Bijlagen: Lezersreacties uit het Nationale Lezersonderzoek Bijlage 1: Isabel Allende, Het eiland onder de zee
Bijlage 5: Carlos Ruiz Zafón, De schaduw van de wind
Score 1 – Absoluut niet literair
1. Het eerste wat in mij opkomt is ‘gebakken lucht’. In het begin lijkt het veelbelovend, maar gaandeweg is de taal te gezwollen en gaat de plot als een nachtkaars uit.
2. m
3. Verhaal: Voorspelbaar, geen sprake van ontwikkeling in de karakters. Schrijfstijl: Kan ik me niet herinneren en heeft dus geen indruk gemaakt
4. Dit is een bijzonder interessante casus in deze context omdat het juist een roman is die zo ontzettend hard 'literair' probeert te zijn, maar plank na plank misslaat. Zafon propt een boek vol met mysteries, unieke personages, complexe plotlijnen en verering van Hoge Cultuur—maar de mysteries zijn nooit boeiend, de personages 'plat' en duidelijk enkel gebouwd om interessant te zijn, de plotlijnen worden állemaal opgelost en de Hoge Cultuur is een farce: de schrijver gebruikt het enkel om ontwikkeld over te komen, het speelt geen enkele cruciale rol in het verhaal. Dit boek mist iedere oprechte ambiguïteit en diepgang, wat voor mij waarschijnlijk een goede definitie van 'literair' is. Daarnaast is de schrijfstijl onuitstaanbaar, maar dat kan ook aan de vertaling liggen.
Score 2 – Niet literair
1. Zeer plotgestuurd, met veel plottwist, personages die zich niet ontwikkelen, bolstaand van onwaarschijnlijkheid en gericht op sensatie. Verder het gebruik van allerlei trucjes om de lezer te binden, zoals het opvoeren van een aantal mooie vrouwen die het al dan niet aanleggen met de hoofdpersoon.
2. Slecht geschreven.
Score 3 – Eerder niet literair
structuur.
2. Spanning en verhaal voorop
3. Spannend verhaal en niet meer dan dat
4. pulperig geschreven, spannend verhaal, maar wel erg recht toe recht aan. mensen zijn goed of slecht en nogal oppervlakkige karakters.
5. Ik vind de roman stilistisch onevenwichtig. De dialogen zijn weliswaar puntig en vlot, maar de sfeerbeschrijvingen zijn vaak gekunsteld en bombastisch.
6. Boek is eerder ontspanningsliteratuur en vraagt van de lezer niet al te veel. Daarnaast maakt hij gebruik van al te duidelijk opbouwmechanismen en is de plot eerder rechttoe-rechtaan, een beetje zoals een detectiveromannetje. Is al wel 10 jaar gelede of zo dat ik hem las.
7. Ik vond het een flutboek dat speelt met literaire concepten maar niet meer dan dat. Het probeert van alles te zijn, maar is wat mij betreft net niets.
8. te gemakkelijk, te veel clichés, goedkoop effectbejag in het verhaal, beschrijvingen met veel adjectieven. Het verhaal is meer gemakkelijk leesvoer dan een poging om de lezer aan het denken te zetten
Score 4 – Op de grens van literair en niet-literair
1. 'Ik lees een boek omdat het onderwerp /de schrijver me aanspreekt. Geneuzel over
perspectief/karakterontwikkeling/meerdere lagen in het verhaal etc. is voor mij absoluut bijzaak. Maar 'De schaduw van....' heeft deze kenmerken wel in zich.'
2. De schrijfstijl is erg spannend, vaak niet moeilijk of complex. Echter was het boek soms erg filosofisch, wat mij tot deze keus heeft geleid.
3. Door het gebruik van fraaie zinnen.
4. Heel spannend, goed geschreven maar niet echt van literaire waarde. Prima vakantieboek 5. De zinsbouw is aangepast aan een snelle, commerciële leesstijl met veel plotwisselingen en snelle actie.
6. Matig geschreven, vooral personagetechnisch, alle personages hebben dezelfde soort stem, dezelfde vertelstijl. Dat is een gemiste kans.
Score 5 – Enigszins literair
1. Het verhaal zelf boeit van begin tot eind, maar zinsopbouw en dergelijke kan beter
2. De stijl en de wijze waarop de karakters worden beschreven alsmede de historische context waarbinnen het verhaal zich afspeelt.
3. de fantasy elementen maken het misschien minder literair maar ik vond het wel een leuk boek 4. 'Omdat de nadruk erg ligt op 'spanning en sensatie', deze opmerking is wat gechargeerd trouwens.'
5. 'nee, niet echt het boek leest als een trein en je hebt niet de neiging om stukken over te slaan wat vaak het geval is bij minder goed geschreven boeken trouwens al een tijd geleden dat ik dat boek las. Nu lees ik 'Was jij maar hier 'van Graham Swift , een van de boeken van
Literatuurclubs Drenthe .'
