Vrouw
Functie: Medewerker programmering
59 3. Redmer van der Leest
28 jaar Man
Functie: Medewerker speciale projecten en groenbeheer Opleiding: Biologische land- en tuinbouw, MBO
4. Quinta Heere 29 jaar Vrouw
Functie: Locatiebeheerder Opleiding: Dierverzorging, MBO
5. Ingeborg Janmaat 55 jaar
Vrouw
Functie: Medewerker programmering Opleiding: Life and nature specialist, MBO Begonnen als vrijwilliger bij Stad en Natuur
6. Sanne Buijs 25 jaar Vrouw
Functie: Locatiebeheerder Opleiding: Jeudgzorg Begonnen als vrijwilliger
7. Margrietha Rengers 39 jaar
Vrouw
Functie: Medewerker communicatie en programmering Opleiding: Communicatie, HBO
8. Yves Lodewijks 27 jaar
Man
Functie: Locatiebeheerder
60 3. Interviews
Interview Redmer van der Leest, Stad en Natuur, 19 mei 14.45 uur
Mag ik eerst vragen naar uw leeftijd? “28, dan mag je het nog vragen hè” Ja, en wat is precies uw functie?
“Uhhh… het is een beetje, een beetje ingewikkeld, ik ben net weer iets anders gaan doen. Maar uhhh houdt het maar op medewerker speciale projecten en groenbeheer.”
Ja, en wat voor opleiding heeft u hiervoor gedaan?
“ik heb MBO biologische land- en tuinbouw gedaan.” Ja “en ik heb eeh twee jaar deeltijd milieukunde gedaan op hbo, maar dat heb ik niet afgemaakt.”
Ja, en relateert uw opleiding direct nu aan het werk dat u nu doet? “Ehm, nee”
Nee, anders dus. “ja”. En waarom heeft u dan gekozen voor dit werk?
“in eerste instantie ben ik dus vanuit mn opleiding ook in de biologische landbouw terecht gekomen, waar ik dus gewoon op een bedrijf werkte en dat is een beetje, nouja eigenlijk wel beetje
vergelijkbaar met wat je zegt, het sociale aspect mist een beetje, maar ook een beetje het idee alsof je op een eiland zit. Dus ook altijd een beetje op dezelfde plek, en wat ik hier interessant vond is dat je juist gaat kijken; hoe kun je vanuit natuur en uit landbouw de stad opzoeken en die mensen daarbij betrekken en daar ook iets over meegeven”.
En is dat ook de reden waarom u dan bij Stad en Natuur bent gaan werken? “ja”
Ja, die combinatie van.
“ja, precies, dat is precies het doel van wat Stad en Natuur is.” Ja
“het sluit er mooi op aan”
En wat voor werkzaamheden heeft u dan precies hier binnen Stad en Natuur?
“Nou qua groenbeheer is het dus met name het aansturen van de groenaannemer, dus gewoon iets meer het gebied inventariseren, kijken wat er moet gebeuren en zorgen dat dat door het jaar heen gebeurt. We hebben zelf weinig mechanisatie daarin, dus veel besteden we uit. En we doen ook wel wat met vrijwilligers en stagiaires, dat aansturen. Nou qua speciale projecten is het meer, dat zijn de plekken die nieuw ontwikkeld worden, om daar dat van de grond te krijgen. Een concreet voorbeeld
61 is nu de Warmoezerij, in Almere Buiten, een tuinbouwbedrijf, met straks allemaal verschillende functies. En nu ben ik daar ook als tuinder werkzaam. Het is ook de bedoeling dat ik dat straks uit ga breiden. En dat ik daar juist eigenlijk het grootste deel van mijn werk van ga maken.”
Ja, dus specifiek op die locatie. “ja”. En dat was in Almere-? “Almere Buiten, daarom heet het de Buitenplaats”.
De relatie tot natuur is wel duidelijk denk ik, maar heeft uw werk ook een relatie met educatie specifiek?
