stroomgebied van de Grote Nete
5 Evaluatie van de habitatgeschiktheid voor het herstel van kopvoorn-, serpeling-, kwabaal- en
5.5 Evaluatie van de habitatgeschiktheid voor kwabaal
5.5.1 Abeek
WaterkwaliteitDe waterkwaliteit is geschikt voor de herintroductie van kwabaal (Tabel 122). Ter hoogte van het geëvalueerde traject was de CI steeds kleiner dan 7 (bron gegevens: VMM).
Tabel 122. Beoordeling van de waterkwaliteit aan de hand van de Chemische Index (CI). De maximale waarde, het gemiddelde en de standaardafwijking van de CI worden weergegeven, evenals het aantal keer dat de grenswaarde (CI>7) werd overschreden. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt – rood = ongeschikt.
Meetpunt max CI gemiddelde CI stdev CI
aantal keer grenswaarde overschreden
Bree, Bocholterkiezelstr. 4 3,4 0,5 0
Habitatgeschiktheid voor 1+ en oudere kwabalen
Uit Tabel 123 blijkt dat het traject slechts matig geschikt is als habitat voor adulte en subadulte kwabalen.
Tabel 123. De verwachte aantallen subadulte en adulte kwabalen voor de geëvalueerde deeltrajecten in de Abeek. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie Deeltraject Verwacht aantal 1+ en oudere
kwabalen autoweg N73 0-100m 1 100-200m 1 200-300m 1 300-400m 4 400-500m 2
www.inbo.be Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
153 Habitatgeschiktheid voor 0+ kwabalen
In de naamloze zijbeek, die haar monding net stroomopwaarts van het traject in de hoofdloop heeft, was geen geschikt habitat aanwezig voor juveniele kwabalen (Tabel 124).
Tabel 124. De verwachte aantallen 0+ kwabalen per traject van 10m in de geëvalueerde zijbeek van de Abeek. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Zijbeek Traject Verwacht aantal 0+
naamloos 1 4 2 4 3 2 4 3 5 5 6 2 7 1 8 0 9 2 10 2 Bespreking
Ondanks de goede waterkwaliteit is het geëvalueerde traject in de hoofdloop slechts matig geschikt voor subadulte en adulte kwabalen. Dit is te wijten aan het te weinig voorkomen van microhabitats met holle oevers. De trajecten in de zijbeek waren ongeschikt voor juveniele kwabalen door een gebrek aan waterplanten en een lage stroomsnelheid.
Aanbevelingen
Gezien de goede waterkwaliteit loont het de moeite om het habitat beter geschikt te maken voor adulte kwabalen. Door het inbrengen van groot dood hout kan gezorgd worden voor een grotere stroomdiversiteit. Op die manier kunnen meer holle oevers ontstaan, die als schuilplaats kunnen dienen voor kwabaal. Bomen en struiken langs de oever moeten behouden blijven, zodat hun wortelstelsels het afkalven van onderspoelde oevers tegengaan. Mogelijk kan ook het habitat in de aanwezige zijbeek verbeterd worden door inbreng van hout. De stroomsnelheid kan dan plaatselijk toenemen. Om waterplanten een kans te geven moeten kruid- en slibruimingen vermeden worden, zowel in de zijbeek als in de hoofdloop. Tussen het traject in de hoofdloop en de monding van de geëvalueerde zijbeek is een stuw aanwezig. Toch maakt deze stuw de migratie tussen het geëvalueerde traject in de hoofdloop en de zijbeek niet geheel onmogelijk. Stroomopwaarts van de stuw is er namelijk een verbinding ontstaan tussen de zijbeek en de hoofdloop. De aanleg van een omleidingsgracht zou echter nuttig zijn, om een permanente bereikbaarheid van de zijbeek te garanderen. Het wegnemen van migratieknelpunten elders in de hoofdloop zouden ook andere geschikte trajecten en geschikt paaihabitat bereikbaar kunnen maken voor kwabaal (Dillen et al., 2005a).
154 Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
www.inbo.be
5.5.2 Demer
Waterkwaliteit
De waterkwaliteit is nog niet geschikt voor de herintroductie van kwabaal (Tabel 125). Ter hoogte van het geëvalueerde traject werd de grenswaarde van de CI één keer overschreden (bron gegevens: VMM).
