RAPPORT
PERIODIEK KWALITEITSONDERZOEK DE PARKENSCHOOL
School : De Parkenschool
Plaats : Apeldoorn
BRIN-nummer : 07DL
Onderzoeksnummer : 80300
Datum schoolbezoek : 15 en 18 mei 2006 Datum vaststelling : 15 november 2006
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek De Parkenschool - 15-5-2006 3
INHOUDSOPGAVE
1 INLEIDING ... 5
2 KWALITEITSPROFIEL... 7
3 BESCHOUWING ... 11
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT... 15
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek De Parkenschool - 15-5-2006 5
1 INLEIDING
Het periodiek kwaliteitsonderzoek
Op 15 en 18 mei 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs De
Parkenschool in het kader van een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de kernindicatoren van een aantal kwaliteitsaspecten, op grond van het door de inspectie gehanteerde
toezichtkader primair onderwijs 2005.
Bij dit PKO doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om kernindicatoren die betrekking hebben op het aanbod, de
onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, de actieve en zelfstandige rol van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen.
In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie:
www.onderwijsinspectie.nl.
Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van een vorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alleen de kernindicatoren te onderzoeken maar meer indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school aan de orde geweest. Aangezien tijdens het vorig inspectiebezoek de onderdelen van kwaliteitszorg niet zijn onderzocht, is nu het volledige kwaliteitsaspect over kwaliteitszorg
meegenomen in het onderzoek.
De inspectie is door de school in de gelegenheid gesteld om in de zin van een pilot de toezichtmodule taal/lezen in groep 1 tot en met 4 te gebruiken. De bevindingen die hieruit voort vloeien zijn niet gebruikt om de indicatoren van het reguliere PKO te beoordelen.
Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast.
Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. Het gaat om de
documenten 'De personeelstevredenheidspeiling basisonderwijs 2005 (PTP)' en de uitslag van het leerlinggedeelte van het Kwaliteitsinstrument Beekveld en Terpstra.
Op grond van de gegevens uit die documenten heeft de inspectie besloten om toch alle kernindicatoren te onderzoeken omdat de uitkomsten van de
vragenlijsten op de Kwaliteitsmeter nog niet door de school waren
geanalyseerd en/of van conclusies waren voorzien. De uitkomst van de PTP is gebruikt om indicator 9.5 te beoordelen.
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek De Parkenschool - 15-5-2006 6 De opzet van het onderzoek
Het periodiek kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten.
• Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn.
• Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie- activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst periodiek kwaliteitsonderzoek zijn bij de analyse betrokken.
• Analyse van de door ouders ingevulde vragenlijsten.
• Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1-2, 4, 6, 7 en 8.
• In het kader van het extra onderzoek taal/lezen is een gesprek gevoerd met de taalcoördinator en de leraren in groep 1 tot en met 4. Bovendien zijn lesbezoeken taal/lezen uitgevoerd in de groepen 1 tot en 4.
• Gesprekken met de directie en de coördinator van de leerlingenzorg over de kwaliteit van de kernindicatoren.
• Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met directie en team. Daarbij was de bovenschools manager als vertegenwoordiger van het bevoegd gezag aanwezig.
De inhoud van het rapport
Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 wordt een beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit en wordt deze onder andere bezien in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van
toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken.
In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet.
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek De Parkenschool - 15-5-2006 7
2 KWALITEITSPROFIEL
Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan kernindicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs.
In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs:
1. draagt niet of nauwelijks bij;
2. draagt onvoldoende bij;
3. draagt voldoende bij;
4. draagt in hoge mate bij;
5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van
leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft.
Het kwaliteitsprofiel van De Parkenschool Kwaliteitszorg
1 2 3 4
1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in
onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. l
1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van
haar opbrengsten. l
1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. l 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. l 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. l 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over
de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. l
1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en
personeel. l
Leerstofaanbod
1 2 3 4
3.1 De aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en voor
rekenen en wiskunde zijn dekkend voor de kerndoelen. l 3.4 De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en
wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en
met het niveau van leerjaar 8. l
3.5 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar
aan. l
3.6 De leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde zijn afgestemd op de onderwijsbehoeften van
individuele leerlingen. l
3.8 De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlingengewicht biedt leerinhouden aan bij Nederlandse taal die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand.
