Bestaande theorieën over uitstellen van kinderwens

6.1.1 Kinderwens niet uitstellen

Sociologe Christien Brinkgreve en hoogleraar voortplantings-geneeskunde Egbert te Velde schreven in 2006 het boek ‘Wie wil er nog moeder worden?’. In dit boek wordt een beeld geschetst van de gevolgen van de vrijheid van de pil. ‘Sinds de pil is zwanger worden en een kind krijgen geen vanzelfsprekendheid meer. Vrouwen kunnen zelf het tijdstip bepalen waarop ze zwanger willen worden, maar dat blijkt niet eenvoudig. Want ze zijn bang met een kind hun positie en vrijheid te verliezen of hun carrière te onderbreken.’ (Wie wil er nog moeder worden, 2006). Brinkgreve en Te Velde vinden dat kinderen van belang zijn voor de hele maatschappij. Ze vinden dat vrouwen meer ruimte moeten krijgen om zonder negatieve effecten hun biologische functie te kunnen uitvoeren.

 Vrouwen moeten volgens Brinkgreve en Te velde dus niet de kinderwens uitstellen. Vrouwen moeten niet bang zijn om hun carrière te onderbreken en meer ruimte krijgen om hun biologische functie uit te voeren.

In het onderzoek ‘Zorg, arbeid, en man/vrouw-emancipatie’ van filosoof Ingrid Robeyns van de Erasmus Universiteit Rotterdam uit 2011 wordt gesproken over het uitstellen van de kinderwens en de loopbaan van vrouwen. Hier wordt ook naar de visie van Brinkgreve en Te Velde gekeken.

‘Het moederschap, zeker in het geval van baby’s en jonge kinderen, vergt meer tijd met de kinderen dan het vaderschap, en dat heeft gevolgen voor de loopbanen die vaders en moeders zullen hebben.’ (Zorg, arbeid, en man/vrouw-emancipatie, 2011)

Volgens de visie van Brinkgreve en Te Velde moeten vrouwen aanvaarden dat ze (biologisch) anders zijn dan mannen. Ook de visie van Beatrijs Smulders (één van Nederlands bekendste verloskundigen) wordt in het onderzoek van Robeyns beschreven. Smulders was voor betere regelingen voor vrouwen met jongere kinderen. Zo stelde zij een ‘babysabattical’ voor. Dat zou voor moeders een betaalde verlofregeling zijn die ervoor zou zorgen dat je het eerste levensjaar van je kind zelf voor het kind kunt zorgen. De visies van Smulders en Brinkgreve/Te Velde sluiten volgens Robeyns nauw aan bij elkaar. Het komt erop neer dat vrouwen moeten accepteren dat zij anders zijn, en voor kinderen moet kunnen zorgen. De maatschappij moet daar ruimte voor geven.

 Vrouwen moeten accepteren dat ze (biologisch) anders zijn dan mannen. En vrouwen moeten daar de ruimte voor krijgen.

 Vrouwen moeten accepteren dat het krijgen van kinderen consequenties heeft voor de carrière.

6.1.2 Kinderen zijn een struikelblok voor carrière

In een artikel in het NRC in 2012 staat een essay van Anne-Marie Slaughter. Zij bekleedde een hoge post bij het ministerie van Buitenlandse Zaken van de VS. Ze was anderhalf jaar de eerste vrouwelijke directeur beleidsplanning op het ministerie van Buitenlandse Zaken in de VS. Na anderhalf jaar heeft Slaughter besloten om te stoppen. Ze had op dat moment twee zonen en merkte dat ze de behoeftes van haar zoons niet kon combineren met haar topcarrière. Ze kiest bewust voor een rustigere carrière. Slaughter heeft zich haar hele leven vastgehouden aan het feministische credo waarmee haar generatie is opgegroeid.

Ze zaten vroeger in de collegezalen met evenveel mannen als vrouwen, en dachten dus ook dat de kansen gelijk waren. Maar nu blijkt het toch anders te zijn. Slaughter is er van overtuigd dat vrouwen en mannen allebei alles zouden kunnen bereiken, maar dat het op dit moment in de praktijk toch anders is.

Volgens Slaughter zijn er verschillende redenen waardoor het op dit moment moeilijk is voor (Amerikaanse) vrouwen om carrière te maken.

 Ten eerste is er de heersende maatschappelijke druk bij Amerikanen in hoge functies. Slaughter: ‘Het is zo ondenkbaar dat een functionaris werkelijk zou aftreden om tijd aan zijn of haar gezin te besteden dat dit wel een dekmantel moet zijn voor iets anders.’

 Daarnaast werkt volgens Slaughter de samenleving nu niet goed voor vrouwen. Kinderopvang is te duur en schooltijden sluiten niet aan bij werktijden.