Tabel 125. Beoordeling van de waterkwaliteit aan de hand van de Chemische Index (CI). De maximale waarde, het gemiddelde en de standaardafwijking van de CI worden weergegeven, evenals het aantal keer dat de grenswaarde (CI>7) werd overschreden. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt – rood = ongeschikt.
Meetpunt max CI gemiddelde CI stdev CI grenswaarde aantal keer
overschreden
Diepenbeek, Beverstr. 8 5,5 1,1 1
Habitatgeschiktheid voor 1+ en oudere kwabalen
Uit Tabel 126 blijkt dat het traject grotendeels ongeschikt is als habitat voor subadulte en adulte kwabalen.
Tabel 126. De verwachte aantallen subadulte en adulte kwabalen voor de geëvalueerde deeltrajecten in de Demer. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie Deeltraject Verwacht aantal 1+ en oudere
kwabalen Diepenbeek 0-100m 2 100-200m 0 200-300m 0 300-400m 0 400-500m 0
www.inbo.be Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
155 Habitatgeschiktheid voor 0+ kwabalen
In de Oude Beek is geen geschikt habitat aanwezig voor juveniele kwabalen (Tabel 127).
Tabel 127. De verwachte aantallen 0+ kwabalen per traject van 10m in de geëvalueerde zijbeek van de Demer. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Zijbeek Traject Verwacht aantal 0+ kwabalen
Oude Beek 1 1 2 0 3 2 4 1 5 0 6 0 7 0 8 0 9 0 10 1 Bespreking
Zowel de waterkwaliteit als de aanwezige habitats zijn ongeschikt voor kwabaal. In de hoofdloop zijn er te weinig microhabitats met holle oevers aanwezig voor subadulte en adulte kwabalen. Het ontbreken van geschikt paaihabitat was te wijten aan de afwezigheid van waterplanten en een lage stroomsnelheid in de Oude Beek.
Aanbevelingen
Aangezien de grenswaarde van de CI slechts één keer werd overschreden, is er wellicht slechts een kleine extra inspanning nodig om de waterkwaliteit geschikt te maken voor kwabaal. Om het habitat in de hoofdloop geschikt te maken is een grotere inspanning noodzakelijk. Door het inbrengen van groot dood hout kan mogelijk voor een voldoende stroomdiversiteit gezorgd worden die het ontstaan van holle oevers mogelijk maakt. Bomen en struiken langs de oever moeten behouden blijven, zodat hun wortelstelsels het afkalven van onderspoelde oevers tegengaan. Aangezien het een beboste omgeving betreft, vinden kruid- en slibruimingen vrijwel zeker nooit plaats, zodat de afwezigheid van waterplanten eerder een gevolg is van het ontbreken van licht. Het valt daarom te betwijfelen of de Oude Beek beter geschikt kan gemaakt worden als paaihabitat en opgroeihabitat voor kwabalen behorende tot de 0+ leeftijdsklasse.
156 Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
www.inbo.be
5.5.3 Velpe
Waterkwaliteit
De waterkwaliteit is niet geschikt voor kwabaal (Tabel 128). Ter hoogte van het geëvalueerde traject werd de grenswaarde van de CI tien keer overschreden (bron gegevens: VMM).
Tabel 128. Beoordeling van de waterkwaliteit aan de hand van de Chemische Index (CI). De maximale waarde, het gemiddelde en de standaardafwijking van de CI worden weergegeven, evenals het aantal keer dat de grenswaarde (CI>7) werd overschreden. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt – rood = ongeschikt.
Meetpunt max CI gemiddelde CI stdev CI grenswaarde aantal keer
overschreden
Kersbeek-Miskom 10 8,5 1,0 10
Habitatgeschiktheid voor 1+ en oudere kwabalen
Uit Tabel 129 blijkt dat het traject ongeschikt is als habitat voor subadulte en adulte kwabalen.
Tabel 129. De verwachte aantallen subadulte en adulte kwabalen voor de geëvalueerde deeltrajecten in de Velpe. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie Deeltraject Verwacht aantal 1+ en oudere
kwabalen Halen 0-100m 0 100-200m 0 200-300m 0 300-400m 1 400-500m 0
www.inbo.be Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
157 Habitatgeschiktheid voor 0+ kwabalen
De IJzerenbeek is ongeschikt als paai- en opgroeihabitat (Tabel 130).
