• No results found

Invloed van stookregime, buitenklimaat, beschutting en bedrijfsuitrusting

OVERIGE DUURZAME PRODUCTIEMIDDELEN Bedrijfsregistratie computer p.c

7.6 Factoren met invloed op het energieverbruik

7.6.1 Invloed van stookregime, buitenklimaat, beschutting en bedrijfsuitrusting

In Tabel 75 tot en met Tabel 78 -zijn voor verschillende situaties de gasverbruiken berekend.

In de tabel is uitgegaan van een bedrijf van 15.000 m², 120 m lang en 125 m breed, poothoogte 4 m, temperatuur: voor- en nanacht 18°C en dag 19°C, dubbele gevels en enkele condensor op een apart net. In Tabel 75 -met de kolommen 1 tot en met 12 wordt aandacht besteed aan de regio- verschillen en het gebruik van schermen. In Tabel 76 -, kolom 13 tot en met 24 wordt aandacht besteed aan CO2 doseren en het gebruik van warmtebuffers. In Tabel 77 , kolom 25 tot en met 36 wordt aandacht besteed aan de bedrijfsgrootte en -vorm. In Tabel 78 -wordt aandacht besteed aan temperatuur, schermen en CO2 en minimum buis.

In Tabel 75 - tot en met Tabel 78 -staan op de eerste regel het thema van de tabel met daaronder een regel met de kolomnummers. Vervolgens komen er een aantal regels met de uitgangspunten. In deze zijn de

uitgangspunten die verschillen met de uitgangspunten van kolom 1 vet en onderstreept afgedrukt.

Onder in het blok gasverbruiken staat de verhouding in procenten weergegeven tussen het gasverbruik in de betreffende kolom en het gasverbruik uit kolom 1.

In het onderste blok staat weergegeven hoeveel er geschermd wordt. Daaronder staat het aantal uren dat er op momenten met onvoldoende warmtevraag en dus onvoldoende CO2-productie aanvullend gedoseerd wordt.

Daaronder staat het aantal uren dat hiervan nog nuttig in de buffer opgeslagen kan worden. Tenslotte staat er het aantal uren dat er CO2 gedoseerd wordt waarvan de warmte niet via de buffer nuttig gebruikt kan worden en dus afgevoerd moet worden.

Uitkomsten uit Tabel 75 -, regio en schermen:

Uit kolom 1 t/m 5 blijkt dat zonder schermen Eelde 13% meer energie verbruikt ten opzichte van Naaldwijk. Voor Gilze is een meerjarige gemiddelde aangehouden van de jaren 1980 t/m 1991. Het gasverbruik voor Gilze ligt dan bijna 2% hoger dan dat van Naaldwijk. Voor Aalsmeer en Horst is een meerjarig gemiddelde aangehouden van de jaren 1986 t/m 1996 in plaats van het gemiddelde van 1951 t/m 1980. Aalsmeer ligt dan 5% in gasverbruik onder Naaldwijk en Horst 0,4%.

Uit kolom 6 t/m 10 blijkt dat de verschillen tussen de regio’s in gasverbruik kleiner worden. Dit wordt

grotendeels verklaard doordat bij de instelling van schermen (‘s nachts buiten onder 10oC en overdag onder 5oC) er in Eelde 672 uur meer geschermd wordt.

Uit kolom 1, 6, 11 en 12 blijkt dat de wijze van gebruik van een scherm tot grote verschillen in gasverbruik leidt.

Het scherm sluit als het ’s nachts buiten onder 10oC en overdag onder 5oC is en geeft een besparing van 22%.

Schermen als het ‘s nachts buiten onder 5oC en overdag onder 5oC is geeft nog 16,6% besparing en schermen als het ‘s nachts buiten onder 5oC en overdag onder 0oC is geeft nog slechts een besparing van 13,2%.

Uitkomsten uit Tabel 76 - CO2 en warmtebuffer:

Uit kolom 1 en 13 t/m 15 blijkt dat CO2-doseren met een hogere branderstand een hoger gasverbruik geeft van 11,2%. Bij een branderstand van 40 m3 gas per uur per ha kan alle extra warmte via de buffer ‘s nachts gebruikt worden. Bij een branderstand van 60 m3 wordt de warmte van 0,8 m3 vernietigd, bij een branderstand van 80 m3 is dat al 3,9 m3 en bij een branderstand van 100 m3 is dat 8,5 m3. Het aantal uren dat er aanvullend gedoseerd wordt neemt uiteraard ook toe met het stijgen van de branderstand.

