• No results found

5. Eenmalige werken in de praktijk 171

5.5. Besluit 187

De hedendaagse natuurontwikkelaar heeft in theorie een heel gamma aan mogelijkheden om efficiënt en met een minimum aan schade grote werken uit te voeren in natuurgebieden. In Vlaanderen bestaat evenwel zeer weinig ervaring met deze nieuwe materialen en machines. De meeste aannemers werken met traditioneel materiaal. In de praktijk is vooral de kostprijs van het uit te voeren werk bepalend voor bepaalde keuzes. Ervaring op het terrein van beheerders én uitvoerders (b.v.

kraanmannen) is van doorslaggevend belang voor de slaagkansen van een project. Gespecialiseerd materiaal verdient zeker meer aandacht.

Referenties

Aerts, R. & Berendse, F., 1988. The effect of increased nutrient availability on vegetation dynamics in wet heathlands. Vegetatio 76:63-69.

Aerts, R. & Heil, G.W., 1993. Heathland: patterns and processes in a changing environment. Geobotany 20, Kluwer, Dordrecht, 223 pp.

Aerts, R., Huiszoon, A., Van Oostrum, J.H.A., van de Vijver, C.A.D.M. & Willems, J.H., 1995. The potential for heathland restoration on formerly arable land at a site in Drente, The Netherlands. Journal of Applied Ecology 32: 827-835.

Afdeling Natuur, zonder datum. Synthesenota met betrekking tot aanduiding van het gebied Molsbergen te Lokeren als Vlaams Natuurreservaat. 36 pp.

Arts, G. & van Duinhoven, G., 1999. Sleutelen aan Vennen. Overlevingsplan bos+natuur. Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij. 34 pp.

Aubroeck,B., Huybrechts,W.,De Becker P.,1998. Verkennend ecohydrologisch onderzoek van de Demervallei tussen Diest en Werchter. Instituut voor Natuurbehoud. Rapport 98.05.

Bakker, J.P. & de Vries, Y., 1988. Verspreiding van zaden door maaimachines en grote herbivoren. De Levende Natuur 89: 172-176.

Bellemakers, M.J.S., Maessen, M., Cals, M. & Roelofs, J.G.M., 1993. Effectgerichte maatregelen tegen verzuring en eutrofiëring van oppervlaktewateren. Eindrapport monitoringsprogramma eerste fase. K.U.Nijmegen i.o.v Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij

Beije, H.M. & van Tol, G., 1996. Voorbeelden van OBN-maatregelen in bossen en natuurterreinen. Bosbouwvoorlichting 35(9):148-149.

Bobbink, R., Hornung, M. & Roelofs, J.G.M., 1998. The effects of air-borne nitrogen pollutants on species diversity in natural and semi-natural European vegetation. Journal of Ecology 86: 717-738. Boeye, D., Verhagen, B., Van Haesebroeck, V. & Verheyen, R.F., 1997. Nutrient Limitation in species-rich lowland fens. Journal of Vegetation Science 8: 415-424.

Boeye, D. & Verhagen, B., 1997. Plaggen in een beekbegeleidend laagveen. De Levende Natuur 7: 272-277.

Bogaert & Cliquet, 2002. Beleidsgerichte analyse en voorstellen tot het optimaliseren van juridische en maatschappelijke instrumenten voor natuurontwikkelingsprojecten. Eindverslag VLINA 99/08: studie uitgevoerd voor rekening van de Vlaamse Gemeenschap binnen het kader van het Vlaams

Impulsprogramma voor Natuurontwikkeling in opdracht van de Vlaamse minister bevoegd voor Natuurbehoud. Artevelde Hoge School – RUGent.

Booth, K.D. & Hutchings M.J., 1990. A study of the feasibility of chalk grassland vegetation following arable cultiviation. In Hillier, S.H., Walton, D.W.H. & Wells, D.A. (red.): Calcareous grasslands. Ecology and Management. Abstract. p.173.