Tabel 130. De verwachte aantallen 0+ kwabalen per traject van 10m in de geëvalueerde zijbeek van de Velpe. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Zijbeek Traject Verwacht aantal 0+ kwabalen
IJzerenbeek 1 5 2 11 3 4 4 2 5 3 6 3 7 5 8 4 9 6
10 5
BesprekingZowel de waterkwaliteit als het habitat in de Velpe zijn ongeschikt voor de herintroductie van kwabaal. Holle oevers zijn nagenoeg afwezig in het geëvalueerde traject. Ook in de IJzerenbeek, die geëvalueerd werd als potentieel paai- en opgroeihabitat, zijn de waterkwaliteit en het habitat ontoereikend. Waterplanten en overhangende vegetatie ontbreken, er zijn verschillende migratieknelpunten aanwezig en een deel van de zijbeek is overkoepeld. Bovendien is rioolschimmel aanwezig.
Aanbevelingen
Het uitzetten van kwabaal in de Velpe valt voorlopig af te raden. Er is nog een grote inspanning nodig om de waterkwaliteit te verbeteren in de hoofdloop en de zijbeek. In afwachting van een verbetering van de waterkwaliteit, kunnen eventueel enkele ingrepen gebeuren ter verbetering van het habitat voor subadulte en adulte kwabalen. Microhabitats met voldoende holle oevers kunnen tot stand gebracht worden door het inbrengen van groot dood hout. Door het stopzetten of beperken van het maaien van oevervegetatie, krijgen bomen en struiken een kans zich te ontwikkelen waar ze nu ontbreken. Hun wortelstelsels kunnen dan verhinderen dat onderspoelde oevers afkalven. Slib- en kruidruimingen moeten vermeden worden in de hoofdloop en de zijbeken, zodat waterplanten een kans krijgen en voldoende stroomdiversiteit kan ontstaan.
158 Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
www.inbo.be
5.5.4 Herk
Waterkwaliteit
De waterkwaliteit is geschikt voor kwabaal (Tabel 131). Ter hoogte van het geëvalueerde traject was de CI steeds kleiner dan 7 (bron gegevens: VMM).
Tabel 131. Beoordeling van de waterkwaliteit aan de hand van de Chemische Index (CI). De maximale waarde, het gemiddelde en de standaardafwijking van de CI worden weergegeven, evenals het aantal keer dat de grenswaarde (CI>7) werd overschreden. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt – rood = ongeschikt.
Meetpunt max CI gemiddelde CI stdev CI
aantal keer grenswaarde overschreden
Hoepertingen 6 4,3 1,1 0
Habitatgeschiktheid voor 1+ en oudere kwabalen
Uit Tabel 132 blijkt dat het traject slechts matig geschikt is als habitat voor adulte en subadulte kwabalen.
Tabel 132. De verwachte aantallen subadulte en adulte kwabalen voor de geëvalueerde deeltrajecten in de Herk. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie Deeltraject Verwacht aantal 1+ en oudere
kwabalen Mettekoven 0-100m 0 100-200m 3 200-300m 1 300-400m 1 400-500m 2
www.inbo.be Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
159 Habitatgeschiktheid voor 0+ kwabalen
De naamloze zijbeek die haar monding heeft in het meest stroomopwaarts gelegen uiteinde van het geëvalueerde traject in de hoofdloop, is zeer geschikt als paai- en opgroeihabitat (Tabel 133).
Tabel 133. De verwachte aantallen 0+ kwabalen per traject van 10m in de geëvalueerde zijbeek van de Herk. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Zijbeek Traject Verwacht aantal 0+ kwabalen
naamloos 1 28 2 28 3 28 4 22 5 16 6 19 7 19 8 19 9 22 10 28 Bespreking
De waterkwaliteit ter hoogte van het geëvalueerde traject volstaat voor de herintroductie van kwabaal. In de hoofdloop zijn er wel nog te weinig microhabitats met holle oevers aanwezig voor subadulte en adulte kwabalen. De zijbeek is uitstekend geschikt als paaihabitat en als opgroeihabitat voor juveniele kwabalen. Dit als gevolg van het grote aanbod aan waterplanten.
