Jaarverslag Beleidsparagrafen

Beleidsparagraaf 1 Bestuur

Bestuur

In 2013 is verder gewerkt aan het besturen van de stad samen met bewoners, ondernemers en organisaties. De beweging naar een andere overheid is volop bezig. Een overheid die meer aansluit bij de beweging en energie in de maatschappij. Niet meer als overheid alleen sturend en regelend besturen, maar juist ook loslatend, stimulerend en faciliterend. Telkens de keuzes makend over wat een passende rol is als overheid.

Zwolle werkt samen met andere overheden in twee samenwerkingsverbanden Zwolle Kampen Netwerkstad (ZKN) en Regio Zwolle. Daarnaast zijn er nog diverse andere (wettelijke opgelegde) samenwerkingen, zoals de Regionale Uitvoeringsdienst en de Veiligheidsregio. Voor de laatste geldt dat in 2013 toegewerkt is naar het overplaatsen van de brandweer van de gemeente naar de Veiligheidsregio op 1 januari 2014.

Zwolle Kampen Netwerkstad

Binnen Zwolle Kampen Netwerkstad is in 2013 gewerkt binnen vier programmalijnen: Economie, Bereikbaarheid en mobiliteit, Sterke Steden en Kwaliteit van leven.

In 2013 is binnen de programmalijn Economie voortgebouwd op de fundamenten die zijn gelegd. In 2013 was het cruciaal de thema’s te verbinden met het netwerk van de vier O’s: ondernemers, overheden, onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Het creëren en onderhouden van dat netwerk zijn de belangrijkste werkzaamheden geweest in 2013. De haalbaarheidsonderzoeken en visieontwikkeling op het gebied van bijvoorbeeld Logistiek en Health and Care zijn in overleg met de marktpartijen

uitgewerkt.

Binnen de programmalijn Bereikbaarheid en mobiliteit is ZKN bezig geweest met Beter Benutten om samen met ondernemers, onderwijs en culturele instellingen de bereikbaarheid optimaal te houden. Begin 2013 is een systeem voor dynamische

Verkeerverwijssysteem en de ‘Minder Hinder widget’ gelanceerd. Het Deltion College is gestart met het project fietspendel voor studenten om de druk op het openbaar vervoer te verkleinen. Bedrijven en organisaties in Zwolle of Kampen die zich (willen) inzetten voor het verbeteren van de bereikbaarheid in deze regio, kunnen gebruikmaken van het Bereikbaarheidsfonds Beter Benutten Zwolle Kampen Netwerkstad. Doel van dit fonds is initiatieven op het gebied van bereikbaarheidsarrangementen en spitsmijden mogelijk te maken.

Gelet op een aantal ontwikkelingen, zoals regionale samenwerking binnen de Regio Zwolle, kabinetsbeleid en bezuinigingen op ontwikkelingen infrastructuur, heroriëntatie op projectenlijsten bij ZKN partners, is besloten het aandachtgebied van Sterke steden te verleggen van het accent op de grootschalige opgaven binnen de netwerkstad naar de ontwikkeling van een strategische agenda gericht op de versterking van het stedelijk netwerk.

De programmalijn Kwaliteit van leven heeft de afgelopen periode – met name als het gaat om innovatie in de zorg – zinvolle resultaten opgeleverd. De nadruk van de programmalijn Kwaliteit van leven lag ook in 2013 bij het project Zorginnovatie. De omstandigheden veranderen. Anders dan vroeger willen mensen graag zelf aan het roer blijven staan van hun leven en langer zelfstandig blijven wonen. En dat moet ook, want er is steeds minder geld voor zorg beschikbaar.

Regio Zwolle

Regio Zwolle heeft in 2013 weer een aantal stappen gezet op het gebied van regionale samenwerking. In maart is de regio online gegaan met www.regiozwolle.net . Via deze website is alle informatie over de regionale samenwerking beschikbaar, maandelijks is er een nieuwsbrief uitgebracht met daarin alle ontwikkelingen op het terrein van o.a. economie, bereikbaarheid, bestuurlijke samenwerking, ontmoetingen en netwerkbijeenkomsten.

