in een bezield verband plaatst. Opdat wij vertrouwd raken met het vreemde en ons
om het vertrouwde verwonderen.
In augustus 1981 verhuizen Hella Haasse en haar man Jan van Lelyveld naar Frankrijk. Zij vestigen zich in het plaatsje Saint-Witz, dertig kilometer ten noorden van Parijs, in het departement Val d'Oise. ‘Frankrijk begint voor mijn gevoel pas werkelijk, wanneer men van de immense golvende hoogvlakte der voedsel-cultures in het gebied van de Somme afdaalt naar de vallei van de Oise,’ schrijft Haasse in Ogenblikken in Valois (1982). Hier zit Haasse achter haar schrijftafel in haar huis in Saint-Witz. Op tafel ligt het manuscript van Schaduwbeeld of
Het geheim van Appeltern, over het leven van de patriot Joan Derk van der Capellen tot den
Pol.
1981-1993
Op 10 maart 1981 vindt in het Muiderslot ter gelegenheid van de vierhonderdste geboortedag van P.C. Hooft (16 maart 1981) de presentatie plaats van enkele publikaties over P.C. Hooft. Haasse overhandigt haar biografie over P.C. Hooft, getiteld Het licht der schitterige dagen, aan de toenmalige minister vanCRM, mevrouw M.H.M.F. (Til) Gardeniers-Berendsen. Tegelijkertijd vond de presentatie plaats van Overvloed van vonken: een keuze uit de gedichten (1981) en Hooft:
essays (1981).
Foto Anefo. CollectieRVD, Den Haag
Uitreiking van de Constantijn Huygensprijs van de Jan Campertstichting aan Hella S. Haasse door de wethouder van cultuur A.A.J.M. van Lier in het stadhuis van Den Haag, 18 december 1981. Haasse, sinds enkele maanden woonachtig in Frankrijk, krijgt de prijs toegekend voor haar gehele oeuvre. In haar dankwoord zegt ze: ‘Sommigen hebben zich afgevraagd of ik wel tot een vruchtbaar doorgaan in staat zou zijn, nu ik woon in een ander land, waar een andere taal gesproken wordt. Ik weet niet of dat een reëel gevaar is voor een schrijver, want een schrijver woont in zijn taal, waar hij ook heen gaat. [...] In een Engels liedboek van omstreeks 1600, dat Huygens gekend kan hebben, komt in een vers de zo vaak geciteerde regel voor: “Absence makes the heart grow fonder”.’
115
Programma van de uitreiking van de P.C. Hooftprijs 1983. Aangezien de toenmalige minister vanWVC, mr. drs. L.C. Brinkman, verhinderd was, ontving Haasse de prijs uit handen van de minister van Onderwijs, drs. W. Deetman. Haasse eindigt haar dankwoord met de woorden: ‘Onlangs beloofde minister Brinkman dat er het komende jaar niet zal worden bezuinigd op cultuur. Daarbij gaat het bij voorbeeld om mogelijkheden tot ontplooiing van schrijvers, het stimuleren van verspreiding van literatuur en de vorming van creatieve lezers. In dat laatste proces zijn leraren hun gewicht in goud waard. Ik wil dan ook van deze gelegenheid gebruik maken de minister aan zijn woord te houden.’
Collectie Hella S. Haasse
In 1983 wordt aan Haasse de P.C. Hooftprijs, de Staatsprijs voor Letterkunde, toegekend. Bij de uitreiking van de prijs, in het Muiderslot wordt de penning ‘gewogen’ door kleindochter Roosje Polak, 26 juni 1984.
CollectieANP, Amsterdam
Arts, Sciences, Lettres, die onder auspiciën staat van de Académie Française, voor Ogenblikken
in Valois (1982). Marie Françoise Carbonnelle maakte de tekeningen en aquarellen in het boek.
116
Hella S. Haasse in een parkje in Amsterdam-Zuid. De foto verscheen in De Telegraaf van 24 december 1984 bij een interview naar aanleiding van het verschijnen van het brievenboek Een
vreemdelinge in Den Haag. Uit de brieven van Koningin Sophie der Nederlanden aan Lady Malet
(1984).
Foto Theo Terwiel/De Telegraaf. Collectie Hella S. Haasse
Begin april 1987 wonen Monika van Paemel (links), Renate Dorrestein en Hella S. Haasse de ‘International Conference of Women Writers’ in Jeruzalem bij, met workshops en symposia rond het thema ‘Women Writers in the Modern World’.
Collectie Hella S. Haasse
Op vrijdag 25 maart 1988 wordt in de Domkerk te Utrecht aan Haasse het doctoraat honoris causa in de Letteren verleend, ‘wegens uw uitstekende verdiensten op het gebied van deze wetenschap’. Links van Haasse de rector magnificus van de Rijksuniversiteit Utrecht, prof. dr. J.A. van Ginkel; rechts de promotoren prof. dr. W.J. van den Akker (hoogleraar in de Moderne Nederlandse Letterkunde) en jkvr. prof. dr. M. van Winter (hoogleraar in de Geschiedenis van de Middeleeuwen).
Foto Rijksuniversiteit Utrecht. Collectie Hella S. Haasse
Haasse met koningin Beatrix in de tuin van paleis Huis ten Bosch, tijdens de opnames van een groot televisieportret Beatrix, Koningin, dat op 29 april 1988 door deNOSwerd uitgezonden, ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van de Koningin op 31 januari van dat jaar.
118
Haasse bekijkt in de Library of Congress te Washington welke boeken van haar hand daar aanwezig zijn, voorjaar 1989. Zij bezoekt de Verenigde Staten voor een promotietoer voor de Engelse vertaling van Het woud der verwachting dat in dat jaar bij de uitgever Academy Chicago Publishers verschijnt.
Collectie Hella S. Haasse.
Haasse met haar man Jan, haar oudste dochter Ellen en haar kleinkinderen Merel en Alissa in een restaurantje in Noord-Frankrijk, zomer 1990. Het is de laatste zomer die Jan en Hella in hun huis in Saint-Witz doorbrengen. In augustus keren zij naar Nederland terug en vestigen zich in Amsterdam.
Collectie Hella S. Haasse.