Dit type maatregelen sluit het meest aan op New
mans ideeën.
_ Zorg dat de school niet afgelegen ligt. Dit is waarschijnlijk de meest fundamentele maatregel.
Het zou zeer praktisch zijn, wanneer men bij het be
palen van een locatie van een nieuw te bouwen school rekening hield met het aantal omwonenden en voorbijgangers die controle kunnen uitoefenen.
Hoe fundamenteel de ligging van de school is, blijkt tevens uit de verdere aanbevolen maatregelen: als de school afgelegen ligt, verliezen deze veel van hun preventieve waarde. - Maak afspraken met de omwonenden. Men kan proberen de buurtbewoners ertoe te bewegen de politie of de schoolconciërge te bellen als ze onraad bespeuren bij de school. Een Amsterdamse school deed dat d.m.v. een brief. Aan
vankelijk had de oproep succes, maar na verloop van
93
94 tijd werd de alertheid van de buurtbewoners weer minder. Waarschijnlijk is er dus een zekere continuï
teit nodig in de contacten tussen school en buurtbe
woners om de laatsten echt te motiveren.
- Laat licht branden. Een goede verlichting kan preventieve waarde hebben'�). Het verlichten van een hele school is waarschijnlijk erg kostbaar en het is daarom wellicht het beste alleen de meest kwets
bare punten te verlichten. Wanneer men buiten
verlichting gebruikt, dient de verlichtingsarmatuur zo veel mogelijk tegen vernieling bestand te zijn. Er zijn op dit gebied speciale armaturen in de handel.
Een bijkomend voordeel is dat het energieverbruik ervan laag is en dat de lampen een zeer lange levens
duur hebben. - Verwijder uitzichtbelemme
rende muurtjes, heggen of struiken. Het is duidelijk dat dergelijke 'obstakels' een uitstekende 'gezichts
dekking' kunnen vormen. Het is verstandig om groen- en steenpartijen zo te projecteren dat de con
trole door omwonenden en voorbijgangers niet wordt belemmerd. - Gebruik de school ook buiten schooltijd. Men kan proberen om buiten schooltijd activiteiten van (sport)verenigingen en sociaal-cultureel werk in het schoolgebouw te laten plaatsvinden. Dit heeft niet alleen een (inbraak)pre
ventieve werking; tevens betrekt men de school meer in het buurtgebeuren. Het is wel zaak dat er dwingende afspraken worden gemaakt over de staat waarin de gebruikers de school achterlaten.
- Zorg voor een goed onderhoud van de school.
Het mes snijdt hier aan twee kanten. In de eerste plaats wordt aan een haveloze school waarschijnlijk eerder vernield dan aan een fraai uitziende school, als we aannemen dat het 'erosie-element' een rol speelt. In de tweede plaats zullen omwonenden zich sneller betrokken voelen bij een goed onderhouden school. Het devies 'opgeruimd staat netjes' kan dus ook stimulerend werken op de mate van controle door omwonenden.
B.
Het uitoefenen van toezicht de school.
De controle wordt hier niet via 'natuurlijke' weg ge
regeld, maar er wordt formeel iemand aangewezen die toezicht op de school moet houden, met name buiten schooltijd.
Formeel toezicht werkt sterker preventief dan de in het voorgaande besproken informele controle door
* ) Als er geen en kele kans bestaat dat omwonen·
den of passanten de school zien, is uiteraard verlich·
ting zinloos.
e e
e e e
•
e e
•
e e
e
e
e
e
• e
buurtbewoners en passanten. Daar staat tegenover dat het houden van toezicht (veel) meer geld kan kosten. Er zijn twee mogelijke toezichthouders:
- Een conciërge die bij de school woont. Dit kan zeer preventief werken. Het vereist echter wel aan
zienlijke toewijding van de zijde van de conciërge.
- politiesurveillance. Om effect te hebben zal de surveillance vaak langs moeten komen. In extreme gevallen kan het nuttig zijn om gedurende een be
paalde periode zeer intensief te surveilleren. Gezien de werkdruk van de politie zal zo'n periode over het algemeen niet lang kunnen duren.
4.3. Versteviging en beveiliging*)
Bron: Trouw/ Kwartet
4.3.1. idee.