Het bestuurlijk kernteam heeft in 2013 het besluit genomen over de uitbreiding van de regio met de gemeenten Westerveld en De Wolden. Daarmee is het totaal op 18 samenwerkende gemeenten gekomen. Met een optie op een uitbreiding met de gemeente Urk is de regio compleet, zo is afgesproken.

Samen met een groep van 50 ambassadeurs uit bedrijfsleven en onderwijswereld heeft de Regio Zwolle een succesvolle netwerkbijeenkomst georganiseerd voor Eerste en Tweede Kamerleden bij Pro Demos in Den Haag op 9 oktober. Met een goede opkomst en vele positieve reacties heeft de Regio haar economische kracht gepresenteerd en zichzelf op de kaart gezet in Den Haag.

De samenwerking wordt door alle partners als buitengewoon positief ervaren met veel waardering voor de positie en rolneming van centrumstad Zwolle.

Op het terrein van Nieuwe Materialen (Polymer Science Park), Health and Care (Health Inovation Park) en Agrofood is veel vooruitgang geboekt in samenwerking met innoverende regionale ondernemers.

In mei is de Economic Board Regio Zwolle opgericht. In de Board zetten ondernemers, overheden en onderwijs de hoofdlijnen uit op het gebied van innovatie en menselijk kapitaal om zo de economische ontwikkeling van de regio aan te jagen. Het instituut Kennispoort heeft ook een doorstart gemaakt in 2013 en werkt nu voor alle 18 aangesloten regiogemeenten om innovaties en cross-overs te bevorderen bij ondernemers in de regio.

Tot slot is eind 2013 voor de tweede maal het succesvolle Regio Zwolle congres georganiseerd door de stichting Metropool, waarbij de Regio Zwolle Monitor 2013 is gepresenteerd

Dienstverlening en ‘passende regels’

In het collegeakkoord hebben wij aangegeven dat in onze rol als dienstverlener inwoners en ondernemers centraal staan. Zij vinden ons gemakkelijk en worden snel geholpen, in toenemende mate digitaal. Actief burger- en ondernemerschap, gesteund door vertrouwen van bestuur en organisatie, krijgt de ruimte. Eenvoudiger, toegankelijker, oplossingsgericht en met minder regels.

Deze hoofdlijnen zijn in 2011 uitgewerkt in een geactualiseerde visie op gemeentelijke dienstverlening. Kernbegrippen daarin zijn “mensgericht en efficiënt”. Dat betekent dat we in onze dienstverlening zoeken naar een optimale balans tussen efficiency en klanttevredenheid en dat we onze informatie, producten en diensten bij voorkeur digitaal aanbieden. In de visie zijn de volgende drie ambities benoemd:

- onze dienstverlening is mensgericht - onze regels zijn passend

- onze dienstverlening is snel en zeker

Deze ambities hebben we vertaald in concrete doelstellingen en inspanningen die daarvoor nodig zijn. De verdere ontwikkeling van het klantcontactcentrum (KCC) en digitale dienstverlening spelen daarin een belangrijke rol. De concrete doelen en prestaties op dit terrein over 2013 vindt u terug in de volgende programma’s in deze jaarrekening:

- Programma 2 Economie

- Programma 11 Bijstandsverlening en armoedebestrijding - Programma 14 Gezondheid en zorg

- Programma 16 Bestuur en dienstverlening

Het onderwerp Passende regels is binnen de gemeente steeds meer een begrip geworden. We moeten als overheid passend optreden en dat geldt ook voor regelgeving. We merken dat de huidige aanpak duidelijk laat zien dat er op het gebied van regelgeving nog het nodige te doen is. Een herzien kader en een proef met de LET, een instrument dat medewerkers helpt vooraf meer inzicht te krijgen in de effecten en kosten die een regeling tot gevolg heeft, zullen de komende jaar hun effect sorteren. Een aantal concrete projecten is met behulp van de passende regelaanpak aangepakt. Meest in het oog springend is de nieuwe APV die voorbereid wordt en waar vóór de zomer 2014 een voorstel aan de raad aangeboden zal worden. Maar ook de huidige economische situatie en de participatiemaatschappij leidt ertoe dat er steeds meer initiatieven worden genomen om te komen tot een passende aanpak, zoals het tijdelijk anders bestemmen.

