aMerSfoort, 16.09.08
Jan Stolk is werkzaam bij de afdeling projectontwikke- ling van de gemeente Amersfoort en sinds het voorjaar van 2008 als projectleider betrokken bij de ‘natuur- speelzplaatsen’ in de gemeente. Daarvoor lag de ontwikkeling van deze speelplaatsen in handen van de afdeling groenbeheer. Vanwege een te volle portefeuille van deze laatste afdeling zijn de werkzaamheden overgedragen aan de afdeling projectontwikkeling.
> Hoe is de ontwikkeling van natuurspeel- plaatsen in Amersfoort tot stand gekomen?
> De ontwikkeling van natuurspeelplaatsen binnen de gemeente Amersfoort komt ondermeer voort uit ‘Operatie Amersfoort Jong’ (www.amersfoort.nl/ Smartsite.shtml?id=165822&ch=TER). Het is de verwachting van de gemeente dat de komende jaren grote groepen jongeren moeten worden begeleid (Jan spreekt van ‘gekanaliseerd’) en de gemeente ziet daarin nadrukkelijk een rol voor zichzelf weggelegd. Met Operatie Amersfoort Jong beoogt de gemeente
aan de hand van vijf thema’s onder meer te werken aan een jeugdbeleid waarin knelpunten en problemen voor kinderen en jongeren worden voorkomen. Daartoe worden er voor hen programma’s en activi- teiten georganiseerd, waarmee de gemeente ze onder andere een zinvolle tijdsbesteding en doelen wil bieden. De kinderen en jongeren kunnen zelf wensen indienen, bijvoorbeeld voor een plek waar ze elkaar kunnen ontmoeten.
Daarnaast speelt de ontwikkeling van Natuurspeel- plaatsen in op de actie “Amersfoort Vernieuwt” waarin de gemeente samen met woningbouwcorporaties diverse buurten binnen Amersfoort opknapt. Een ander aandachtspunt van de gemeente is bewegen en spelen met/in de natuur. De gemeente vindt het belangrijk dat kinderen en jongeren met natuur in aanraking komen en heeft beweging hoog in het vaandel staan.
Het belang dat wordt gehecht aan deze onderwerpen komt tot uiting in onder andere het realiseren van natuurspeelplaatsen. In de periode 2007-2008 is daarvoor een bedrag van € 360.000 beschikbaar.
> Zoals ook uit de Nota ‘Natuurspeelplaatsen in Amersfoort’ blijkt, zijn er plannen voor natuurspeel- plaatsen op verschillende soorten plekken en met diverse uitwerkingen. In Klein Zwitserland (Galgenberg) en Nimmerdor zijn ze al gerealiseerd. Snelle realisatie was mogelijk, omdat de afstand tussen de speel- plaatsen en de bebouwing overleg met omwonenden niet nodig maakte. Aan kinderen is wel achteraf een kaart gestuurd om ze attent te maken op deze twee speelplaatsen en om reacties te kunnen geven. Uit de reacties is naar voren gekomen dat de kinderen water missen bij de gerealiseerde speelplaatsen. Bij de aanleg van nieuwe speelplaatsen zal met deze wens rekening worden gehouden. Op andere plaatsen in de gemeente is er wel overleg met de buurtbewoners en/ of met speeltuinverenigingen.
> Hoe verloopt de participatie van kinderen en buurtbewoners?
Een nieuw project is dat op Landgoed Schothorst, waarvoor groepen 8 van twee basisscholen ideeën hebben aangeleverd. Onder begeleiding van het CNME hebben zij onder andere maquettes gebouwd. De ideeën zijn aan de verantwoordelijke wethouder en een ontwerpbureau voorgelegd en verwerkt in het definitieve ontwerp van de speelplaats.
Verder zal in september 2008 de aftrap worden gegeven voor een prijsvraag rond het herinrichten van een schoolplein. Alle basisscholen kunnen aan deze prijsvraag deelnemen. Na een informatiemiddag, waarin één en ander wordt toegelicht, kunnen scholen ideeën verzamelen en uitwerken. In oktober/
november kunnen ze via de gemeente een expert uitnodigen om samen te bekijken in hoeverre de ideeën ook haalbaar en praktisch uitvoerbaar zijn. Begin volgend jaar worden de plannen gepresenteerd en vervolgens een winnaar bekend gemaakt. Op die school mag het ontwerp ook worden uitgevoerd. In feite blijft de manier waarop dat gebeurt in handen van de scholen. De gemeente faciliteert het geheel door expertise beschikbaar te stellen en uiteindelijk ook, geheel of gedeeltelijk, de financiën om het winnende plan te kunnen uitvoeren. Voordat de gemeente met geld over de brug komt, toetst de gemeente of er voldoende groene elementen aanwezig zijn en moet de realisatie van het plan daadwerkelijk starten.
> Hoe verloopt het beheer op de natuur- speelplaatsen?
> Het beheer van de natuurspeelplaatsen is nu nog onderdeel van het gewone groenbeheer van de gemeente. Het is echter de bedoeling dat bijvoorbeeld het beheer van het winnende schoolplein een plek krijgt in het onderwijs, dus voor rekening van de school zelf komt. Een andere suggestie waar de gemeente over wil nadenken, is het organiseren van een natuur- werkdag voor bewoners in de buurt van een natuur- speelplaats. Deze suggestie heeft Willy Leufgen (Stichting Oase) gedaan tijdens een presentatie in de wijk Randenbroek. Een natuurwerkdag draagt bij aan de betrokkenheid van de buurtbewoners.
> Hoe wordt omgegaan met veiligheid op de natuurspeelplaatsen?
> Wat opvalt in de nota van de gemeente over de natuurspeelplaatsen is de opstelling ten aanzien van veiligheid en risico’s. De gemeente maakt niet alleen melding van het WAS en van Europese veiligheids- normen, maar brengt ook over dat kinderen met risico’s moeten leren omgaan. Dat komt ook in infor- matieve bijeenkomsten naar voren. Jan vertelde dat hij een bijeenkomst eens startte met de slogan ‘elk kind
> Welke actoren zijn bij het project betrokken?
heeft recht op een kapotte knie’. Bij de ontwikkeling van speelplaatsen wordt ervan uitgegaan dat risico’s door kinderen moeten kunnen worden ingeschat, ook als er geen ouders in de buurt zijn. Desgevraagd antwoordt Jan nog dat er bij de huidige speelplaatsen Nimmerdor en Galgenberg geen sprake is van toezicht. De wijk- opzichter schenkt nu wel meer aandacht aan deze plekken dan toen er nog geen natuurspeelplaats was.
> Heb je tips voor mensen die een locatie voor natuurlijk spelen op de agenda willen zetten?
> Bij de realisatie van de speelplaatsen is een heel scala aan actoren betrokken, variërend van school- kinderen, hun ouders, overige buurtbewoners en speeltuinverenigingen, tot het CNME, ontwerp- bureaus en de afdeling beheer van de gemeente.
> Haal Stichting Oase erbij. “Die man (Willy Leufgen. mc) praat zo enthousiast dat je je haast schaamt dat er nog niets is!” www.stichtingoase.nl
17