Jeugd
Jeugdhulp wordt gegeven aan kinderen voor wie dit noodzakelijk is om zich zo goed mogelijk te ontwikkelen. Het is daarom van belang dat deze hulp ook tijdens de Corona-crisis door-loopt. Er wordt op ingezet dat (jeugd)zorg-instellingen overeind blijven en de zorg gebo-den wordt. Soms echter op een andere manier.
Dagbehandeling is gesloten. Deze kinderen en gezinnen worden zoveel mogelijk ambulant be-geleid.
Ambulante begeleiding loopt zoveel mogelijk door, door bijvoorbeeld beeldbellen. Het is ech-ter niet in alle gevallen mogelijk om de hulp te blijven voortzetten. Deze wordt dan mogelijk la-ter ingehaald. Hier kunnen extra kosten mee gepaard gaan. Uiteraard doen we er alles aan om dit te voorkomen. Hierin trekken alle ge-meenten samen op richting en met de rijks-overheid.
De toegang van de jeugdhulp loopt door, echter nu veelal telefonisch of met beeldbellen. De aanmeldingen hiervoor stijgen wellicht gezien de huidige situatie. Door de verplichte maatre-gelen zitten gezinnen meer dan ooit samen in huis en kunnen spanningen oplopen. De struc-tuur en ontlasting vanuit bijvoorbeeld school is weggevallen. Scholen hebben nu minder zicht op kinderen en maken zich grote zorgen over thuissituaties. Het is daardoor goed mogelijk dat de aantal cliënten bij bijvoorbeeld het CJG gaat stijgen. Ook is het risico op een groter aantal crisissituaties aanwezig waardoor meer en ho-gere inzet van de crisisdienst of al ingezette hulpverlening noodzakelijk is.
Vanuit de gemeente is eerder een plan in wer-king gezet om de kostenstijging en tekorten in de jeugdhulp terug te dringen. In de huidige si-tuatie is het echter zeer de vraag of deze maat-regelen nu uitgevoerd kunnen worden. De combinatie van deze zaken maakt dat de ge-meente een reëel risico loopt op nog grotere te-korten op het gebied van jeugdhulp dan tot nu toe het geval was.
Jeugdwetvervoer
Voor ca. 12 kinderen betaalt de gemeente ver-voer naar door het CJG geïndiceerde behande-ling op basis van de Jeugdwet. Volgens eerste berichtgeving van het CJG gaan deze behan-delafspraken door. Daar waar vervoer gecom-bineerd werd is nu individueel vervoer nodig.
Participatie/werk en inkomen
De corona crisis raakt veel zelfstandig onder-nemers. Daarom heeft de overheid de zgn. ‘To-zo’ regeling in het leven geroepen. Dit is een
‘tijdelijke overbruggingsregeling voor zelfstandig
ondernemers’ waarbij ZZP-ers een beroep kunnen doen op een verkorte en versoepelde Bbz uitkering (van 1 maart 2020 tot 1 juni 2020). Deze ondersteuning kan een aanvulling zijn op het inkomen tot aan bijstandsniveau of in de vorm van een krediet. Bij deze versoepelde Bbz aanvraag wordt er geen vermogens- of partnertoets gedaan, waardoor aanvragen snel-ler afgehandeld kunnen worden en ook meer ondernemers hiervoor in aanmerking komen.
Het Bbz bestand stijgt (tijdelijk) flink. De extra kosten/uitgaven voor de Tozo-regeling worden gecompenseerd door het Rijk.
Naast de zelfstandig ondernemers is het ook voor de werkgevers een moeilijke en onzekere tijd. Hoe lang de crisis aanhoudt is onduidelijk en ook de effecten op lange(re) termijn zijn moeilijk in te schatten.
Met de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW) hoopt de overheid dat zoveel mogelijk mensen hun baan kunnen behouden, zelfs als er door de coronacrisis tij-delijk geen werk voor hen is. De NOW vervangt de werktijdverkorting (WTV) die wordt ingetrok-ken en zorgt voor een substantiële financiële ondersteuning in de loonkosten voor werkge-vers. Uitvoering ligt bij UWV. Ondanks de maat-regel wordt verwacht dat aflopende contracten niet verlengd gaan worden, tijdelijke contracten niet verlengd worden en nieuwe contracten uit-gesteld gaan worden. De werknemers die zon-der contract komen te zitten, doen een beroep op ofwel de WW, ofwel de PW voor inkomens-ondersteuning. Voor deze werknemers die in-komensondersteuning nodig hebben is er ook een versoepelde, versnelde en verkorte aan-vraag LO (Levensonderhoud) in het leven ge-roepen waardoor het uitkeringsbestand stijgt.
