koeltemperatuur, koelduur en kastemperatuur op de bloei op
pot
8.3.1
Inleiding
In het eerste jaar is vooral de invloed van de koeltemperatuur, de koelduur, de aanvang van de koeling en de kastemperatuur op de bloei en kwaliteit onderzocht.
8.3.2
Materiaal en methode
Materiaal : Fritillaria uva-vulpis, maat 5/+
Datum ontvangst : 23 augustus 2001
Bewaartemperatuur : 23°C tot aanvang koeling
Koeltemperatuur : 2, 5, 9°C
Koelduur : 13, 15, 17 weken
Aanvang koeling : 19 september tot 12 december
Inhaaldata : 16 januari, 13 februari, 13 maart 2002
Kastemperatuur : 12, 18°C
Er zijn 5 bollen op een 13 cm pot geplant.
8.3.3
Proefresultaten
8.3.3.1 Bloemaanleg
Op 23 augustus en 5 september waren alle bollen nog bezig met bladaanleg.
Op 19 september was bij één van de vijf bollen (20%) de bloemaanleg begonnen. De bloem was in P1. Op 4 oktober waren alle vijf bollen (100%) bezig met de bloemaanleg. Deze varieerde van A2 (80%) tot G (20%). Bij twee bollen (40%) was een tweede bloem te zien die in A1 was.
Op 18 oktober waren alle bollen in G.
De bloemaanleg begon half september en was circa 3 weken later klaar.
8.3.3.2 Spruitlengte bij inhalen
Koelen bij 9°C gaf over het algemeen een te lange spruit bij inhalen (veel meer dan 5 cm lengte) vooral in februari en maart. Bij 5 én 9°C was te zien dat de spruitlengte langer was naarmate de koelduur langer duurde. De bollen die zijn gekoeld bij 2°C en ingehaald op 16 januari hadden op dat moment nog geen spruit. Die kwamen gemiddeld op na 4 dagen bij 12°C kastemperatuur en na 3 dagen bij 18°C. Tabel 110. Spruitlengte (cm) bij inhalen gemiddeld over de koelduur.
inhalen koeltemp 13weken 15 weken 17 weken
16 januari 2°C 0.0 0.0 0.0 16 januari 5°C 1.4 1.4 1.4 16 januari 9°C 2.8 3.9 5.6 13 februari 2°C 0.3 0.7 0.8 13 februari 5°C 1.4 2.9 4.5 13 februari 9°C 7.5 10.7 14.9 13 maart 2°C 0.5 1.1 1.2 13 maart 5°C 2.9 5.3 5.9 13 maart 9°C 7.3 12.8 15.6 LSD = 1.01
8.3.3.3 Bloeipercentage
Over het algemeen was de bloei goed. Gemiddeld over de hele proef bloeide 4,28 bollen, dat is 85%. Bij inhalen in januari was het gemiddeld minder dan 80% en in februari en maart gemiddeld meer dan 90%. Erg weinig bloei werd verkregen bij inhalen in januari na koeling bij 2°C. Dit werd nog erger door bij 18°C in bloei te trekken t.o.v. 12°C. Zonder deze behandelingen zou de bloei van de hele proef op ruim 90% liggen.
8.3.3.4 Totaal aantal bloemen
Omdat sommige bollen twee bloemen per steel gaven is ook het totaal aantal bloemen geteld. Gemiddeld over de hele proef was dat 5,5 per pot, dat is 1,1 bloem per bol.
De reacties op de behandelingen waren grotendeels vergelijkbaar aan die bij het bloeipercentage.
Veruit het kleinste aantal bloemen werd verkregen door de bollen bij 2°C te koelen en in te halen in januari. Ook 13 weken koelen bij 2°C en inhalen in februari en maart bij 18°C gaf minder bloemen dan de andere behandelingen. Over het algemeen was inhalen in januari en forceren bij 18°C niet goed voor het aantal goede bloemen. Bij alle overige behandelingen was er geen verschil tussen 12 en 18°C kastemperatuur. Inhalen in januari gaf gemiddeld 4.3 bloemen per pot, inhalen in februari 5.9 en inhalen in maart
6.4bloemen.
8.3.3.5 Datum aanvang bloei
Wanneer de eerste bloem van een pot kleurden is dat begin bloei genoemd.