“Ja, educatie, dat kun je natuurlijk ehh alleen zien naar scholen toe, maar dat is denk ik ook gewoon naar het publiek toe in bredere zin. Dus dat wel, dat is qua concreet qua groenbeheer minder, maar dan bijvoorbeeld ook met bedrijfsuitjes, dat er dan 20 mensen van de bank komen en die komen een dagje snoeien in de natuur. Verder leid ik wel eens klassen rond ofzo, dat is wel vrij concreet
natuurlijk. En ja verder, het groen is vooral faciliterend ook, dus ja je communiceert met de afdeling van .. hoe kunnen we het zo inrichten dat er ook bijvoorbeeld een speurtocht goed uitgezet kan worden en dat het afwisselend is, dat er verschillende dingen te zien zijn. Ook als er bijzondere dingen zijn, kunt u het doorgeven, zo op die manier.”
En vindt u dat u dan zelf ook dingen bijbrengt aan mensen over natuur en wat dan specifiek zeg maar?
“uuh, ja dat denk ik wel. Het is natuurlijk anders als je met een groep bankmedewerkers of een groep leerlingen in het bos bent. Dat is toch een wat ander niveau, want bankmedewerkers die weten inmiddels wel dat ze in principe goed voor de natuur zouden moeten zorgen, maar het is wel dat die een stukje zien van wat daarbij komt kijken om zoiets te beheren en wat daar de achtergrond van is. En bij kinderen met name is het meer van ja hoe ga je daarmee om zonder dat je natuur schade doet en hoe kun je er ook van genieten en leuke dingen in beleven.
En wat vindt u daar het belang dan van, van educatie?
“Ja, ik heb zelf het idee dat het niet heel gezond is om je alleen maar in een stedelijke omgeving te bevinden. Dat het wel goed is om af en toe in het bos uit te waaien. Maar ook te weten wat wat is. Dat je je daar ook prettig voelt en dat het ook gewoon voor ontspanning met name, denk ik dat het voor mensen wel heel belangrijk is.”
En als we het dan over natuur hebben, dan waar denkt u vooral aan bij natuur? Als u natuur zou omschrijven zeg maar, is het dan een stadspark of is dat alleen wilde natuur of?
“Nou, volgensmij kan dat overal zijn. Bij natuur denk ik aan een plek waar een ecosysteem is en dat kan in een stadspark ook zijn, dat kan in een bos ook, ja. Dat kan ook bij iemand in de achtertuin al zijn. Maar in de zin van natuureducatie vind ik het ook veel belangrijker op wat voor manier je dat benadert. Dus dan is voor mij even goed natuureducatie als iemand meedoet aan een nationale tuinvogeltelling ofzo, en ja dat is gewoon in de achtertuin, ja daar leven ook vogels. En dat is wel op een hele tastbare manier en de Oostvaardersplassen is natuurlijk een mooi gebied en echt puur natuur, in de zin van dat het ook niks oplevert in de termen van bosbouw, het is ook geen park ofzo, het is slecht toegankelijk in principe voor publiek, maarja dat is natuurlijk wel natuur, maar wat dat
62 betreft veel moeilijker te benaderen voor mensen en heel lastig om daar wat van op te steken. Daar moet je het echt van de informatie hebben die je erbij geeft en daar is de beleving wat minder.” Dus natuurbeleving is vooral belangrijk bij wat natuur is dan? Als ik het zo samenvat
“Nou ja, met name bij de educatie dan, als je wilt dat mensen er wat van opsteken, dan zal dat toch moeten blijven hangen. En als ze elke dag door hetzelfde park heen fietsen en het alleen maar als doorgang gebruiken, dan is het geen natuur.”
En zit er dan echt een duidelijk verschil tussen stedelijkheid en natuur? Omdat u dan net zei van, alleen maar in de stad zijn lijkt me niet zo heel gezond en als ontspanning naar de natuur.
