Concept
Geïnspireerd door de Süleymaniye moskee worden de nieuwe programma's van de eigentijdse moskee verspreid gepositioneerd over een stedelijke ruimte waardoor er een veelzijdigheid aan plaatsen ontstaat die vooral een diversiteit kent met het dagelijks leven. ledere voorziening trekt zijn specifieke publiek, waardoor er een rijke diversiteit aan mensen ontstaat.
Hierdoor wordt de eigentijdse moskee toegankelijk voor iedereen.
Het verspreid positioneren van de programma's geeft
Inspiratie: stedelijke routes
l
de mogelijkheid om stedelijke routes erop aan te sluiten waardoor er geen fysieke drempel ontstaat. Passanten komen hierdoor ongedwongen in contact met de gebruikers ervan. En juist doordat verschillende doelgroepen het complex doorkruisen creëer je zo de mogelijkheid tot ontmoeten en de mogelijkheid dat er een perspectief wisseling ontstaat. De moskee vormt hiermee een intermediair tussen de islam en Nederland .
I
West-UtrechtI
Programma
Het programma van de eigentijdse moskee wordt gevormd door de historische functies te transformeren naar hedendaagse functies. Daarnaast speelt het programma in op de aanwezige functies in de wijk. Hierdoor zal de eigentijdse moskee Lombok aanvullen en versterken. Door bepaalde functies commercieel uit te buiten zal het programma zowel op wijk- als stadsniveau een trekpleister gaan vormen.
Historische functies
Transjormotie historische functies moskee
Programma eigentijdse moskee
Eigentijdse functies
Functies vanuit Lombok
--Aan de hand van een korte toelichting worden een aantal functies nader beschreven.
Gebedsruimte
De gebedsruimte wordt een plek die toegankelijk is voor iedereen. Het richt zich niet op één bepaalde moslimgemeenschap. Zowel moslims (geen cultureel onderscheid) als niet-moslims hebben vrij toegang tot de gebedsruimte. Het thema is dan ook religieus van aard. De functie is gericht op het gebed. De organisatorische functies komen hierdoor buiten de gebedsruimte te staan. Deze zogenaamde kantoorruimtes kunnen gehuurd worden door verschillende organisaties.
Islamitisch kunstcentrum
In islamitische landen nemen educatieve functies een belangrijk rol in een moskeecom-plex. Hiermee wordt door middel van islamitisch onderwijs de islam gedoceerd. In de eigentijdse moskee krijgt deze educatieve functie een andere rol toebedeeld. Door ge-bruik te maken van de islamitische kunst wordt er op een creatieve manier de islam geprofileerd. Dit heeft als voordeel dat ook mensen buiten de islam met een heel an-dere achtergrond in contact kunnen komen met de islam. Er wordt hiermee een breder draagvlak gecreëerd waarbij het kunstcentrum een sterke stadsfunctie krijgt.
Islamitisch woonzorgcentrum
De inspiratie voor deze functie is ontstaan vanuit de Kervansaray. In islamitische moskeecomplexen vormen dit de overnachtingsplekken voor reizigers. Het is tijdelijke accommodatie.
De ouderen binnen de islam zijn in wezen ook bezig met een reis. Hun laatste reis naar het hiernamaals. Het klinkt een beetje grof maar in wezen heeft deze groep in Nederland helemaal geen plek. Islamitische woonzorgcentra zijn niet aanwezig waardoor de behoeftes van de ouderen binnen de moslimgemeenschap niet worden ingevuld. De ideale locatie voor de islamitische ouderen wordt gevormd door de eigentijdse moskee. Binnen dit complex kunnen ze gebruik maken van alle aanwezige faciliteiten.
Door de binnenstedelijke positie van het complex kunnen ze actief deelnemen in de samenleving. Daarnaast zijn alle maatschappelijke, culturele en commerciële gebieden binnen handbereik (bijvoorbeeld de Kanaalstraat en het nieuwe centrumgebied).
Wijkcentrum
Door de centrale positie van de eigentijdse moskee binnen de wijk vormt het een ideale locatie voor een wijkcentrum. Deze functie komt ten goede aan de sociale cohesie in de
57
wijk. Het vormt samen met het islamitische woonzorgcentrum een sterk maatschappelijke functie binnen het complex.
Health & Care
De harnam vormt een functie die in dit concept commercieel wordt uitgebuit.
Sportfaciliteiten, baden, sauna's en ontspanningsruimten vormen de Health & Care centrum. Deze functie is gericht op wijk en stadsniveau.
Internationale horecaplint
De gaarkeuken heeft plaatsgemaakt voor een horecaplint. Door de aanwezigheid van verschillende culturen in Lombok wordt hiermee Lombok op een commerciële manier geprofileerd. Door middel van deze internationale horecaplint kan men op een culinaire manier in aanraking komen met de multiculturele Lombok. Deze horecaplint wordt dan ook op zowel wijk en stadsniveau gebruikt.
Kort samengevat komt het erop neer dat de diversiteit aan functies het complex aantrekkelijk maakt op zowel wijk- als stadsniveau. De binnenstedelijke positie, waarbij het goed bereikbaar is, komt ten goede aan de vitaliteit van het programma. De functiemenging maakt het complex levendig waarbij het een brandpunt van activiteiten wordt. De eigentijdse moskee brengt vanuit deze functiemenging meerdere lagen van de samenleving bij elkaar. Dit is dan ook de kracht van de eigentijdse moskee.
Concept & Programma
Door het concept met het programma te combineren ontstaat er een interessant gebouwconcept. De stedelijke routes snijden de massa (lees: programma) in verschillende delen. Het programma wordt hiermee opgedeeld zodat alle functies verspreid komen te liggen op de locatie (ensemble). De sneden maken het complex toegankelijk waardoor het complex aan meerdere kanten wordt betreden.
De kern, oftewel het binnenplein, neemt in dit gebouwconcept een belangrijke positie in. Alle sneden komen hierop uit. Het vormt een intermediair tussen de verspreide functies. Dankzij de stedelijke routes vormt het tevens een intermediair tussen wijk en stad. Veel belangrijker nog is dat het binnenplein een intermediair vormt tussen de islam en Nederland. De dialoog tussen de islam en Nederland kan hiermee van start gaan.
Massa= Programma
Stedelijke routes
Snijden van de massa
Ontstaan van entrees die leiden naar de binnenplaats
Nieuwe programma verspreid over de locatie met de kern als intermediair
59