• No results found

In dit onderzoek is onderzocht in hoeverre heritage Wenzhounees beïnvloed wordt door taalcontact met het Nederlands voor het domein van adnominale modificatie. De focus voor dit domein volgde uit literatuur waaruit bleek dat dit een gevoelig domein is voor cross- linguïstische beïnvloeding in heritagetalen (Backus, et al., 2011; Moro, 2016). Op basis van deze studies werd dan ook verwacht dat er veranderingen zichtbaar zouden worden voor dit domein in heritage Wenzhounees. De verwachting was dat heritagesprekers de categorie van (in)definietheid onder invloed van het Nederlands willen repliceren in het Wenzhounees. De getoetste hypothese is dat talige elementen die al definietheid impliceren in het Wenzhounees, meer gebruikt zouden worden in de Nederlandse context. Potentiële markeerders van

definietheid waren possessieven en demonstratieven, vanwege hun inherente eigenschap van definietheid. De potentiële markeerder voor indefinietheid was het telwoord één en daarnaast classifiers. Het getal 1 is in veel talen van de wereld gegrammaticaliseerd tot een

indefinietheidsmarkeerder. In Chinese talen worden telwoorden verplicht gevolgd door een classifier. Chen (2004) laat zien dat in sommige Chinese talen enkel een classifier met

indefietheid geassocieerd wordt, het idee is dat de aanwezigheid van alleen een classificeerder de aanwezigheid van een telwoord impliceert. Vanwege deze ontwikkeling is ook gekeken naar het gebruik van classifiers bij het markeren van nieuwe informatie.

Een eerste tendens die een contactgestuurde verandering bevestigt, werd gevonden in een verschil in gebruik van gemodificeerde en kale nomina tussen de twee generaties in Nederland. De tweede generatie sprekers heeft sterker de wens om nomina te modificeren bij bekende en onbekende informatie, terwijl het Wenzhounees hier kale nomina voor kan gebruiken. Dit past bij het idee dat er voor dit domein invloed is vanuit het Nederlands, dat verplicht vraagt om overte markering van (in)definietheid. De tweede bevestiging van

beïnvloeding van Wenzhounees door taalcontact is naar voren gekomen voor het gebruik van demonstratieven. Heritagesprekers maken frequenter gebruik van definietheidsmarkering door demonstratieven bij informatie waarvan de referent al bekend is. Possessieven kwamen

hiervoor ook in aanmerking als markeerder van definietheid, maar hiervoor is geen effect gevonden. Daarnaast werd verwacht dat ‘yi + classifier’ vaker als indefinietheidsmarkeerder zou worden gebruikt door de tweede generatie in contexten waarbij nieuwe informatie werd gepresenteerd. Hiervoor zijn geen significante aanwijzingen gevonden. ‘Yi + classifier’ wordt weliswaar vaker gebruikt in een indefiniete context, maar wordt nog niet sterker verbonden met de functie van indefinietheidsmarkeerder. Voor het gebruik van classisifiers is

53 aangetoond dat deze constructie sterker verbonden wordt door heritagesprekers met

presentatie van nieuwe informatie en minder met bekende informatie. Dat deze verbinding voortkomt uit het wegvallen van yi uit de constructie ‘yi + classifier’ wordt niet zichtbaar. Op basis van enkel deze resultaten zou kunnen worden geconcludeerd dat het verhoogde gebruik van demonstratieven en modificatie door de heritagesprekers een gevolg is van

contactgestuurde grammaticalisatie. Omdat veranderingen niet alleen contactgestuurd hoeven te zijn, is ook gekeken naar veranderingen tussen generaties in het homeland. Uit analyse van deze data is gebleken dat de tweede generatie sprekers in China een gelijk patroon vertoont als de tweede generatie sprekers in Nederland. De tweede generatie in China laat eveneens een voorkeur zien voor modificatie van nomina en het gebruik van demonstratieven bij reeds bekende informatie. Opvallend genoeg laat de tweede generatie in China wel zien dat ‘yi + classifier’ zijn positie als indefinietheidsmarkeerder versterkt in vergelijking met het gebruik onder de eerste generatie. Dit komt mogelijk voort uit het taalcontact met het Mandarijn, waarbij voor ‘yi + classifier’ in een proces van grammaticalisatie verwikkeld is (Chen, 2004).

Daarbij is uit dit onderzoek naar voren gekomen dat het van belang is om de kwaliteit van de input van heritagesprekers te onderzoeken. Uit de vergelijking tussen de eerste

generaties in Nederland en China werd duidelijk dat er al tendensen van cross-linguïstische beïnvloeding zijn in de eerste generatie in Nederland. De eerste generatie sprekers van Wenzhounees in Nederland heeft namelijk al een voorkeur voor gemoficeerde nomina boven kale nomina bij reeds bekende informatie. De verhoogde frequentie van gemodificeerde nomina en demonstratieven voor de heritagesprekers komt vermoedelijk deels voort uit de input van de ouders en deels door taalcontact met het Nederlands.

De beantwoording van de onderzoeksvraag is dan ook niet dat nominale modificatie in heritage Wenzhounees enkel wordt beïnvloed door het Nederlands. Er vindt conceptuele transfer plaats van definietheid uit het Nederlands, maar dit onderzoek heeft tegelijk laten zien dat factoren als kwaliteit van input en taalinterne veranderingen ook een belangrijke rol spelen. Het lijkt erop dat taalinterne veranderingen in Wenzhounees, die zichtbaar werden bij de vergelijking tussen de twee generaties in China, worden versterkt door taalcontact met het Nederlands en door kwaliteit van de input die heritagesprekers ontvangen van hun ouders. De ontwikkelingen zijn echter nog volop in gang en niet definitief. Op termijn is het dan ook mogelijk dat de tendens die bij studies naar langdurig taalcontact wordt beschreven, ook ontstaat voor heritage Wenzhounees. Heritage Wenzhounees kan op de lange termijn verrijkt worden met een nieuwe grammaticale categorie van definietheid door taalinterne

54