De uitstroom vanuit het bijstandsbestand stag-neert omdat werkgevers in deze tijd terughou-dend zijn met het aannemen van nieuwe men-sen, zeker vanuit doelgroep met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ook op langere termijn blijft dit effect voelbaar omdat de ervaring is dat werk-gevers de voorkeur geven aan werknemers die dichter bij de arbeidsmarkt staan. In de huidige crisistijd gaan ook de arbeidsfitte, goede werk-nemers een beroep doen op de bijstand om vervolgens bij een aantrekkende economie ook weer als eerste uit te stromen. De doelgroep met langere afstand tot de arbeidsmarkt lijkt zo-doende (nog) langer te moeten wachten voor-dat het hun beurt is om uit te stromen. Het aan-tal mensen met een PW uitkering stijgt de komende periode en het ‘huidige’ bestand blijft langer in de uitkering.
1e bestuursrapportage 2020 50 De financiële effecten welke voortvloeien uit
bovenstaande zijn, naast het beroep op de BUIG middelen, ook de mogelijkheid tot stijging van aanvragen in de voorzieningen voor mini-ma (bijv. Maatschappelijke Actief Bonus en/of de Individuele Inkomenstoeslag).
Wmo Algemeen
De tijdelijke maatregelen door de coronacrisis roepen hebben grote impact bij inwoners die afhankelijk zijn van maatschappelijke onder-steuning en bij organisaties/zorgaanbieders die werkzaam zijn binnen de Wmo. De impact van deze maatregelen hangt samen met de duur van deze maatregelen. Op dit moment lopen de maatregelen tot 1 juni. Gaat dit langer doorlo-pen dan is de financiële impact ook groter voor de gemeente.
De gemeente geeft gehoor aan de oproep van de VNG om zoveel als mogelijk de rekeningen te betalen. Dit voorkomt dat er financiële pro-blemen ontstaan bij inwoners, organisaties en ondernemers.
Vanwege het grote maatschappelijk belang dat de taken die vallen onder de Wmo in stand blij-ven, hebben het Rijk en de VNG nu afspraken gemaakt over de continuïteit van de financiering voor deze taken.
Kern van die afspraken is:
Meerkosten door de coronacrisis worden vergoed. Het rijk compenseert gemeenten voor de meerkosten die zij aan hun aan-bieders betalen voor de extra maatregelen vanwege corona. De komende tijd wordt de wijze van compensatie nader uitgewerkt.
Andere vormen van hulp: Professionals verlenen de komende tijd door de corona-crisis op een andere manier zorg of zijn op een andere plek werkzaam omdat dat no-dig is. Dagbestedingen (begeleiding groep) en huiskamers zijn op dit moment gesloten.
In dringende situaties worden indicaties begeleiding groep omgezet naar (duurdere) indicaties begeleiding individueel. Dit vraagt om ruimte en soepelheid in de verantwoor-ding en, waar de noodsituatie daar om vraagt, om het tijdelijk loslaten van contrac-tuele afspraken. Het Rijk is bereid dit te on-dersteunen, dit wordt de komende tijd na-der uitgewerkt.
Tijdelijke omzetdaling: Door vraaguitval of verminderde inzetbaarheid van personeel (door verhoogd ziekteverzuim) wijkt de om-vang van zorg en ondersteuning tijdelijk fei-telijk af van de normale situatie. Zoals ge-zegd zijn de huiskamers gesloten en de dagbestedingslocaties zijn ook gesloten.
Het is belangrijk dat de financiering van de
omzet door gemeenten richting aanbieders onverminderd plaatsvindt, zoals die con-tractueel overeengekomen was dan wel een zo goed mogelijke inschatting daarvan.
Het doel daarvan is acute liquiditeitspro-blemen te voorkomen en de gevolgen van de coronacrisis voor de financiële positie in 2020 van deze zorgaanbieders te neutrali-seren. Van zorgaanbieders wordt verwacht dat zij zich inspannen om de professionele inzet zo goed mogelijk te benutten (binnen hun organisatie dan wel op andere plaat-sen waar de acute behoeften bestaat), en daarmee de eventuele omzetdaling te be-perken.