“Nouja dat kan ook in een goed onderhouden stadspark natuurlijk zijn. Als je dat zo op een bepaalde manier inricht dat je daar ook een hele natuurlijke beleving kan hebben. En dat is wel het voordeel van Almere, dat er zo de opzet is dat er eigenlijk tussen alle wijken en gebieden wel gewoon groene stukken en parken zijn. Dus het is vaak ook niet de fysieke afstand die maakt dat mensen dat niet doen, maar meer onwetendheid denk ik. Dat het kan of dat het leuk is.”
En wat vind u dan zo waardevol aan natuur, behalve dan ter ontspanning, maar heeft u ook een andere waarde misschien?
“Ja, sowieso zijn we natuurlijk afhankelijk van een ecosysteem en in de stad valt dat minder op, maar ik bedoel als je op het platteland bent, landbouw is daar ook weer van afhankelijk, hoe diverser een ecosysteem is, hoe makkelijker het met slechte weersomstandigheden wat dan ook. Die
biodiversiteit is wel heel belangrijk in de directe omgeving.”
En hoe vindt u dan dat bijvoorbeeld Stad en Natuur omgaat met die waarde van natuur? Stellen ze die echt centraal in hun doelen of tijdens het werken?
“Bijvoorbeeld qua bosbeheer blijft het meeste hout blijft gewoon liggen in het bos. Als je één keer in de vijf, zes, zeven jaar moet je uitdunnen in het bos, om alle bomen weer de plek te geven, om het gezond te houden. Maar bij zo’n dunning houden we ook rekening met de diversiteit, dus dat je juist die wat minder veel voorkomen juist spaart en die dan overhoudt. En juist de dikkere bomen blijven staan, terwijl als je het voor houtoogst doet haal je juist de dikke bomen als eerste weg. En hoe eentoniger een bos is, hoe makkelijker dat werk eigenlijk wordt, maar wij streven juist naar diversiteit en dat hout dat blijft liggen is ook weer van grote waarde voor dieren die daar leven en dat die daar voedsel vinden. Je zou het dan natuurlijk af kunnen voeren en verkopen en daar dan weer iets mee verdienen. Maar dan krijg je wel een eentoniger bos, dus dat moet je dan niet doen.”
Want (het bos) hier achter is dan van S&N toch of niet?
“Uuh ja, nou hierachter is een ander verhaal. Dat noemen wij het educatiebos, dus daar doen wij ook veel, wij beheren het , maar het is eigendom van SBB en daar zijn we dan ook verplicht om het hout ook af te voeren. Dat is een iets andere setting, maar daar doen we het wel kleinschaliger, dus dan met lichtere machines en we hebben ook een deel met een trekpaard gedaan. Omdat die
ondergrond minder beschadigt. In het Vroege Vogelbos, dat hebben we al veel langer in beheer, en daar blijft het gewoon allemaal liggen.”
63 Hier hebben we het misschien al een klein beetje over gehad, maar wat is voor u dan
natuurbeleving? Als u naar natuur gaat wat doet u dan het liefst in de natuur? “voor mij persoonlijk?” Ja, allebei en met educatie, maar misschien ook persoonlijk.
“Ja nouja zelf ben ik altijd heel erg geinteresseerd in heel veel verschillende soorten maar ook hoe een ecosysteem in elkaar zit. Daar let ik altijd op. En daardoor is het voor mij ook eigenlijk niet echt ontspanning ofzo. Ik ben alleen maar aan het nadenken, maar goed dat vind ik ook leuk. Dus dat is eigenlijk ook wel weer tegenover mijn antwoord op die vraag van wat je wil wat mensen daar kunnen doen. Maar goed dat is gewoon omdat ik dat leuk vind om daar over na te denken, om te kijken hoe je dat kunt ondersteunen en ontwikkelen.”
En het ecosysteemdeel past u ook direct weer toe in uw werk? “Ja precies”.
