Advies Commissie Wetenschap en Ethiek –
De Advies Commissie Wetenschap en Ethiek (acwe) heeft in het verslagjaar een conferentie georganiseerd over ethi- sche aspecten van empirisch sociaal-wetenschappelijk onderzoek. De aanleiding hiervoor lag in eerste instantie in zaken die een rol spelen bij het uitvoeren van crimino- logisch onderzoek. Onderwerpen zoals taboes in weten- schappelijk onderzoek, omgang met resultaten en met beleidsrelevantie spelen in de empirische sociale weten- schappen een rol die de commissie nader wilde belichten. De resultaten van deze conferentie zullen in 2007 worden gepubliceerd.
Commissie Cognitiewetenschappen –
De door het dagelijks bestuur van de knaw in 2005 inge- stelde Commissie Cognitiewetenschappen vervult een ont- moetingsfunctie voor zowel leden als niet-leden van de Akademie, die actief zijn in het onderzoek op het gebied van de cognitiewetenschappen. Ook levert zij door signa- leringen en aanbevelingen haar bijdrage aan de adviestaak van de knaw. De commissie was in het verslagjaar actief betrokken bij de werkzaamheden van de Voorstudiecom- missie Cognitiewetenschappen. Tijdens een door haar ge- organiseerde bijeenkomst met vertegenwoordigers van de adviesraden werden de aanbevelingen en conclusies van de voorstudiecommissie besproken. Daarnaast organiseer- de de commissie in het Trippenhuis te Amsterdam een informele ontmoeting met en een publiekslezing van John Anderson, winnaar van de Dr. A.H. Heineken Prijs voor de Cognitiewetenschap 2006.
Commissie Dierproeven, Transgenese en Biotechnologie –
De minister van vws is in het verslagjaar een bottom-up procedure gestart als vervolg op de evaluatie van de Wet op de Dierproeven (Wod). Als onderdeel van deze proce- dure zijn drie discussie-bijeenkomsten georganiseerd over de thema’s: open(baar)heid, ethische toets en toezichtas- pecten. De Commissie Dierproeven, Transgenese en Bio- technologie (cdtb) heeft namens de knaw aan deze bij- eenkomsten deelgenomen. De resultaten van de bottom- up procedure zijn van belang voor de Nederlandse inbreng bij de wijziging van de uit 1986 daterende Europese dier- proevenrichtlijn. De commissie heeft in het verslagjaar bijgedragen aan de discussie over de herziening van deze richtlijn door middel van het invullen van een daartoe op- gestelde expertvragenlijst. Ter aanvulling op de eerder ver- stuurde reactie van de knaw op de evaluatie van de Wod heeft de cdtb de minister van vws in een brief erop gewe- zen dat de Wod onvoldoende toegerust is voor het veldbi- ologisch onderzoek.
−
−
— — De knaw heeft op advies van de cdtb besloten de Stich-
ting Informatie Dierproeven gedurende drie jaar financieel te ondersteunen. Deze stichting is in 2005 opgericht om onafhankelijk en objectieve informatie te verschaffen over dierproeven in Nederland.
De commissie heeft op uitnodiging deelgenomen aan een door het ministerie van vrom georganiseerde confe- rentie in december over een mogelijke oprichting van een raad voor ethiek en biotechnologie. Met een stemming na afloop werd een dergelijke raad afgewezen.
De cdtb heeft op verzoek gereageerd op het concept- eindrapport Verdere vereenvoudiging regelgeving biotechno-
logie van een interdepartementale werkgroep Regelgeving
Biotechnologie en heeft daarnaast onderwerpen aangedra- gen voor de trendanalyse biotechnologie 2007.
Commissie voor de Geschiedenis en de Cultuur van de Joden in Nederland –
De Commissie voor de Geschiedenis en de Cultuur van de Joden in Nederland organiseerde op 9 februari 2006 een studiedag over de naoorlogse periode: ‘Na 1945 – De Herrijzenis’. Centraal stonden de thema’s ‘onrecht versus rechtsherstel’ en ‘beeldvorming versus verbeelding van jo- den in het naoorlogse Nederland’. Er werd gesproken over rechtsherstel van onder meer de joodse oorlogswezen en werd een vergelijking gemaakt tussen de naoorlogse si- tuatie in België en Nederland. Ook werd ingegaan op de heropbouw van de joodse gemeenschap na 1945. Aan het einde van deze studiedag werd de Hartog Beem Prijs uit- gereikt aan B.T. Wallet.
Commissie voor de Vrijheid van Wetenschapsbeoefening –
De Commissie voor de Vrijheid van Wetenschapsbeoefe- ning (cvw) komt op voor de rechten van wetenschapsbe- oefenaren, waar deze (dreigen te) worden geschonden. Zo legt de cvv op voordracht van het International Hu- man Rights Network of Academies and Scholarly Societies te Washington brieven ter tekening voor aan de president van de knaw, waarin autoriteiten worden opgeroepen de rechten en vrijheden van onderzoekers te waarborgen.
In een aantal gevallen is mede dankzij de druk die de aca- demies in gecoördineerde actie hebben uitgeoefend, ver- betering gekomen in de positie van de betrokken onder- zoekers of hebben deze acties geresulteerd in hun vrijla- ting. Daarnaast houdt de commissie zich bezig met onder- werpen op het gebied van toelating van kenniswerkers en universele mensenrechten.
