In de Verenigde Staten wordt door de federale Grondwet beperkingen gegeven die staten in acht moeten nemen wanneer zij inkomen verdelen op basis van formulary apportionment. De staten in de Verenigde zijn relatief vrij wat betreft de winstbepaling. Zij mogen namelijk zelf de manier (formule en zelfs methode, ook transfer pricing is toegestaan) en dus het belastbare inkomen bepalen. Ook de hoogte van het belastingtarief wordt aan de staten overgelaten. De uiterste grenzen van het
89 Sectie 482 van de Internal Revenue Code.
90 Hellerstein, J., Federal income taxation of multinationals: replacement of separate accounting with formulary apportionment, in Tax Notes, Arlington, Va, August 23, 1993. p. 1132.
91
Hellerstein, J.R., Hellerstein W. (1997) State and local taxation, cases and materials. Sixth edition. American casebook series. West Publishing Co. St.Paul,Minn.p. 410.
Pagina | 39 toewijzen van inkomen worden bepaald door het Hooggerechtshof dat toezicht houdt op het
federale Grondrecht.
Zo stelt de grondwet dat er een bepaalde connectie, ook wel nexus genaamd, moet zijn tussen de uitgeoefende activiteiten van de belastingplichtige en de staat die belasting wil heffen. Tevens moet de verdelingsformule eerlijk zijn en deze mag niet leiden tot discriminatie van interstate- of
internationale handel. Met eerlijk wordt bedoeld dat de gebruikte formule niet tot dubbele belastingheffing mag leiden voor de belastingplichtige. Indien de belastingplichtige toch te maken krijgt met dubbele belastingheffing zal hij moeten aantonen dat de formule ‘niet eerlijk’ is. De bewijslast ligt bij de belastingplichtige om aan te tonen dat de formule heeft geleid tot een oneerlijke uitkomst of dat de geheven belasting onevenredig is met de uitgeoefende activiteiten in de staat die belasting wil heffen.
4.3.3 De formule
In de Verenigde Staten wordt geen verplichte universele formule gehanteerd voor het toewijzen van inkomen aan de staten. Er is niet één uniforme verdeelsleutel. De staten mogen de formule zelf bepalen doordat zij vrij zijn om de verhoudingen tussen de verschillende factoren aan te passen.92 Staten hebben hierdoor de neiging om de formule aan te passen om de economische groei in deze staat een impuls te geven. Uit onderzoek is gebleken dat het voeren van zulk beleid inderdaad een positieve invloed heeft op de economische groei van een staat.93 Dit effect werkt totdat de andere staten dezelfde aanpassingen hebben gemaakt. Er zal dan (tijdelijk) een uniforme formule gelden. Als jurisdicties de mogelijkheid hebben om de formule aan te passen zullen zij deze zo opstellen dat dit het optimale resultaat oplevert voor hun jurisdictie.94
Veel staten zijn overgestapt naar de zogenoemde ‘three-factor formula’. Deze formule is uiteengezet in de UDITPA95 en bestaat uit de factoren: property (activa), payroll (loonsom) en sales (verkopen), met elk een gelijke weging. Hieronder een voorbeeld van de werking van deze formule:
Een onderneming is actief in de staten Texas en Florida. In Texas heeft de onderneming 60% van zijn activa, staat 70% van de werknemers op de loonlijst en vindt 80% van de verkoop plaats. In dat geval zou (60%+70%+80%)/3 = 70% van het inkomen moeten worden toegerekend en belast in Texas. In Florida heeft de onderneming 40% van zijn activa, staat 30% van de werknemers op de loonlijst en
92 Weiner, J. M. (2002). Would Introducing Formula Apportionment in the European Union Be a Dream Come True or the EU’s Worst Nightmare? Ifo Studien, 4, pp. 523-525.
93 Goolsbee, A. & Maydew, E.L. (2000). Coveting thy neighbor’s manufacturing: The dilemma of state income apportionment. Journal of Public Economics 75, 125-143.
94 OECD (2010). Transfer Pricing Guidelines for Multinational Enterprises and Tax Administrations 2010, §3.65.
Pagina | 40 vindt 20% van de verkoop plaats. Dan zou (40%+30%+20%)/3=30% van het inkomen moeten worden toegerekend en belast in Florida.
Er is een trend dat steeds meer staten extra gewicht geven aan de factor sales. De meeste staten in de Verenigde Staten gebruiken tegenwoordig de ‘double-weighted sales formula’. Zoals de naam al zegt, wordt daar een dubbele weging gegeven aan de factor sales. De verdeling is dan 25% property, 25% payroll en 50% sales. Hieronder een voorbeeld van de werking van zo’n formule:
Een onderneming is actief in de staten Texas en Florida. In Texas heeft de onderneming 60% van zijn activa, staat 70% van de werknemers op de loonlijst en vindt 80% van de verkoop plaats. In dat geval zou (60%+70%+80%+80%)/4= 72.5% van het inkomen moeten worden toegerekend en belast in Texas. In Florida heeft de onderneming 40% van zijn activa, staat 30% van de werknemers op de loonlijst en vindt 20% van de verkoop plaats. Dan zou (40%+30%+20%+20%)/4= 27.5% van het inkomen moeten worden toegerekend aan en belast in Florida.
UDITPA gaat er vanuit dat de staat die belasting wil heffen ook bevoegd is deze te heffen en dat de belastbare grondslag al is berekend. UDITPA probeert dan ook slechts antwoord te geven op de vraag welk deel van de belastbare grondslag moet worden toegewezen aan een (bepaalde) staat.96
In de Verenigde Staten wordt niet in alle staten dezelfde definities voor de factoren in de formule gebruikt.97 Er is geen zoals gezegd geen universeel stelsel dat in alle staten wordt toegepast. Doordat de definities niet hetzelfde zijn leidt dit tot hogere nalevingskosten voor ondernemingen. Bovendien leidt een verschil in definities tot mogelijkheden voor ondernemingen die in meerdere jurisdicties actief zijn om door taxplanning gebruik te maken van deze ‘mismatches’.