Aanbevelingen

Aan de hand van de verkregen inzichten worden in deze paragraaf aanbevelingen gedaan aan zowel de overheid, als aan ziekenhuizen.

8.3.1 Aanbevelingen voor de Nederlandse overheid

De overheid heeft in Nederland een belangrijke taak. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft in de eerste plaats de taak om te zorgen voor de volksgezondheid. Dit betreft onder meer het beleid uitstippelen voor alle ziekenhuizen in Nederland. Deze maatschappelijke taak van de overheid bepaalt in zekere mate de afhankelijkheid van ziekenhuizen. Ziekenhuizen

ontvangen rijksvergoedingen voor hun werkzaamheden. Wanneer de overheid lange tijd grote onzekerheid verschaft met betrekking tot de waardering van het vastgoed blijven ziekenhuizen onzeker. Voor de overheid is het dan ook van belang om duidelijke maatregelen te formuleren en deze om te zetten in duidelijke actiepunten. Ziekenhuizen weten dan waar zij aan toe zijn en kunnen hun beleid daarop aanpassen. De overheid heeft voor het boekjaar 2008 ziekenhuizen te lang in onzekerheid gelaten of zij verplicht zijn om hun vastgoed anders te waarderen of niet. Voor het boekjaar 2008 is uiteindelijk door de overheid besloten om de keuzevrijheid bij de ziekenhuizen te laten. Echter wel in het achterhoofd houdend dat ziekenhuizen in 2009 verplicht hun waardering aan moeten passen. Ziekenhuizen hebben daarnaast ook te maken met zogenaamde stakeholders. Voor de financiering zijn ziekenhuizen bijvoorbeeld afhankelijk van banken. Banken eisen zekerheden wanneer zij grote investeringen moet doen, zeker in deze tijd van economische crisis.

8.3.2 Aanbevelingen voor ziekenhuizen

Naar aanleiding van het onderzoek kan worden vastgesteld dat ziekenhuizen voorzichtig omgaan met afwaardering van hun vastgoed. Deze voorzichtigheid heeft mede te maken met de overheid, die erg

lang gewacht heeft met de aankondiging van haar plannen. Voor ziekenhuizen is het onzeker of zij hun vastgoed zelf kunnen terug verdienen. Als de realiseerbare waarde lager is

dan de boekwaarde, zou een afboeking moeten plaatsvinden. De grote mate van verschillen, waarmee ziekenhuizen omgaan met de waardering van hun vastgoed, geeft aan dat ziekenhuizen worstelen met deze waardering. In 2009 zal dan ook zichtbaar zijn in hoeverre de al gedane

afboekingen zinvol zijn geweest in het boekjaar 2008. Gezien de grote afboekingen welke in 2008 zijn gedaan, is het duidelijk dat deze grote gevolgen hebben voor de vermogensposities van ziekenhuizen in 2009. Het is dan ook aan te bevelen aan het bestuur van ziekenhuizen om hun vastgoed op de juiste waarde in te schatten. Ziekenhuizen kunnen hiervoor de hulp inroepen van experts, zoals accountants.

8.3.3 Aanbevelingen voor accountants

Accountants zullen tijdens de controle van de jaarrekening veel aandacht moeten besteden aan de waardering van het vastgoed. De waardering van het vastgoed geeft namelijk een mogelijkheid voor ziekenhuizen om hun winsten te gaan sturen. Wanneer ziekenhuizen ervoor kiezen om lagere afschrijvingspercentages te hanteren betekent dit dat de afschrijvingen hoger worden en de winst hierdoor lager zal worden. Accountants dienen er op bedacht te zijn om te kijken in hoeverre ziekenhuizen een juiste waardering voor het vastgoed hanteren. Accountantskantoren zullen hiervoor zelf ook spreadsheets moeten ontwikkelen waarmee zij zelf de juiste waarde van het vastgoed kunnen berekenen. Tijdens besprekingen met ziekenhuizen is voor accountants hier ook een adviesrol weggelegd.