6. intrigerende pageturner, maar veel te dik en te gekunsteld geschreven 7. Ik denk niet dat als ik het herlees, ik nieuwe pareltjes zal ontdekken. 8. ik heb het lang gelden gelezen, zo herinner ik het me
9. Verassende aanpak en een andere keer juist weer niet.
10. Het boek kent diverse verhaallagen en de lezer moet zelf het plot maken 11. Weinig diepte. Verhaal belangrijker dan schrijfstijl.
12. Het is toch in de eerste plaats een meeslepend, filmisch verhaal volgens de regels van het boekje, maar daardoor niet uitermate origineel of inzichten verschaffend. De stijl is
overweldigend en boeiend, maar ook niet echt eigenzinnig. Meer boeiend, zeer goed geschreven verhaal dan vernieuwende literatuur.
13. nee
14. Het is meer een thriller en erg spannend maar geen zinnen die ik zou onthouden 15. Effectbejag zonder ironie.
16. hoewel het een thriller-achtig boek is, vind ik de personages en het catalaanse burgeroorlog decor overtuigend en diepte geven.
17. veel beeldend taalgebruik
Score 6 – Literair
1. Mooi taalgebruik (gelezen in de Engelse vertaling ). Bestaat niet alleen uit dialogen. 2. Het is een boek met inhoud, niet zomaar een boek wat je in een korte tijd uitleest 3. schrijfstijl
4. ik maak geen onderscheid tussen literair en niet literair. Misschien tussen beter en slechter. 5. Een tijdloos meesterwerk dat zeer goed geschreven is.
6. 'Een verhaal met verschillende lagen. Te lezen als fantasie, n.l. de kathedraal met de boeken en het leven wat het kind leidt tot zijn volwassenheid. Ook beschrijving van Spanje in de 20ste eeuw. Mooi taalgebruik. Meeslepend en boeiend blijft een tijd in het hoofd ronddwalen.'
7. de opzet is boeiend geeft informatie over tijdsperiode
8. Prachtige schrijfstijl, beeldend, sfeervol, geeft goed tijdsbeeld. 9. Spannend, verrassend, meeslepend
10. De sfeertekening van het Spanje van Franco was indrukwekkend 11. nee
12. opbouw is klassiek, stijl is aangenaam, thematiek en esthetiek sluiten mooi aan. het is in alle opzichten een boek dat voor intellectueel genot (als is het zo mooi uitgegeven dat ook tactiel genot groot is) voorop stelt.
13. x
14. wonderlijke wereld vol beelden waar je meegezogen wordt in het verhaal 15. Omdat het mooi geschreven is.
16. Stijl, gevoel die het boek oproept, tempo van het verhaal (langzaam). 17. ?
18. meerdere lagen, diepgang
19. Omdat het boek onverwachte verrassingen kent en een origineel verhaal!
20. De zinsbouw, stijl en opbouw van de verhaallijnen. Onderhuids kabbelt de Spaanse geschiedenis die het boek meer diepgang geeft waardoor het mi dit predicaat verdient
21. De schrijfstijl, het verhaal en dan met name de ontwikkeling in het verhaal, het uitdiepen van de personages
22. Zinnen, zinsopbouw, schrijfstijl, woorden die gebruikt worden 23. schrijfstijl
24. Tja ....
25. Door de uitstekende integratie van geschiedenis en reeds bestaande letterkunde 26. Soepele stijl, complex en verrassend plot en complexe personages.
27. Tijd geleden dat ik gelezen heb. De zinnen waren lang, het verhaal was beschrijvend en daardoor voor mij literair.
28. zeer vlotte schrijfstijl, verzorgd en poëtisch taalgebruik, spannend en meeslepend verhaal.
Score 7 – In hoge mate literair
1. Heel goed boek!,
2. Zo mooi en verfijnd geschreven
3. Prachtig geschreven, verschillende lagen in het verhaal. Het was erg beeldend en het zet je ook aan het denken over levensvragen en laat je verhouden tot de wereld. Ik vind dat dat in ieder
geval terug moet komen in een literair werk. Dat het je doet denken.
4. Een queeste: mysterieus, fantasierijk, diepere lagen, prachtig taalgebruik (en goed vertaald) Bovendien lees ik graag Spaanse schrijvers.
5. Het nodigt uit tot nadenken. 6. Veel verschillende lagen
7. bijzonder verhaal, mooi taalgebruik, aparte vorm
8. Er komen elementen in voor die alleen uit een literair brein kunnen ontspruiten, zoals de verborgen/geheime? bibliotheek voor vergeten boeken. De vader/zoon relatie vond ik heel bijzonder. De plot in het vervallen huis met de schrijver van het boek waar het allemaal om draait was verrassend. Ook het feit dat de schrijver degene blijkt te zijn die de boeken verzamelt en vernietigt. Het hele verhaal kan nooit in de werkelijkheid plaats vinden, alleen in een roman. Meesterlijk!