De filosofie is hier simpel: maak het de potentiële dader zo lastig mogelijk. Wel plaatsen we bij deze strategie twee kanttekeningen:
- I n de eerste plaats geldt net als bij controlemaat
regelen ook hier dat verplaatsing van vandalisme kan optreden. _ Daarbij komt dat met name verstevigingsmaterialen een averechts effect kun
nen hebben. Gezien het prestige-element dat veel vandalisme kenmerkt, is dat niet verwonderlijk: de jeugd gaat in het vernielen van verstevigde objecten een wedstrijdje met de verstevigers zien. Uit onder
staand knipsel blijkt dat ook deelnemers aan een 'verstevigingscongres' dit gevaar signaleerden:
Averechts
De ontwerpers kunnen zich troosten met de gedachte dat ook hun Engelse grootscheeps manifesteerde. hebben ontwerpers intussen wel geleerd hoe het In bepaalde gevallen niet moet.
Zo heeft volgens Burall de verande
ring van openbare voorzieningen.
zoals telefooncellen en wachthubjes,
In onneembaar lljkende "burchten"
een averechts effect: wat niet kapot llJkt te kunnen, bUjkt op vernieizuch
tlgen Juist een bijzondere aantrek
kingskracht uit te oefenen.
"Alles Is kapot te krijgen," zegt de Delftse student Felko van der Veen, die de "contactdag" mede heeft voor
bereid. En Prins voegt daaraan toe:
"Zelfs als het theoretisch onmogelijk
Is, blijkt het nog te kunnen. IJzeren stangen In treinen, bijvoorbeeld, wor
den gewoon krom getrokken."
':') Met verstevigen wordt bedoeld dat objecten va n een moeilij ker stuk te krijgen materiaal worden ge
maakt. Beveiligen betekent dat men de toegang tot een object (vaak een gebouw) bemoeilijkt. Overi
gens ka n versteviging tevens een vorm va n i nbraak
preventie zijn (een du idelijk voorbeeld is slagvast glas) en beveiliging een vorm va n vandalisme
preventie.
95
96 Concluderend stellen we vast: Wanneer men in een school steviger materialen zoals slagvast glas gaat gebruiken, moet men naast het risico van verplaat
sing van vandalisme - bov. naar andere objecten in of aan de school - bovendien rekening houden met een mogelijk averechts effect. Het verdient dan ook geen aanbeveling om 'in het wilde weg te verstevi
gen': men moet trachten uit te vinden welke motie
ven een rol spelen bij de vernielingen en eventueel bekijken of dáár iets aan kan worden gedaan.
Tenslotte kan nog opgemerkt worden dat de erva
ring leert dat de schoolinbreker (over het algemeen een 'gelegenheidsinbreker') vrijwel altijd met een
voudig gereedschap, b.V. een schroevedraaier, ope
reert.
Hij profiteert als het ware op simpele wijze van de vaak slechte kwaliteit van deur- en raamsluitingen.
Waarschijnlijk kunnen dan ook met relatief simpele middelen veel gelegenheidsinbraken worden voorko
men.
4.3.2. Aanbevolen
A. Het maken van met name voor ramen.
Gezien het feit dat de glasschade over het algemeen de grootste schadepost voor scholen vormt, ligt deze maatregel voor de hand.
_ Verhard glas. Deze glassoort is ongeveer 5 à 6 keer zo sterk als normaal glas en ongeveer twee keer zo duur. Het is bestand tegen voetballen en het gooi
en van steentjes. Dit glas kan echter niet meer op maat worden gesneden zodra het verhard is.
- Glas vervangen door polycarbonaat. Polycarbo
naat is een glasheldere kunststof die onbreekbaar en slagvast is. Het is zelfs bestand tegen grote stenen en een moker. Dit materiaal kan tevens worden 'aan
gewend bij tochtdeuren, die vaak open en dicht slaan en bestand moeten zijn tegen stoeiende kinderen. Er zijn echter ook duidelijke nadelen aan polycarbonaat verbonden. Het is o.a. duurder dan glas hoewel door de opkomst van dit materiaal de prijs wel dalende is.
Belangrijker is dat het makkelijk te bekrassen is en zoals Gladstone (1980) dat zeer fraai uitdrukt, 'can rapidly acquire a variety of embarrassing messa ges. '
_ Speciale verf en plaatmateriaal op siliconenbasis.
Met het gebruik van deze materialen wordt graffity praktisch onmogelijk. I n Nederland maakt o.a. de R.E.T. (Openbaar Vervoerbedrijf in Rotterdam) hier gebruik van.
e e e e
e •
e •
e
e
e
e e e e
e e
e e e e
• e e
e e
B .