Brouwer, E., R. Bobbink, J.G.M. Roelofs & G.M. Verheggen, 1996. Effectgerichte maatregelen tegen verzuring en eutrofiëring van oppervlaktewateren. Eindrapport monitoringsprogramma tweede fase. Katholieke Universiteit Nijmegen.

Brouwer, E., Verheggen, G.M. & Roelofs, J.G.M., 2000. Effectgerichte maatregelen tegen verzuring en eutrofiëring van oppervlaktewateren. Eindrapport monitoringsprogramma derde en laatste fase

K.U.Nijmegen i.o.v Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij. 82 pp.

Buskens, R.F.M., 1989. Beuven: Herstel van een ecosysteem. K.U.Nijmegen i.o.v Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij. 154 pp.

Cals, M., de Graaf, M. & Roelofs, J., 1992. Effectgerichte maatregelen tegen verzuring en eutrofiëring in natuurterreinen. Proceedings Symposium 20/10/92. Katholieke Universiteit Nijmegen en Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (Nederland).

Carpenter, S.R. & Kitchell, J.F. (eds.), 1993. The trophic cascade in lakes. Cambridge University Press, Cambridge, England.

Clays, S., Van Camp, M. & Spanoghe G., 2000. Studie naar de haalbaarheid van het

natuurinrichtingsproject Uitkerkse Polders: ecohydrologische studie. Labo voor toegepaste geologie en hydrogeologie Gent– Onderzoeksgroep terrestrische plantenecologie en vegetatiekunde Gent – Instituut voor Natuurbehoud. 160 pp. + bijlagen.

Cosyns , E., Leten, M., Hermy, M., & L. Triest, 1994. Een statistiek van de wilde flora van Vlaanderen. V.U.B., Instituut voor Natuurbehoud.

Cosyns, E., 1998. Kansen voor ontwikkeling van bedreigde kusthabitats: natuurontwikkeling en parkaanleg in het TRP Raversyde. Referaat studiedag “Ecosysteemvisie voor de Vlaamse Kust”. Oostende 21 april 1998.

Couvreur, M. & Hermy, M., 2002. Verspreiding van zaden door maai- en graasbeheer. Natuur.focus 1: 4-8.

De Becker, P. 1999. Herstel van soortenrijke graslandvegetaties, vertrekkende van intensieve maïsakkers. Advies Instituut voor natuurbehoud A99.41. 2 pp.

De Beelde, T., 2002. Herstel van een bijzonder heidebiotoop in het natuurreservaat het Maldegemveld (Oost-Vlaanderen): een tussentijdse balans. Natuur.focus 1 (2): 48-52.

Declerck, S., De Meester, L., Podoor, N. & Conde-Porcuna, J. M., 1997. The relevance of size efficiency to biomanipulation theory: a field test under hypertrophic conditions. Hydrobiologia 360: 265-275.

Declerck, S., Nuytten, N. & De Meester, L., 2000. Zoöplankton en visfauna-onderzoek van de Kraenepoel te Aalter. Eindverslag AMINAL/NA/99. 36 pp.

Declerck S., De Meester L., Geenens V., Vyverman W., Rommens W. & Decleer K., 2001.

Experimenteel ecologisch onderzoek naar de herstelkansen van het aquatisch ecosysteem van de Blankaart door hydrologische isolatie en voedselwebmanipulatie. IN/KD/98.0. Rapportnummer TWOL 98 09 015. Bestelcode TWOL. Koninklijke Universiteit Leuven (KUL), Laboratorium voor Aquatische Ecologie, Leuven.

Dekoninck, W., Versteirt, V. & Grootaert, P. (red.), 2002. Praktijkgericht onderzoek naar kansen en belangrijke stuurvariabelen voor natuurontwikkeling op gronden met voormalig intensief

landbouwgebruik. Deel IV: Invertebraten. Studie uitgevoerd voor rekening van de Vlaamse Gemeenschap binnen het kader van het Vlaams Impulsprogramma voor Natuurontwikkeling in opdracht van de Vlaamse minister bevoegd voor Natuurbehoud. Rapport ENT.2002.01.

de Graaf, M.C.C., Verbeek, P.J.M., Cals, M.J.R. & Roelofs, J.G.M., 1994. Effectgerichte maatregelen tegen verzuring en eutrofiëring van matig mineraalrijke heide en schraallanden. Eindrapport

monitoringsprogramma eerste fase. K.U. Nijmegen. 248 pp.