Commissie Wetenschap en Kunst –
De Commissie Wetenschap en Kunst is ingesteld met als doel het contact tussen kunstenaars en onderzoekers te bevorderen. Uitgangspunt daarbij is de wisselwerking tus- sen wetenschap en kunst. Een van de activiteiten van de commissie was de organisatie van een conferentie over de relatie tussen literatuur en wetenschap. De noodzaak van meer dialoog tussen de wereld van de alfa’s en de bèta’s is in de jaren vijftig van de vorige eeuw scherp aan de orde gesteld door de fysicus en romanschrijver C.P. Snow in zijn geruchtmakende voordracht ‘The two cultures’. Daar-
−
−
−
bij kregen vooral de alfa’s er van langs: zij zouden de we- tenschap en de maatschappelijke betekenis ervan dikwijls met minachting bejegenen of zelfs volledig negeren. De commissie heeft met deze internationale conferentie ‘Li- teratuur en wetenschap’ een steentje willen bijdragen aan het gesprek dat sinds Snow zeker niet is verstomd.
Gedragscode Biosecurity –
Sinds 2001 is het misbruik van biologische kennis en ma- terialen een onderwerp van toenemend belang op de inter- nationale agenda. Dat geldt ook voor de academische we- reld. Daarom heeft het InterAcademy Panel (iap) het initi- atief genomen richtlijnen te formuleren voor het opstellen van een gedragscode biosecurity voor wetenschappers. Dit heeft in 2005 geresulteerd in een verklaring die door 68 Academies is ondertekend.
Op verzoek van het ministerie van ocw is in 2006 de knaw een project gestart om een nationale gedragscode biosecurity te ontwikkelen. Een gedragscode kan verhelde- ring bieden betreffende verantwoordelijkheden van betrok- ken onderzoekers en aanknopingspunten voor sturing (en sancties) kan leveren. Een gedragscode is alleen dan zinvol als ze aansluit bij de praktijk. Daarom is gekozen voor een proces waarin relevante organisaties en wetenschappers via een klankbordgroep en workshops nauw bij de ontwik- keling van de gedragscode betrokken worden. De gedrags- code zal in het voorjaar van 2007 beschikbaar zijn.
Landelijk Orgaan Wetenschappelijke Integriteit –
Op 1 mei 2006 bestond het Landelijk Orgaan Wetenschap- pelijke Integriteit (lowi) drie jaar, waarmee ook een einde kwam aan de eerste zittingstermijn van de voorzitter, le- den en hun plaatsvervangers. Op voorstel van het lowi werd door de knaw in samenspraak met nwo en de vsnu besloten om het lowi voortaan naast de voorzitter alleen nog uit leden te laten bestaan in plaats van twee leden en twee plaatsvervangende leden. Met ingang van mei 2006 bestaat het lowi uit voorzitter: C.J.M. Schuyt, uitvoerend secretaris: D.G. de Hen en overige leden: P.A. Dykstra, A.S. Hartkamp, J. Hertog, J.J. Sixma en J.F.G. Vliengenthart.
Nederlandse Commissie voor Geodesie –
De Nederlandse Commissie voor Geodesie heeft naar aan- leiding van het rapport Ruimtelijke basisgegevens 2010 twee nieuwe subcommissies ingesteld op het gebied van de geo-informatie: Ruimtelijke Basisgegevens en Geo-Infor- matie Infrastructuur. De eerste subcommissie richt zich op de inwinning en de modellering van ruimtelijke basis- gegevens. De tweede richt zich op alle componenten van de geo-informatie infrastructuur: technologie, standaar- den, ruimtelijke data, beleid, mens en organisatie.
De Subcommissie Bodembeweging en Zeespiegelvari- atie heeft in samenspraak met de Raad voor Aarde en Kli- maat het korte advies Informatiestrategie voor bodemdaling
in Nederland opgesteld. Hierin zijn aanbevelingen gege-
ven voor onder andere een coördinerend overheidsorgaan dat de kennis en de informatie uit verschillende technische disciplines op het gebied van bodembeweging op elkaar afstemt en samenvoegt.
−
−
— 0 —
De Subcommissie Geodetische Infrastructuur en Refe- rentiesystemen heeft een plan opgesteld voor een onder- zoek naar de organisatie van de geodetische infrastructuur van Nederland. De analyse dient onder andere om de toe- komstvastheid van deze infrastructuur te kunnen beoor- delen.
Wetenschapscommissie voor de Short-Title Catalogue, Netherlands –
De stcn (Short-Title Catalogue, Netherlands) is de nati- onale bibliografie tot 1800. Dit onderzoeksbestand staat via www.kb.nl/stcn gratis ter beschikking. 2006 stond in het teken van de uitvoering van het stcn-Masterplan, dat voorziet in de voltooiing van de stcn in 2009. Nieuwe be- schrijfteams gingen aan de slag in de Universiteitsbiblio- theken Amsterdam en Leiden. Het werk in Utrecht werd afgerond. Het beschrijven van de collectie van de vu wordt in 2007 voltooid. Gemeentearchief Den Haag en British Li- brary bleven gegevens aanleveren.
Deskundige medewerkers van andere bibliotheken voe- gen exemplaren uit de eigen collectie toe. stcn-medewer- kers maken alle nieuwe beschrijvingen van deze collecties. Dit gebeurt inmiddels in ub Groningen, Tresoar Leeuwar- den, Stadsbibliotheek Haarlem, Streekarchief Alkmaar, sab Deventer, Nederlands Muziek Instituut Den Haag en Ne- derlands Instituut Rome.
In 2006 groeide de database met 14.071 naar 145.214 be- schrijvingen. Er werden 52.428 exemplaren toegevoegd naar een totaal van 310.525.