En welke effecten ziet u dan dat natuur en natuureducatie heeft op mensen? Worden ze anders als ze in de natuur zijn?
“Ja vond met name met leerlingen wel opvallend die vanuit het, hoe zeg je dat, moeilijk lerende kinderen. Die gewoon in de schoolomgeving heel slecht functioneren en dan neem je bezoekkaarten mee en ga je met ze het bos in en dan ineens blijken ze best wel goed op te kunnen letten en ook gewoon dingen goed op te pikken en op te zoeken.”
En met volwassenen ziet u dan ook verschil bijvoorbeeld?
“Uuuh, even kijken, dan heb ik met name ervaring met die vrijwilligers van de bank. En dat is dan vaak toch wel, doordat je ze een keer meeneemt in het bos en ze aan de gang gaan, dat ze dan sowieso verrast zijn van wat er in Almere allemaal te zien is. De meesten komen dan van buitenaf en die hebben over de snelweg gereden en dan zie je alleen maar industriegebieden. Dus dat is vaak al wel een eyeopener voor ze. Ja en ook wel over wat er bij komt kijken en dat een boom ook niet zomaar een boom is. Dat er een heel meerjarenplan achter zit en dat je per boom die omgezaagd wordt of blijft staan wel 10 jaar vooruitgedacht wordt. Dus dat is dan een beetje ander niveau dan dat je met kinderen bent, met hun ga je veel meer kijken van wat aansluit bij hun. Het is dan veel makkelijker voor ze om dan bijvoorbeeld te gaan kijken als je als dier rondloopt in het bos, waar ga je slapen en eten. Dat is voor hun heel makkelijk om voor te stellen.”
Dat zit hier achter toch ook, het educatiebos?
“Ja”. “We hebben natuurlijk ook de boerderijdieren, want het is leuk om in het bos dieren te zien. Maar het is een gegeven dat je 9 van de 10 keer gewoon geen beest tegenkomt, misschien een merel die voor je wegvliegt. Maar je ziet bijvoorbeeld wel een muizenholletje, en op de boerderij hebben we dan het varken en de schapen. Dan hebben ze toch nog een beetje het idee van ik heb een groot beest gezien.
Ik denk, bent u bekend met het beleid over natuur en natuureducatie? “Nou nee, niet echt. In grote lijnen”
64 “Ja natuurlijk”.
Ervaart u dat beleid dan ook tijdens de uitvoering van uw werk? “Ja daar hebben we niet echt heel concreet mee te maken ofzo”.
Nee en dan heeft u misschien meer te maken met het beleid van Stad en Natuur. “Ja precies, maar ik denk wel dat dat in de praktijk elkaar niet bijt.”
Nou dat waren eigenlijk wel mijn vragen, heeft u verder misschien nog toevoegingen?
“misschien wel goed om te zeggen dat bijvoorbeeld vanuit natuurbescherming gezien dat het dan, dat zie je bijvoorbeeld ook in de Oostvaardersplassen, dat hele gebieden niet echt toegankelijk zijn. Maar de gebieden die wij beheren daar mag je wel gewoon van de paden af. Dus dat is iets wat de natuur in principe iets minder ten goede komt. Maar dat zijn ook de gebieden die daar juist voor bedoelt zijn.”
Een afweging die je daar in maakt ook.
“Ja precies, en ik denk van het is ook belangrijk dat heel veel mensen gewoon beseffen wat de waarde is van zo’n stuk. Want als je dat niet hebt kan het uiteindelijk een keer woningbouw of wat dan ook worden. Dus het is, ik denk dat je het allebei nodig hebt. Laagdrempelige toegankelijke natuur en gewoon intensieve natuurgebieden om het zo maar te zeggen, waar je echt de bijzondere soorten hebt. Wat dan minder toegankelijk is, maar ik denk dat als je overal een groot hek omzet dat er dan al gauw geen draagvlak meer is vanuit de inwoners.”