Er is samenwerking gezocht met het thema rolneming, waar passende overheid een prominente plek in heeft gekregen.

Het uitvoeringsprogramma is afgelopen jaar niet vernieuwd, wel verder afgerond in afwachting van een nieuw college.

Communicatie

We hebben het afgelopen jaar vorm gegeven aan de dialoog met de stad, via onder meer wijkbezoeken, werkbezoeken aan organisaties en bedrijven en een Dag van de Verbinding. Onze inwoners en partners hebben we op uiteenlopende wijze geïnformeerd over en betrokken bij het beleid en de ontwikkeling van Zwolle: door middel van bijeenkomsten, werksessies, buurt-voor-buurt-onderzoek, de Wijzerpagina en de @Zwolle, en in toenemende mate via online platforms, www.zwolle.nl en social media (Twitter en Facebook). De profilering van Zwolle en in het bijzonder van de binnenstad is ook in 2013 uitgevoerd door Zwolle Marketing.

Beleidsparagraaf 2 Participatie

Participatie: iedereen doet mee, niemand staat langs de zijlijn. Voor de meeste Zwollenaren spreekt dat vanzelf, sommigen hebben daar hulp bij nodig. Van familie, van vrienden, van buren, van wijkwerkers, van ondernemers, van maatschappelijke instellingen of van de gemeente. We kijken daarbij telkens naar wat iemand wél kan, iedereen heeft talenten. Samen maken wij de stad was al een aantal jaren ons motto. In 2011 hebben we voor Zwolle een aanvullend motto geformuleerd:: Iedereen doet mee: hoe zorgen we er met elkaar voor dat Zwolle een stad is waarin het voor en met iedereen fijn wonen, werken en leven is.

De landelijke ontwikkeling richting ‘Meer burger minder Overheid’ is steeds meer zichtbaar in Zwolle!

Bij de Gemeente Zwolle geven we vorm aan deze ontwikkeling via het participatieprogramma “Iedereen doet Mee”. Dit programma heeft als doel om verbinding tussen inwoners, bedrijven, maatschappelijke organisaties, de gemeente en de lokale politiek te bevorderen; te werken vanuit vertrouwen in inwoners en partners, en om de kernkwaliteiten van de stad en de omgeving te benutten. Dit vraagt niet alleen om het geven van ruimte maar ook om een meedenkende, stimulerende en oplossingsgerichte overheid.

‘Iedereen doet Mee’ is een breed bekend en gedragen begrip geworden. In veel beleid zijn de uitgangspunten en criteria van het programma opgenomen en in onze benadering van partners en inwoners geven we steeds meer ruimte aan eigen kracht.

Waarbij we niet vergeten dat we als overheid voor die mensen die niet vanzelf kunnen meedoen een vangnet bieden.

Bijvoorbeeld in de doorontwikkeling van het wijkgericht werken op basis van het opgave gericht werken komt het nog meer inzetten van de eigen kracht van onze inwoners ruimschoots aan bod. We proberen inwoners uit te dagen om

verantwoordelijkheid te nemen voor de eigen leefomgeving. Ook in onze visie op het Sociaal Domein zijn de kernwaarden van

“Iedereen doet Mee” een belangrijk uitgangspunt.

Stand van zaken zes dossiers.

Bij de vaststelling van het plan van aanpak Iedereen doet Mee is de nadruk gelegd op het sociale domein. Daarbij is afgesproken dat we als gemeente de kernwaarden van Iedereen doet Mee zichtbaar maken in zes dossiers.

1. Zwolle gezonde Stad 2. Armoedebeleid 3. Cultuureducatie 4. Vrijwilligerswerkbeleid

5. Participatie in de wijk/beheer en onderhoud

6. Participatie in de wijk/competentieontwikkeling bewoners

Voor een uitwerking van de stand van zaken met betrekking tot de criteria van ‘Iedereen doet Mee’ in deze zes dossiers verwijzen we naar de programma’s 6, 9, 10, 11, 12 en 14.