De Mayer K., 1997. Vegetatieontwikkeling in het natuurreservaat de Westgeul (Zeeuws-Vlaanderen) in functie van het beheer. Licentiaatsverhandeling Universiteit Gent. 159 pp. + bijlagen.

De Meester, L., Cottenie, K., Michiels, E., Declerck, S., Van de Meutter, F. & Rommens, W. Ecologie, natuurwaarden en beheer van de ondiepe vijvers van de Maten: een overzicht van enige

De Ridder, R.P., 1996. Helofytenfilters: integegratie van oppervlaktezuivering, natuur en andere functies in moerassen. LBL mededeling 206, Utrecht.

Desender K., Maes, D. & Maelfait, J.-P., 1995. Een gedocumenteerde Rode Lijst van de zandloopkevers en loopkevers van Vlaanderen. Instituut voor Natuurbehoud, Brussel.

Desmedt, P., Declerck, S., Vyverman, W., Decaestecker, E., De Meester, L. & Ollevier, F., 1998. Ecologisch onderzoek in het erkend natuurreservaat “De Blankaart” met inbegrip van actief biologisch beheer van Kasteel- en visvijver. Uitvoering onderdeel van het operationeel programma Ecologisch Impulsgebied IJzervallei. Studierapport in opdracht van AMINAL (Afdeling Natuur) & Ecologisch Impulsgebied IJzervallei. 77 pp. + bijlagen.

Dorland, E. & Bobbinck, R., 2002. Toxic ammonium concentrations: a serious constraint to the restoration of plant diversity in wet heaths. Conference Abstracts of the 3rd European conference on restoration ecology. Budapest. 25-31 August 2002.

Dumortier, M., Scheiders, A., Boeye, D., De Schrijver, A., De Keersmaeker, L., Martens, K., Vervaet, H., Van der Welle, J. & Van Damme, S., 2001. Vermesting. In: Kuijken, E., Boeye, D., De Bruyn, L., De Roo, K., Dumortier, M., Peymen, J., Schneiders, A., Van Straaten, D. & Weyembergh, G. (red.). Natuurraport 2001. toestand van de natuur in Vlaanderen: cijfers voor het beleid. Mededeling van het Instituut voor Natuurbehoud 18, Brussel. p. 125-138.

Gough, M.W. & Marrs, R.H., 1990. A comparison of soil fertility between semi-natural and agricultural plant communities: Implications for the creation of species-rich grasslands on abandoned agricultural land. Biological Conservation 51: 83-96.

Grootjans, A.P., 1986. De invloed van ingrepen in de waterhuishouding op de verspreiding van moeras- en hooilandplanten. Waterbeheer, Natuur, Bos en Landschap: standplaats en plant, 1c Studiecommissie Waterbeheer, Natuur, Bos en Landschap, Utrecht, 92 pp.

Grootjans, A.P. & Van Diggelen, R., 1995. assessing the restoration prospects of degraded fens. In: Wheeler, B.D., Shaw, S.C., Foit, W.J. & Robertson, R.A. (eds.). Restoration of temperate Wetlands. Wiley and Sons, Chichester. pp 73-90.

Grootjans, A. & Van Diggelen, R., 1998. Selected restoration objects in The Netherlands and NW Germany: a field guide. Laboratory of Plant Ecology Groningen.

Hargeby, A., Andersson, G., Blindow, I. & Johansson, S., 1994. Trophic web structure in a shallow eutrophic lake during a ndominance shift from fytoplankton to submerged macrophytes. Hydrobiologia 280: 457-456.

