HOOFDSTUK 5: DE CONCLUSIE
5.2 Beantwoording van de onderzoeksvraag
van de Autorité de Contrôle Prudentiel staan. Hieronder vallen onder andere krediet-, beleggings- en betalingsinstellingen. De Franse bankenbelasting wordt geheven over de risico gewogen activa. Deze heffing sluit dus in tegenstelling tot de andere landen aan bij de activazijde van de balans. Ook Frankrijk heeft een vrijstelling opgenomen om kleine banken buiten de heffing te laten, deze vrijstelling bedraagt €500 mln.. De Franse bankenbelasting vindt plaats tegen een tarief van 0,539%.
8 ) Wat zijn de verschillen tussen de hier besproken varianten van bankenbelasting?
Er zijn een vijftal verschillen te onderscheiden. Allereerst bestaat er een verschil in het object. Frankrijk sluit als enige land aan bij de activazijde, terwijl de andere vier landen aansluiten bij de passivazijde en de ongedekte verplichtingen. Ook het object bij de Belgische heffing op de omwisseling van deviezen wijkt af, de heffing vindt namelijk plaats over het brutobedrag van de valutatransacties. Ten tweede heeft deze Belgische heffing op valutatransacties betrekking op een grote groep belastingplichtigen, doordat ook natuurlijke personen met deze heffing te maken kunnen krijgen. Dat geldt niet voor de andere heffingen. Ten derde bestaat er verschil in tarieven. Hierbij bestaan zowel verschillen in de hoogte, het aantal tariefschijven als tussen langlopende en kortlopende schulden. Het vierde belangrijke verschil is dat de Duitse heffing plaatsvindt op een standalone basis en niet op een geconsolideerde basis. Het laatste verschil is dat sommige landen maatregelingen ter voorkoming van dubbele bankenbelasting hebben getroffen en andere landen niet. Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk hebben alle drie een eenzijdige regeling in de wet opgenomen, terwijl Duitsland en België een dergelijke regeling niet hebben. Daarentegen heeft Duitsland, net zoals Nederland, wel een bilateraal verdrag met het Verenigd Koninkrijk gesloten. Echter Duitsland is niet van plan om andere bilaterale verdragen te sluiten. België en Frankrijk (bestaat onduidelijkheid over) hebben geen bilaterale verdragen ter voorkoming van dubbele bankenbelasting gesloten.
9) Wanneer ontstaat er mogelijk dubbele bankenbelasting en wat zijn de oplossingen?
Er kan een dubbele heffing van bankenbelasting optreden wanneer een vennootschap in twee landen onderworpen is aan de bankenbelasting en de eenzijdige regeling of het verdrag (wanneer deze is gesloten) niet van toepassing is. De bankenbelasting leidt dan tot een extra kostenpost. Oplossingen ter voorkoming van een dubbele heffing zijn gelegen in het opnemen van eenzijdige regelingen en/of het sluiten van bilaterale verdragen.
5.2 Beantwoording van de onderzoeksvraag
Aan de hand van de antwoorden op de deelvragen kan een antwoord worden gegeven op de onderzoeksvraag: “Hoe werken de belangrijkste bankenbelastingen die in Europa worden geheven en
is er sprake van een sluitend systeem van heffingen?”
De voornaamste varianten van bankenbelasting zijn: de Wet bankenbelasting, de bank levy, de Bankenabgabe, Tax systémique sur les banques en de Belgische heffingen (bijdrage aan het Bijzonder Beschermingsfond, het Resolutiefonds en het wetsvoorstel betreffende de omwisseling van deviezen). De Nederlandse, Engelse, Duitse en Belgische (met uitzondering van de heffing op de omwisseling van deviezen) heffing sluiten alle vier aan bij de passivakant van de balans. De Franse heffing aansluit daarentegen aan bij de activakant van de balans. Deze laatste heffing, die
52
plaatsvindt tegen een vast tarief van 0,539%, vindt namelijk plaats over het minimum kapitaal dat de banken op basis van de risico gewogen activa moeten aanhouden. Bij zowel de Engelse als de Nederlandse heffing is het belastbare bedrag de passiva verminderd met een aantal posten. Daarbij geldt een vrijstelling voor de eerste £20 mld./€20 mld. Beide landen hanteren ook twee tarieven, één voor kortlopende en één voor langlopende schulden. Daarbij geldt dat het kortlopende tarief het dubbele bedraagt van het langlopende tarief. In Duitsland vindt de heffing plaats over de relevante passiva, welke progressief worden belast, en de derivaten waar een apart tarief voor geldt.In België geldt dat naar Belgisch recht opgerichte banken verplicht zijn om een bijdrage aan te leveren aan de heffing betreffende het Bijzonder beschermingsfonds en de heffing betreffende het Resolutiefonds. Bij het Resolutiefonds vindt de heffing plaats over de passiva minus het eigen vermogen en de gedekte deposito’s, terwijl bij het Bijzonder beschermingsfonds de heffing plaatsvindt over de gegarandeerde deposito’s. Het wetsvoorstel betreffende de heffing op de omwisseling van deviezen (valutatransacties), treft niet alleen banken, maar ook natuurlijke personen kunnen in deze heffing worden betrokken.
