De liberale verkiezingsoverwinning(•v>

(1)

Zaterdag 26 april 1958 - No. 490

en

DEMOCIATIE

Doorbraak: een rose droombeeld

(Zie pag. 7)

De liberale verkiezingsoverwinning(•v>

Het kore11 ^• ••

IS riJp om te oogste11

In de situatie van 1956, zoals wij die in een van onze vorige artikelen hebben ge- schetst, lag de kiem voor het resultaat van 1958 reeds besloten.

Voor de Partij van de Arbeid, omdat zij in 1956 "conjunctuurwinst" had gemaakt en conjunctuur nu eenmaal nog altijd een weinig sta- biel, een variabel iets is.

Voor de V.V.D., omdat, gelijk de liberale groei sedert 1946 en haar volledige handhaving in 1956 reeds hadden aangetoond, haar beginselen en doeleinden een geleidelijk in tempo groeiende aanhang verwerven. En dat niet alleen in de kringen van zelfstandigen en intellectuelen, waar de liberale aanhang zich zelfs in de voor het liberalisme moeilijkste tijd nog vrij goed had weten te handhaven, maar thans ook in de brede massa van geschoolde arbeiders, kantoorpersoneel en ambtenaren.

Anders gezegd: de V.V.D. dankt haar groei aan de gelukkige relatie, welke er bestaat tussen hetgeen in de rechtsovertuiging van ons volk groeiende is en de doeleinden en strevin- gen van het hedendaagse liberalisme, zoals dat in de V.V.D. zijn na-oorlogs gestalte heeft ge- kregen.

Ten overvloede mogen wij ons hiervoor mede nogmaals beroepen op het resultaat van de enquête, enige maanden geleden door de P.v.d.A. ingesteld.

• • •

Bij de weergave dier resultaten heeft men zich in de dagbladpers voornamelijk beperkt tot de directe resultaten, ontleend aan het daaromtrent uitgebrachte rapport.

Tenminste even belangwekkend zijn echter een aantal van de in dit rapport opgenomen commentaren van hen, die aan deze enquête deelnamen.

Gevraagd werd o.a. of men vond, dat, wanneer ook de thans in voorbereiding zijnde wet- telijke weduwen- en wezenverzekering en de verbetering van de Invaliditeitswet eenmaal zouden zijn tot stand gekomen, verdere verze- keringen en voorzieningen aan ieder persoon- lijk moesten worden overgelaten.

De antwoorden van de "ja-zeggers" zijn leer-

rijk. .

Het rapport vermeldt daarover woordelijk het volgende.

Het belangrijkste argument van degenen, die menen, dat de grens voor de verplichtige sociale voorzieningen is bereikt, is wel dat door ver·der te gaan op deze weg, de persoonlijke verantwoordelijkheid in het gedrang zou komen.

Bij ongeveer 60 pct. van degenen, die ant- woordden, komt dit argument naar voren.

Daarnaast worden nog als argumenten ge-

ATTENTIE!!! ATTENTIE!!!

Luistert op vriidaCJ 2 mei 1958 over de zender Hilversum I { 402 m) van 19.25-19.35 uur naar

.,DE STEM VAN DE V.V.D."

noemd de te hoge kosten en het feit, dat de be- staande sociale voorzieningen reeds voldoende zouden zijn.

Men meent, dat een persoonlijke differen- tiatie moet mogelijk blijven, dat te veel voorzieningen zorgeloosheid kweken, dat voorzieningen van wieg tot graf funest zijn, dat men ook zelf offers moet brengen, dat dergelijke verplichte regelingen slechts een rechtsgrond hebben als ze dienen ter bescherming tegen duidelijke noodgevallen.

Uit Hengelo komt de opmerking: "De mens is geen robot, doch een denkend en verantwoor- delijk wezen".

Hier volgt het laatste in de reel•s van \

vier artikelen, door onze hoofdredacteur gew\jd aan tie liberale overwinning b'j de jongsh• V<'rkiezingen voor dP Provinciale StatPn.

Aan de reacties in de pers onzer politieke tegenstanders zal een der komende weken nog WPl t•en afzonderlijk artikel worden gewijd.

Op wrzoek van de Stichting Arthur VandPrpoorten te Brussel, zijn wij er gaar- ne mpe akkoord gegaan, dat in het Vlaams Liberaal Archief, uitgave van genoemde Stichting, een samenvatting van deze artikelen wordt opgenomen, als studie, gewijd aan de liberale vooniitgang tijdens de N e<lerlamlse Statenverkiezingen.

Een textiel-arbeider uit Wierden vindt: "Niet alles moet van bovenaf geregeld worden; de mens moet niet helemaal zijn "ik" verliezen".

Een bouwkundig tekenaar uit Vlaardingen meent: "Ja, men kan wel alles op de Staat zijn schouders leggen, dan behoeft de mensheid alleen nog maar in te dommelen".

"Ieder moet voor zichzelf uitmaken of hij zich wil verzekeren of niet", aldus een fabrieks- baas uit Vlaardingen.