Vanwege die toegankelijkheid?
“Ja, ik denk dat het een het ander wel nodig heeft.”
En dat heeft dan een deel weer met beleving ook te maken, als ze er niet heen kunnen beleven ze het niet.
“Ja zeker. Kijk de fanatieke vogelaar die vind het prima om door een verrekijker van veraf te gaan kijken, maar de gemiddelde stedeling die zegt dat niet zoveel. Die wil er gewoon doorheen lopen, met de hond.
Het liefst de hond los
“ja precies, zoals in het Vroege Vogelbos, wat we daar dan doen. Dan gaan we snoeien met een groep vrijwilligers en dan verwerken we dat vervolgens tot takken.. en in principe zou een hond daar uiteindelijk overheen komen, maar als je dat een meter of 8 van het pad hebt, dan heb je een strook waar honden veel heen en weer lopen en daar achter vermaken de konijnen en de reeën zich. Er kan wel een keer een hond doorheen, maar het scheelt toch al weer 30 honden op een dag denk ik. Het meeste blijft daar gewoon binnen”.
Dus daar denk jullie dan wel echt over na al.
“Ja, maar hoe je dat op een publieksvriendelijke manier kan doen. En dat zei gewoon toch lekker kunnen wandelen. En het is het mooiste als ze dat toch gewoon niet door hebben zulke dingen. Die
65 hond kan dan ook nog lekker een stuk het bos inlopen. Die vermaakt zich prima, dus het maakt ook niet uit. Sterker nog, je raakt alleen maar minder gauw je hond kwijt. Het kan ook zijn voordelen hebben.
Interview Sanne Buijs, Stad en Natuur, 22 mei 14:00 uur
Mag ik eerst je leeftijd weten? “25”
En wat is precies je werk, je functie binnen Stad en Natuur?
“Nou ik werk dus als locatiebeheerder, en dan vooral op deze plek, dus De Beestenbende. En wat mijn functie is, ja eigenlijk gewoon zorgen voor uh de dieren, het onderhoud, het gebouw zelf, de administratie en ja verder werken we heel veel met vrijwilligers en stagiaires dus hun ook een beetje begeleiden in hun taken.”
En heb je hiervoor een opleiding specifiek gevolgd?
“Nee, want officieel heb je wel de opleiding Dierverzorging natuurlijk. Alleen ik heb Jeugdzorg gedaan, dus ik ben hier een beetje ingerold.”
Iets heel anders. “juist”. En waarom heb je dan gekozen voor dit werk?
“Nouja eigenlijk was het niet echt een keuze zozeer, maar ik kon geen werk vinden en ik kwam hier altijd al als vrijwilliger en ze hadden hier toen op dat moment iemand nodig. Dus toen dacht ik nou dan doe ik dat even tijdelijk, totdat ik iets anders heb gevonden. Maar ja het bevalt gewoon goed, ik zit hier nu al weer 3 jaar, dus ehh.”
En specifiek bij Stad en Natuur deed je vrijwilligerswerk dan ook al?
“Eerst, nouja, wij waren eerst een andere stichting. Dus dit was echt een eigen stichting, en daar heb ik vanaf kleins af aan al vrijwilligerswerk gedaan. En door hun ben ik ook aangenomen en vanaf januari dit jaar zijn we bij Stichting Stad en Natuur gekomen. Dus vandaar”
Heeft jouw werk ook specifiek een relatie tot educatie?
“ja vooral nu in het voorjaar hebben we schoolklasjes, peuterklasjes. Die komen ongeveer drie keer in de week. Hebben we een klasje en daar hebben we een leskist voor. En dan kunnen ze hier met de leskist, zijn allemaal opdrachten, dat ze bijvoorbeeld de dieren moeten voelen, moeten ruiken en dat soort dingetjes. Die voeren ze hier dan uit. Ik hoef verder die les niet te geven hoor.”