Aanbevelingen
Gezien de goede waterkwaliteit en het uitstekende paai- en opgroeihabitat in de aanwezige zijbeek, loont het de moeite om het habitat in de hoofdloop beter geschikt te maken voor subadulte en adulte kwabalen. Het aantal microhabitats waarin holle oevers voorkomen kan verhoogd worden door het inbrengen van groot dood hout. Het stopzetten of beperken van het maaien van oevervegetatie kan bomen en struiken een kans geven op plaatsen waar ze nu ontbreken. Hun wortelstelsels kunnen beletten dat onderspoelde oevers afkalven. Het is van belang dat het aanwezige habitat in de zijbeek beschermd wordt. Slib- en kruidruimingen moeten absoluut vermeden worden. Ook in de hoofdloop moeten slib- en kruidruimingen achterwege gelaten worden, zodat voldoende stroomdiversiteit kan ontstaan. Het valt aan te raden om het migratieknelpunt net stroomopwaarts van het geëvalueerde traject overbrugbaar te maken. Op die manier worden meer zijbeken en mogelijk geschikte habitats verder stroomopwaarts in de hoofdloop bereikbaar.
160 Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
www.inbo.be
5.5.5 Prinsenloop
Waterkwaliteit
De waterkwaliteit is geschikt voor kwabaal (Tabel 134). Ter hoogte van het geëvalueerde traject was de CI steeds kleiner dan 7 (bron gegevens: VMM).
Tabel 134. Beoordeling van de waterkwaliteit aan de hand van de Chemische Index (CI). De maximale waarde, het gemiddelde en de standaardafwijking van de CI worden weergegeven, evenals het aantal keer dat de grenswaarde (CI>7) werd overschreden. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt – rood = ongeschikt.
Meetpunt max CI gemiddelde CI stdev CI
aantal keer grenswaarde overschreden
Achel, Kluizerdijk 4 3,8 0,5 0
Habitatgeschiktheid voor 1+ en oudere kwabalen
Uit Tabel 135 blijkt dat het traject ongeschikt is als habitat voor subadulte en adulte kwabalen.
Tabel 135. De verwachte aantallen subadulte en adulte kwabalen voor de geëvalueerde deeltrajecten in de Prinsenloop. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie Deeltraject Verwacht aantal 1+ en oudere
kwabalen Achel 0-100m 0 100-200m 0 200-300m 0 300-400m 1 400-500m 0
www.inbo.be Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
161 Habitatgeschiktheid voor 0+ kwabalen
De Tieselrieterloop is ongeschikt als paai- en opgroeihabitat (Tabel 136).
Tabel 136. De verwachte aantallen 0+ kwabalen per traject van 10m in de geëvalueerde zijbeek van de Prinsenloop. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Zijbeek Traject Verwacht aantal 0+ kwabalen
Tieselrieterloop 1 0 2 1 3 0 4 1 5 1 6 1 7 0 8 0 9 9 10 1 Bespreking
De waterkwaliteit ter hoogte van het geëvalueerde traject is voldoende voor kwabaal. In de hoofdloop zijn er wel nog te weinig microhabitats met holle oevers aanwezig voor subadulte en adulte kwabalen. Het habitat in de geëvalueerde zijbeek is ontoereikend, doordat waterplanten en overhangende vegetatie schaars zijn. Ook de stroomsnelheid ligt vaak aan de lage kant.
Aanbevelingen
Ondanks de uitstekende waterkwaliteit, valt de herintroductie van kwabaal voorlopig af te raden. Eerst moeten voldoende inspanningen geleverd worden om het habitat voor adulte en 0+ kwabalen aanzienlijk te verbeteren. Om het habitat in de hoofdloop geschikt te maken voor subadulte en adulte kwabalen, kan groot dood hout ingebracht worden. Hierdoor kan mogelijk voor voldoende stroomdiversiteit gezorgd worden, die het ontstaan van holle oevers mogelijk maakt. Door het stopzetten of beperken van het maaien van oevervegetatie, krijgen bomen en struiken een kans zich te ontwikkelen op plaatsen waar ze nu ontbreken. Hun wortelstelsels kunnen dan verhinderen dat onderspoelde oevers afkalven. Slib- en kruidruimingen moeten vermeden worden in de hoofdloop en de zijbeek, zodat waterplanten een kans krijgen. Mogelijk kan het inbrengen van hout in de zijbeek ervoor zorgen dat de stroomsnelheid lokaal toeneemt.