Een boekhouder uit Nieuwenelam: "Ieder moet zelf iets doen ter bescherming van zijn gezin en weten welke verplichting hij op zich genomen heeft met het stichten van een gezin.

Men moet zelf leven en niet geleefd worden".

* * *

Deze en dergelijke opmerkingen, uit de mond van een textielarbeider, een fa- brieksbaas, een tekenaar en een boekhouder, zijn symptomatisch en de betekenis daarvan kan men o.i. niet hoog genoeg aanslaan.

Het zijn tevens hoopvolle tekenen, dat in ons volk nog altijd de nodige spirit en zelfrespect aanwezig zijn.

Niemand - en zeker wij, liberalen niet - wil terug naar de tijd, waarin een zieke of invalide geworden arbeider of waarin een weduwe al spoedig op de armenzorg waren aangewezen.

Wij zijn er nog altijd trots op, dat het liberale staatslieden en liberale werkgevers zijn geweest, die gezamenlijk de stoot hebben gegeven tot de eerste sociale wetten en sociale verzeke- ringen, welke de sociaal zwakkeren bescher- men en te grote risico's gezamenlijk doen dragen.

Collectieve systemen, met wijsheid en beleid toegepast, zijn een zegen. Worden zij overtrok- ken (en de ziekenfondsverzekering dreigt daarvan een voorbeeld te worden of is het reeds!) en gaat men het collectivisme zien als een ideaal, dan slaan zij om in hun tegendeel en worden zij een groot en ernstig gevaar.

Het groeiende verzet tegen de nivellering en de collectivisering, positiever gezegd: de roep om meer ruimte voor de persoonlijke verantwoordelijkheid voor hen, die zich in staat achten deze te dragen en de wijze ook, waarop de gedachte van de politiek van bezitsvorming in ons volk begint aan te slaan, zijn de onmisken- bare tekenen van een kentering in de geesten.

Daarom is, naar onze stellige overtuiging, de winst van de V.V.D. geen toevallig, incidenteel geval, maar de uiting van een zich voltrekkende wijziging in de rechtsovertuiging en de geestelijke structuur van ons volk.

* • *

Er is n ó g een factor, van niet te onder- schatten belang. Het is de kwestie van de geestelijke vrijheid.

Velen zullen het wellicht vergeten zijn, maar in enige propaganda-advertenties schreef de V.V.D. bij de verkiezingen van 1956 zelf een

"opinie-prijsvraag" uit.

Genoemd werden daarbij vijf punten uit ons verkiezingsprogram en het lezerspubliek werd uitgenodigd, deze punten in volgorde van hun voorkeur te nummeren.

<Vervolg op pag. 4, onderaan)

PROF. Mr. A. N. MOLENAAR

en ^ze bekwame fractievoorzitter. ~n ~e

Eerste Kamer, die zondag 20 apnl J.l. zun 70ste verjaardag mocht vieren.

Hoewel prof. Molenaar aan deze heuglijke dag naar bui.ten in het geheel geen t·uchtbaarheid heeft willen geven en h~i ook niet in z~jn woon- plaats aanwezig was, hebben l!em nochtans t'ele gelukwensen bereikt.

Wij hopen, dat zich nog eens een andere ge- legenheid zal voordoen om prof. Malerwar - ,zij het ten overvloede - te tonen, hoe de parti.i zijn arbeid voor het liberalisme waardeert.

(2)

YRIJHEID EN DEMOCRATIE 26 APRIL 1958- PAG. I

Flitsen van Het Binnenhof (I) verkoop van verpakte geneesmiddelen door onbevoegden gevaarlijk is en ri·

sico's inhoudt. Als er sprake is van gevaar voor de volksgezondheid, dan zou men onbevoegden niet nog tientallen jaren de verkoop moeten toestaan.

Pachtbeleid mag geen sluitpost worden van de landbouwpoli·

tiek • Reorganisatiebesluit van minister Vondeling in Tweede Ka·

mer veroordeeld • Motie met 73 tegen 41 stemmen aangenomen • Nieuwe geneesmiddelenwet aanvaard • Onze fractie stemde tegen wegens rechtsonzekerheid.

Die onlogica onthult, zo concludeerde de minister, dat de heer Bachg onder het mom van het belang der volksgezond·

heid eigenlijk een stukje dirigisme wenst:

het verlenen van een monopolie aan de drogisten. Economische maatregelen oP dit gebied dienen echter te worden ge- troffen via de vestigingswet.

M

inister Vondeling heeft met over- haaste besluitvaardigheid de 11parte afdeling grond- en pachtzaken van :;djn departement opgeheven. De taken van deze afdeling zijn voor een deel over- gedragen aan de directie voor de voedsel- voorziening, die belast is met het prijsbeleid, en voor de rest aan de cultuur- technische dienst (CTD), die vooral ook

•andacht besteedt aan verbetering van tle produktieomstandigheden, het scheppen van grotere eenheden.

