Rood = Emotie en/of beleving Oranje = Praten over ‘de ander’
Bruin = Oriëntalistisch discours bevragen Paars = Een vraag oproepen
Blauw = Othering
Figuur 2 - Momenten waarop de programmamaker zich in BESCHERMENGELENVANDE KERKIN RUSLANDZICH richt tot de kijker en de bijbehorende rol van de programmamaker. Uitwerking van de tekst in relatie tot de rol van de programmamaker.
Voice-over In beeld Rol van de
Ik ben in Moskou, de hoofdstad van Rusland, een land dat zich de laatste tijd steeds meer tegen ons westerlingen lijkt te willen afzetten. Alsof ze dat nodig hebben om een gevoel van nationale trots een beetje op te krikken. Wat is dat toch met die Russen. Waarom zijn zo vaak de jongeren hier die teruggrijpen naar normen en waarden die in mijn ogen hopeloos ouderwets zijn? Ik snap daar niks van. En wil dat graag van de jongeren zelf horen. Daarom ga ik op bezoek bij Igor, hij is 23 en lid van Sorok Sorrokov, een organisatie van religieuze en nationalistische
fanatiekelingen, die ons maar oversekst en goddeloos vinden. Ze wantrouwen het Westen, en Westerse journalisten al helemaal. Om het ijs te breken maak ik Igor dus eerst maar een complimentje over zijn auto. Dat is universeel toch.. mannen en auto’s
Emotie en/of beleving
Een vraag oproepen
Othering in tekst
Het ijs is gebroken. Gelukkig maar. Want ik wil Igor en Sorok Sorrokov beter begrijpen. Igor neemt me mee naar zijn studentenhuis. En daar stuit ik al snel op een best wel heftige mening.
Emotie en/of beleving
Dat vind ik best wel lastig. Dat Igor eigenlijk niet met me wilt praten omdat ik een vrouw ben. Dat beloofd nog wat.
Emotie en/of beleving
Als je dus homo’s en immigranten hun gang laat gaan dan bestaat je volk binnenkort niet meer, zegt Igor. Dat wil hij absoluut niet in Rusland. En daarom moeten de Rusland volgens hem heel veel kinderen baren.
Praten over ‘de ander’
Vader Andrei en Igor zijn het erover eens. Een hoop kinderen voor Rusland. Daar wordt een land groot en sterk van. Maar daar moet je dan wel seks voor hebben, toch?
Wat Igor gisteren heeft opgenomen met de priester dat staat nu online. Heeft hij gedeeld. De dag van de demonstratie is nu aangebroken en vindt hier plaats. Er is een logo van sorok sorrokov en dan zie je een man met een zwaard. Een heftig type lijkt mij. Maar wel heel christelijk. E hier daarboven een logo met een hartje dat is een van hun campagnes: many children in Russia. Dus heel schattig een ballonnetje met een hartje en
hieronder een man met een zwaard.
Igor heeft een hekel aan de televisie. Maar wij natuurlijk ook van de televisie. En dan proberen we ook nog gevoelige onderwerpen te bespreken. Op die televisie.
Othering
Het is dus niet de bedoeling dat je gaat fucken met je eigen geslacht. Een man is een man en een vrouw is een vrouw. En bij ieder geslacht hoort een rol.
Praten over ‘de ander’
Het is nu donderdagmiddag en Sorok Sorokov kon komt vandaag bij elkaar, in de kerk. Om pannenkoeken te bakken. En die gaan ze dan vanavond uitdelen aan de daklozen in Moskou.
Best wel onhygiënisch, een lepel.
Honderden monden Emotie en/of beleving
En terwijl Igor in de rij staat voor het ontvangen van het lichaam van Christus. Ligt er een dode vrouw in een kist. Ze is alvast klaargezet, voor de begrafenis van vanmiddag Die avond gaan Igor en andere Sorok Sorokov leden pannenkoeken uitdelen aan de armen, maar Igor en ik krijgen al snel weer ruzie. Nou beweert hij weer dat vrouwen niet horen te drinken.
Emotie en/of beleving
Ik kom met een raar gevoel aan bij de plek waar we de dakloze te eten gaan geven. Je hoort toch dat de hyper conservatieven waarden van Igor en zijn vrienden ook hier weer doorklinken.
Emotie en/of beleving Oriëntalistisch discours
De volgende ochtend ga ik naar een kerk in aanbouw die Igor me graag wil laten zien. Onderweg zie ik dat hij me getagd heeft op Instagram.