Zonder buffer blijkt uit kolom 16 t/m 19 de vernietiging van warmte nog groter te zijn, voor een branderstand van 40, 60, 80 en 100 m3 gas per uur per ha respectievelijk: 6,7; 11,5; 17,3 en 23,7 m3 gas per m².

Uit de kolommen 1 en 17 blijkt dat een buffer van 100 m3 per ha bijna 16% gas bespaart. Uit de kolommen 17 en 20 t/m 22 blijkt dat buffers van 60, 80 en 120 m3 respectievelijk 8,7; 10,5 en 10,7 m3 gas per m² besparen.

Uit de kolommen 1, 6, 20 t/m 24 blijkt dat het gebruik van schermen de benutting van de warmte via een buffer kleiner maakt.

Uitkomsten uit Tabel 77 - bedrijfsgrootte en -vorm:

Uit kolom 1, 25 t/m 30 blijkt dat de grootte van de kas invloed heeft op het gasverbruik.

Een kas van 5100 m² gebruikt 6,7% meer gas dan een vierkante kas van 1,5 ha, terwijl een kas van 4 ha 5,4%

zuiniger is.

Uit kolom 1, 31 t/m 33 blijkt dat een lange smalle kas van 1,5 ha 1,6% meer gas verbruikt dan een vierkante kas.

Uit kolom 1, 34 t/m 36 blijkt dat het gasverbruik bij een kapbreedte van 3,20m vrijwel gelijk is aan het gasverbruik bij een kapbreedte van 4m. Bij kapbreedtes van 9,60m en 12,80m ligt het gasverbruik respectievelijk 0,9% en 1,3%hoger dan bij een kapbreedte van 4m.

Uitkomsten uit Tabel 78 - temperatuur, schermen en CO2:

Uit kolom 1, 37 t/m 41 blijkt dat elke graad hoger stoken zonder schermen circa 5 m3 tot 5,5 m3 gas extra kost. Met scherm blijkt dat uit kolom 1, 42 en 43 tussen de 3,5 en 4,5 m3 gas extra te zijn.

In kolom 39, 40, 46 t/m 48 is naast een lagere temperatuur ook bekeken wat de effecten van de branderstand en de buffergrootte op het gasverbruik zijn. Hieruit blijkt dat de branderstand verlaagd moet worden bij een lagere warmtebehoefte. Verder blijkt ook een buffer nog een besparing 7,2 m3 gas op te leveren bij een warmtebehoefte van rond de 16oC.

125

el 75 -.Gasverbruik bij verschil in regio en schermgebruik *door afronding kan totaal afwijken Regio en scherm gangspunten/Kolom:123456789101112 te kopgevel (m)120120120120120120120120120120120120 te zijgevel (m)125125125125125125125125125125125125 eedte (cm)400400400400400400400400400400400400 hoogte (cm)400400400400400400400400400400400400 ndensorbesparing (%)101010101010101010101010 acht stooktemperatuur (oC)181818181818181818181818 nacht stooktemperatuur (oC)181818181818181818181818 g stooktemperatuur (oC)191919191919191919191919 schuttingsgraad (%)757575757575757575757570 sNldwAalsmrHorstEeldeGilzeNldwAalsmrHorstEeldeGilzeNldwNldw herm dicht dag buitentemp. onder (oC)nietnietnietnietNiet5555550 herm dicht nacht buitentemp. onder (oC)nietnietnietnietNiet101010101055 -doseren branderstand (m3/ha.uur)606060606060606060606060 mum buis dag/nacht (°C)40/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/35 rmtebuffer (m3/ha)100100100100100100100100100100100100 jaar51-8086-9686-9651-8051-8051-8086-9686-9651-8051-8051-8051-80 sverbruiken voor: (m3/m2) iode 18.98.18.510.09.45.75.45.66.46.05.76.7 iode 28.38.38.99.68.65.55.45.66.15.55.56.4 iode 37.57.07.18.57.45.95.55.66.35.86.16.1 iode 45.35.45.46.55.24.24.24.25.14.04.74.7 iode 53.33.33.24.23.82.72.72.73.33.03.03.0 iode 62.72.52.52.92.72.52.52.52.52.52.72.7 iode 72.62.52.52.52.52.62.52.52.52.52.62.6 iode 82.42.42.42.52.52.42.42.42.42.52.42.4 iode 92.42.32.42.52.32.42.32.32.32.32.42.4 iode 103.02.93.13.53.02.72.72.73.02.73.03.0 iode 115.04.54.95.85.14.23.74.04.64.25.05.0 iode 127.56.67.48.27.96.05.15.76.55.97.07.0 iode 138.58.19.09.88.46.16.05.96.55.96.26.6 aal *67.664.267.376.468.852.850.551.757.552.956.458.7 CO2 met warmtevernietiging0.81.31.50.50.71.31.71.81.01.10.80.8 voor Minimum buis3.94.24.33.23.84.04.24.33.23.94.03.9 aal gasverbruik als % van kolom 1100.095.099.6113.0101.878.174.776.585.178.383.486.8 schermen000003654343037384326378723381869 n aanvullend CO2 doseren192219681956174219262023206420641825201820231922 et warmtebenutting via buffer178217561713166718021806179017651666183918831782 et warmtevernietiging14021224275124217274299159180140140