In kringen van de landbouw vreest men, dat door deze reorganisatie ener- aijds het pachtbeleid ondergeschikt wordt ternaakt aan het prijsbeleid en dat an- clerzijds de inschakeling van de CTD een eymptoom is van ,.geruisloze socialisatie":

het invoeren van structuurbeleid onder een technisch mom.

Aldus het betoog van de KVP'er, dr. ir.

Droesen toen hij vorige week in de Twee- de Kamer minister Vondeling over deze reorganisatie interpelleerde. De KVP'er kreeg de volle steun van onze geestverwant, de heer F. den Hartog.

• • •

Minister Vondeling meent, dat hij een goede en soepele coördinatie van werkzaamheden kan verkrijgen en clat hij een meer efficiënt gebruik van de beschikbare krachten kan maken door inschakeling van de consulenten voer erond- en pachtzaken in de apparatuur van de CTD.

Dit zal bovendien voordeliger zijn, zo PJ.eent hij, doordat overlappingen, die tbans bestaan, ongedaan zullen worden Jemaakt. Daarnaast zal een deel van het werk van de opgeheven afdeling worden evergedragen aan de directie voor de yoedselvoorziening. Overigens, zo redc- aeert de minister, verandert er in de praktijk heel weinig.

De consulenten en andere employés blijven werken op dezelfde wijze als tot- nutoe. Wel stelt de bewindsman zich voor bij de CTD een speciale afdeling onder leiding van een inspecteur in het leven te roepen.

Dit laatste betekent dus, zei de heer Den Hartog, een nieuwe afdeling grond- en pachtzaken, binnen en ondergeschikt aan de CTD. Maar de situatie zou in fei-

te gebeuren, tot sluitpost worden gemaakt.

Het is namelijk niet denkbeeldig, dat, als de CTD een belangrijk deel van de taak op het onderhavige terrein te ver- zorgen krijgt, het grond- en pachtbeleid dienstbaar zal worden gemaakt aan de structuurpolitiek, zoals die op een bepaald moment van overheidswege als de meest juiste zal worden gezien. Daarin schuilt een groot gevaar.

Hetzelfde geldt mutatis mutandis ten aanzien van de directie voor de voedsel- voorziening wat betreft het te voeren grond- en pachtprijzenbeleid.

* * *

onze geestverwant verklaarde tenslotte zich verplicht te hebben ge- acht (als tweede ondertekenaar) de motie te steunen van de heer Droesen, waarin als oordeel wordt uitgesproken, dat de voorgenomen reorganisatie geva- ren inhoudt voor een objectief en doel- matig beleid, reden waarom de minister wordt uitgenodigd te streven naar een oplossing, die enerzijds de eenheid en onafhankelijkheid van de behandeling van de grond- en pachtzaken veilig stelt, en anderzijds een goede coördinatie met andere bij dit beleid betrokken afdelingen en diensten waarborgt.

Alleen de P.v.d.A. stemde tegen de motie, die met 73 tegen 41 stemmen werd aangenomen.

De heer Egas (PvdA) zei de motie te beschouwen als een blijk van wantrou- wen in de bedoelingen van de minister en de fractieleider van de PvdA, mr.

Burger, kwalificeerde de motie als een .,kwalijke show".

· Maar men kan heel nuchter ook zeggen - nu maar moet worden afgewacht hoe de motie en dus de reorganisatie uit- werkt - dat het geen kwaad kan als minister Vondeling weet, dat hij op de vingers wordt gekeken.

Door jarenlange ervaring kennen de Kamerleden hun oud-collega als een radicale socialist, in wie men zijn besluitvaardigheid prijst, doch van wie men ook vreest, dat die besluitvaardigheid in snel tempo in socialistische richting zou kunnen gaan.

•••

MINISTER VONDELING ... radicale socialist ...

De nieuwe geneesmiddelenwet (waar- over het debat op 12 maart was geschorst) heeft de Tweede Kamer vorige week aangenomen, nadat de heer Bachg (KVP) zijn gewijzigd amendement had ingetrokken, waarin minister Suur- hoff werd opgedragen een aparte wette- lijke regeling te ontwerpen voor de verkoop van verpakte geneesmiddelen, die de heer Bachg wilde binden aan het bezit van een diploma drogist, gepaard gaande met een overgangsregeling, een beperkt uitstervingssysteem ten aanzien van degenen, die thans reeds verpakte geneesmiddelen verkopen.

Maar dat uitstervingssysteem kan men ook regelen via de vestigingswet, oor- deelde mej. J. J. Th. ten Broecke Hoek- stra, die het enerzijds wel jammer vond, dat de verkoop van populaire geneesmiddelen niet wordt geregeld in de geneesmiddelenwet, maar aan het- amendement van de heer Bachg geen behoefte had.

• • •

Minister Suurhoff vond het uitstervingssysteem, dat de heer Bachg 'ijenste, onlogisch als men meent, dat de

De minister zag niet in, dat aan de verkoop van nietgevaarlijke, niet sterk wer·

kende geneesmiddelen eisen van vakbe- kwaamheid moeten worden gesteld, waardoor duizenden winkeliers economisch schade zouden lijden.