l
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek De Parkenschool - 15-5-2006 8 Tijd
1 2 3 4
4.4 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande
onderwijstijd. l
4.5 De school stemt de hoeveelheid tijd voor leren en
onderwijzen bij Nederlandse taal en rekenen en wiskunde af op
de onderwijsbehoeften van leerlingen. l
Pedagogisch handelen
1 2 3 4
5.3 De leraren zorgen ervoor dat leerlingen op een respectvolle
manier met elkaar omgaan. l
Didactisch handelen
1 2 3 4
6.1 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. l
6.3 De leraren leggen duidelijk uit. l
6.5 De leraren geven expliciet onderwijs in strategieën voor
denken en leren. l
Afstemming
1 2 3 4
7.1 De leraren volgen de vorderingen van hun leerlingen
systematisch. l
7.3 De leraren stemmen de instructie en verwerking af op de
verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. l
Actieve en zelfstandige rol leerlingen
1 2 3 4
8.1 De leerlingen zijn actief betrokken bij de
onderwijsactiviteiten. l
8.3 De leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun eigen leerproces die past bij hun
ontwikkelingsniveau. l
Sfeer op school
1 2 3 4
9.3 De ouders/verzorgers tonen zich betrokken bij de school door
de activiteiten die de school daartoe onderneemt. l 9.5 De leerlingen en het personeel voelen zich aantoonbaar veilig
op school. l
Begeleiding
1 2 3 4
10.1 De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en
de ontwikkeling van de leerlingen. l
Zorg
1 2 3 4
11.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens,
bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. l
11.3 De school voert de zorg planmatig uit. l
11.4 De school gaat de effecten van de zorg na. l
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek De Parkenschool - 15-5-2006 9 Resultaten
1 2 3 4 5
12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
l
12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op
een niveau dat mag worden verwacht. l
Ontwikkeling van leerlingen
1 2 3 4 5
13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
l
13.2 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften
ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. l
13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de
verwachte periode van 8 jaar. l
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek De Parkenschool - 15-5-2006 11
3 BESCHOUWING
In dit hoofdstuk wordt een beschouwing gegeven over de kwaliteit van het onderwijs op De Parkenschool in Apeldoorn. Na een beschrijving van
ontwikkelingen in de context van de school volgt de algemene conclusie. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een toelichting op de algemene conclusie.
Context
De school valt onder het bevoegd gezag van de Bestuurscommissie Openbaar Primair Onderwijs Apeldoorn. Op 1 augustus 2006 verandert de
bestuursstructuur. De organisatie wordt verzelfstandigd en ondergebracht in een nieuwe stichting met de naam Leerplein055. De 31 scholen voor primair onderwijs worden aangestuurd door een algemeen directeur en vier unit directeuren.
De school telt op de laatste teldatum 220 leerlingen die bijna allemaal geen leerlinggewicht hebben. Het leerlingenaantal ligt de laatste vijf jaar steeds tussen de 220 en 230. Voor de komende jaren verwacht de directie geen grote veranderingen.
De Parkenschool, die vanaf de oprichting 1900 zelfstandig is geweest, maakt sinds augustus 2002 deel uit van Openbaar Primair Onderwijs Apeldoorn.
In het team is al meerdere jaren om uiteenlopende redenen sprake van ziekteverzuim. Adequate vervanging en daarbij behorende begeleiding vragen bij voortduring extra inspanningen van teamleden en directie. Na meerdere directiewisselingen is er nu sinds enkele jaren weer sprake van een stabiele situatie. Het ziekteverzuim binnen het team heeft nadrukkelijk aandacht, ook op bovenschools niveau.
De inspectie concludeert dat de ontwikkelingen in de context van de school geen risico vormen voor de kwaliteit van het onderwijs.
Algemene conclusie
De inspectie concludeert dat er sinds het inspectiebezoek van 2001 (regulier schooltoezicht) een positieve ontwikkeling heeft plaatsgevonden op De Parkenschool. Er is nu sprake van een stabiele situatie. Dit heeft een positief effect op de onderwijskundige ontwikkelingen binnen de school.
De school besteedt in toenemende mate aandacht aan kwaliteitszorg. De evaluatie van de onderdelen van onderwijs en leren krijgen echter nog onvoldoende aandacht. Dat geldt ook voor de periodieke rapportage over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. Aangezien deze onderdelen in het schooljaar 2006-2007 op bovenschools niveau aangestuurd gaan worden, mag verwacht worden dat ook deze onderdelen op korte termijn aan de eisen zullen voldoen.