162 Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
www.inbo.be
5.5.6 Molenbeek-Bollaak
Waterkwaliteit
In de Molenbeek-Bollaak volstaat de waterkwaliteit enkel ten noorden van het Albertkanaal voor kwabaal (meetpunten Galgevoortse brug en Pulsebaan). Ten zuiden van het Albertkanaal (meetpunt Viersel) is de waterkwaliteit nog onvoldoende en werd de grenswaarde van de CI (CI>7) één keer ruim overschreden (bron gegevens: VMM) (Tabel 137).
Tabel 137. Beoordeling van de waterkwaliteit aan de hand van de Chemische Index (CI). De maximale waarde, het gemiddelde en de standaardafwijking van de CI worden weergegeven, evenals het aantal keer dat de grenswaarde (CI>7) werd overschreden. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt – rood = ongeschikt.
Meetpunt max CI gemiddelde CI stdev CI grenswaarde aantal keer
overschreden
Galgevoortse brug 7 5,4 1,0 0
Pulsebaan 6 4,8 0,8 0
Viersel 11 5,4 2,0 1
Habitatgeschiktheid voor 1+ en oudere kwabalen
Ter hoogte van de Galgevoortse brug is de Molenbeek-Bollaak matig tot goed geschikt voor subadulte en adulte kwabalen. Het traject ter hoogte van de Pulsebaan blijkt over het algemeen matig geschikt, hoewel de voorspelde aantallen laag zijn. De geëvalueerde trajecten ten zuiden van het Albertkanaal, ter hoogte van de gemeentelijke visvijver en visput Bergen zijn ongeschikt (Tabel 138).
www.inbo.be Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
163 Tabel 138. De verwachte aantallen subadulte en adulte kwabalen voor de geëvalueerde deeltrajecten in de Molenbeek-Bollaak. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie Deeltraject Verwacht aantal 1+ en oudere
kwabalen Galgevoortse 0-100m 5 brug 100-200m 2 200-300m 1 300-400m 2 400-500m 4 Pulsebaan 0-100m 2 100-200m 1 200-300m 1 300-400m 1 400-500m 0 gemeentelijke 0-100m 0 visvijver 100-200m 0 200-300m 0 300-400m 0 400-500m 0 visput Bergen 0-100m 0 100-200m 0 200-300m 0 300-400m 0 400-500m 0
Habitatgeschiktheid voor 0+ kwabalen
Uit Tabel 139 blijkt dat de geëvalueerde zijbeken ten noorden van het Albertkanaal (Visbeek en Klein Wilboerebeek) niet geschikt zijn als paai- en opgroeihabitat. Ook de Tappelbeek is ongeschikt voor juveniele kwabalen. In de Kleine Beek blijkt ongeveer de helft van de deeltrajecten matig tot goed geschikt als paai- en opgroeihabitat.
164 Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
www.inbo.be Tabel 139. De verwachte aantallen 0+ kwabalen per traject van 10m in de geëvalueerde zijbeken van de Molenbeek-Bollaak. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Zijbeek Traject Verwacht aantal 0+ kwabalen
Visbeek 1 3 2 3 3 2 4 3 5 4 6 3 7 1 8 3 9 3 10 4 Klein 1 0 Wilboerebeek 2 4 3 3 4 3 5 2 6 3 7 3 8 2 9 3 10 3 Kleine Beek 1 8 2 16 3 20 4 9 5 10 6 7 7 1 8 5 9 4 10 5 Tappelbeek 1 1 2 0 3 0 4 9 5 5 6 1 7 0 8 37 9 1 10 6
www.inbo.be Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
165 Bespreking
Ten noorden van het Albertkanaal volstaat de waterkwaliteit voor kwabaal, hoewel de maximale CI de vooropgestelde grenswaarde nog dicht benadert. Het aanwezige habitat mist nog voldoende microhabitat met holle oevers, vooral in het traject net stroomopwaarts van de Pulsebaan. Beide trajecten ten zuiden van het Albertkanaal zijn ongeschikt voor subadulte en adulte kwabaal, door de slechte waterkwaliteit en het nagenoeg ontbreken van holle oevers. De geëvalueerde zijbeken ten noorden van het Albertkanaal (Visbeek en Klein Wilboerebeek) zijn niet geschikt als paai- en opgroeihabitat. In beide gevallen komt dit voornamelijk door het ontbreken van waterplanten. In de Klein Wilboerebeek is de waterdiepte op sommige plaatsen bovendien erg gering. Van de twee geëvalueerde zijbeken ten zuiden van het Albertkanaal is de Tappelbeek het minst geschikt als paai- en opgroeihabitat. In deze zijbeek zijn slechts lokaal voldoende waterplanten aanwezig en ligt de stroomsnelheid erg laag. In de Kleine Beek blijkt ongeveer de helft van de deeltrajecten matig tot goed geschikt als paai- en opgroeihabitat. Toch ligt de stroomsnelheid nog te laag. In de meeste deeltrajecten van de Kleine Beek zijn waterplanten aanwezig, maar ze bestrijken een te klein oppervlak.