126

el 76 -.Gasverbruik bij verschillende CO2 doseringen en gebruik van warmtebuffer *door afronding kan totaal afiwjken a:CO2 en warmtebuffer: gspunten/Kolom:131415161718192021222324 te kopgevel (m)120120120120120120120120120120120120 te zijgevel (m)125125125125125125125125125125125125 m)400400400400400400400400400400400400 hoogte (cm)400400400400400400400400400400400400 ensorbesparing (%)101010101010101010101010 cht stooktemperatuur (oC)181818181818181818181818 cht stooktemperatuur (oC)181818181818181818181818 oktemperatuur (oC)191919191919191919191919 tingsgraad (%)757575757575757575757575 sNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldw rm dicht dag buitentemp. onder (oC)nietnietnietnietNietnietNietnietnietniet55 rm dicht nacht buitentemp. onder (oC)nietnietnietnietNietnietNietnietnietniet1010 oseren branderstand (m3/ha.uur)40801004060801006060606060 is dag/nacht (°C)40/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/35 ffer (m3/ha)100100100GeenGeenGeenGeen60801206080 t jaar51-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-80 rbruiken voor: (m3/m2) e 18.98.98.98.98.99.09.18.98.98.95.75.7 e 28.38.38.38.38.48.68.98.38.38.35.55.5 e 37.57.57.57.67.77.98.27.57.57.55.95.9 e 45.35.35.55.96.36.77.35.45.35.34.24.2 e 53.33.54.34.34.95.66.33.73.33.33.02.7 e 62.73.44.23.84.55.36.13.32.92.72.92.5 e 72.13.44.33.34.14.95.82.92.62.62.72.6 e 82.13.34.13.24.04.85.62.72.42.42.72.4 e 92.42.93.63.34.04.75.42.82.42.42.72.4 e 103.03.03.43.74.24.85.43.13.03.02.82.7 e 115.05.05.05.15.35.76.25.05.05.04.24.2 e 127.57.57.57.57.57.67.77.57.57.56.06.0 e 137.58.58.58.58.58.58.58.58.58.56.16.1 *66.870.775.273.478.384.190.569.667.867.654.452.9 CO2 met warmtevernietiging0.03.98.56.711.517.323.72.841.00.82.31.4 or Minimum buis3.93.93.93.93.93.93.93.93.93.94.04.0 gasverbruik als % van kolom 198.8104.6111.2108.6115.8124.4133.9103.0100.3100.080.578.3 hermen000000000036543654 anvullend CO2 doseren167321642370167311902164237019221922192220232023 armtebenutting via buffer167316751525000014481749178415451796 armtevernietiging04898451673119021642370474173138477226