Legenda
Rood = Emotie en/of beleving van de narrator Oranje = Praten over ‘de ander’
Bruin = Oriëntalistisch discours bevragen Paars = Een vraag oproepen
Blauw = Othering
Lichtblauw = Reflectie
Grijs = metaniveau
Igor heeft een foto van mij op Instagram gezet. Van ons samen ,een best wel leuke foto. Maar daar heeft hij onder gezet. ‘’Als je een Nederlandse vriendin moet uitleggen waarom een
geslachtsverandering geen verworvenheid van de beschaving is.’’ Het is een heel verhaal maar eigenlijk zegt hij dus dat het slecht is voor de samenleving op het moment als mensen hun geslacht zouden veranderen met een operatie. ‘’Maral ik hoop dat jouw zoon later niet zal besluiten een meisje te worden’’.
Emotie en/of beleving
Praten over ‘de ander’
Ik trek nu bijna een week op met Igor en het blijft wennen aan zijn meningen. Hij wilt bijvoorbeeld ook dat er 2000 kerken worden bijgebouwd in Moskou. Sorok Sorokov en de Russische orthodoxe kerk willen zoveel mogelijk Russen naar de kerk krijgen. En daarom hebben ze hele ambitieuze
bouwplannen. Hier achter dit hekje, midden in het park moeten bijvoorbeeld eentje komen. En dat vindt niet iedereen even leuk.
Emotie en/of beleving
Praten over ‘de ander’
Het was een wonderlijke week, met Sorok Sorokov en Igor. Hij is zo streng in de leer en hij is pas 23. Seks drugs en Rock-’n-Roll hoeft hij allemaal niks van te weten. En gek genoeg geloof ik hem nog ook. Zo bijzonder eigenlijk dat hij zo ongevoelig is voor verleidingen die ik in mijn wereld tegenkom. Maar heeft hij dan helemaal geen uitlaatklep? Vlak voor vertrek wil Igor mij nog wat laten zien.
Emotie en/of beleving Emotie en/of beleving
Figuur 3 – Momenten waarop de programmamaker zich in TERUGGEKEERDE EUROPAGANGERIN LIBANON richt tot de kijker en de bijbehorende rol van de programmamaker. Uitwerking van de tekst in relatie tot de rol van de programmamaker.
Voice-over In beeld Rol van de
programmamaker Ik ben in Tripoli, een stad in het noorden
van Libanon. Best wel spannend want ik ben niet zo bekend met het Midden-Oosten. Wat ik er wel van weet is wat ik op het nieuws zie: oorlog, armoede en bomaanslagen. En ik ken het natuurlijk van de verhalen over vluchtelingen. Daarvoor ben ik naar Libanon gekomen. Hier wonen namelijk 1,5 miljoen vluchtelingen die gevlucht zijn uit het buurland Syrië. En dat terwijl libanon 4 keer zo klein is als Nederland. Dit land is overspoelt door vluchtelingen. Die zorgen voor overbevolking en werkloosheid. Ik zou denken dat de meeste mensen staan te trappelen om te vertrekken naar een nieuwe leven op een betere plek. Mijn rijke Europa bijvoorbeeld. Maar klopt dit eigenlijk wel. Willen ze net als ik een westerling zijn?
Emotie en/of beleving
Oriëntalistisch discours in twijfel trekken
Een vraag oproepen
Dit is Adam. Hij heeft hier in Tripoli een hulporganisatie opgericht en hij vindt dat Westerse hulpverleners vaak geen snars van vluchtelingen begrijpen. Bovendien hebben westerlingen vaak een heel verkeerd beeld van wie die vluchteling is en scheren we ze allemaal over een kamp. Adam kent veel Syriërs die alweer zijn teruggekeerd uit Europa. Of die helemaal geen trek hebben in het Westen. Zoals zijn kapper.
Praten over ‘de ander’
Adams kapper heeft het prima voor elkaar, hij is helemaal geen vluchteling met vieze kleren in een modderig kamp. Hij is een vrolijke ondernemer die er niet aan moet denken dat hele Europa. Adam heeft met zijn lokale hulporganisatie veel vluchtelingen opgevangen. Daar zaten ook mensen tussen die verder zijn gereisd, naar Europa. Hij vindt dat persoonlijk maar dom. Een beetje je leven riskeren in een rubber bootje voor een compleet onzeker bestaan in Europa. Zo erg is het leven in Libanon toch niet?
Praten over ‘de ander’
Het verliezen van je integriteit. Dat kost de immigrant zo’n 5.000 euro. Dat is het prijskaartje voor een illegale reis naar het Westen. Een hele bak geld om met een bootje op goed geluk naar Europa te peddelen. Veel vluchtelingen zetten deze stap omdat de legale route heel
bureaucratisch en bijna kansloos is. Als je het geld niet hebt om illegaal naar het westen te komen zit er maar een ding op: je als vluchteling laten registreren bij de VN in Beiroet.