Effecten na afloop van coronacrisis. Voor de zomer maken Rijk en gemeenten af-spraken over de compensatiemogelijkhe-den van de effecten die optrecompensatiemogelijkhe-den na afloop van de crisis. Dan gaat om de per saldo ex-tra uitgaven over het geheel van 2020 voor zover die gerelateerd kunnen worden aan een evident uitstel van noodzakelijke zorg.
Deze afspraken gelden vooralsnog tot 1 juni en sluiten aan op de afspraken die het Rijk heeft met zorgverzekeraars en zorgkantoren, of met afspraken die met hen nog gemaakt gaan wor-den.
Wmo Vervoer
De crisis heeft ook effect op de bedrijfsvoering van Omnibuzz en de taxibedrijven:
sinds 9 maart is een duidelijke daling merk-baar in de vraag naar vervoer;
deze daling werd versterkt op het moment dat zorginstellingen hun reguliere vervoer (gepland werk zoals bij dagbestedingen) gingen afzeggen;
Veel meer chauffeurs melden zich ziek melden als normaal n.a.v. de richtlijnen RIVM;
Maatregelen Omnibuzz t.a.v. vervoer:
ritten worden niet meer geregistreerd d.m.v.
doorhaling van vervoerspassen (GPS-controle zorgt voor waarborging van in- en uitstapmoment);
ritten worden zoveel mogelijk individueel uitgevoerd of eventueel met een begeleider erbij. Hierdoor wordt de kans verkleind op daadwerkelijk fysiek contact;
wanneer mogelijk worden zoveel mogelijk bussen ingezet;
de vraag naar ritten neemt sterk af, afhan-kelijk van de situatie (o.b.v. een analyse van de vraag) worden ritten na een bepaald tijdstip niet meer uitgevoerd.
Financiële gevolgen voor Omnibuzz/gemeen-ten:
individuele ritten kosten meer door de toe-slag voor de vervoerders;
het achteraf incasseren van de eigen bij-drage kost meer geld;
Vooralsnog doet Omnibuzz het volgende:
1. tot en met einde april worden de voorschot-ten (75% van de vergelijkbare omzet 2019) gewoon uitbetaald;
2. zodra het vervoer weer enigszins normali-seert gaat Omnibuzz per bedrijf na welk omzetverlies er is, welk deel hiervan voor rekening van Omnibuzz-vervoer komt en welke maatregelen vanuit het rijk of op een andere manier worden genomen.
Omnibuzz is verantwoordelijk voor het collectief vervoer.
Momenteel wordt bekeken of er voor het leer-lingen vervoer een soortgelijke lijn gehanteerd kan worden. Dit omdat deze lijn de bedrijven de mogelijkheid geeft tot overbrugging en dit voor-komt (hopelijk) dat bedrijven failliet gaan door deze crisis.
Sociale wijkteams
Per 16 maart zijn de spreekuren van de Sociale Wijkteams, binnen de gemeente Echt-Susteren gestopt, concreet heeft dat tot gevolg dat de in-zet van de generalisten WMO tijdens de spreekuren gestopt zijn. De financiële gevolgen voor huur en locatiekosten worden nog onder-zocht.
Huiskamerprojecten
Alle huiskamers zijn met ingang van 16 maart gesloten. Uiteraard geldt dit voor alle huiska-merprojecten.
Huiskamers, huiskamerplus, Huiskamer extra.
Dit betekent dat er dus geen gebruik gemaakt wordt van de locaties (gemeenschapshuizen, Stift) zoals het nu uitziet tot 1 juni. Mogelijke ge-volgen voor de huur en andere locatiekosten worden nog bekeken.
Verder zijn er geen vervoersbewegingen en vindt er geen maaltijdverstrekking plaats. Echter hierdoor wordt ook geen deelnemersbijdrage van de deelnemers geïnd.
Medewerkers gedetacheerd vanuit Zuyderland die normaal in de huiskamer werken, doen al-ternatief werk. Ze houden telefonisch contact met de deelnemers en proberen zo de een-zaamheid een beetje te verlichten. Verder kun-nen zij, wanneer noodzakelijk, ingezet worden binnen hun moederorganisatie.
mogelijk aanspraak maken op de regelingen die vanuit het Rijk in het leven zijn geroepen (TOZO).
Cultuur en Sport Sport
Alle sportvoorzieningen (zwembaden, sportcentra, sporthallen, gymzalen, sport-parken en verenigingsaccommodaties) zijn gesloten t/m (minstens) 6 april 2020.