Er is momenteel geen sprake van een sluitend systeem tussen deze heffingen. Het grootste knelpunt hierbij is de dubbele heffing die kan ontstaan. Dit vloeit onder andere voort uit het feit dat Duitsland, maar ook België geen eenzijdige regeling ter voorkoming van dubbele bankenbelasting in de wet hebben opgenomen. Een ander knelpunt is dan ook dat Duitsland en België niet een dergelijke eenzijdige regeling hebben. Tevens bestaan er tussen deze vijf landen ook maar twee bilaterale verdragen.
Om tot een sluitend systeem van heffingen van te komen, zouden er een aantal aanpassingen plaats moeten vinden. Duitsland en België, zouden om dubbele heffing te voorkomen een eenzijdige regeling moeten opnemen. Er zullen ook meer bilaterale verdragen moeten worden gesloten, zodat dubbele heffing beter wordt voorkomen. Naar mijn mening is dit lastig te realiseren, omdat België en Duitsland al hebben aangegeven hier geen interesse in te hebben. Hun heffing bedraagt namelijk een resolutiefondsheffing. Tevens zal er rekening moeten worden gehouden met de schaduwbanken, de kredietverleners die niet onderworpen zijn aan de bankenbelasting. Echter het lijkt mij, gezien de aanpassingen die moeten plaatsvinden, niet aannemelijk dat er daadwerkelijk een sluitend systeem van heffingen zal ontstaan.
53
LITERATUURLIJST
Artikelen:
M.Bijlsma en G. Zwart (2010), Zijn strengere kapitaaleisen kostbaar?, CPB Document No. 215, Den Haag.
Drs. S.G.J.W. van der Doelen en L.H. Storm van ’s Gravesande RA, Bankenbelasting: Robuust en eenvoudig? WFR 2013/893
Mr. I.M. de Groot, ‘Bankenbelasting: overbelasting?’, MBB 2012/04
E. Helling ‘De randvoorwaarden en doelstellingen van de Wet bankenbelasting’ Forfaitair 2012/232 Prof. dr. P. Kavelaars, Bankenbelasting, WFR 2012/116
Prof. dr. P. Kavelaars, Bankenbelasting: ’Panacee voor de financiële crisis?’ WFR 2011/6923 Prof. dr. P. Kavelaars, ‘Ongewenst: bankenbelasting’, NTFR 2011-1462
P. Kavelaars, Voorkoming van dubbele internationale bankenbelasting, NTFR, 2012/32 S. Klein, ’Voorkoming van internationale dubbele bankenbelasting’, WFR 2012/1684 M. Quaghebeur, News & county digest, Belgium supports Tobin Tax, 29-11-2004 De redactie, Voorkoming dubbele belasting bij bankenbelasting, NTFR 2012/2295 A. Seely, Taxation of banking 27-05-2014
S. Slater, UK raises bank tax for sixth time as proceeds fall short, 5-12-2013
Statutory Instruments 2012 No. 432. Bank levy, The Double Taxation Relief Order 2012 Vraag nr. 3-2013 van de heer Brotcorne d.d. 21 januari 2005 (Fr.): Tobintask.- Promotie en verdediging van het concept op Europees niveau.