Praten over ‘de ander’
Ik ben hier bij de UNHIR een tak van de verenigde naties en er komen hier dagelijks zo’n 1000 tot 1500 vluchtelingen zich inschrijven. En je moet je hier dus eerst ingeschreven hebben om überhaupt kans te maken om naar Europa te gaan.
Ze noemen dat hier het gouden ticket. Een officiële toelating als vluchteling in een Westers land. Minder dan 1% krijgt dat gouden ticket. Het wil nog weleens helpen als je een open ruggetje of kanker hebt. Of Christen of Homo bent. En zelfs dan blijven onze Westerse regeltjes om je toe te laten heel erg streng. Voor de meeste mensen hier betekent dat dat ze al 6 jaar zitten te wachten op een reis die ze waarschijnlijk nooit zullen maken. Ik ben nog maar net binnen of ik word meteen vastgeklampt.
Praten over ‘de ander’
Othering in de tekst
Ze denken dat ik hen kan helpen als Westers persoon.Maar volgens mij grijpen ze ieder moment aan om met mij te praten zodat ik iets voor ze kan betekenen.
Praten over ‘de ander’
Othering in de tekst
Emotie en/of beleving Ik vind het best wel heftig. Ik voelde
me heel erg hulpeloos, machteloos. Ik bedoel ik werk hier niet. Ze zien mij als een blank persoon, iemand die alleen een andere status heeft omdat ik dit kleine boekje hebt dat me zoveel meer privileges geeft als hen,
voelt best oneerlijk
Praten over ‘de ander’ Emotie/Beleving
Othering in de tekst
Veel vluchtelingen zullen na een dag wachten in de felle zon teruggaan naar hun kamp. Zo’n kamp wil ik weleens met eigen ogen zien. Samen met mijn gids Tony ben ik onderweg naar het noorden van libanon. Naar de regio Akar. Op 30 kilometer van de grens met Syrische ligt het
vluchtelingenkamp Al I Hassan. De meeste vluchtelingen die er wonen komen uit steden vlakbij zoals Homs en Aleppo. Steden waar bijna niets meer van over is door de oorlog.
We zijn nu bijna bij het
vluchtelingenkamp en ik merk dat het wel steeds spannender wordt. Je merkt aan alles dat we dichterbij komen. Het ruikt heel intens. Je ziet overal zwervend afval. Plastic vooral. Wat ik vooral zo spannend vind, kijk
dat beeld dat ik heb van zo’n kamp is vooral gevormd door de media. Wat in het nieuws is verschenen, wat ik in kranten heb gelezen. En nou ben je hier. Ja, dat is toch spannender. Want opeens is het niet alleen een plaatje wat je ziet maar ook mensen die je gaat spreken.
Emotie en/of beleving
Metaniveau
Ik merk dat ik toch een ander beeld had van zo’n kamp. Tuurlijk het is heftig dat deze mensen in een tent moeten leven. Op het eerste gezicht lijken ze vrolijk en niet alleen maar zielig. Ik voel me meteen welkom. Ik word zelfs uitgenodigd in een tent te komen kijken.
Oriëntalistische discours bevragen
Emotie en/of beleving
Het gevoel dat me bekruipt is dat ik eigenlijk weer aapjes ben gaan kijken. Ik voel me echt een beetje een voyeur. Iemand die armoede aan het verheerlijken is omdat we dat als doel hebben om dat hier te gaan draaien.
Emotie en/of beleving
Metaniveau
Zouden zij dat nou ook zo ervaren? Zo’n westerlingen die met een camera door het kamp loopt te banjeren. Op zoek naar armoede en zielige verhaaltjes.
Een vraag oproepen
Metaniveau
Waarom ben je nou een huilend kind aan het filmen en niet een blij kind.
Dit is een goed voorbeeld van de keuzes die we maken. Waar we op focussen. Daar staan heel veel kinderen te lachen waarom film je die niet.
Toch gek dat je als westerling weer geneigd bent om alleen huilende kinderen te filmen.
Lekker dat zielige beeld bevestigen dat je al zes jaar op tv ziet. Klopt dat beeld wel met de werkelijkheid? Ik ga naar het wekelijkse klasjes van syrische vrouwen in het kamp. Waar ze discussiëren over zelfredzaamheid.