Ook al hebben vrouwen in de laatste dertig jaar veel bereikt op het gebied van beloning en opleidingsniveau, toch blijken vrouwen tegenwoordig ongelukkiger. Volgens haar is het voor vrouwen in topfuncties echt lastiger dan voor mannen om de carrière te combineren met kinderen. Dat blijkt volgens haar uit de cijfers van hoeveel vrouwen en mannen in topfuncties kinderen hebben.

Slaughter: ‘Alle mannelijke rechters in het Hooggerechtshof hebben een gezin. Twee van de drie vrouwelijke rechters zijn alleenstaand zonder kinderen. De derde, Ruth Bader Ginsburg, begon haar carrière als rechter pas toen haar jongste kind bijna volwassen was. Het patroon is hetzelfde bij de Nationale Veiligheidsraad. Condoleezza Rice, de eerste en enige

vrouwelijke nationale veiligheidsadviseur, is sinds de jaren vijftig ook de enige nationale veiligheidsadviseur zonder gezin.’

Slaughter is er bang voor dat als de maatschappij blijft zoals deze nu is er steeds minder vrouwelijke kandidaten voor topfuncties zullen komen. (NRC, 2012)

6.1.3 Kinderen en carrière: het kan wel

In een interview in de Volkskrant uit 2010 met drie Nederlandse topvrouwen (Conny Braams van Unilever, Herna Verhagen van TNT en Else Bos van PGGM) blijkt dat vrouwen het prima aan de top doen. De titel van het interview is ‘Het is fantastisch aan de top’. Dat geeft al weer dat deze vrouwen weinig te klagen hebben. Zowel Conny Braams als Else Bos hebben kinderen. Ook met het hebben van kinderen hebben zij gewoon de top gehaald. Wel krijgen zij veel hulp bij het verzorgen van de kinderen. Zo heeft Conny Braams een au-pair en werkt de man van Else Bos parttime.

Conny Braams

Conny Braams (44) is verantwoordelijk voor de verkoop van alle Unilever-producten in Spanje. Twee managementlagen scheiden haar van de absolute top van Unilever: bestuursvoorzitter.

 Braams vertelt in het interview juist over de vrijheid die de top haar biedt. Volgens haar controleert niemand wanneer je precies inklokt en wanneer je uitklokt. Daardoor kan ze rustig haar kinderen naar school brengen voor ze op het werk verschijnt.

Het gaat volgens Braams om de goede resultaten en niet om op welke uren je precies werkt. Het weekend besteedt zij helemaal aan het gezin. Ook lukt het Braams om nooit een 10-minutengesprek op de school van haar kinderen te missen en ze probeert bij zoveel mogelijk schoolreisjes aanwezig te zijn. ‘Hoe hoger in de boom, des te groter je verantwoordelijkheid maar ook je vrijheid’ aldus Braams.

Volgens haar is het wel een kwestie van de vrijheid ook pakken, want niemand biedt het je aan. Volgens haar kan er altijd wel iets geregeld worden als iets niet voor haar uitkomt. Wel geeft Braams aan dat ze doordeweeks een au-pair in dienst heeft voor de kinderen. De au- pair haalt de kinderen bijvoorbeeld uit school en kookt.

 Braams: ‘Ik besteed alles uit waarvan ik denk dat het niet uitmaakt of ik het doe of een ander. Ik vind het belangrijker om met de kinderen iets leuks te doen dan zelf te koken.’

Het werk vindt Braams naarmate hoger in de top juist minder stressvol worden. Op de ladder ben je juist bezig met presteren en deadlines. Op dit niveau ervaart ze veel meer vrijheid.

Else Bos

Else Bos (50) is getrouwd en heeft drie kinderen van 14,16 en 17 jaar. Ze is baas van de beleggingstak van PGGM, ook is ze lid van de raad van bestuur. Bos heeft altijd in een mannenwereld gestudeerd en gewerkt. Ze werkt nu voor PGGM zo’n 70 uur per week. Op zaterdag is haar dag voor het gezin. Dan staat ze bijvoorbeeld bij het hockeyveld. Ze vindt het leven soms zwaar, maar ze vindt het ook een heel erg leuk leven. Bos legt uit dat ze dit leuke leven niet had kunnen hebben zonder haar man en haar moeder.

 Haar man werkt namelijk parttime en neemt dus voor het grootste deel de zorg voor de kinderen op zich. Ook haar moeder die dichtbij woont, is altijd in beeld geweest om voor de kinderen te zorgen. Dankzij haar baan kunnen ze zich bepaalde dingen permitteren zoals een groot huis, een tuinman en een werkster.

Deze gemakken maken het natuurlijk een stuk makkelijker om een carrière te combineren met kinderen. (Volkskrant, 2010)