De planten bloeiden eerder naarmate ze eerder waren ingehaald. De tijd tussen inhalen en in bloei komen was korter naarmate ze later in het seizoen werden ingehaald. Daarnaast was de bloei sneller naarmate de koelduur langer en de koeltemperatuur hoger was.
Volle bloei (3 bloemen per pot gekleurd) viel gemiddeld 3,5 dag ná begin bloei.
Tabel 111. Datum aanvang bloei gemiddeld per inhaaldatum en kastemperatuur en aantal kasdagen = dagen vanaf inhalen tot begin bloei.
Datum aanvang bloei Aantal kasdagen
inhaaldatum 12°C 18°C 12°C 18°C
16 januari 3 maart 14 februari 46 29
13 februari 14 maart 6 maart 29 21
13 maart 3 april 29 maart 21 16
8.3.3.6 Lengte blad
Bij volle bloei (3 bloemen per pot gekleurd) is de bladlengte gemeten (van de rand van de top tot de top van het langste blad). Gemiddeld over de hele proef was de bladlengte 37 cm wat vrij lang is.
Tijdens de bloei vielen de meeste stengels om wat een groot nadeel is. Bij potten waar dit is gebeurd zijn de stelen rechtop gezet om de maximale lengte te bepalen.
De lengte was korter naarmate later werd ingehaald: januari, 40.9 cm; februari, 37.1 cm; maart, 33.0 cm. Veruit de langste planten zijn verkregen door inhalen in januari en 17 weken koeling (ongeacht de
temperatuur) of 15 weken koeling bij 5 of 9°C. Deze behandelingen waren 40 cm of langer.
Over het algemeen was de plant langer naarmate de koelduur langer was. Vaak waren de planten bij 18°C kastemperatuur korter dan bij 12°C omdat ze bij de hogere temperatuur eerder in bloei kwamen terwijl de planten bij 12°C rustig doorgaan met strekken terwijl ze nog niet in bloei zijn.
8.3.3.7 Lengte bloem
Bij volle bloei (3 bloemen per pot gekleurd) is de bloemlengte gemeten (van de rand van de pot tot de top van de bloem). Gemiddeld over de hele proef was de bloemlengte 30 cm wat vrij lang is.
De verschillen door de behandelingen zijn ongeveer hetzelfde als eerder genoemd bij bladlengte.
De lengte was korter naarmate later werd ingehaald: januari, 33.8 cm; februari, 29.9 cm; maart, 25.9 cm. Vooral inhalen in januari in combinatie met 15 en 17 weken koeling gaf lange planten.
8.3.3.8 Problemen
Zoals bij bladlengte al is gemeld vielen vele stengels om bij aanvang of volle bloei.
Fritillaria uva-vulpis die soms voor de snijbloem wordt geteeld staat in steungaas. Voor de pot is dit onacceptabel.
Qua behandeling lijken er niet heel veel mogelijkheden te zijn. De koelduur moet iets korter omdat de stengel langer is naarmate de koelduur langer is. Daarnaast moet worden onderzocht of gedeeltelijke droge koeling een oplossing bied. Tijdens het onderzoek is door kwekers gesuggereerd dat de bollen dieper in de pot planten mogelijk ook omvallen voorkomt.
In de partij bollen zat ook een klein percentage bollen Fritillaria assyriaca. Dit soort wijkt qua bloem slechts weinig af, bloeit enkele dagen eerder maar lijkt wel steviger op de stengel te staan. Wellicht biedt dit nog mogelijkheden.
8.3.4
Samenvatting resultaten
• Het soort liet zich goed in bloei trekken.• Over het algemeen is een bloeipercentage van meer dan 90% bereikt. Slechte bloei is verkregen na koeling bij 2°C, inhalen in januari en vooral indien de potten daarna bij 18°C in bloei werden getrokken. • Koeling bij 9°C gaf in bijna alle gevallen onacceptabel lange spruiten bij inhalen.
• Vooral inhalen in januari gaf lange stengels.
Bijna alle stengels vielen tijdens de bloei om. Dit aspect krijgt in vervolgonderzoek extra aandacht. Getracht wordt het omvallen met een kortere koelduur, gedeeltelijk koeling in droge toestand en bollen dieper in de pot planten te voorkomen. Wellicht is het soort F. assyriaca meer geschikt voor broei op pot.