Hesen, P.L.G.M. & Jansen, A.J.M., 1999. Verkenningsstudie laagveenwateren. Opmaat voor een nieuw deskundigenteam voor het Overlevingsplan Bos en Natuur. Kiwa NV. in opdracht van Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij-IKC Natuurbeheer.112 pp.)

Hirons G., Goldsmith B. & Thomas G. 1995. Site management planning. In: Sutherland W.J. & Hill D.A. (eds.) Managing Habitats for Conservation. Cambridge University Press. 399 p

Hoste, I., 2000. Macrofyten van de Kraenepoel (Aalter, Oost-Vlaanderen) vóór, tijdens en na de werken uitgevoerd in het kader van het LIFE-project LIFE98NAT/B/5172. Deelrapport in opdracht van het gemeentebestuur van Aalter.

Hoste, I. & Vanhecke, L., 2002. Werk in uitvoering; De Kraenepoel: herstel van een voedselarm water. De Levende Natuur 103(1): 26-27.

Hoste, I., 2003. Inrichting en beheer van de Kraenepoel in Aalter (Oost-Vlaanderen):

ontwikkeling van flora en vegetatie na herstelmaatregelen in het kader van LIFE98NAT/B/5172. ontwerprapport Nationale Plantentuin van België, Meise. 107 pp.

Huybrechts, W., Batelaan, O., De Becker, P., Joris, I. & Van Rossum, P., 2000. Ecohydrologisch onderzoek waterrijke vallei-ecosystemen. Vlina-rapport, Vlaina 96/03, Instituut voor Natuurbehoud, Vakgroep Hydrologie en Waterbouwkunde VUB & Laboratorium voor Bodem en Water KUL, 281 pp. + bijlagen.

Jansen, AJ.M. & Roelofs, J.G.M., 1996. Restoriation of Cirsio-Molinietum wet meadows by sod cutting. Ecol. Engen. 7: 279-298.

Jansen, AJ.M., De Graaf, M.C.C. & Roelofs, J.G.M., 1996. The restoration of species rich heathland communities in The Netherlands. Vegetatio 126: 73-88.

Jansen, A., Schipper, P. & van Opstal , S., 1997. Het herstel van natte schraallanden. De levende natuur 7: 242-247.

Jansen, A. & Schipper, P., 1997. Tips voor herstel van natte schraallanden. De Levende Natuur 98(7): 304-309.

Janssens, F., Peeters, A., Tallowin, J.R.B., Bakker, J.P., Bekker, R.M., Fillat, F. & Oomes, M.J.M., 1998. Relationship between soil chemical factors and grassland diversity. Plant and Soil 202: 69-78. Koerselman, W. & Meuleman, A., 1996. N:P ratio’s en nutriëntenbeperking. Landschap 13(4): 273-283.

Kuijken, E. (red.), 1999. Natuurrapport 1999. Toestand van de Natuur in Vlaanderen: cijfers voor het beleid. Mededelingen van het Instituut voor Natuurbehoud 6, Brussel.

Lammens, E.H.R.R., 1989. Causes and consequences of the succes of bream in Dutch eutrophic lakes. Hydrobiological Bulletin 23: 11-18.

Londo, G., 1997. Natuurontwikkeling. Bos- en Natuurbeheer in Nederland – Deel 6, Backhuys Publishers Leiden, 658 pp.

Marrs, P.H., Gough, M.W. & Griffiths, M., 1991.Soil chemistry and leading losses of nutrients from semi-natural grasslands and arable soils on three contrasting parent materials. Biological conservation 57: 257-271.

Meuleman, A.F., 1999. Performance of treatment Wetlands. Proefschrift R.U.Utrecht.

Mountford, J.O., Lakhani, K.H. & Holland, R.J., 1996. Reversion of grassland vegetation following the cessation of fertilizer application. J.Veg.Sci. 7: 219-228.

Nuis, C. & Rossenaar, A.J., 1999. Overlevende vennen bij Staatsbosbeheer. Evaluatie van herstelbeheer in vennen in de periode 1989-1995. Staatsbosbeheer 48 pp.