Als het amendement van de heer Bachg, dat voor hem onaanvaardbaar was, toch zou worden aangenomen, zou minister Suurhoff weer schorsing van de beraad- slaging vragen om nader te overwegen wat hem te doen zou staan.

Omdat de heer Bachg inzag, dat hij uit de Kamer toch niet voldoende steun zou krijgen, trok hij zijn amendement in.

Aangenomen werd wel een amendement van de heer Peschar (P.v.d.A.), waardoor aan de bedrijfsuitoefening eisen zullen worden gesteld bij de verkoop van verpakte geneesmiddelen, zodat in winkels regelmatig controle kan worden uitgc- oef end.

• • •

Technisch vertoont de nieuwe ge~ec~-

middelenwet vele gebreken. In ^JUri- dische zin is de wet niet bepaald fraai.

Onze geestverwant mr. E. H. Toxopeus heeft nog moeite gedaan enige verbete- ringen tot stand te brengen, maar minister Suurhoff was niet te vermurwen.

Alvorens bij zitten en opstaan over de nieuwe geneesmiddelenwet werd beslist, verklaarde mej. Ten Broecke Hoekstra, dat de VVD-fractie overtuigd is van de noodzaak de oude wet te vervangen.

Maar de nieuwe wet is technisch zo slecht geredigeerd, dat zij voortdurend aanleiding zal geven tot zware hersengymnas- tiek en puzzels, waarvan de omvang niet is te overzien.

Juridisch is de wet te ingewikkeld en daardoor voor de praktijk onhanteerbaar ..

Men zal genoodzaakt zijn telkens de memorie van toelichting en de Handelingen te raadplegen om de bedoeling te begrij- pen. Dat schept een te grote rechtsonzekerheid.

Daarom stemde onze fractie tegen, evenals de heer Van Dis van de Staat- kundig Gereformeerde Partij.

V. v.D.

te precies omgekeerd dienen te zijn. - - - · - - - -.... .-.---.-.---~

Indien al een samenvoeging nodig zou zijn, dan is 'het veeleer zo, dat de CTD ondergeschikt zou moeten worden ge.

maakt aan de afdeling grond- en pachtza- STEMMEN BIJ VOLMACHT

ken.

* _•*

wie erkent dat grond en gebouwen . een geheel eigen functie hebben als basis van het bestaan ook in financi- eel opzicht van een onafhankelijke eigen- geërfde boerenstand zal het standpunt moeten innemen zo betoogde onze woord- voerder dat de daarbij betrokken belangen zelfstandige behartiging behoeven en dat deze belangenbehartiging niet kan worden opgedeeld tussen twee (of meer?>

organen die uit hoofde van hun functies daarop nu eenmaal niet zijn ingesteld en die bedoelde belangen mogelijk ondergeschikt zullen maken aan heel andere doeleinden dan in dit verband dienen te worden nagestreefd.

* * *

wij kunnen het er over eens zijn dat het grond- en pachtbeleid een onderdeel vormt van het algemeen land- bouwbeleid en dat het uiteraard in sa- menhang daarmee moet worden behandeld maar het grond- en pachtbeleid dient daarbij als uitgangspunt te worden genomen en moet niet, zoals thans dreigt

Ook bij de a.s. Gemeenteraadsverkiezingen bestaat weer de mogelijkheid voor kiezers die niet in staat zijn in persoon aan de stemming deel te nemen, bii volmacht te stemmen. Het verzoek daartoe moet uiterliik woensdag 14 mei bij de gemeentesecretarie ter plaatse worden ingediend.

Als gemachtigde kan slechts worden aangewezen de echtgenoot of echtgenote, een der bloed- of aanverwanten in de eerste t/m derde graad, de echtgenoot van een schoonzuster of de echtgenote van een zwager, dan wel een der huisgenoten van de volmachtgever. Onder huisgenoten worden verstaan zij, die blijkens het kiesregister hetzelfde adres hebben als de volmachtgever.

Hij die zich bereid heeft verklaard als gemachtigde op te treden moet op de dag der kandidaatstelling (dinsdag 15 april) zijn opgenomen in het kiesregister waarin de naam van de verzoeker voorkomt en bevoegd zijn tot het deelnemen aan dezelfde verkiezing.

Een kiezer mag niet meer dan twee aanw11zmgen als gemachtigde aannemen. ~

De betreffende formulieren zijn verkrijgbaar ter· gemeentesecretarie. , Afdelingsbesturen, vestigt de aandacht van uw leden op dit bericht!

''

I .

(3)

VRIJHEID EN DEMOCRATm

Drs. Korthals besprak uitslag der verkiezingen van de Landelijke Middenstandscomr11Îssie

De middenstand hoort bij de V. V eD.

De Landelijke Middenstandscommissie van onze partij heeft op woensdag 16 april te 's-Gravenhage een vergadering gehouden onder voorzitterschap van haar voor- zitter, drs. H. A. Korthals.

Gezien de uitslag der verkiezingen, welke voor de V.V.D. zulke prachtige resultaten heeft opgeleverd. meende de heer Korthals zijn openingsrede ditmaal te moeten wijden aan de positie van de partij.

