U IT H E T B U IT E N L A N D
AMERIKA: DE ACCOUNTANT VAN KLEINE BEDRIJVEN door D rs L. ]. M . R oozen
S eth A. D ensm ore C P A p la a tst in een beschouw ing o v er „special services, re n d ere d b y the C P A for small business in small com m unities” (T h e Journal of A ccountancy A ugust 1951) in één adem teg en o v er elkaar:
—- de „ staff-m an ” v an een g ro te firm a en de plaatselijke eenm ans- ac co u n tan t
■
— de g rote en de kleine cliënt
— de „c ity ” en de „sm all com m unity”,
om v ervolgens te betogen, d a t de plaatselijke eenm ans-acco u n tan t bij een kleine cliënt een heel w a t m eer om vatten d e ta a k v errich t d an zijn collega in de g rote stad , w erkzaam voor een „natio n al k n o w n ” accoun tan tsk an to o r, bij een grote cliënt.
M et een bem innelijke onbezorgdheid vo o r h et aa n ta l v raag stu k k en , d a t in deze ruim e om schrijving ligt opgesloten, en v o o r de v ariaties en tussenvorm en tussen beide uitersten, geeft de schrijver d a a rn a een schets v a n de w erkzaam heden v an de plaatselijke eenm ansaccountant, w a a r v an hij stilzw ijgend aanneem t, d a t alleen deze o n d er zijn cliënten telt de kleine zaken, „w ith one bookkeeper a n d occasionnally an a ssista n t” en zonder „accounting staffs and internai a u d it”.
In p laats v an de jaarrek e n in g slechts te behoeven verifiëren, m oet deze accountant h aa r zelf opm aken, de b elastingaangiften verzorgen en het ra p p o rt van de aandeelhouders sam enstellen. V o o rts w o rd t zijn hulp v a a k ingeroepen voor het voeren v an de boekhouding, het inw erken v an een nieuw e boekhouder, h et ad v iseren inzake „business problem s” , het aannem en v an personeel, enz. D eze tak en en h et feit, d a t deze cliën ten v oor zijn contro leren d e functie slechts in de laatste tijd enig b egrip beginnen te krijgen, m aken, d a t er v an de contrôle n iet zoveel tere ch t kom t als de ac co u n tan t w el zou w ensen. Z o is de cliënt geneigd, de in v en tarisatie en de controle op de d ebiteurensaldi overbodig, of de kosten niet w a a rd te vinden. H e t re su ltaa t is „ th a t even a qualified opinion w ould be of little value, although the cliënt m ay desire it”.
D eze laatste u itsp raak is m erkw aardig, om dat hieruit blijkt, d a t de schrijver geen b ezw aar m aakt tegen h et afgeven v an een v erklaring, w elke hij zelf v an onvoldoende im portantie acht. O o k de A m erikanen toch v erbieden het voorbehoud, d a t de strekking v an de verk larin g teniet doet. x) O verig en s m oet gezegd w orden, d a t de schrijver niet zo ver gaat als sommige N ederlandse accountants, die het in gelijke om stan d ig h ed en v e ran tw o o rd achten, de controle geheel ac h terw eg e te laten.
Schrijver w ijdt er d aa rn a over uit, hoe de cliënt er tenslotte tóch toe komt, de controle ook in zijn eigen belang te g aan zien. Hij w ijst op de moeilijkheid, d a t de plaatselijke b an k en v a a k w el uitvoerige ra p p o rten v rag en , doch geen ac co u n tan tsv erk larin g ; hierin kom t ech ter v erb ete ring en dit verruim t het arbeidsveld v a n de plaatselijke accountant.
U itvoerig g a a t de schrijver in op de functie v a n de ac co u n tan t ten !) Zie A. R. Overbeek in het MAB, October 1951, bl. 366.
aa n zien v an de v erhouding tussen de cliënt en de fiscus. Hij legt daarbij m eer de n a d ru k op de v erb eterin g v an de w ederzijdse persoonlijke w a a rd e rin g v an cliënt en fiscus d an op de co n tro leren d e ta a k v an de ac co u n tan t. U it zinsneden als „on high professional level” m oeten wij opm aken, d a t de schrijver deze ta a k in dit v e rb a n d n iet w e n st te v e r w a arlo zen .
D a a rn a sp re ek t hij o ver de inrichting v a n adm inistraties, w aarbij voor ons de v ra a g rijst, of v a n h et on tb rek en v an „a d eq u ate accounting re c o rd s” alleen sp ra k e is bij kleine zaken. Als d a t zo is, is A m erika in d it opzicht v e r op ons vooruit!
T en slo tte verm eld ik schrijver’s gedachten over de adm inistratieve functie. Hij a c h t h et o p tred e n v a n de ac co u n tan t als boekhouder in vele gevallen w enselijk en, v o o r cliënt en accou n tan t, uit com m erciële o v e r w egingen voordelig. D e accou n tan t, die een eigen „book-keeping d e p a rtm e n t” k an houden, h eeft d an m eer gelegenheid, zich te w ijden aa n zijn „m ore im p o rtan t w o rk of auditing an d incom e-tax p re p a ra tio n ”, om dat hij er nu v an v erzek e rd is, d a t de adm inistratie goed is.
G een enkele opm erking v an de schrijver w ijst in dit artik el op de m ening, d a t de ac co u n tan t bij kleine zaken een o p d ra c h t zou m ogen a a n v a a rd e n , leidende to t het „o p stellen ” v an een jaarrek e n in g , zonder controle w elke is „in acco rd an ce w ith g enerally accepted auditing sta n d a r d s ”. O ok dit artik el w ijst er dus op, d a t h et v ra a g s tu k v an de accoun- tan t-b o ek h o u d er, zoals het in ons lan d w o rd t gesteld, in A m erika een voudig niet te r sp rak e kom t. 2)
2) Zie Rubriek Buitenland in het MAB, November 1951.
B O E K B E S P R E K IN G .
M. G. Mey-Koning, VRAAGSTUKKEN OVER ACCOUNTANCY, uitg. J. Muusses, Purmerend.
door Drs E. J. Flipse
T e r recensie w e rd o n tv an g en de 2e dru k v an h et deel C ontröleleer v an de bekende bundel, w elke door M ev ro u w M ey-K oning onder b o v en staa n d e titel is sam engesteld. E r is hier in w ezen niet te spreken v an een 2e druk; het w a re b eter dit boek w erk als een nieuw e editie aa n te duiden.
M ev ro u w M ey-K oning heeft door tussenvoegen v an een nieuw hoofd stu k — namelijk: D e sam enstelling v a n het w erk p lan en de techniek v an de eenm alige of geregelde co n trolew erkzaam heden op bepaalde delen v an de v e ran tw o o rd in g of op bepaalde b alan sp o sten in verschil lende ty p en v a n bedrijven, eventueel onderlinge vergelijking (nieuw hoofdstuk 6) — de stof nog v e rd e r trac h ten te doen aan slu iten op b e p aald e delen v a n de th eoretische opleiding.
In de onderv erd elin g v a n de hoofdstukken is v e rd e r geen wijziging aa n g eb rach t.
W a s in de eerste editie sp ra k e v an een sterk persoonlijke selectie uit de veelheid v a n v raag stu k k en , w elke tussen de jare n 1930 en 1940 als to etssteen hebben gediend op diverse exam ens, in de nieuw e editie heeft