127

el 77 -.Gasverbruik bij verschillende bedrijfsgroottes en -vormen* door afronding kan totaal afwijken Thema:Bedrijfsgrootte envorm Uitgangspunte/Kolom:252627282930313233343536 Lengte kopgevel (m)7288100144172200160188200115.2115.2115.2 Lengte zijgevel (m)7284100140175200948075130130130 Kapbreedte (cm)4004004004004004004004004003209601280 Goothoogte (cm)400400400400400400400400400400400400 Condensorbesparing (%)101010101010101010101010 Voornacht stooktemperatuur (oC)181818181818181818181818 Nanacht stooktemperatuur (oC)181818181818181818181818 Dag stooktemperatuur (oC)191919191919191919191919 Beschuttingsgraad (%)757575757575757575757575 PlaatsNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldw Scherm dicht dag buitentemp. onder (oC)nietnietnietnietNietnietNietnietnietnietnietniet Scherm dicht nacht buitentemp. onder (oC)nietnietnietnietNietnietNietnietnietnietnietniet CO2-doseren branderstand (m3/ha.uur)606060606060606060606060 Minimum buis dag/nacht (°C)40/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/3540/35 Warmtebuffer (m3/ha)100100100100100100100100100100100100 Klimaat jaar51-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-80 Gasverbruiken voor: (m3/m2) Periode 19.59.39.18.78.68.38.99.09.08.88.99.0 Periode 28.98.78.58.28.17.98.48.48.58.38.48.4 Periode 38.17.97.77.47.36.87.67.67.77.57.67.6 Periode 45.85.65.55.25.14.85.45.45.45.35.45.4 Periode 53.53.43.43.33.22.93.33.33.43.33.33.3 Periode 62.92.82.82.72.72.92.82.82.82.72.82.8 Periode 72.52.62.62.52.63.02.62.62.62.62.62.6 Periode 82.42.52.42.42.42.92.42.42.42.42.42.4 Periode 92.52.52.42.42.32.62.42.42.42.42.42.4 Periode 103.33.23.13.02.92.83.03.13.13.03.03.1 Periode 115.55.35.25.04.84.55.15.15.25.05.15.2 Periode 128.17.97.77.47.36.67.67.77.77.57.67.7 Periode 139.18.98.78.48.37.48.68.68.78.58.68.6 Totaal *72.170.569.166.765.763.468.068.568.767.568.268.5 W.v. voor CO2 met warmtevernietiging0.40.80.80.80.91.00.80.80.80.90.80.8 W.v. voor Minimum buis3.53.73.84.04.04.13.93.83.83.93.83.8 Totaal gasverbruik als % van kolom 1106.7104.3102.298.797.294.6100.6101.3101.699.9100.9101.3 Uren schermen000000000000 Uren aanvullend CO2 doseren180918751892193419601977191319041899192419091901 W.v. met warmtebenutting via buffer174117501766179218031810177717721770178317741770 W.v. met warmtevernietiging68126125142157167136131129142135131

128

el 78 -.Gasverbruik bij verschil in stooktemperatuur, CO2 dosering en gebruik van schermen en minimumbuis * door afronding kan totaal afwijken ma:Temperatuur, schermen, CO2 en minimum buis itgangspunten/Kolom:3738394041424344454647484950 engte kopgevel (m)120120120120120120120120120120120120120120 engte zijgevel (m)125125125125125125125125125125125125125125 apbreedte (cm)400400400400400400400400400400400400400400 hoogte (cm)400400400400400400400400400400400400400400 ondensorbesparing (%)1010101010101010101010101010 oornacht stooktemperatuur (oC)22201611622201611161161818 nacht stooktemperatuur (oC)22201611622201611161161818 g stooktemperatuur (oC)23211712723211712171271919 schuttingsgraad (%)7575757575757575757575757575 aatsNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldwNldw cherm dicht dag buitentemp. onder (oC)nietnietnietnietNiet5555nietnietnietnietniet cherm dicht nacht buitentemp. onder (oC)nietnietnietnietNiet10101010nietnietnietnietniet 2-doseren branderstand (m3/ha.uur)606040200606040204020206060 nimum buis dag/nacht (°C)40/3540/3540/350/00/040/3540/3540/350/040/350/00/00/045/40 armtebuffer (m3/ha)1001006040010010060400040100100 limaat jaar51-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-8051-80 sverbruiken voor: (m3/m2) riode 111.010.07.85.02.37.16.45.13.27.85.12.38.98.9 riode 210.59.47.24.52.07.06.24.82.87.34.72.08.38.3 riode 39.78.66.43.71.47.76.85.02.86.54.01.47.57.5 riode 47.36.34.52.10.85.95.03.51.65.12.60.95.25.4 riode 54.73.92.81.00.23.83.12.40.83.81.60.82.83.5 riode 63.93.22.40.80.03.22.62.10.83.51.40.82.53.0 riode 72.82.62.00.90.02.62.61.80.93.21.10.92.62.6 riode 82.82.52.00.80.02.82.52.00.83.10.90.82.42.5 riode 93.32.82.20.70.03.32.72.20.73.20.90.72.22.7 riode 104.73.82.60.60.04.33.42.40.63.31.00.62.63.2 riode 117.26.14.01.30.06.05.13.31.14.21.70.55.05.0 riode 129.78.66.53.70.97.76.85.13.06.53.70.97.57.5 riode 1310.79.67.44.71.97.76.95.43.47.44.71.98.58.5 otaal *88.677.357.730.09.669.060.145.022.564.933.414.666.168.6 v. voor CO2 met warmtevernietiging0.00.20.02.40.00.10.50.02.77.25.95.13.20.2 .v. voor minimum buis1.72.75.70.00.01.72.76.180.05.660005.5 otaal gasverbruik als % van kolom 1131.1114.385.444.414.2102.188.966.633.396.049.425.697.8101.5 ren schermen00000365436543654365400000 en aanvullend CO2 doseren15981752180229390165418361868306618022939356822071839 .v. met warmtebenutting via buffer15981718180217230164317491868170100102516691800 .v. met warmtevernietiging03401217011880136418022939254353839