9. De personages zijn uitgebreid, het verhaal gaat de diepte in, er wordt een prachtige sfeer neergezet.
10. De verwoording. De auteur kan prachtige zinnen schrijven. 11. woordgebruik, opbouw van de zinnen, opbouw van het verhaal
12. Complex verhaal, zeer vlot geschreven. Verhaal om over na te denken.
13. Zinsbouw, verbeeldingskracht, algemene kennis, universele herkenbaarheid van gevoelens en situaties, woordkeus, idee
14. Goede stijl, mooie plot
15. Vanwege de schrijfstijl en de rijke beelden 16. Vanwege de verhaallijn, het plot en de stijl.
17. Moeilijk te zeggen. Het is al zes jaar geleden dat ik het las, bovendien las ik het in het Engels omdat ik destijds in een Engelstalig land verbleef. Ik weet vooral dat ik het verhaal geweldig vond en het goed en mooi geschreven vond.
18. Dat is mijn gevoel bij dat boek. Het mooie beschrijven van situaties, en ook het verhaal. 19. structuur en taalgebruik...
20. Goed geschreven, Prachtig spannende geschiedenis. Mooie zinnen leest prettig door. 21. Prachtige schrijfstijl, zeer boeiend verhaal
22. Door de schrijfstijl
23. Het boek is wat mij betreft literair te noemen omdat het heel sterk beeldend geschreven is, vasthoudt aan een eigen genre en Ruiz Zafón rijke taal gebruikt. Het grijpt terug op een werkelijkheid en maakt een werkelijkheid daarbinnen.
24. Taalgebruik, taalvorm.
25. diepgang in de personages, goed geschreven overdenkingen
26. Combinatie van een prachtig verhaal, sterke personages en mooie taal (vertaling). 27. Wat is literair? Lastig hoor... Gevoelsmatig onderscheid ik literatuur van 'gewone
leesboeken', maar om dat verschil in woorden uit te drukken valt niet mee. Vorm: Een 'literaire' auteur beheerst de taal, kan spelen met de taal en onderscheidt zich daarmee van schrijvers van doktersromannetjes. Soms kan een bepaalde passage je een warm gevoel van binnen geven. Non-fictie kan naar mijn mening dus ook literair zijn. Inhoud: Tja, beetje elitair misschien, maar iets dat je intellectueel uitdaagt en stimuleert. Iets dat je niet uitsluitend leest ter ontspanning. Iets dat universele waarde heeft. Ruiz Zafon is een originele geest, zijn taalgebruik is een lust voor de geest, zijn verhalen zijn meeslepend (hoewel dat niet niet per se een kenmerk van een literair schrijver is) en fantasierijk.
28. goed lopende zinnen, mooi taalgebruik. 29. Vanwege de complexheid in verhaal
30. Zeer goed en boeiend geschreven met prachtige achtergrond.
31. bloemrijk/fantasierijk taalgebruik Uitgebreide verhaallijn/plot veel verschillende decors duidelijk psychologisch onderscheid tussen personages
32. De tekst - het vertelde verhaal, de daarin geschapen zelfstandige wereld van de hoofdpersonen en het gebezigde taalgebruik - werken als een schilderij, niet als een foto. 33. Het verhaal wordt op een veel hoger niveau gebracht dan alleen maar een opsomming van een aantal gebeurtenissen.
34. Schrijfstijl, opbouw, achtergrondinformatie en feitenonderzoek zijn in orde. Boeit. 35. De schrijfwijze, dubbele lagen in het verhaal, mate van eigen interpretatie
36. Erg mooi geschreven. Het zet je aan tot nadenken. 37. ja
38. 'Behalve een spannend plot kent het boek diepere lagen voor de oplettende lezer. Bovendien heeft de schrijver veelvuldig gebruik gemaakt van intertekstualiteit en andere zgn. literaire procedés. En ook niet onbelangrijk: er was veel zorg besteed aan de Nederlandse vertaling het valt me op dat dit niet altijd het geval is bij boeken die ik als minder literair beschouw (bv. thrillers, die ik om die reden ook vaak verafschuw).'
39. omdat ik de compositie van het boek waardeer, de verhalen komen telkens samen 40. Echt een goed verhaal. Goede karakters. Doordacht.
42. Zijn taalgebruik, de manier waarop hij zinnen formuleert, woordkeus
43. Structuur van het boek, mooie zinnen, goed vertaald, iemand beziet iets op een totaal andere manier dan je dit zelf doet, het boek gaat een kant op die je niet had voorzien, elk hoofdstuk heeft een ander ritme, wat me af en toe overigens behoorlijk stoorde.
44. neen
Score 8 - ?
1. Heb het niet aandachtig gelezen en heb er daarom geen helder beeld meer van 2. Ik heb het nog niet uit.