P. Wahl, Comment on the “OPINION OF THE EUROPEAN CENTRAL BANK” on the Belgiuan law for a currency transaction tax, (COM/2004/34), WEED, Brussel 13/07/2005
Kamerstukken:
Kamerbrief, mr. drs. F.H.H. Weekers, Bevindingen DNB over effecten van een verhoogde opbrengst van de bankenbelasting op de kredietverlening
Kamerstukken II, 2011-2012, 33 121, nr. D Kamerstukken II, 2011-2012, 33 121, nr. 3 Kamerstukken II, 2011-2012, 33 121, nr. 4 Kamerstukken II, 2011-2012, 33 121, nr. 6 Kamerstukken II, 2012-2013, 33 121, nr. 32 Kamerstukken II, 2012-2013, 33 121, nr. 34 Kamerstukken II, 2012-2013, 33 121, nr. 35 Kamerstukken II, 2012-2013, 33 121, nr. 36 Kamerstukken II, 2012-2013, 33 653, nr. 2
Kamervragen E. Wiebes, 11-02-2014, kenmerk 2014Z00951 Nota risicogewogen kapitaaleisen en de rol van externe ratings Raad van State, No.W06.14.0040/III, 's-Gravenhage, 11 april 2014,
Besluit:
Besluit staatssecretaris Weekers, Besluit van 25 mei 2012, nr. BLKB 2012/863M
Websites:
Febelfin - A few levies on the financial sector
54
PwC - Verdrag ter voorkoming van dubbele bankenbelasting tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk gepubliceerd
https://actueel.pwc.nl/belastingnieuws/ondernemingen-en-instellingen/verdrag-ter-voorkoming-van-dubbele-bankenbelasting-tussen-nederland-en-het-verenigd-koninkrijk-gepubliceerd/
Banken.nl - Belgische banken vrezen gevolgen nieuwe bankenwet
http://www.banken.nl/nieuws/1744/belgische-banken-vrezen-gevolgen-nieuwe-bankenwet
BBC - Q&A Bank levy explained
http://www.bbc.co.uk/news/business-12391532
BBC - What is a Tobin Tax
http://www.bbc.co.uk/news/business-15555812
Belastingdienst - Tarief bankenbelasting
http://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/zakelijk/overige_b elastingen/bankenbelasting/tarief_bankenbelasting/tarief_bankenbelasting
Beschermingsfonds - De depositobescherming
http://beschermingsfonds.be/nl/mod_systeme.html
Wet betreffende het Bijzonder Beschermingsfonds
http://bijzonderbeschermingsfonds.be/nl/AR_14112008_version_coordonn%C3%A9e_arr%C3%AAt %C3%A9e_au_28_12_2011_20120705_site_FSP.pdf
Federale overheidsdienst Financiën - De depositobeschermingsregeling
http://www.bijzonderbeschermingsfonds.be/nl/Protection.htm
Business dictionary - Definitie Tobin tax
http://www.businessdictionary.com/definition/Tobin-tax.html
CBS – Bankenbelasting levert meer dan een half miljard op
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/macro-economie/publicaties/dne/sectoren/archief/2013/2013-29-03-02-ne-s.htm
Cleary Gottlieb – German Bank Levy Federal Government Issues Restructuring Fund Regulation
http://www.cgsh.com/files/News/781734aa-5598-4635-884e- 6e29297de9b9/Presentation/NewsAttachment/1d667420-70d9-4db6-8b99-70baeb8cb54d/CGSH%20Alert%20-%20German%20Bank%20Levy.pdf DNB - Depositogarantiestelsel http://www.dnb.nl/over-dnb/de-consument-en-dnb/de-consument-en-toezicht/depositogarantiestelsel/#
Schaduwbankieren meer in het licht, 2012/07
https://economie.rabobank.com/PageFiles/4594/TB1207nsm_Schaduwbankieren_meer_in_het_licht
2.pdf
Eerste kamer – 33.121 Wet bankenbelasting
http://www.eerstekamer.nl/wetsvoorstel/33121_wet_bankenbelasting
Eerste Kamer - 33653 Tijdelijke wet resolutieheffing 2014
http://www.eerstekamer.nl/wetsvoorstel/33653_tijdelijke_wet
Wet betreffende het Resolutiefonds
http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&table_name=wet&cn=2011 122810
Wetsvoorstel betreffende de Wet tot invoering van een heffing op de omwisseling van deviezen, bankbiljetten en munten.
http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&cn=2004111939&table_na
me=wet
Europa Nu – Economische crisis
55
Europa Nu – Bankentaks: een wereldwijde ‘verantwoordelijkheidsheffing’ voor banken?http://www.europa-nu.nl/id/vieylpush3yo/bankentaks_een_wereldwijde
Febelfin – Resolutiefonds bovenop een resolutiefonds?
