Hoofdstuk 4 De verwachtingen voor de toekomst
5.3 Beantwoording centrale vraag
In hoeverre slaat de OECD met haar actieplan de goede weg in om de problemen omtrent Base Erosion and Profit Shifting aan te pakken?
De OECD heeft een actieplan opgesteld naar aanleiding van het toenemende probleem omtrent BEPS. Multinationals plannen hun belastingen zo dat belastingheffing
geminimaliseerd kan worden. Hierdoor lopen verschillende landen een grote hoeveelheid belasting mis. Om dit probleem aan te pakken heeft de OECD een plan opgesteld, bestaande uit vijftien actiepunten. Aan de hand van deze punten moet het probleem teruggedrongen worden.
Als het actieplan wordt geanalyseerd, komt naar voren dat het plan vooral aanbevelingen in het vooruitzicht stelt. Daarnaast komen enkele aankondigingen naar uitgebreid onderzoek naar voren. Slechts bij enkele actiepunten wordt een daadwerkelijke aanpassing in regelgeving in het vooruitzicht gesteld. Dit houdt in de basis in dat het plan concreet weinig zal opleveren. Het zal er namelijk vanaf hangen in hoeverre de verschillende landen ter wereld achter het plan staan en in hoeverre zij dit plan ook daadwerkelijk
uitvoeren. Dit is in hoofdstuk 4 uitgewerkt. Hierin wordt gesteld dat het plan in theorie de juiste problemen aanpakt, maar dat de verwachting voor de praktijk erg afwachtend in. Het succes van het plan hangt immers af van de implementatie ervan.
Vooruitkijkend in de toekomst lijkt het mijns inziens logisch om te concluderen dat het plan waarschijnlijk niet het gewenste effect gaat opleveren. Enkel aanbevelingen doen zal er toe leiden dat veel landen de eventuele aanbevelingen misschien wel steunen, maar op het moment dat deze daadwerkelijk doorgevoerd moeten worden zullen terugkrabbelen. Geen enkel land is bereid om de eigen concurrentenpositie op te offeren als de omringende landen hier niet aan meedoen.
Wel moet worden benadrukt dat het plan de juiste problemen aankaart. Het
bewustzijn groeit dat er iets moet gebeuren om dit probleem omtrent BEPS aan te pakken. Ook de aankondigingen tot extra onderzoek op bepaalde gebieden kan er alleen maar toe leiden dat er in de toekomst meer duidelijk is over de omvang van de problemen omtrent BEPS. Deze duidelijkheid zal er in de toekomst toe leiden dat er kritischer wordt nagedacht over bepaalde belastingstructuren van multinationals, en dan voornamelijk hoe deze aan banden gelegd kunnen worden.
Naar mijn mening kan geconcludeerd worden dat het actieplan van de OECD wel degelijk een stap in de goede richting is. Het bewustzijn wordt vergroot en daarnaast biedt dit actieplan ook de basis voor initiatieven in de toekomst. In zoverre lijkt het mijns inziens een juist conclusie om te stellen dat de OECD op dit gebied de goede weg in is geslagen. Daarentegen moet ik wel concluderen dat het actieplan concreet weinig om het lijf heeft. Het actieplan biedt voornamelijk aanbevelingen, welke naar verwachting niet zo makkelijk doorgevoerd kunnen worden. Daarnaast heeft de OECD geen bevoegdheid als wetgevende instantie en zal het dus moeilijk worden om de opgestelde plannen in de praktijk
doorgevoerd te krijgen.
Het beantwoorden van de vraag in hoeverre de OECD nu de juiste weg in slaat is daarom subjectief. Aan de ene kant vergroot het plan de bewustwording en de kennis omtrent het probleem. Aan de andere kant stelt het plan concreet weinig voor en zal dit in de toekomst waarschijnlijk niet snel leiden tot een oplossing van het probleem. Subjectief is wat hier belangrijker is. Naar mijn mening is het plan te weinig concreet om hier te spreken van het ‘inslaan van de goede weg’. Het oplossen van een probleem is meer dan alleen het in kaart brengen van het probleem. Het actieplan geeft mijns inziens te weinig houvast voor de toekomst, omdat er te weinig concrete maatregelen in het vooruitzicht worden gesteld. Zonder vastgelegde afspraken dat alle landen hieraan mee zullen werken zal er concreet weinig verandering plaatsvinden. Hierdoor zal het probleem omtrent BEPS blijven voortduren.
