In 1991 en 1992 wordt er gesproken over de rol van techniek bij milieuproblemen Door techniek kan de uitstoot van schadelijke stoffen minder worden en wordt de geluidshinder minder bij speciale

asfaltsoorten. In het provinciaal plan van 1995 wordt hier helemaal niet over gesproken. Hoe komt het dat er in 1991 en 1992 verwachtingen waren van techniek, maar dat dat later eigenlijk niet meer wordt uitgesproken? Of dat ze er niet meer zijn?

Ik moet wel een klein beetje gissen. Ik heb zelf het idee dat dat komt omdat die verwachtingen niet helemaal waargemaakt konden worden. Het grappige is, wat je nu ziet trouwens, is dat bijvoorbeeld dubbel laags ZOAB, fluisterasfalt wordt het ook wel genoemd, daar wordt nu op het moment dat we daar ook maar even gelegenheid voor zien, met name financiële gelegenheid, wordt dat toegepast, omdat het discussie loos is inmiddels dat het een enorme reductie van geluid betekend. Dus het lijkt haast wel alsof er in 1991 hele hoge verwachtingen waren, na een x aantal jaren een beetje ingezakt zijn, van nou, misschien is dat het toch niet, maar dat er bijna een soort van vanzelf die maatregelen zichzelf bewezen hebben en nu eigenlijk heel veel worden toegepast. Dat is inderdaad een hele rare ontwikkeling. Want de discussie die nu gaat over bijvoorbeeld dubbel laags ZOAB, en die ik heb ik toevallig recent een tijdje gehad omdat we op de A27 een extra stukje hebben neergelegd, waar het oorspronkelijk nog niet zou komen.

Een soort test?

Nee, op verzoek van de bewoners van Voordorp. Dat is de Utrechtse Couleur Locale. Voordorp is een wijk die tegen de A27 aanligt. En die heeft dus veel last van die A27 en de A27 maakt deel uit van de ring Utrecht. Utrecht is omringd door snelwegen, dus hebben er nogal wat van. En die worden allemaal één voor één aangepakt. Af en toe moet je ook iets doen aan het asfalt. En zoals nu is de discussie over het verbreden van de A27, daar bij de Amelisweerd. Ken je die discussie?

Ja.

En dat stukje, die paar kilometer bij Voordorp zal een beetje tussen het wal en het schip vallen. En dat was voor de bewoners van Voordorp een beetje onaardig, dus hebben we toch een poging gedaan en is het ook gelukt om daar dubbel laags ZOAB neer te leggen terwijl het nog niet in de planning zat, zo moet je het zien. En dan merk ik dat de discussie niet zozeer gaat over ‘werkt dat wel?’ Maar de discussie gaat over: ‘wie betaald wat?’ Dus het effect van die maatregel, die staat überhaupt niet meer ter discussie. Terwijl dat denk ik een aantal jaren nadat het geopperd is nog wel even ter discussie stond, of werkt dat wel. Of werkt dat wel in verhouding tot de hoeveelheid euro’s die we erin steken? Dat was natuurlijk ook heel erg de discussie. Nu is het natuurlijk nog wel heel erg de discussie wat is bovenwettelijk noemen we dat dan, wat is meer dan dat de norm van ons vraagt te doen. En staat het dan nog in verhouding tot de financiën die we erin steken. En dat blijft nog steeds wel een lastige discussie, die normendiscussie is nog steeds een hele moeilijk. Eigenlijk zitten die normen, en dat gaat voor lucht ook heel erg op, ons vaker in de weg dan dat we er iets aan hebben. Het is natuurlijk fijn dat we iets hebben om aan te refereren. Maar wat je heel snel krijgt is dat de bestuurders zeggen: ‘we hebben de norm gehaald. En dus doen we niets meer.’ Terwijl, een norm is natuurlijk ook maar een norm. En als je net op die norm zit heb je nog steeds wel effecten op bijvoorbeeld gezondheid. Dus dat zijn politiek gezien ingewikkelde discussies, maar de bron, dat wat we aan techniek kunnen doen, stil asfalt, tegenwoordig stille banden bij auto’s, is nu ook redelijk hip, nou ja, de veel stillere motoren van auto’s, ja dat is eigenlijk, daar hebben we politiek gezien eigenlijk geen discussie meer over.

82

Het is aanvaard dat het werkt. Dat is aanvaard. Maar wat ik zei, die discussie verschuift zich dan een beetje naar, oké, deze maatregel helpt ons een beetje om op de norm te komen. Stoppen we dan? Of willen we meer? Willen we behalve een scherm ook nog fluisterasfalt.

Is dat dan alleen om de norm te halen, of is dat om nog meer kwaliteit te bieden?