De binnensportverenigingen betalen voor huur voor het werkelijke gebruik van de ac-commodaties. Buitensportvereniging beta-len huur per jaar.
De gemeentelijke binnensportaccommoda-ties worden geëxploiteerd en beheerd door Stichting Menswel Sport. Voor Menswel heeft sluiting o.m. inkomstenderving tot ge-volg.
Verenigingsactiviteiten zijn tijdelijk stopge-zet. Wat betekent dit voor verenigingen?
Inkomsten/contributies, accommodatie, trainers/instructeurs? Hoe om te gaan met al verleende subsidie voor 2020?
Naar verwachting gaat de situatie effect hebben op de beschikbaarheid en inzet van vrijwilligers (leeftijds-risicogroep) voor be-stuurlijk/technisch kader, training, onder-houd accommodatie etc.
Lokaal Sportakkoord; weliswaar in afge-slankte vorm (zie advies VSG) volgens planning.
Evenementen (zowel incidenteel als jaar-lijks) vinden voorlopig géén doorgang; hoe om te gaan met al verleende/nog te verle-nen subsidies.
Vooralsnog zijn er geen gevolgen voor on-derhoud en renovatie van buitensportterrei-nen.
Cultuur
De gemeente heeft een subsidierelatie met Stichting Museum van de Vrouw en Stich-ting Myouthic. Beide instellingen organise-ren t/m 6 april géén activiteiten. Dit heeft in-komstenverlies tot gevolg.
Subsidiëring van Oranjevieringen. Deze ac-tiviteiten vinden geen doorgang.
Normaliter zijn verenigingsactiviteiten tijde-lijk stopgezet. Wat betekent dit voor vereni-gingen? Inkomsten/contributies, accommo-datie, begeleiding/instructeurs? Hoe om te gaan met al verleende subsidie voor 2020?
Naar verwachting gaat de situatie effect hebben op de beschikbaarheid en inzet van vrijwilligers (leeftijds-risicogroep) voor be-stuurlijk/technisch kader, training, onder-houd accommodatie etc.
1e bestuursrapportage 2020 52
Subsidie culturele basisvorming: activiteiten cultuureducatie zijn ‘on hold’ wegens slui-ting basisscholen.
Evenementen (zowel incidenteel als jaar-lijks) vinden voorlopig géén doorgang; hoe om te gaan met al verleende/nog te verle-nen subsidies.
Ook het Cultuurhuis Edith Stein ondervindt qua exploitatie ongetwijfeld gevolgen.
Overig Subsidies
Wanneer de activiteiten waarvoor subsidies is verleend niet of niet geheel doorgaan kan het college de subsidie lager vaststellen. Dit bete-kent dat de subsidieontvanger de subsidie ge-heel of gedeeltelijk terug moet betalen. Dit is van toepassing op de vrijwilligersorganisaties maar ook op professionele organisaties. Met professionele organisaties moeten maatwerkaf-spraken gemaakt worden. Veel activiteiten worden op een alternatieve manier uitgevoerd.
Vrijwilligersorganisaties kunnen een aantal acti-viteiten niet uitvoeren zoals repetities, trainingen en andere bijeenkomsten. Dit betekent onder andere voor verhuurders van accommodaties geen inkomen.
Veel organisaties hebben in het begin van het jaar al voorbereidingen moeten treffen voor ac-tiviteiten die nu geannuleerd worden, zoals Ko-ningsdag, 4 mei herdenkingen, 5 mei vieringen, evenementen, concerten, markten etc. Ondui-delijk is of inkomsten uit contributie en diverse acties voor de verenigingen gelijk blijven. Ver-der kunnen lagere uitgaven voor huur of contri-butie aan overkoepelende organisaties in 2020 gevolgen hebben voor de subsidieberekening van 2021 en 2022 omdat uitgegaan wordt van gemaakte kosten.
KinderKookSchool
De sluiting van de basisscholen heeft invloed op de planning en uitvoering van de Kinder-KookSchool. Lessen die nog gepland waren zijn geannuleerd. Vrijwilligers kunnen nu niet meer getraind worden en het overleg met scho-len over het volgende schooljaar staat stil om-dat scholen gesloten zijn. Verder heeft de ver-huurder en de KinderKookSchool geen inkom-sten uit verhuur van de accommodatie. Van de gemeente heeft de KinderKookSchool een subsidie in het tekort op de begroting ontvan-gen.