5.4 Aanbevelingen
Nu de conclusie getrokken is dat het actieplan van de OECD waarschijnlijk niet veel concreets op zal leveren, is het belangrijk om enkele aanbevelingen te presenteren. Een onderzoek is immers ook weer een opstap voor vervolgonderzoeken. Eén van de
belangrijkste pijlers van het succes van het actieplan is de uitvoering ervan. Zonder concrete maatregelen is het actieplan enkel een oriënterend rapport. Mijn aanbeveling zou dan ook zijn dat de OECD concrete afspraken met leden en niet-leden moet maken, waarbij in overleg maatregelen genomen gaan worden om het probleem omtrent BEPS op te lossen. Het bewustzijn dat er iets moet gebeuren is immers aanwezig. Het concretiseren van bepaalde actiepunten, waarbij duidelijk is wie in actie moet komen, lijkt ook belangrijk om de steun van landen te behouden. Dat er concessies gedaan moeten worden door
verschillende landen moge duidelijk zijn. Verder is het ook belangrijk dat de OECD zorgt dat bepaalde veranderingen en aanbevelingen bindend zijn. Hiermee verzekeren ze zich ervan dat bepaalde aanbevelingen en regelgeving doorgevoerd kunnen worden. Als dit niet gebeurt, zullen landen altijd van de mogelijkheid gebruik blijven maken om eronder uit te komen, omdat de plannen schadelijk kunnen zijn voor de eigen fiscale concurrentenpositie.
In deze scriptie is enkel een analyse gegeven van het actieplan en de verwachtingen die op basis van dit originele plan en de conceptrapporten zijn gepubliceerd in de literatuur. Omdat er nog geen deadlines verstreken zijn is er ook nog weinig gepresenteerd door de OECD. Vervolgonderzoek zou na de eerste deadlines in september 2014 kunnen uitwijzen of de gepresenteerde plannen concreter zijn. Daarnaast zou vervolgonderzoek kunnen
uitwijzen of er alternatieven zijn voor het actieplan, bijvoorbeeld alternatieve instanties die in actie kunnen komen. Tot slot zou vervolgonderzoek na december 2015 uit kunnen wijzen hoe de situatie dan is. Is het in deze scriptie beschreven verwachtingspatroon een juiste geweest, of is de OECD toch in staat geweest de plannen concreet te maken en door te voeren. Hierdoor kan een beeld ontstaan of er andere initiatieven nodig zijn om het probleem omtrent BEPS aan te pakken.
Bibliografie
Bolhaar, W. (2013). ‘Naar een systeem ter voorkoming van hybride mismatches’. Nederlands
Tijdschrift voor Fiscaal Recht, 25, 1-6.
Bont, G.J.M.E. de. (2014). ‘Automatische internationale gegevensuitwisseling’. Tijdschrift
voor Fiscaal Ondernemingsrecht, 131.
Broekhuijsen, D. (2013). ‘Naar een multilateraal fiscaal raamwerkverdrag’. Weekblad Fiscaal
Recht, 7026, 1443-1449.
Collier, R. (2013). ‘BEPS action plan, action 7: preventing the artificial avoidance of PE status’.
British Tax Review, 5, 638-645.
CPB. (2013). Nederland belastingparadijs? Nederland doorsluisland! Rapport CPB. Gevonden op: www.cpb.nl/sites/default/files/publicaties/download/cpb-policy-brief-2013-07- bilaterale-belastingverdragen-en-buitenlandse-investeringen.pdf
Engelen, F.A. Gunn, A.F. (2013). ‘Het BEPS-project: een inleiding’. Weekblad Fiscaal Recht,
7026, 1413-1418.
Englisch, J. Yevgenyeva, A. (2013). ‘The ‘upgraded’ strategy against harmful tax practices under the BEPS action plan’. British Tax Review, 5, 620-637.
G-20. (2012). G-20 Leaders Declaration, G-20. Gevonden op:
https://www.g20.org/sites/default/files/g20_resources/library/G20_Leaders_Declara tion_Final_Los_Cabos.pdf
Graaf, A de, Haan, P de en Wilde, M de. (2014). ‘Fundamental change in countries’ corporate tax framework needed to properly address BEPS’. Intertax, 5, 306-316.
Herrington, M. Lowell, C. (2014). ‘BEPS: Current reality planning in anticipation’.
International Transfer Pricing Journal, March/April, 67-70.
Herrington, M. Lowell, C. (2013). ‘A call to rewrite the fundamentals of international
taxation: the OECD BEPS action plan’. International Transfer Pricing Journal, October,
20.
Kavelaars, P. (2014). ‘Afbouw van belastingontwijking’. Tijdschrift voor Fiscaal
Ondernemingsrecht, 131, 3.
Kavelaars, P. (2013). ‘De EU en de OESO: ten strijde tegen belastingontwijking 2’. Nederlands
Tijdschrift voor Fiscaal Recht, 24.
Kofler, G. (2013). ‘The BEPS action plan and transfer pricing: the arm’s length standard under pressure?’ British Tax Review, 5, 646-665.
Kok, R. (2013). ‘Belastingvermijding’. Ondernemingsrecht, 25.
Kruithof, J. (2013). ‘Strategieën tegen belastingontwijking door multinationals’. Weekblad
Fiscaal Recht, 7026, 1418-1426.