Participatie in de brede zin

Het programma ‘Iedereen doet Mee’ is vormgegeven aan de hand van een viertal aandachtspunten:

1. Fungeren als aanjagen eigen kracht (faciliteren, stimuleren) 2. Spin in het web bij (zes dossiers)

3. Meedenken en doen in veranderen van houding eigen medewerkers 4. Verbindende factor in en voor de stad

Ontwikkelingen in 2013

Steeds meer inwoners, maar ook organisaties en bedrijven, nemen initiatieven op het gebied van groenbeheer, sport, integratie en welzijn. Op vrijwel alle terreinen zijn zij actief en steeds meer initiatieven ontstaan op basis van slim ruilen en het aanbieden en inbrengen van bijvoorbeeld kennis, expertise en middelen zonder daarvoor een tegenprestatie te vragen en zonder financiële steun vanuit de gemeente. Wel blijft daarbij draagvlak vanuit de gemeente en het ruimte bieden voor burgerinitiatieven nodig.

Wij moeten dan ook goed kijken naar hoe wij vormgeven aan onze rol als het initiatief bij inwoners ligt. In 2013 is gebleken dat

organisatorische/financiële kaders. Hier ligt dus nog een opgave, de organisatie kan nog meer aansluiten bij de initiatieven van inwoners. De ontwikkeling richting meer burger minder overheid vraagt om nog meer durven loslaten en co-creatie.

In 2013 hebben de uitgangspunten van ‘Iedereen doet Mee’ op verschillende manieren hun beslag en uitvoering gekregen. Een aantal belangwekkende punten voor participatie in Zwolle willen wij hier expliciet vermelden.

CityBattle II

Op 23 mei 2013 heeft de CityBattle II ‘Maak het Mee’ plaatsgevonden. De battle stond in het teken van het oplossen van concrete vraagstukken, die waren opgehaald uit de stad. Met 120 enthousiaste Zwollenaren en stakeholders zijn ideeën ontwikkeld om de kracht van onze stad verder te vergroten. Zo is bijvoorbeeld het initiatief voor de Festival Battle ontstaan als antwoord op het vraagstuk over hoe organisatoren en ondernemers de handen ineen kunnen slaan om gezamenlijk Zwolle als festivalstad op de kaart te zetten.

Z200 JongerenBattle

De Z200 JongerenBattle, in november 2013, was bedoeld om óók jongeren meer te betrekken bij de ontwikkeling van de stad.

Tijdens deze dag vol energie zijn 200 jongeren aan de slag gegaan met het bedenken van oplossingen voor vraagstukken die voor henzelf en voor de stad in brede zin van belang zijn. Om de jongeren ook daadwerkelijk de mogelijkheid te bieden om hun plannen uit te voeren is een koppeling gemaakt met het Jongerenbudget, waardoor er vergevorderde plannen zijn voor realisatie van o.a. reanimatiecursussen voor jongeren, activiteiten om jongeren en ouderen met elkaar in contact te brengen, ondersteunen van jong ondernemerschap en het tegengaan van schooluitval.

Beide battles hebben waardevolle verbindingen, energie, betrokkenheid en krachtige initiatieven opgeleverd en nieuwe contacten en netwerken.  

Het Nieuwe Anker

Bij de ontwikkeling van het Nieuwe Ander in Westenholte is participatie breed ingezet door te kiezen voor een nieuwe manier van benaderen en organiseren. Samen met een gebruikersgroep is een programma van eisen opgesteld. De gebruikersgroep en inwoners blijven tot de realisatie een grote rol spelen bij de ontwikkeling van het Nieuwe Anker.

Kracht van Zwolle

In 2013 is een app gelanceerd waarin we de kracht van Zwolle hebben laten zien door middel van interviews en foto’s. een 12-tal ondernemende Zwollenaren zijn in beeld gebracht. Zij laten zien op welke manier zij een bijdrage leveren aan onze mooie stad.