De norm moeten we halen. Dat is ook discussie loos. Maar de politieke vraag is ook, afgelopen maandag hebben we het mobiliteitsplan hier in de commissie gehad, de politiek discussie die gevoerd wordt tussen partijen is: het coalitieakkoord zegt, we moeten de Europese normen halen, bijvoorbeeld voor lucht. Punt. Als we die Europese norm hebben gehaald, dan hebben we gedaan wat we hebben afgesproken hebben. Klaar. Terwijl we dan andere politiek partijen zijn die zeggen: die norm is heel beperkend. Dat we die norm halen, wil nog helemaal niet zeggen dat wij ons voldoende inspannen voor de gezondheid van onze inwoners. Dus we moeten méér doen. Die norm halen is het absolute minimum. Daar moeten we nog wat bovenop zetten. Dat is echt een puur politieke discussie, of je dat wel of niet wil. Want daar moet je dan dus geld in steken bijvoorbeeld, wat je ergens anders vandaan haalt.

Wanneer zijn de normen eigenlijk bedacht, of ingevoerd?

In mijn werkzame leven werk ik al met normen. Dus dan hebben we het in ieder geval over de jaren ‘90, toen ik milieukunde en geografie studeerde. Ik denk dat we serieus normen op namen vanaf het moment dat het provinciaal plan van 1991 werd uitgegeven. Ik denk dat dat de periode was dat we serieus normen op namen in onze beleidsbeslissingen. Als het gaat om milieu.

Dus het eigenlijk ingevoerd op het moment dat milieu belangrijk werd, rond de jaren ’90.

Ja, in de jaren ’80, toen werd milieu een hype, zullen we maar zeggen.

Je zei iets over die snelweg, A27. Ik las gister of eergisteren dat de provincie het graag wil verbreden. Ik ben wel benieuwd waarom.

Ja, het standpunt van de GS is dat die verbreding noodzakelijk is voor de doorstroming in dat deel, aan die kant van Utrecht. En de doorstroming van dat verkeer, daar zitten verschillende aspecten aan die we daarmee willen ondervangen. Daar zitten economische aspecten aan, want in de file staan kost economische gezien geld. Daar zit op zich ook een leefbaarheidsaspect aan, ja vergis je niet, bij milieu hebben we het altijd over leefbaarheid en duurzaamheid, en bij leefbaarheid, zeg ik dan altijd maar even kort door de bocht, gaat het met name over die dingen die we kunnen meten of waar we aan kunnen rekenen. Dus lucht of geluid. Dat zijn

leefbaarheidsaspecten.

En de duurzaamheid?

Duurzaamheid is een veel lastige begrip. Is ook ernstig onderhevig geweest aan inflatie. Er wordt veel te veel duurzaam genoemd, zeg maar. Voor duurzaamheid hanteren wij, hebben wij ook wel vaak verschillende principes gehanteerd. Het meeste wat wij hanteren is die triple P benadering, People, Planet, Profit. Maar, heel kort gezegd komt voor ons beleid, de duurzaamheid neer op dat wat je hier en nu doet geen negatieve gevolgen heeft voor daar en dan. Heel kort gezegd. Dus duurzaamheid is zwaarder en lastiger te omschrijven,

leefbaarheidsaspecten, daar kan je gewoon een getal op plakken, of meten, of horen. En met

leefbaarheidsaspecten, met name voor luchtkwaliteit maakt die doorstroming op die A27 ook uit. Want op zich is het zo dat je beter een auto korte tijd langs kan hebben rijden met 80 km/h of met 100, dan dat hij daar in een rij ronkend stil staat zeg maar. Dus die twee aspecten maken dat het college hier, het college van Gedeputeerde Staten, van mening is dat we verbreding moeten doen. Wat de discussie lastig maakt is dat daarvoor opnieuw bomen gekapt moeten worden, en in de jaren ’80 zijn daar ook letterlijk mensen voor in de bomen geklommen. En dat, nou ja, dat is natuurlijk ook ingewikkeld, dat op elk onderzoek dat aantoont dat die congestie serieus is, komt er wel weer een onderzoek overheen wat zegt: nou het valt wel mee. Het is niet het drukste stukje en het staat niet in de top tien van files enzovoort. Het is ook een discussie tussen stad en provincie. Utrecht stad is een wat andere mening toegedaan dan de provincie. Dus dat is gewoon heel ingewikkeld en lastig.

Hoe is het in termen van duurzaamheid goed om de verbreding door te laten gaan?

In termen van duurzaamheid is de redenering hier dat je door die verbreding de bereikbaarheid van de regio voor de langere termijn garandeert en dat kan je terugvertalen naar de P van people, mensen die makkelijker en sneller

83

op hun bestemming komen en de P van Profit, dat het voor de economische ontwikkeling van deze regio van belang is om goed bereikbaar te blijven. Dus in die zin kun je de verbreding van dat stuk snelweg in

duurzaamheidsaspecten vertalen. De tegenstanders van de verbreding zullen zeggen: de P van Planet wordt hiermee benadeeld. Want meer rijstroken trekken automatisch meer rijstroken aan en je netto resultaat zal alleen maar meer auto’s zijn. Dus dat is de discussie.

2. Om nog even bij die doorstroming te blijven. In het provinciaal plan van 1991 en 1992 van de provincie