Tabel 79 -. Klimaatgegevens per periode voor Naaldwijk (N), vliegbasis Eelde (E), vliegbasis Beek (B) en KNMI De Bilt (BL) (gemiddelde 1951-1980) en Naaldwijk (Nk), Aalsmeer (A) en Horst (H) (gemiddelden 1986 - 1996) en tot slot Naaldwijk 2000 (N00)

Periodes

Straling kJ/cm2 per periode

N 6.3 12.7 21.3 36.1 47.1 53.9 54.1 46.9 39.7 25.5 14.2 7.1 4.9

Tabel 80 -. Extra gasverbruik voor aanvullend CO2-doseren, in m3/m²/jaar, bij verschillende warmte-opslagcapaciteiten voor tomaat en komkommer gemiddeld.

Warmtebuffer Minimaal CO2-niveau (ppm)

(m3/ha) geen 350 400 450 500 550 600 650

7.6.2 Energiebesparingsmogelijkheden en –percentages

Tabel 81 -. Energiebesparing van condensors Condensortype Besparingspercentage (%) Condensor op retour

4-Condensor op net 4-8 Combicondensor 5-8

Uitleg bij Tabel 82 -(Besparingspercentages en lichtdoorlatendheid)

In de volgende tabel zijn van een aantal investeringen besparingspercentages en bijbehorende lichtdoorlatendheidspercentages weergegeven:

a) gevelisolatie in bestaande kassen;

b) gevelisolatie in nieuwe kassen;

c) energiebesparende maatregelen in het kasdek.

Opmerking 1

De lichtdoorlatendheid wordt gemeten in procenten van het buitenlicht.

Om het procentuele verschil binnen de kas te berekenen met een besparingsmaatregel, moet men de

lichtopbrengst van de oorspronkelijke situatie verminderen met die van de nieuwe situatie. Dit verschil deelt men dan door de lichtopbrengst van de oorspronkelijke situatie, bijvoorbeeld:

- voor het schermen 73%

- met schermpakket 68%

--> relatief verschil (73-68): 73 = 6,8%.

Opmerking 2

Om de effecten van energiebesparende maatregelen aan gevels te kunnen bepalen, kan men bij benadering veronderstellen dat het relatieve verschil in lichtopbrengst over een strook van vijf meter voor de helft in rekening moet worden gebracht.

Bijvoorbeeld: het relatieve verschil in lichtopbrengst van enkel folie is 16%; men brengt dan 8% in rekening over een strook van vijf meter langs de gevel.

Opmerking 3

Alle lichtopbrengstpercentages hebben betrekking op diffuus licht.

Opmerking 4

Er is geen rekening gehouden met vervuiling.

Opmerking 5

Bij het uitvoeren van blijvende plaatselijke energiebesparende maatregelen moet men bedenken dat de

benodigde verwarmingscapaciteit ter plaatse verandert. Vaak moeten de verwarmingsbuizen gedeeltelijk worden afgesloten of geïsoleerd.

Tabel 82 -. Besparingspercentages en lichtdoorlatendheid.