Oriëntalistisch discours bevragen
Vreemd genoeg heb ik daar nog nooit zo naar gekeken. Als westerling denk je toch dat iedereen zit te wachten op onze manier van leven. Want vrijheid is blijheid, toch? Nee. Ik kom juist steeds meer mensen tegen die helemaal niet zo willen zijn als ik. Ik verlaat het vluchtelingenkamp en ga terug naar Adam in Tripoli. Hij vindt het belangrijk dat ik mensen ontmoet die teleurgesteld uit het Westen zijn
teruggekeerd. Adam brengt me in contact met Farouk. Farouk is onderdeel van de groeiende groep terugkeerders. Hij is vorig jaar naar Duitsland gevlucht maar kwam na acht maanden teleurgesteld weer terug in Libanon.
Een vraag oproepen
Othering in de tekst
Zelfreflectie
Farouk werkt als schipper op een toeristenboot. Hij maakt tochtjes door de haven en naar een aantal eilanden hier in de buurt.
Ik heb me nooit zo gerealiseerd hoe erg de vluchtelingen de samenleving hier op zijn kop zetten. Waar wij in Nederland vorig jaar al moeilijk deden over 14.000 asielzoekers ziet de Libanees het als de normaalste zaak ter wereld dat je 1,5 miljoen Syrische vluchtelingen opvangt. Veel daarvan worden geholpen door lokale organisaties zoals die van Adam. Hij werkt hard om de situatie in Libanon beter te maken voor vluchtelingen. Toch raar dat wij in het Westen de neiging hebben om vluchtelingen met angst en vrees tegemoet te treden. Terwijl het voor een Libanees zijn broeders zijn die je
vanzelfsprekend hoort te helpen. Adam runt een weeshuis met allemaal lieve kindjes, een middelbare school waar jongeren worden opgeleid tot verpleegkundige. En een heus ziekenhuis waar Syrische oorlogsslachttoffers worden opgelapt. Ik vraag me af waarom hij een eigen hulporganisatie is begonnen terwijl er ook een hoop Westerse NGO’s zijn die de syrische vluchtelingen hopen te helpen
Beleving en/of emotie
Best absurd dat er westerse NGO’s zijn die vluchtelingen gelijk willen bekeren zodra ze Griekenland hebben bereikt. En dat terwijl ze net hun leven op het spel hebben gezet op zo’n bootje. Onder het mom van: wij in het Westen weten wel wat goed voor jou is. Farouk is destijd ook via Griekenland naar Duitsland gevlucht. Hij laat me zien waar je tot begin vorig jaar zonder visum de veerboot naar Turkije kon nemen.
Emotie en/of beleving
Zelfreflectie
In Turkije heeft Farouk via een smokkelaar een rubberbootje geregeld.
Ik ben terug op het terrein van Adams hulporganisatie. Hij neemt me mee naar de moskee. Hij wil heel graag dat ik zijn geestelijk leider ontmoet: de sjeik. Adam denkt dat ik veel van hem kan leren. De sjeik is namelijk ook ex-europaganger. Hij heeft jarenlang in duitsland gewoond. En hij heeft nogal zijn bedenkingen, bij onze manier van leven.
Praten over ‘de ander’
Wat die sjeik eigenlijk zegt, dat we in het Westen allemaal leeg zijn. En dat we… omdat we niet meer geloven.
En dat die leegte hier niet bestaat omdat mensen hier wel geloven. Nou ben ik het daar natuurlijk niet mee eens. Ik bedoel, ik voel me helemaal niet leeg. Maar aan de andere kant, ik ben wel zoekende.
Othering in de tekst
Zelfreflectie
Ik vind het ook niet iets waarvoor je je moet schamen, zoekend zijn. Door zoekend te zijn blijf ik ook nieuwsgierig in het leven. Dus jij kan vinden dat ik als een dier leef, maar ik heb geen behoefte aan die vastigheid of het groepsgevoel van een geloof. Wat dat betreft ben ik een typisch product van het Westen. Bemoei je maar met je eigen zaken en laat mij lekker met rust. Misschien is de onverschilligheid wel de reden dat Faroukh niet bij ons kon aarden in Europa
Emotie en/of beleving
Othering in de tekst
Zelfreflectie
Als ik Farouk zo met zijn vrienden zie knuffelen zie ik een soort verbondenheid met anderen die ik zelf alleen maar ervaar als ik dronken ben. Het is alsof het woord broederschap echt meer betekenis heeft.
Alsof mensen het vanzelfsprekender vinden om er voor elkaar te zijn. Is dat misschien waarom veel mensen hier helemaal niet staan te springen om een westerling te zijn?
Zelfreflectie
Emotie en/of beleving