Aanbevelingen
Een herintroductie van kwabaal in de Molenbeek-Bollaak valt voorlopig af te raden. De waterkwaliteit ten zuiden van het Albertkanaal moet eerst verbeterd worden. Ook ten noorden van het Albertkanaal moeten extra inspanningen geleverd worden die de waterkwaliteit ten goede komen, aangezien de grenswaarde van de CI nog vrij dicht benaderd wordt. Stroomopwaarts van de Pulsebaan en ter hoogte van de Galgevoortse brug is het habitat het meest geschikt voor subadulte en adulte kwabalen. In beide trajecten moeten het aantal microhabitats met holle oevers echter nog toenemen. Dit kan verkregen worden door het inbrengen van groot dood hout. Hierdoor kan mogelijk voor voldoende stroomdiversiteit gezorgd worden, die het ontstaan van holle oevers mogelijk maakt. In afwachting van een verbeterde waterkwaliteit, kan een gelijkaardige ingreep het habitat ten zuiden van het Albertkanaal verbeteren. De Visbeek en de Klein Wilboerebeek, die geëvalueerd werden als potentieel paai- en opgroeihabitat ten noorden van het Albertkanaal, zijn beide ongeschikt. De belangrijkste oorzaak is het ontbreken van waterplanten. Om waterplanten een kans te geven zijn slib- en kruidruimingen te vermijden in deze zijbeken. De Klein Wilboerebeek is bovendien te ondiep. Mogelijk kunnen plaatselijk diepere delen ontstaan indien dood hout wordt ingebracht, zodat een grotere stroomdiversiteit ontstaat. Het ontbreken van waterplanten maakt ook de Tappelbeek ongeschikt als paai- en opgroeihabitat voor kwabaal. Dezelfde aanbevelingen als voor de zijbeken ten noorden van het Albertkanaal dringen zich op. De Kleine Beek is beter geschikt voor kwabalen behorende tot de 0+ leeftijdsklasse. Toch moeten waterplanten ook hier meer kansen krijgen, zodat slib- en kruidruimingen uit den boze zijn. In deze zijbeek ligt de stroomsnelheid aan de lage kant. Eerder genoemde ingrepen die het ontstaan van ribbels, geulen en een opeenvolging van stroomkommen en ondiepten bevorderen, kunnen de stroomsnelheid plaatselijk doen toenemen. Er dient nog opgemerkt te worden dat ten noorden van het Albertkanaal verschillende barrières aanwezig zijn die de migratiemogelijkheden van en naar verschillende trajecten in de hoofdloop en zijbeken belemmeren. Het verwijderen of overbrugbaar maken van deze knelpunten valt daarom aan te raden.
166 Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2008.
www.inbo.be
5.5.7 Laan
Waterkwaliteit
De waterkwaliteit is geschikt voor kwabaal (Tabel 140). Ter hoogte van het geëvalueerde traject was de CI steeds kleiner dan 7 (bron gegevens: VMM).
Tabel 140. Beoordeling van de waterkwaliteit aan de hand van de Chemische Index (CI). De maximale waarde, het gemiddelde en de standaardafwijking van de CI worden weergegeven, evenals het aantal keer dat de grenswaarde (CI>7) werd overschreden. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt – rood = ongeschikt.
Meetpunt max CI gemiddelde CI stdev CI
aantal keer grenswaarde overschreden
Sint-Agatha-Rode 6 3,8 0,9 0
Habitatgeschiktheid voor 1+ en oudere kwabalen
Uit Tabel 141 blijkt dat het traject ongeschikt is als habitat voor subadulte en adulte kwabalen.
Tabel 141. De verwachte aantallen subadulte en adulte kwabalen voor de geëvalueerde deeltrajecten in de Laan.