Marres, O. (2013). ‘De duurzaamheid van belastingplanning’. Nederlands Tijdschrift voor
Fiscaal Recht, 38.
Miller, A. Kirkpatrick, A. (2013). ‘The use of multilateral instruments to achieve the BEPS action plan agenda’. British Tax Review, 5, 682-691.
Ministerie van Financiën, 30 augustus 2013, IFZ/2013/320 U. Ministerie van Veiligheid en Justitie, 17 december, 462990.
OECD (2013). Action Plan on Base Erosion and Profit Shifting, Rapport OECD. Gevonden op: http://www.oecd-ilibrary.org/taxation/action-plan-on-base-erosion-and-profit- shifting_9789264202719-en
OECD (2013). Addressing Base Erosion and Profit Shifting, Rapport OECD. Gevonden op: http://www.oecd-ilibrary.org/taxation/addressing-base-erosion-and-profit- shifting_9789264192744-en
OECD (2014). BEPS Action 1: Address the Tax Challenges of the Digital Economy, Public Discussion Draft OECD. Gevonden op: http://www.oecd.org/ctp/tax-challenges- digital-economy-discussion-draft-march-2014.pdf
OECD (2014). BEPS Action 2: Neutralise the Effects of Hybrid Mismatch Arrangements
(Recommendations for Domestic Laws), Public Discussion Draft OECD. Gevonden op:
http://www.oecd.org/ctp/tax-challenges-digital-economy-discussion-draft-march- 2014.pdf
OECD (2014). BEPS Action 2: Neutralise the Effects of Hybrid Mismatch Arrangements
(Treaty Issues), Public Discussion Draft OECD. Gevonden op:
http://www.oecd.org/ctp/treaties/hybrid-mismatch-arrangements-discussion-draft- treaty-issues-march-2014.pdf
OECD (2014). BEPS Action 6: Preventing the Granting of Treaty Benefits in Inappropriate
Circumstances, Public Discussion Draft OECD. Gevonden op:
http://www.oecd.org/ctp/treaties/treaty-abuse-discussion-draft-march-2014.pdf OECD (2014). Discussion Draft on Transfer Pricing Documentation and CbC Reporting, Public
Consultation OECD. Gevonden op: http://www.oecd.org/ctp/transfer- pricing/discussion-draft-transfer-pricing-documentation.pdf
OECD (2013). Revised Discussion on Transfer Pricing Aspects of Intangibles, Public
Consultation OECD. Gevonden op:http://www.oecd.org/ctp/transfer-pricing/revised- discussion-draft-intangibles.pdf
Pijl, H. (2013). Base Erosion and Profit Shifting: wanneer?, Column. Gevonden op:
http://actueel.deloitte.nl/diensten/belastingadvies/fiscale-informatie/column-hans- pijl-base-erosion-and-profit-shifting-%28beps%29-wanneer/
Redactie Vakstudie Nieuws. (2014). ‘OESO-discussiestuk over verrekenprijsdocumentatie in relatie tot ‘base erosion and profit shifting’. Vakstudie Nieuws, 11.11.
Redactie Vakstudie Nieuws. (2014). ‘OESO-discussiestuk over het voorkomen van het verlenen van verdragsvoordelen in relatie tot ‘base erosion and profit shifting’.
Vakstudie Nieuws, 18.6.
Redactie Vakstudie Nieuws. (2014). ‘OESO-discussiestuk over het neutraliseren van ‘hybrid mismatches’ in relatie tot ‘base erosion and profit shifting’ aan het publiek
voorgelegd voor commentaar’. Vakstudie Nieuws, 18.7.
Redactie Vakstudie Nieuws. (2014). ‘OESO-discussiestuk over de belastinguitdagingen van de digitale economie in relatie tot ‘base erosion and profit shifting’ aan het publiek voorgelegd voor commentaar’. Vakstudie Nieuws, 24.4.
Redactie Vakstudie Nieuws. (2014). ‘Maatregelen tegen Internationale belastingontwijking’.
Vakstudie Nieuws, 47.1.
Staatscourant. (2014). ‘DGB-besluit dienstverleningslichamen 2014/3101’. 15957.
Vleggeert, J. (2013). ‘Maatregelen tegen dubbele niet-belasting door mismatches’. Weekblad
Fiscaal Recht, 7026, 1426-1432.
Vleggeert, J. (2013). ‘Stop met afgeven van tax rulings aan brievenbusmaatschappijen’.
Weekblad Fiscaal Recht, 7011, 916-922.
Vording, H. (2013). ‘Fiscale Beleidsnotities 2014’. Weekblad Fiscaal Recht, 7017, 1112-1129. Zeijden, F.M. van der. Haan, P.M. de. (2014). ‘Van ontwikkelingshulp en brievenbussen’.
Maandblad Belasting Beschouwingen, 5.