Ideeënmakelaar

Om maatschappelijke initiatieven te stimuleren, te faciliteren en te verbinden, heeft de gemeente sinds 2008 een

ideeënmakelaar aangesteld. De ideeënmakelaar helpt inwoners die een maatschappelijk initiatief in Zwolle wille ontplooien om hun idee te realiseren. De focus hierbij ligt op burgers en kleine organisaties. Vanuit het initiatief wordt bekeken welke partijen kunnen worden betrokken. Bekende patronen in de rolverdeling tussen gemeente en andere partijen zijn hierbij niet primair het uitgangspunt; naast gangbare wegen wordt gezocht naar creatieve en onconventionele manieren om ideeën te realiseren.

In 2013 heeft de ideeënmakelaar zich vooral bezig gehouden met maatschappelijk verantwoorde initiatieven die een bijdrage leveren aan de economische kracht van Zwolle en initiatieven op het gebied van Tijdelijk Anders Grondgebruik (TAG). Krachtige voorbeelden van initiatieven waarbinnen de ideeënmakelaar actief is geweest zijn Binthout, Stichting 4PK, Schipper mag ik ook eens varen en de natuurbeleefplek Akkerbergplein.

Beleidsparagraaf 3 Duurzaamheid

Zwolle maakt werk van duurzaamheid! Dat doen we samen met instellingen, bedrijven en burgers in de stad. Onze kijk op wat duurzaamheid voor Zwolle betekent en hoe we dat willen bereiken is verwoord in de visie en het programma duurzaamheid 2011-2014. Het programma loopt tot en met 2014. In verband met de verkiezingen in maart 2014 is het programma, zoals aangekondigd bij het najaarsmoment van 2013, eind 2013 geëvalueerd. De uitkomsten van de evaluatie zijn in deze beleidsparagraaf verwerkt.

Duurzaam gemeentelijk fysiek beleid

In 2013 is nagenoeg al het te ontwikkelen fysieke beleid uitgewerkt met duurzaamheid als uitgangspunt. In de aanzet tot het nieuwe stedelijk Waterplan wordt duurzaamheid als leidend principe toegepast, in de nieuwe visie op het beheer van de openbare ruimte is duurzaamheid als uitgangspunt gehanteerd, net als in het nieuwe beleid voor openbare verlichting. Ook de Handreiking voor een Zwolse Energieagenda werkt vanuit dit gedachtegoed. De programmadoelstelling “30% van het te ontwikkelen beleid wordt ontwikkeld volgens de 3 P’s” is daarmee bereikt.

Duurzame gebiedsontwikkeling

Voorbeelden van succesvolle duurzame gebiedsontwikkeling zijn de Muziekwijk, Stadshagen, en Diezerpoort. De programma-doelstelling om in 50% van gebiedsontwikkelingen volgens de 3 P’s te werken lijkt daarmee gehaald. Het resultaat is echter betrekkelijk vanwege het beperkte aantal nieuwe gebiedsontwikkelingen die in 2013 zijn gestart. Wel zal naarmate de tijd vordert het aandeel van gebiedsontwikkelingen die niet duurzaam zijn ingestoken afnemen. Borging van de werkwijze vindt plaats in de Reiswijzer, die in 2013 is een nieuwe impuls heeft gekregen.

Minder autoverkeer in de spits, meer regionaal fietsverkeer

De programmadoelstellingen om het autoverkeer in de spits met 5% te verlagen en het aandeel van regionaal fietsverkeer te verhogen is bij benadering gehaald. Een kwantitatief oordeel is niet mogelijk omdat een meting van de nulsituatie aan het begin van het programma niet heeft plaats gevonden Gezien de goede resultaten van het project Beter benutten, van het recente marktgericht fietsbeleid en de nominatie van Zwolle als Fietsstad van Nederland mag worden geconcludeerd het Zwolse verkeer duurzamer is dan in 2010. Continuering vindt plaats binnen het project Beter Benutten.