De aspecten over het pedagogisch didactisch handelen zijn allen van voldoende kwaliteit. Daarmee beschikt de school over een voldoende basis om de
bestaande kwaliteit te handhaven en op onderdelen te versterken. Zorgvuldige implementatie van recent gekozen nieuwe methoden en van de besluiten over onderwijswerkvormen is daarbij een belangrijke voorwaarde.
De opbrengsten liggen op schoolniveau op het niveau dat verwacht mag worden en zijn daarmee van voldoende niveau.
De inspectie komt tot de conclusie dat er geen risico's aanwezig zijn op De Parkenschool.
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek De Parkenschool - 15-5-2006 12 De uitkomsten van het onderzoek in het kader van de pilot van de
toezichtmodule taallezen in groep 1 tot en met 4 laten zien dat de kwaliteit op vrijwel alle onderzochte onderdelen van voldoende niveau is. Wat in
onderstaande toelichting is geschreven geldt in zijn algemeenheid ook voor het taallezen in groep 1 tot en met 4 met uitzondering van enkele onderdelen van het didactisch handelen. Met name de differentiatie bij instructie en verwerking en de actieve betrokkenheid van de leerlingen vragen in de meeste groepen om verbetering. Deze onderdelen komen hier onvoldoende tot hun recht, zeker in relatie tot de samenstelling van de leerlingenpopulatie en de waarneembare verschillen in onderwijsvragen van de leerlingen.
Toelichting
De kwaliteitszorg krijgt op De Parkenschool op meerdere onderdelen voldoende aandacht maar van een cyclisch proces is nog in onvoldoende mate sprake.
Het nog niet systematisch gebruiken van een systeem of instrument waarmee periodiek de kwaliteit van de opbrengsten en de kwaliteit van het onderwijs en leren worden nagegaan, is daarvoor de belangrijkste verklaring. Op
bovenschools niveau is gekozen voor de Kwaliteitsmeter van Beekveld en Terpstra. Daarmee zijn inmiddels eerste ervaringen opgedaan door de leerlingen te bevragen. Analyses zijn echter nog niet beschikbaar. Het niet systematisch evalueren is mede een verklaring voor het ontbreken van een periodieke rapportage over gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs.
De school heeft sinds kort een nieuw intakeformulier in gebruik genomen om daarmee systematisch informatie te inventariseren over de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Op termijn kan de school daarmee zowel het
onderwijsaanbod als de onderwijsactiviteiten (nog) meer afstemmen op de onderwijsvraag van de leerlingen. Verbeteractiviteiten krijgen steeds meer een systematische aanpak. Dat geldt onder andere voor de invoering van
coöperatief leren en het dyslexieprotocol. De borging van gerealiseerde verbeteringen en veranderingen vindt structureel plaats.
De school waarborgt de sociale veiligheid in voldoende mate door periodiek de veiligheidsbeleving bij leraren en leerlingen na te gaan. Ook beschikt de school over vastgelegde afspraken over preventie van incidenten, in het bijzonder het pesten. Op bovenschools niveau krijgt de afhandeling van incidenten een nadere uitwerking, mede in het kader van de ontwikkeling van het nieuwe schoolplan.
Het leerstofaanbod voor Nederlandse taal en rekenen-wiskunde voldoet aan de kerndoelen en biedt voldoende mogelijkheden om in te spelen op de
onderwijsvragen van de leerlingen.
Enkele aspecten vormen aandachtspunten voor de school. De leerlijnen in het aanbod voor groep 1 en 2 zijn herkenbaar, maar de koppeling van inhouden aan de structuren is een langdurig proces van overleg geweest. Met de recente keuze van een eigentijdse methode voor groep 1 en 2 zijn de leerlijnen ook inhoudelijk voldoende duidelijk. De implementatie in de dagelijkse
onderwijspraktijk moet als verbeterpunt worden aangemerkt en verdient een zorgvuldige monitoring vanuit de directie. De school heeft in een notitie het beleid ten behoeve van 'plusplusleerlingen' vastgelegd. Daarmee wil de school inspelen op de verschillende mogelijkheden die de leerlingen hebben. De implementatie is in ontwikkeling. Afstemming met de didactische werkvormen en de eigen verantwoordelijkheid van de leerlingen is daarbij een
aandachtspunt voor het team.