Nuis, C., 2001. Herstel van natte schraallanden bij staatsbosbeheer – Evaluatie van herstelbeheer in natte schraallanden in de periode 1989 t/m 1999. Uitgave Staatsbosbeheer.

Oomes, M.J.M., 1990.Changes in dry matter and nutrient yields during the restoration of species-rich grasslands. journal of vegetation science 1: 333-338.

Olff, H. & Bakker, J.P., 1991. Long-term dynamics of standing crop and species composition after the cessation of fertilizers application to mown grasslands. Journal of Applied Ecology 28: 1040-1052. Roelofs, J.G.M., de Graaf, M.C.C., Verbeek, P.J.M. & Cals, M.J.R., 1992. Methodieken voor herstel van verzuurde en geëutrofieerde heiden en schraallanden. In: Cals, M.J.R., de Graaf, M.C.C. & Roelofs, J.G.M. (red.). Effectgerichte maatregelen tegen verzuring en eutrofiëring in natuurterreinen. Proceedings Symposium 20/10/92. Katholieke Universiteit Nijmegen en Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (Nederland). p. 127-146.

Roelofs, J.G.M., Bobbink, R., Brouwer, E. & De Graaf, M.C.C., 1996. Restoration ecology of aquatic and terrestrial vegetation on non-calcareous sandy soils in The Netherlands. Acta Botanica.

Neerlandica. 45(4): 517-541.

Roem, W. & Berendse, F., 2000. Soil acidity and nutrient supply ratio as possible factors determining changes in plant species diversity in grassland and heathland communities. Biological Conservation 92: 151-161.

Roos, R., Bekker, R. & ’t Hart J., 2000. Het milieu van de Natuur. Stichting Natuur en Milieu. 240 pp. Runhaar, J., Maas, C., Meuleman, A.F.M. & Zonneveld, L.M.L., 2000 Herstel van natte en vochtige ecosystemen. NOV-rapport 9-2. RIZA, Lelystad, maart 2000. 124 pp.

Saey, F., 1997. Natuurbeheer in het staatsnatuurreservaat Rodebos en Laanvallei. Plannen en werken voor meer natuur. In: De Becker, P. (red.), Het staatsnatuurreservaat “Rodebos en Laanvallei”. Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud vzw. 80 pp.

Slabbaert W. (2002). Aanwijzingsdossier en beheersplan van: de poldergraslanden tussen Veurne en Pervijze: te Veurne (Steenkerke en 's Heerwillemskapelle) als Vlaams Natuurreservaat. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.

Schaminée J.H.J., Weeda E.J. & Westhoff V., 1995. De vegetatie van Nederland, deel 2:

plantengemeenschappen van wateren, moerassen en natte heiden. Opulus Press Uppsala, Leiden. Schaminée, J.H.J. , Stortelder, A.H.F. & Weeda, E.J., 1996. De vegetatie van Nederland, deel 3: graslanden, zomen, droge heiden. Opulus Press Uppsala, Leiden. 356 pp.

Scheffer, M., 1998. Ecology of shallow lakes. Chapman & Hall.

Scheffer, M.,. Hosper, S.H., Meijer, M-L., Moss, B. & Jeppesen, E., 1993. Alternative Equilibria in Shallow Lakes. Trends in Ecology and Evolution, 275-279.

Smets, M., 1999. Kansen tot versneld natuurherstel door afgraven van zwaar bemeste landbouwgronden. Jaarboek 1999, Natuurreservaten vzw: p. 65-68.

Snow, C.S.R., Marrs, R.H. & Merrick, L., 1996.Trends in soil chemistry and floristics associated with the establishment of a low-input meadow system on an arable clay soil in essex. Biological

conservation 79: 35-41.

van Dam, H., van Geel, B., van der Wijk A. & Dickman, M.D. (1988). Beheer van vennen in historisch perspectief. De Levende Natuur 89: 66-73.

