• No results found

Hoofdstuk 10 Conclusies en aanbevelingen

10.1 Conclusies

Private equity omvat zowel investeringen in jonge, snel groeiende ondernemingen (venture capital) als investeringen in volwassen ondernemingen (MBO, MBI en LBO). Participatiemaatschappijen zijn de belangrijkste verschaffers van private equity. Participatiemaatschappijen trachten in hun investeringsperiode een aantal structurele wijzingen (aanboren van nieuwe product/marktcombinaties of strategische wijzigingen) door te voeren die de waarde van de onderneming doen vermeerderen. De turbulentie op de kredietmarkten sinds de zomer van 2007 heeft geleid tot een aanscherping van de leencriteria voor ondernemingen met veel schuld. Volgens de NVP heeft de Nederlandse private equity markt echter alleen problemen bij transacties die groter zijn dan € 1 mld.. Private equity verschilt op een aantal punten van hedge fondsen. De investeringstermijn is voor participatiemaatschappijen bij private equity langer, het aandelenbelang is veelal groter en er worden structurele wijzigingen doorgevoerd om de waarde van de onderneming te vermeerderen. In de afgelopen jaren is private equity een steeds vaker gebruikte vorm van bedrijfsfinanciering zowel in Nederland als in de rest van de wereld.

Uit onderzoek is gebleken dat private equity een aantal significante resultaten hebben laten zien zoals groei van de werkgelegenheid, omzet en winstmarge.

Door het ontbreken van een perfecte markt ontstaan er knelpunten in het financieren van waardeverhogende investeringen. Een imperfecte markt ontstaat door de aanwezigheid van informatieasymmetrie tussen het management van een onderneming en de verstrekkers van kapitaal. Daarnaast ontstaat er een agency probleem wanneer eigendom en beheer van de onderneming van elkaar worden gescheiden. Om dit te verminderen worden er na een private equity transactie aanpassingen doorgevoerd in de aandelen- en vermogensstructuur van de onderneming. Het management wordt mede aandeelhouder en wordt beloond naar de prestaties die zij leveren. Ook door het opleggen van een hoge leverage is de onderneming genoodzaakt efficiënt te werken om te kunnen voldoen aan de rente- en aflossingsverplichtingen. Private equity biedt een oplossing voor de informatie- en agency problemen wanneer de financiële markt geen passende financiering kan leveren. Met het inschakelen van een participatiemaatschappij kiest de onderneming voor een meer directe band met haar financier waardoor de informatieasymmetrie kan verminderen. De samenwerking tussen een participatiemaatschappij en een ondernemer kan niet alleen verklaard worden door de agency theorie, deze theorie is namelijk voornamelijk controlerend van aard. Een participatiemaatschappij verricht meer dan alleen controlerende taken. Voor de samenwerking tussen beide partijen is de stewardship theorie weer meer geschikt. Door de samenwerking tussen beide partijen kan er volgens de stewardship theorie een versterkend effect optreden, wat de groei van de onderneming ten goede zal komen. Private equity correleert (portfoliotheorie) erg laag met andere beleggingsvormen en kan zodoende bijdragen aan een evenwichtige portefeuillesamenstelling.

Voor een onderneming is één van de mogelijkheden tot het verkrijgen van kapitaal het versterken van het eigen vermogen. Er zijn verschillende soorten risicokapitaalverschaffers, de keuze is echter afhankelijk van het benodigde bedrag, vereiste rendement en de fase waarin een onderneming zich bevindt. Alvorens een onderneming gebruikt maakt van risicokapitaal zal zij volgens de pecking-order theorie

een vast financieringspatroon volgen. Het vinden van een juiste financiering is voor een startende en groeiende onderneming veel crucialer en lastiger dan voor de grote gevestigde ondernemingen (entrepreneurial finance). Entrepreneurial finance vindt daarom meestal plaats onder de vorm van eigen vermogen financiering waarbij extra diensten (advies- en netwerkactiviteiten) worden aangeboden richting de ondernemer.

De werkwijze van een participatiemaatschappij bestaat uit drie fasen (aankoop, beheer en verkoop). Een belangrijk aspect van de waarde toevoegende activiteiten heeft betrekking op de inhoud van de interactie die plaatsvindt tussen beide partijen. De investeerder en de ondernemer/manager zullen complementair aan elkaar moeten zijn om de uitwisseling van ervaringen en kennis te bevorderen. Zaken als vertrouwen, congruentie in doelen en commitment spelen een belangrijke rol. Er zijn de vier hoofdactiviteiten M (monitoring), A (advies), N (netwerk), S (strategie) genoemd als waarde toevoegende activiteiten in de relatie tussen investeerder/participatiemaatschappij en ondernemer/manager. Daarbij speelt de reputatie van een investeerder op de achtergrond mee als indirect aspect in deze samenwerking. De MANS activiteiten worden uitgevoerd om het resultaat van de onderneming te verberen om uiteindelijk te streven naar een goed rendement om een exit te kunnen realiseren.

Empirisch onderzoek is uitgevoerd om de waarde toevoegende activiteiten bij een venture capital verstrekker te toetsen. Geconcludeerd kan worden dat Newion vooral betrokken is bij de monitoring – en advies activiteiten. De betrokkenheid bij de netwerk – en strategische activiteiten is daarentegen een stuk lager. De portefeuille ondernemingen zijn het eens met de stellingen dat de reputatie van een private equity verstrekker kan bijdragen in de mogelijkheid om samenwerkingsverbanden aan te gaan. Bovendien draagt de goede reputatie van investeerders bij aan de stabiliteit van mogelijke samenwerkingsverbanden. Belangrijke uitkomsten van de ondernemingsdoelstellingen gedurende de samenwerking met Newion zijn: omzetgroei, brutomarge en de stabiliteit van de onderneming. Daarnaast is er getracht inzicht te krijgen of er een relatie bestaat tussen de MANS activiteiten en de performance ontwikkeling van de portefeuille ondernemingen. Er is een koppeling gemaakt tussen de uitkomsten van de enquêtes en de

performance ontwikkeling van de portefeuille ondernemingen. Over het algemeen kan er geconcludeerd worden dat een hogere betrokkenheid van Newion bij de portefeuille ondernemingen kan leiden tot een hogere performance ontwikkeling.