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek De Parkenschool - 15-5-2006 13 Op basis van de bijgewoonde lessen constateert de inspectie dat het
pedagogisch en didactisch handelen op vrijwel indicatoren van voldoende niveau is. Wel zijn er verschillen binnen de school waargenomen. Tegenover lessen waar het didactisch handelen uitstekend verzorgd is, staan ook lessen waar duidelijke verbeterpunten liggen. In de meeste gevallen is voldoende structuur waarneembaar en is de uitleg voldoende duidelijk. Maar in veel lessen is de rol van de leraar zodanig centraal dat de eigen verantwoordelijkheid van de leerlingen voor de organisatie van hun leerproces onvoldoende uit de verf komt. Het team heeft hier al langere tijd aandacht voor, maar de verbeteringen gaan langzaam. Het in de context beschreven ziekteverzuim en de daarmee samenhangende personele wisselingen hangen hiermee samen.
De ouders zijn nauw bij de school betrokken. Dit blijkt uit de aanwezigheid op school, uit informatie van de directie en uit de vragenlijsten ouders
basisonderwijs.
De leerlingenzorg vindt plaats aan de hand van vastgelegde procedures en adequate instrumenten. De toetskalender omvat een volledig en relevant signaleringsprogramma voor alle groepen, zowel voor de cognitieve vakken als voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. De analyse van de gegevens krijgt in toenemende mate aandacht. Waar voorheen de analyse vooral op
leerlingniveau plaatsvond, krijgt de analyse op groeps- en schoolniveau steeds meer aandacht.
Op basis van de uitkomsten van de signalering wordt bepaald welke hulp een leerling nodig heeft. Dit geldt zowel voor de zwakkere leerlingen als voor de leerlingen met meer mogelijkheden. Daarbij kan de expertise van het
samenwerkingsverband WSNS ingezet worden. Zonodig wordt een
handelingsplanning opgesteld. De handelingsplannen zijn gebaseerd op een model waarin de relevante onderdelen zijn opgenomen. Het model maakt een cyclische aanpak mogelijk. De doelen zijn over het algemeen voldoende concreet en meetbaar en daarmee ook evalueerbaar. De uitvoering gebeurt als regel in de groep door de groepsleraar en in bijzondere gevallen buiten de groep. De effecten van de handelingsplannen komen tijdens
leerlingbesprekingen aan de orde.
De school heeft meerdere leerlingen met leerlinggebonden financiering. De zorg voor deze leerlingen en de begeleiding zijn vastgelegd en krijgt een adequate uitvoering zodat de leerlingen zich naar hun mogelijkheden kunnen
ontwikkelen.
De school maakt gebruik van de Cito eindtoets om haar opbrengsten te
verantwoorden. Uit de uitkomsten van de laatste drie schooljaren (2004, 2005 en 2006) blikt dat de resultaten een stijgende lijn laten zien. De resultaten van 2004 liggen onder het te verwachten niveau, in 2005 op en in 2006 boven het niveau dat op grond van de samenstelling van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. De inspectie beoordeelt de eindopbrengsten over de laatste drie jaar als voldoende.
De school gebruikt aan het einde van het basisonderwijs geen genormeerde vragenlijst of instrument om de sociale vaardigheden van de leerlingen te bepalen. Om deze reden is van een beoordeling van indicator 12.2 afgezien.
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek De Parkenschool - 15-5-2006 14 Voor de tussentijdse opbrengsten gaat de inspectie de resultaten na van de meest recente toets voor technisch lezen in groep 3 en 4, rekenen-wiskunde in groep 4 en 6 en begrijpend lezen in groep 6. Met uitzondering van lezen in groep 3 zijn de resultaten tenminste van voldoende niveau. De inspectie beoordeelt ook de tussentijdse opbrengsten als voldoende.
Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek De Parkenschool - 15-5-2006 15
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT
Bij dit PKO heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke
voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan.
Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet.
De bevindingen van dit PKO leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement):
De aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geen
aanpassing van de reguliere onderzoeksplanning van de inspectie. In beginsel volgt over vier jaar opnieuw een periodiek kwaliteitsonderzoek. In de
tussenliggende periode vindt jaarlijks een onderzoek plaats, waarbij de school eenmaal wordt bezocht.