De heer Kortbals herinnerde eraan, hoe slechts een kleine groep in 1945 bereid was om het voor de liberale beginselen op te nemen; in dit verband herinnerde hij aan de grote activiteiten. welke in de oorlogsjaren hebben plaats gehad, toen enige groepen jongeren zich hebben beraden over de vraag wat er na de bevrijding zou moeten gesc.hieden.

In 1945 was er van de liberale partij niet veel meer over, maar dank zij een gewel- dige t'lnergie en dank zij een langzamerhand gewonnen vertrouwen is thans de liberale partij een partij geworden, met welker opvattingen in de praktische politiek rekening gehouden dient te worden.

In zeteltal waren de anti-revolutionai- ren, de christelijk-historischen en de com- munisten de liberalen in 1946 verre de baas. Die toestand is echter gewijzigd.

Kregen wij, aldus de heer Korthals, in 1946 bij een Tweede Kamer van 100 leden zes liberale zetels, thans in 1958 zouden wij, gezien de uitslag van de Staten-verkiezingen, er 17 hebben veroverd op het totaal van 150. Wij zijn thans in grootte de derde partij van het land geworden.

Zonder ook maar in het minst te over- drijven mag gezegd worden, dat onze vooruitgang voor Nederlandse verhoudin- gen zéér sterk is.

Meer middenstanders in Provinciale Staten

Spreker verheugde zich er over, dat ook verschillende leden van de Landelijke Middenstandscommissie thans als lid van de Provinciale Staten zullen optreden.

De secretaris dezer commissie, de heer F. L. van der Leeuw, zal zitting hebben in de Provinciale Staten van Zuid-Hol- land en de heer J. F. Repko in de Pro- vinciale Staten van Groningen. Namens de Landelijke Middenstandscommissie wenste de heer Korthals deze heren har- telijk geluk met hun benoeming.

De verkiezing der beide heren toont ook aan, hoe de V.V.D. metterdaad er naar streeft ook de middenstandsproblemen in de vertegenwoordigende colleges te doen behandelen door geestverwanten, die de middenstandsproblemen door en door kennen en nauw verbonden zijn met de middenstanders.

De heer Korthals zeide dit van groot belang te achten,· omdat naar zijn me- ning in de eerstkomende jaren de positie van de middenstand . moeilijker zal worden en de grootste aandacht zal vragen.

Het is nu ·wel gebleken, dat een beleid, dat sterk onder sociailstische invloed staat, bepaald geen zekerheden in het economische leven brengt; de gestegen werkloosheid is daar één van de symp- tomen van. Daarbij komt, dat al het uit- eenzetten van regeringszijde over de som- bere financiële toestand weinig goeds doet vermoeden.

In tijden van terugslag, zoals wij thans beleven, blijkt de regering, ondanks de hoge belastingheffingen der laatste jaren, niet over een "appeltje voor de dorst"

te beschikken en waakzaamheid is dus geboden. Een waakzaamheid, welke ook de middenstanders gaan betrachten, want men moet ook van socialistische zijde erkennen, dat de middenstand zich van de P.v.d.A. gaat afkeren, in zoverre die er dan al vertrouwen aan gegeven had.

Men begrijpt, na de ervaringen der laatste jaren, van de zijde van de middenstand te duidelijker, dat van socialistische zijde geen oplossing voor zijn problemen wordt gebracht en dat men moet steunen op een partij als de V.V.D., die krachtens beginsel het voor de kleine zelfstandige opneemt.

Armzalige

socialistische reactie

Eén van de belangrijkste resultaten van deze verkiezingen noemde de heer Kort- hals voorts, dat de socialistische vesting is gaan wankelen. Zo langzamerhand was de gedachte ontstaan, dat die onaantast- baar was. En het had er wel sterk de schijn van, dat de socialistische voorman- nen zelf dat in het bijzonder meenden.

De verkiezingsuitslag heeft hen dan wel ontnuchterd. Ook zij moesten erva- ren, dat er krachten in het volk zijn, die naar grotere vrijheid wensen terug te gaan. En wanneer men dan van socialistische zijde poogt om de verkiezingsuitslag zo voor te stellen, dat nu het con- servatisme versterkt is, dan is dat maar een armzalige reactie.

Men ziet dan blijkbaar in de officiële kringen dier partij niet in waar het om

gaat. Geen zinnig mens wil de ontwikkeling terugdraaien en zeker de liberaal niet, die het, juist door zo groot moge- lijke vrijheid, aan de maatschappelijke kraci).ten wil mogelijk maken om een voortdurende vooruitgang te bewerkstel- ligen.

De liberaal wil ook, krachtens zijn beginsel, een politiek van sociale zekerheden, maar de liberaal verzet zich tegen een systeem, waarin het lot van de mens wordt gezien als onderdeel van een groep en waarin geen kansen meer worden ge- laten aan de individuele mens.