Van Landuyt, W., Maes, D., Paelinckx, D., De Knijf, G., Schneiders, A. & Maelfait, J-P., 1999.

Biotopen. In: Kuijken, (red.), 1999. Natuurrapport 1999. Toestand van de Natuur in Vlaanderen: cijfers voor het beleid. Mededelingen van het Instituut voor Natuurbehoud 6, Brussel.

Van Stichelen, K., 1994. Een onderzoek van vegetatie en zaadvoorraad op de Beninksberg te

Wezemaal in relatie tot het vroeger bodemgebruik. Licentiaatsthesis. Instituut voor Natuurbehoud (IN); Katholieke Universiteit Leuven (KUL). 182 pp.

Vandenbussche, V., T’Jollyn, F., Zwaenepoel, A., De Blust, G. & Hoffmann, M. 2002. Systematiek van natuurtypen voor de biotopen, heide, moeras, duin, slik en schor. Deel 2 : heide. Verslag van het Instituut voor Natuurbehoud 2002.13, Brussel, 85 p. + bijlagen.

Vandenbussche V., T’Jollyn F., Zwaenepoel A., Vanhecke L. & Hoffmann M., 2002A. Systematiek van natuurtypen voor de biotopen heide, moeras, duin, slik en schor. Deel 3 : Moeras. Verslag van het Instituut voor Natuurbehoud 2002.14, Brussel, 115 p. + bijlagen.

vanden Munckhof, P.J.J. ,1996. Het 'ophemelen' van vennen: welke wel en welke niet? De Levende Natuur 6: 238-243.

Van Der Woude, B.J., Pegtel, D.M. & Bakker, J.P., 1994. Nutrient limitation after long-term nitrogen fertilizer application in cut grasslands. Journal of Applied Ecology 31: 405-412.

van Duren, I.C., Pegtel, D.M., Aerts, B.A. & Inberg, J.A., 1997. Nutrient supply in undrained an drained Calthion meadows. Journal of Vegetation Science 8: 829-838.

Van Diggelen, R., Grootjans, A.P. & Burkunk, R., 1994. Assessing restoration perspectives of disturbed brook valleys: the Gorecht area, The Netherlands. Rest. Ecol. 2: 87-96.

van Duren, I.C.B.D.G.A.P., 1997. Nutrient limitations in an extant and drained poor fen:implications for restoration. Plant Ecology 133: 91-100.

Van Duren, I., 2000. Nutrient limitation in drained and rewetted fen meadows. Doctoraatsthesis Rijksuniversiteit Groningen.

Vanhecke, L., 2002. Regressie van macrofyten in de Uitkerkse Polder. Niet gepubliceerde nota. 1p. Van Uytvanck, J. & Decleer, K. (red.), 2002. Praktijkgericht onderzoek naar kansen en belangrijke stuurvariabelen voor natuurontwikkeling op gronden met voormalig intensief landbouwgebruik. Eindverslag VLINA 99/02: studie uitgevoerd voor rekening van de Vlaamse Gemeenschap binnen het kader van het Vlaams Impulsprogramma voor Natuurontwikkeling in opdracht van de Vlaamse minister bevoegd voor Natuurbehoud. Verslag van het Instituut voor Natuurbehoud 2002.08 Van Uytvanck, J., 2002. Praktijkgericht onderzoek naar kansen en belangrijke stuurvariabelen voor natuurontwikkeling op gronden met voormalig intensief landbouwgebruik. Deel I.

Vegetatieontwikkeling. Eindverslag VLINA 99/02: studie uitgevoerd voor rekening van de Vlaamse Gemeenschap binnen het kader van het Vlaams Impulsprogramma voor Natuurontwikkeling in opdracht van de Vlaamse minister bevoegd voor Natuurbehoud. Verslag van het Instituut voor Natuurbehoud 2002.08

Van Uytvanck, J., Decleer, K., Dekoninck, W., Versteirt, V. & Grootaert, P., ingediend. Restoration of plant and invertebrate communities of dry and wet heathland on former arable land: biotic and abiotic constraints.