8.3.4 Aanbevelingen voor banken

Banken zijn instellingen die ziekenhuizen vermogen kunnen verschaffen. De rol van de banken is door de afschaffing van het bouwregime veranderd. De overheid staat nu niet meer volledig garant voor de financiering van ziekenhuizen. Dit betekent dus dat banken meer risico lopen wanneer zij geld verstrekken aan ziekenhuizen. Wanneer banken meer risico lopen zullen banken vaak een hogere rentevergoeding vragen. Ziekenhuizen zullen dus moeten zorgen voor een betere onderhandelingspositie. Banken daarentegen moeten een nieuw systeem ontwikkelen voor ziekenhuizen op basis waarvan zij een financiering zullen verstrekken.

8.3.5 Aanbevelingen voor vervolg onderzoek

Voor vervolgonderzoek wordt aanbevolen om de jaarrekeningen van 2009 te gaan onderzoeken. Aan de hand van dit onderzoek kan worden vastgesteld in hoeverre de afwaardering van het vastgoed, welke al in 2008 is gedaan een voordeel voor het boekjaar 2009 oplevert. Tevens kan worden onderzocht hoe GGZ instellingen omgaan met de afschaffing van het bouwregime. Voor GGZ instellingen wordt het bouwregime afgeschaft in 2009.

Literatuurlijst

Baarda, D.B. & M.P.M. de Goede, (2001), Basisboek Methoden en Technieken; Handleiding voor

het opzetten en uitvoeren van onderzoek, Groningen, Wolters-Noordhoff.

Boot JM, Knapen MHJM,(2005), De Nederlandse gezondheidszorg. Houten: Bohn Stafleu van

Loghum.

Deloitte, Handboek Externe verslaggeving 2008, p 207 tm p 232.

Dutch Hospital Data (2009), Kengetallen Nederlandse Ziekenhuizen 2008

Financieel dagblad, Zorggeld verdwijnt in financiering, Weinig flexibele overheid dupeert

ziekenhuizen onevenredig in hun rentevergoeding, 21 februari 2009.

Gupta Strategists (2004), Sterke groei, overal verbetering en toenemende verschillen

ziekenhuizen

Haga ziekenhuis, jaardocument 2008 IJsseland ziekenhuis, jaardocument 2008 Isala klinieken, jaardocument 2008

Jaardocument 2008, Jaarverantwoording zorginstellingen 2008.

Klompenhouwer, J.-L. & Vos-Deckers, G. 2005. De DBC-methodiek ‘Haarlemmerolie of een

werkzaam geneesmiddel voor de gezondheidszorg?’ MBA-Health Erasmus Universiteit Rotterdam

Kluwer, Handboek zorginstellingen 2008

Knoors, E, accountmanager Gezondheidszorg bij Van Aarle De Laat (2008)

Leeuw, A.C.J., de, (2001), Bedrijfskundige Methodologie: management van onderzoek, Assen,

Van Gorcum.

Loogman, A., (2006), Het jaardocument van de zorginstelling: een belangrijk

informatie-instrument voor raden van toezicht, in: Naar stimulerend en slim toezicht, Elsevier Gezondheidszorg, Maarssen, p77-81.

Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), brieven van 13 juni 2007 (kenmerk

CZ/TSZ/2771129) en 9 juli 2007 (kenmerk MC-U-2783995).

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), (2006), Goed bestuur in de Zorg,

Informatie over transparantie-eisen Wet Toelating Zorginstellingen, Den Haag.

Nivra, Handleiding zorginstellingen 2008 en 2009

Refaja ziekenhuis, jaardocument 2008

Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 13 december 2005, nr.

MC/I&K-2641783, houdende voorschriften met betrekking tot de verslaggeving voor zorginstellingen

PricewaterhouseCoopers (2009), Branceanalyse gezondheidszorg 2009

PricewaterhouseCoopers (2007), Financieel brancherapport ziekenhuizen en UMC’s. OECD (2007), OECD health data 2007

Tergooi ziekenhuis, jaardocument 2008

Vereniging Head, vereniging van financials in de zorg (2009), Verslaggeving Vastgoed

Zorginstellingen

Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi), (2005), Regeling van de Minister van Volksgezondheid,

Welzijn en Sport, uitvoeringsbesluit nr. MC/I&K-2641783, december.

Internet www.cibg.nl www.rjnet.nl www.nza.nl www.wtzi.nl www.jaarverslagenzorg.nl www.minvws.nl/organisatie www.wfz.nl