras, Cornelis Jacobsz Weijer, Claes van Campen,
[fraction] Gerrit Schaep, Roelof de Vrij, Willem Wijntgens, Tymon Jacobsz. Hinlopen en Philips Louwerensoon.
P: Bedryvers: Koning Arganthomus; Koninginne Terentia; Princesse Aurelia; Prince Charisus; Hertoch Aristarchus; Theophelos Baron; Palamedes, Nicander, Ortelius en Hippolitus, Edelluijden van Coning Arganthomus; Pirot, een aerdich moorken; Pirotta, een aerdich morinneken; Lintellus en Silvio, twee herders; Eerste dienaer van Theophelos; Pantellus, een herdersknecht; Ghevangens Hoeder; Scherprechter.
Achteraan: Chi sara sara 10/30 1632. Handschrift: SBH: 187B6.
Alblas 1894, I,A,XIV; Kalff 1906, IV,110; Oey- de Vita 1974, 668-669,673,674; Te Winkel 1973, III,245; Worp 1895a, 219-221; Worp 1920, 40; Worp 1970, I,370; Zuidema 1903a, 97-102.
211
Theod. Rodenborgh // MAYS // (g) Treur-bly-eynde-Spel. (g) // Op de Reghel: // IN LIEFD' BLOEYENDE YVER. // Ghespeelt op de Amsterdamsche Camer, den 11. Iunij 1634. // (vignet door C. van Sichem met randschrift ‘NOBILITAS SOLA EST ATQVE VNICA VIRTVS’) //
t'AMSTERDAM, // - // Voor Dirck Cornelisz Houthaeck, Boeckvercooper op de Nieu- // we-zijds Kolck, int Bourgoens Cruys. ANNO 1634.
O - P
O: aan Iohan Bets Rodenborgh.
P: Bedryvers: Theodora; Emilia; Cupido; Centilius; Felix; Volckaert; Floor, Roel, Kees, Koen en Mees, Land Knechten; Styn, Ael, Duyf, Swaen en Nel, Land Meyssens; Reynhert; Adriaen; Eeste