Van Uytvanck, J. & De Becker, P., in druk. Beheersplanning en –evaluatie: een onmisbaar instrument. In: Hermy, M. & De Blust, G.: Natuurbeheer. Stichting Leefmilieu, Antwerpen.

Van Wichelen, J., V. Geenens, W. Vyverman & M. Hoffmann, 2000. Zaadvoorraadanalyse en protistenonderzoek van de Kraenepoel te Aalter. Studierapport in opdracht van AMINAL (Natuur). Verhagen, R. & van Diggelen, R., 2001. Natuurontwikkeling op voormalige landbouwgronden in pleistoceen Nederland. Herstel van de nutriëntenlimitatie. Rapport Rijksuniversiteit Groningen. 56 pp. Verhagen R, Klooker J, Bakker JP & van Diggelen R (2001). Restoration succes of low-productive plant communities on former agricultural soils after top soil removal. Applied Vegetation Science 4: 75-82.

Verhoeven, J.T.A., Koerselman, W. & Meuleman, A.F.M., 1996. Nitrogen- or phosphorus-limited growth in herbaceous, wet vegetation: relation with atmospheric inputs and management regimes. Trends in Ecology and Evolution 12: 74-78.

Verlinden A., 1988. Effecten van maaibeheer in natte graslanden. Langetermijnstudies in de Oude Landen (Antwerpen) en de Bourgoyen (Gent). Rapport Instituut voor Natuurbehoud.

Verstraeten A., Vandekerkhove K. en De Keersmaeker L., 2002. Praktijkgericht onderzoek naar kansen en belangrijke stuurvariabelen voor natuurontwikkeling op gronden met voormalig intensief landbouwgebruik. Deel III: kansen van spontane verbossing versus actieve bosaanplant. Eindverslag van project VLINA 99/02, studie uitgevoerd voor rekening van de Vlaamse Gemeenschap binnen het kader van het Vlaams Impulsprogramma Natuurontwikkeling in opdracht van de Vlaamse minister bevoegd voor natuurbehoud. IBW Bb R 2001.011.

195

Vyverman, W., Geenens, V., Van Wichelen, Vandergucht, K., Vloemans, N., Muylaert, K., De Meester, L., Declerck, S., Degans, J., Vandekerkhove, J., Gillis, M., Swings, J. & Willems, A., 2000. Het herstel van natuurwaarden in stilstaande zoete wateren: odnerzoek naar de structuur en het functioneren van de microbiële lus en de trofische cascade in enkele modelsystemen. VLINA 97/03. Universiteit Gent, Katholieke Universiteit Leuven, Instituut voor Natuurbehoud. in opdracht van AMINAL, Afdeling Natuur. 168 pp. + bijlagen.

Werkgroep Naturrreservaten Linkerover-Waasland en De Wielewaal Groot-Beveren, 1996. De Putten Oud Arenbergpolder – Kieldrecht-Beveren. Brochure 24pp.

Weeda, E., 1994. Nederlandse ecologische flora. Wilde planten en hun relaties 5. IVN, VARA & Vewin, 400 pp.

Westhoff, V. & Den Held, A.J., 1975. Plantengemeenschappen in Nederland. Botanisch laboratorium, Nijmegen en Hugo de Vries-Laboratorium, Amsterdam. 324 pp.

Westhoff, V., 1992. Oecologische grondslagen van natuurbehoud en natuurbeheer. In: Cals, M.J.R., de Graaf, M.C.C. & Roelofs, J.G.M. (red.). Effectgerichte maatregelen tegen verzuring en eutrofiëring in natuurterreinen. Proceedings Symposium 20/10/92. Katholieke Universiteit Nijmegen en Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (Nederland)p. 171-188.

Zwaenepoel, A., T’Jollyn F., Vandenbussche V. & Hoffmann, M., 2002. Systematiek van natuurtypen voor het biotoop Grasland. Onderzoeksrapport MINA 102/99/01. AMINAL Afdeling Natuur. Brussel. 532 pp.