Nieuwe duurzame bedrijvigheid

Het percentage duurzame bedrijvigheid onder nieuwe bedrijfsvestigingen stijgt. Voorbeelden hiervan zijn Ikea, Wehkamp en Sligro. Dit is echter niet bereikt door inzet van doelgroepgerichte acquisitie of een selectief vestigingsbeleid, zoals beoogd werd met de programmadoelstelling: “Hoger percentage duurzame bedrijvigheid/ nieuwe bedrijfsvestigingen door acquisitie en vestigingsbeleid in 2013”. Wel lijken duurzame ontwikkeling van bedrijventerreinen en duurzaam parkmanagement zoals in Hessenpoort een vestigingsfactor te worden. Deze alternatieven zijn dus effectief en het voortzetten waard. Wellicht is deze benadering te verkiezen boven selectief vestigingsbeleid.

Duurzame buurtinitiatieven

De programmadoelstelling om in 2013 minstens 5 succesvolle duurzaamheidsinitiatieven op buurtniveau te realiseren werd in 2012 al ruimschoots bereikt. Dankzij de vele buurtinitiatieven rond zonnepanelen staat Zwolle in de top 5 van gemeenten met de meeste decentrale installaties die duurzame energie produceren. Er ontstaan ook nieuwe initiatieven. Zo worden alweer collectieve inkoopacties van zonnepanelen voor 2014 voorbereid, de kledingruilwinkel wil uitbreiden en stadstuinders hebben de fruitpers voor volgend jaar alweer gereserveerd. De initiatieven evolueren ook: in 2013 is uit een paar buurtenergie-initiatieven de stichting Blauwvinger Energie ontstaan. Verder neemt de organisatiegraad en de professionaliteit toe. Gezien de motivatie en groeiende expertise van de betrokkenen dienen de Zwolse duurzame burgerinitiatieven als belangrijke partners van de gemeente te worden beschouwd in de ontwikkeling van de ‘energieke maatschappij’ in Zwolle.

Platform voor kleinschalige streekproducenten van duurzame kwaliteitsproducten

In 2013 heeft de gemeente ondersteuning geboden aan de Dag van de Stadslandbouw en aan de startbijeenkomst “Coöperatie RegioFood Overijssel”. Op deze manier is invulling gegeven aan de programmadoelstelling om aan kleinschalige

streekproducenten van duurzame kwaliteitsproducten ondersteuning te bieden bij het formeren van een platform. Naar aanleiding van de dag van de Stadslandbouw is de website www.stadslandbouwzwolle.nl ontwikkeld. Tijdens de bijeenkomst over Regiofood is een initiatief gelanceerd dat de vraag naar regionale producten via een elektronische marktplaats wil bundelen en vervolgens matcht aan het aanbod uit de IJsseldelta, de Vechtstreek en Salland. Kenmerkend voor de

ziekenhuizen, zorginstellingen, supermarkten en cateraars. Inmiddels is een koppeling gemaakt in de zorgsector met het praktijknetwerk 'Een Mooie Maaltijd - kwestie van de juiste instelling' en het project 'Zorg voor BiOverijssel op de kaart'.

Minder en duurzamer woon-werkverkeer ambtenaren

In 2012 zijn de instrumenten bepaald die we kunnen inzetten om in onze eigen organisatie het thuiswerken, carpoolen, fietsen en het gebruik van openbaar vervoer (OV) voor woon-werkverkeer te stimuleren. Acties zijn gehouden als ‘Fiets naar je Werk’

en de proeftuin E-fiets en er is een digitaal carpoolplein opgezet. De effecten van alle acties zijn gemeten en gerapporteerd: uit benchmarks blijkt dat we beter scoren dan veel andere organisaties en dat ruimte voor verdere verbetering zeer beperkt is.

Daarmee is de doelstelling om in 2013 minder woon-werkverkeer per auto door meer thuiswerk en gebruik van fiets en OV

Daarmee is de doelstelling om in 2013 minder woon-werkverkeer per auto door meer thuiswerk en gebruik van fiets en OV

In document dverleden Zwolle (pagina 36-46)