Investering Besparing in Relatief licht-

Lichtdoor-- %/m2 gevel [a+b] opbrengst- latendheid - %/m²kas [c] verschil

a. Gevelisolatie in bestaande kassen met enkel glas gevel

enkel folie 10 - 25 16%

polystyreen plaat 65 - 75 100%

b. Gevelisolatie in nieuwe kassen

enkel glas --

--gecoat glas 30 9%

2 x enkel glas 45 16%

enkel + gecoat glas 60 24%

dubbel glas 50 16%

PMMA kanaalplaat 50 16%

PC kanaalplaat 40 - 50 17%

beweegbaar scherm 15 - 50 (dicht) 3 - 5% (open)

polystyreenplaat 65 - 75 100%

c. Energiebesparende maatregelen in het kasdek

enkel glas -- -- 73%

gecoat glas op dek 10-20 8 - 12% 67 - 64%

dubbel glas op dek 15-40% 16% 61%

enkel hor. scherm 25 - 55 (dicht) 2 - 10% (open) 72 - 69% enkel glas +vast scherm 15 - 20 (jaarbasis)

7.7 Watervoorziening

Een optimale watergift, een juiste hoeveelheid op het juiste moment, vormt een essentieel onderdeel van een teelt. De grootte van een watergift en/of het moment van watergeven wordt voornamelijk bepaald door de mate van verdamping van een gewas, de gewenste gietfrequentie, de hoeveelheid water die een gewas opneemt voor groei en de hoeveelheid in te stellen extra water om door te spoelen. Dit laatste is mede noodzakelijk om eventuele verschillen in waterbehoefte tussen planten onderling en verschillen in druppelafgifte te compenseren.

Het Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (PPO) heeft een watergeefrekenmodel ontwikkeld, waarmee de watergift van onder glas geteelde gewassen kan worden berekend en geautomatiseerd.

Transpiratieberekening voor het PPO-watergeefrekenmodel

Tr = (aTR + bTGM)p (F1)

Tr = (aTR + bTGM)p * [(175 - 1.5 RV)/100] (F2) als de buitentemperatuur lager is dan 22oC (F1) als de buitentemperatuur hoger is dan 22oC

en de RV buiten 50% of lager (F2)

of RV buiten hoger dan 50% (F1)

Tr = transpiratie in mm min-1

R = globale straling J cm-2 min-1 (buiten gemeten met solarimeter

GM = graadminuut (een graadminuut is het verschil tussen buis- en kasluchttemperatuur van één graad gedurende één minuut)

aT = stralingsfactor mm cm-2 J-1 tomaat aT = 0.00178 komkommer aT = 0.00220 paprika aT = 0.00170 chrysant aT = 0.00200

roos aT = 0.00160 -0.002001) bT = verwarmingsfactor mm min-1 oC-1 (6*51) 0.000022

p = plantgroottefactor (actuele plantlengte gedeeld door lengte volgroeide plant) lengte volgroeide plant tomaat = 1.60 - 1.80 m2)

komkommer = 1.60 - 1.80 m2) (4 rijen)

= 2.20 - 2.40 m2) (2 rijen)

paprika = 1.60 - 1.80 m2)

chrysant = 0.30 - 0.60 m2)

roos = 0.50 - 0.75 m2)

RV = relatieve luchtvochtigheid (buiten) in %

1) afhankelijk van de cultivar

2) afhankelijk van bladgrootte

Essentieel bij het watergeefrekenmodel van het PPO is dat, na elke watergift, de hoeveelheid gerealiseerde drain wordt gemeten. Afwijkingen van de werkelijk gemeten hoeveelheid drain ten opzichte van de

berekende/ingestelde hoeveelheid drain worden in dit model bij de volgende gietbeurt gecorrigeerd.

Watergeefrekenmodellen zijn inmiddels volop in de praktijk geïntroduceerd en van dien aard dat deze niet zonder een computer kunnen worden toegepast.

In tabel 81 wordt als voorbeeld een overzicht gegeven van de met het via het PPO watergeefrekenmodel per dag over een periode van een maand berekende verdamping van een tomatengewas.

Tabel 83 -. Verdamping voor tomaat per maand berekend met het watergeefrekenmodel

periode straling* verdamping ** verdamping** verdamping **

J cm-2 t.g.v. straling t.g.v. stoken totaal

dag-1 dag-1 dag-1 dag-1

* bron PPO: gemiddeld over een periode van 10 jaar

**berekend voor een volgroeide plant