De liberaal wil niet zulk een stelsel van sociale zekerheden, waarin de jonge- man, wanneer hij op zijn 18e jaar het produktieproces binnentreedt, op dat moment ook al weet op welke hoogte hij zal staan, wanneer hij 58 jaar is en hoeveel hij dan zal verdienen. Daarheen tendeer- de de socialistische politiek en dat is

(

Drs. KORTHALS .. .... krachtige ontwikkeling

sedert 1945 ...

begrijpelijk, want de planmatigheid kan slechts slagen, wanneer elke mens in een stelsel geplaatst wordt en meewandelt over de door de "planners" ontworpen wegen. Daartegen nu heeft de kiezer verzet aangetekend en dat zovelen tot de V.V.D. zijn gekomen, acht spreker daar- voor een bewijs.

De heer Korthals herinnerde eraan, hoe de V.V.D. in de afgelopen jaren bij voort- during de aandacht gevraagd heeft voor de individuele mens. Sedert 1945 heeft het moderne liberalisme doelbewust de lijn gevolgd om de individuele mens niet te doen ondergaan in een massa, maar om hem de gelegenheid te geven zich te

\

Een woord ter gelegenheid van 24 april

Acht ]UUr . vergeefse strijd der Molukken

O^P24 april is het 8 jaar geleden, dat het volk der Zuid Molukke~ zich u~~

sprak voor een eigen staatsbestel. De dag daarop werd de e1gen, VI'lJe

republiek uitgeroepen. . .

Zo er één volk is met recht op een eigen volksbestaan, dan wel d1t volk. N1et alleen was er het resultaat van de R.T.C. met zijn garantie van zelfbeschikking - daarvan hadden ook andere bevolkingsgroepen gebruik kunnen maken - maar vóór alles was er het nimmer herroepen van het feit, dat de Zuid Molukse volksgemeenschap zich in maart 1947 slechts voorlopig had aangesloten bij één der componenten van de te vormen Indonesische Federatie, nml. de deelstaat Oost Indonesië.

Bij de dreigende ontbinding van deze staat hadden de Zuid Molukkers dus het recht van uittreden, gezien het nog steeds voorlopige karakter van hun toe- treden.

Menig juridisch college heeft dan ook het goed recht der Zuid Molukkers op onafhankelijkheid erkend. Maar, wat is recht zonder macht?

Want, al stond, via de UNCI, vrijwel de hele wereld aan de wieg van Indone- sië en had dus mede-verantwoordelijkheid voor de gang van zaken daar te lande, niemand achtte het nodig zich daar ook daadwerkelijk om te bekomme- ren. De Zuid Molukken stonden alleen en staan dat nog. Zij zijn te klein, dan dat men hen zou .willen kennen - laat staan erkennen- ongeacht het feit, dat deze na-oorlogse wereld de mond vol heeft van hoge en schone idealen.

Pijnlijk is evenwel gebleken, dat de Zuid Molukken in de uitoefening van hun recht het gelijk aan hun kant hadden. Van Indonesië is niet veel meer over da~

een chaos met als enige bindmiddel de anti-Nederlandse hetze. Dat ook ZlJ hiervan het slachtoffer werden, die het een juist beleid achtten tot elke prijs met de machthebbers van dat land te pacteren is de ironie van hun lot.

En nu zit de wereld, die het onrecht zijn gang liet gaan met de brokken. Ne- derland dat het trouwe broedervolk van weleer niet meer kende, en alle ande- ren, di~ belang bij Indonesië hebben, zien met lede ogen hoe onderhuids het communisme doorvreet - en de achter Sukarno opdoemende bazen van Moskou en Peking lachen in hun vuistje. Het Westen heeft hiin spel weer eens fijn gespeeld! Een gang van zaken, overigens, die niemand verbazen zal, die ~?g

gelooft in de waarde van het recht. Vrouwe Justitia's gang moge langzaam ZlJn, hij is zeker en recht van lijn.

Dat het rechtsgevoel nog steeds niet heeft gezegevierd, blijkt duidelijk uit de reacties op de gebeurtenissen op Sumatra. Met alle sympathie voor die Indo- nesiërs die ernaar streven hun land te behoeden voor een ondergang in het

comm~nisme, dient te worden gezegd, dat op Sumarta een revolte gaande is tegen het tot voor kort erkende en gesteunde gezag - te vergelijken b.v. met soortgelijke gebeurtenissen in Zuid Amerika.

Wáár blijven nu echter de stemmen die zeggen, dat de Zuid Molukken het dus toch bij het rechte eind hadden? Sumatra bestrijdt het communisme, zeker.

Maar is de strijd và.n de Zuid Molukken tegen de Eenheidsstaat al niet reeds impHeit een strijd tegen dat gevaar?

Waarom dan die openlijke of stille sympathie voor Sumatra en daarnaast reeds 8 jaar onverschilligheid jegens de Molukken? Het is zonneklaar. De olie en andere rijkdommen spreken de huidige mens meer aan dan vragen van recht en onrecht. Of een volk lijdt, acht men kennelijk onbelangrijk, vergele- ken bij de vraag of er weer betere kansen opdoemen het geliefde slijk der aarde te kunnen opstrijken.