https://www.febelfin.be/nl/newsletter360/1/eigenkijk
FMSA – Bank Levy
http://www.fmsa.de/en/fmsa/restructuring-fund/bank-levy/index.html
GOV.UK – Bank levy rates to be increased raising £800m more in 2011
https://www.gov.uk/government/news/bank-levy-rates-to-be-increased-raising-800m-more-in-2011
HM Revenue & Customs – Bank levy 2014 rate change
https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/264604/2._Bank_
levy_rates.pdf
HM Revenue & Customs - Bank Levy Manuel
http://www.hmrc.gov.uk/budget-updates/autumn-tax/bank-levy-manual.pdf
ING – Staatssteun voor ING: feiten en cijfers op een rij
http://www.ing.com/Over-ons/Onze-berichten/Features/Features/Staatssteun-voor-ING-feiten-en-cijfers-op-een-rij.htm
KPMG – Bank Levies –comparison of certain jurisdictions, edition IX
http://www.kpmg.com/Global/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/bank-levy-9v2.pdf
KPMG – Bank Levies –comparison of certain jurisdictions, edition V
http://www.kpmg.com/KY/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/PublishingImages/bank-levy-edition.pdf
KPMG – UK Bank Levy increases top five UK Banks’ Tax Rate
http://www.kpmg.com/uk/en/issuesandinsights/articlespublications/newsreleases/pages/uk-bank-levy-increases-top-five-uk-banks-tax-rate-to-71.aspx
La Tribune – Banques: Bercy étudierait le relèvement de la “taxe systémique”
http://www.latribune.fr/entreprises-finance/banques-finance/20130917trib000785535/banques-bercy-etudierait-le-relevement-de-la-taxe-systemique.html
Legifrance – art. 235 ter ZE
http://www.legifrance.gouv.fr/affichCodeArticle.do?idArticle=LEGIARTI000028636493&cidTexte=L
EGITEXT000006069577&dateTexte=20140222&oldAction=rechCodeArticle
Norton Rose Fulbright – Introduction to the UK Bank Levy
http://www.nortonrosefulbright.com/knowledge/publications/32128/introduction-to-the-uk-bank-levy
NRC – ABN Amro mag voorlopig nog geen overnames doen
http://www.nrc.nl/nieuws/2014/04/08/abn-amro-mag-voorlopig-nog-geen-overnames-doen/
PwC – Solvency II in het kort
http://www.pwc.nl/nl/verzekeraars/solvency-ii-in-het-kort.jhtml
Rijksoverheid - Impuls woningmarkt: overdrachtsbelasting tijdelijk naar 2%
http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2011/07/01/impuls-woningmarkt-overdrachtsbelasting-tijdelijk-naar-2.html
Sullivan & Cromwell LLP – Bank Levies in the UK, France and Germany
http://www.sullcrom.com/siteFiles/Publications/SC_Publication_Bank_Levies_in_the_UK_France_and
_Germany.pdf
TAX Live – Wat Weekers doet ter voorkoming van dubbele bankenbelasting
http://taxlive.nl/-/wat-weekers-doet-ter-voorkoming-van-dubbele-bankenbelasting
56
http://www.treasuryworld.de/news/finanzm-rkte/berechnung-bankenabgabe
Treasury world – Berechnung der Bankenabgabe
http://www.treasuryworld.de/sites/default/files/WPg%201.2012%20Berechnung%20der%20Bank enabgabe.pdf
Total solutions - Treasury http://www.ts.eu/nl/treasury
Deloitte – Bank levy: The measure
http://www.ukbudget.com/2014-measures/bank-levy.aspx VEB - Koers Aegon stijgt na volledige aflossing staatssteun
http://www.veb.net/content/HoofdMenu/Beurs/Kieseenbeursfonds/Artikelen/Aegon/terugbetalin
gstaat.aspx
Verder fiscaal specialisten – Voorkoming dubbele belasting
http://www.verderfiscaal.nl/fiscaal.php?page=60
VNO-NCW - Commentaar VNO-NCW en MKB-Nederland op het wetsvoorstel bankenbelasting (33 121)
http://www.vno-ncw.nl/SiteCollectionDocuments/Brieven/brief12-10100.pdf
Wet bankenbelasting
http://wetten.overheid.nl/BWBR0031796/geldigheidsdatum_29-08-2012#2
Staatsblad – Besluit voorkoming dubbele belasting 2001 in verband met de invoering van een bankenbelasting
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-2012-365.html
Overig:
Artikelsgewijs commentaar NDFR bij artikel 8 Wet bankenbelasting
Artikelsgewijs commentaar NDFR, art. 53, Commentator mr. R.E.P. van de Steenoven Financial act 2011
Restrukturierungsfondsgesetz
Restrukturierungsfonds- verordnung, wet Duitse bankenbelasting (Bankenabgabe)
Taxe de risque systémique des banques, wet Franse bankenbelasting, http://bofip.impots.gouv.fr/bofip/6632-PGP