Op 24 april herdenkt een strijdend en lijdend volk zijn 8 jarig bestaan als on- afhankelijk volk; en het onrecht een 8 jarige heerschappij.

Moge de schitterende overwinning van onze VVD, die vele vrienden van Ambon in haar gelederen heeft, bijdragen tot een herstel van het rechtsgevoel in ons Vaderland, mede ten voordele van onze trouwe zwarte broeders van weleer!

J. H. RITZEMA BOS.

Doetinchem.

~. _______________________________ J

26 APRIL 1958 - PAG. J

• vergadering

1n

ontwikkelen tot een persoonlijkheid, die de kans moet krijgen om zich te ont- plooien overeenkomstig zijn aanleg en zijn capaciteiten en die in het leven het recht moet hebben zijn eigen leven op te bouwen volgens eigen inzichten.

De mens moet waardering ontvangen krachtens zijn prestaties en hij moet in staat zijn om zich eigen bezit te vormen. Dat was voor de groep liberalen, die na de bevrijding de liberale partij weer hebben gevestigd, het uitgangspunt.

De heer Korthals, die zelf aan de werkzaamheden in de oorlogs- en na-oorlogs- tijd deel mocht hebben, zeide er dankbaar voor te zijn, dat de verkiezingsuitslag bewezen heeft, dat grote groepen nieuwe kiezers de zuiverheid van de lijn van de moderne liberale politiek hebben onder- kend en de V.V.D. vertrouwen hebben geschonken.

Jongeren op de kandidaten lij sten!

Spr. zeide voorts ervan overtuigd te zijn, dat de aanhang onder de jeugd zeer groot is, wat al te verwachten was, gezien de prachtige resultaten in de laatste jaren van de J.O.V.D., welke over zeer waardevolle leidende krachten beschikt.

Enige malen, zo zeide de heer Korthals, heb ik verwezen naar de na-oorlogse tijd van 1945-1946. Toen heeft de liberale partij het aangedurfd om, zo klein als zij destijds was, drie jongeren in het par- lement te brengen, die hun politieke op- leiding hadden gehad in de politieke jongeren-organisatie. Mevrouw Fortanier-De Wit, de heer Zegering Hadders en spr.

zelf.

Thans beschikken wij over een nog groter kader jongeren en wie het werk der J.O.V.D. volgt, weet, dat dit kader de politieke vraagstukken op de ernstigste wijze bestudeert. Laat het dan zo zijn, dat wij in steeds sterkere mate de jongeren op de kandidatenlijsten brengen, daarmede aantonend, dat wij mèt de jongeren in dezelfde richting gaan.

De heer Korthals dacht niet alleen aan de vcrkiezingen voor Staten en Gemeen- teraden, waarbij aan het jongerenelement ook plaats is ingeruimd, maar evenzeer aan de verkiezingen van 1960 voor de Tweede Kamer.

Tenslotte heeft de heer Korthals de heer M. Visser, lid der commi;:sie van harte gelukgewenst met zijn benoeming tot lid van de Tweede Kamer der Staten- Generaal.

Vruchtbare vergadering met belangrijke besluiten

De Landelijke Middenstandscommissie heeft in deze vergadering een uitgebreide agenda behandeld.

Besloten werd tot instelling van een werkgroep ter bestudering van de positie der paramedische beroepen. In deze commissie zal een aantal deskundigen uit de verschillende beroepen worden opgenomen.

Op de voordracht aan het hoofdbestuur ter benoeming tot plaatsvervangend lid werden 3 kandidaten geplaatst.

Aan de werkgroep voor het horeca-bedrijf werd opgedragen een advies uit te brengen over de moeilijkheden met be- trekking tot de regeling van de zondags- arbeid in het horeca-bedrijf.

Besloten werd in het komende najaar te Rotterdam een middenstandsconferen- tie te houden.

De economische werkgroep bracht rapport uit over de herziening van de win·

kelsluitingswet, de technische wijziging van de Vestigingswet Bedrijven 1954 en de moeilijkheden met de balansopruiming.

De Memorie van Antwoord inzake de Winkelsluitingswet zal door de groep worden bestudeerd.

De studiecommissie voor het parallelli- satievraagstuk bracht een voorlopig ver- slag uit over haar werkzaamheid. Aan•

gezien de enquête bij de plaatselijke mid- denstandscommissies en de vrouwengroe- pen in de V.V.D. nog niet kon worden afgesloten, zal het eindrapport eerst in de volgende vergadering aan de orde kunnen worden gesteld.

Verschillende voorstellen betreffende de propaganda voor de gemeenteraadsverkiezingen lokten een uitvoerige discussie uit, waarna de secretaris werd belast met een nadere bespreking met het partij secretariaat.

Het lid der commissie, de heer M. A.

Wisselink, hield een belangwekkende in- leiding over de bij de Tweede Kamer aan·

hangige Algemene Wet Rijksbelastingen.

Uit zijn betoog bleek, dat de rechtsbe- scherming van de burger ten opzichte van de overheid in dit ontwerp in menig opzicht te kort schiet.

Bij de rondvraag werd onder meer de samenstelling van de Nederlandse afvaar- diging in de economische en sociale raad van de E.E.G. ter sprake gebracht.

v. d. L.

(4)

1'BUHEID EN DEMOCRATIE

Flitsen van Het Binnenhof (11)

Prof. mr. A. N. Molenaar over vriiere loonpolitiek· De werkloos- heid • Neem alle factoren weg, die de normale werkgelegenheid in de weg staan • Investeringsaftrek weer invoeren • Vreemde dingen bii vergoeding materiële oorlogsschade • Eigenaardige redenering in tandartsenconflict.

Bij de behandeling . van de begroting van Sociale Zaken heeft onze g·eestverwant prof. mr. A. N. Molenaar vorige week in de Eerste Kamer weer gepleit voor pen vrijere loonpolitiek, ~a

dat hij eerst had gevraagd of de reger~ng het niet van groot belang acht, gezHm de toenemende samenwerking tussen werkrrevers en arbeiders (ook op het ge- bied ~an de arbeids- en rusttijden) meer over te laten aan collectieve regelingen van werkgevers- en werknemersorgani- laties dus aan het bedrijfsleven.

Is de minister van Sociale Zaken be- teid de arbeidswet zo te wijzigen, dat de regeling van arbeids- en rusttijden aan bet bedrijfsleven kan worden overgelaten?

De autonomie van de organisaties van

· werkgevers en arbeiders heeft ook een grotere mogelijkheid geschapen voor het tr<>ffen van regelingen op het gebied VfUt

de lonen maar hier rijzen ten aanzien van bepO:a!de bedrijfstakken zeer speciale moeilijkheden.

In zijn betoog liet prof. Molenaar dus de bijzondere gevallen terzijde en bepleit- te hij een vrijere Joonpolitiek voor de bedrijfstakken, die niet in bijzondere omstandigheden verkeren.

Voorts wilde prof. Molenaar voorop- stellen dat men bij de regeling van de Ionen' ook rekening moet houden met de conjunctuur.. Daarom heeft hij verleden jaar in een typische periode van· hoogconjunctuur, ook. gezegd: onder

~mike omstandigheden acht ik een discussie over vrijere loonvorming van aca- demische,· :waarde.

Wij hebben de spanning op de arbeids-.

markt echter zien verdwijnen, zodat wij thans over een vrijere loonpolitiek en over een grotere loondifferentiatie wel degelijk met kans op een positief resultaat een discussie kunnen voeren.

Wij zijn van mèning, zei onze woord- voerder, dat aan grotere vakbekwaam- heid en grotere verantwoordelijkheid voor het werk, dat men verricht, en aan grotere ijver meer waarde moet worden toegekend dan tot op dit ogenblik no[;"

het geval. is., .

Er is op dit gebied wel het een en ander gebeurd. Zo werken de vroeger wd- nig · voorkomende, veel meer toegekende diploma-toeslagen ongetwijfeld anti-nivel- lerend. Wat de werking van merit-rating, andere prestatiesbeloningen en werkclassi- ficatie betreft, ook op dit gebied is een en ander gebeurd, dat bepaald aan de vakbe- kwame arbeiders ten goede is gekomen.

Wij zijn er echter nog niet, Het gaat er naar de woorden van Bednarck steeds meer om in de arbeider de persoon me~

zijn individuele eigenschappen te omt- dekken en die ontdekking met een waa':'- dering van zijn persoonlijkheidsvorming gepaard te doen gaan.

De arbeider maakt zich steeds meer los van de massa en voelt zich steeds meer aangetrokken tot de groep waarmee hij dagelijks verkeert en waarmee hij hetzelfde werk verricht. Ook dit zou bij de loonvaststelling tot uitdrukking 111oetcn komen.

* * *

In de antwoorden op de ideeënbus van de P.v.d.A. had prof. Molenaar

Mr. DE VOS VAN STEENWIJK ... tandartsrekening ...

gezien, dat ook daarin de gedachte van meer denivellering, het verzet tegen het streven naar gelijkschakeling, door een groot aantal beantwoorders van die vragen wordt toegejuicht,

Nu is met name bij de vraagstelling niet alleen over het verschil tussen hand- arbeiders en intellectuelen gesproken, maar wel degelijk ook over het enigszins verouderde begrip van geschoolden en ongeschoolden.

Wanneer ik zie, aldus onze woordvoer- der dat tweemaal zoveel stemmen vóór me~r denivellering zijn uitgebracht dan

· ertege;n, dan vraag ik mij af of de re-

·gering ook bij haar loonpolitiek daarmee geen rekening moet. houden, in deze zin, dat zij het bedrijfsleven de gelegenheid moet geven - meer vraag ik niet - om, wanneer daartoe termen aanwezig zijn, de richting van denivellering meer op te gaan en de verschillen in de Jonen tussen de verschillende catego- rieën te vergroten, want loon naar be- kwaamheid en loon naar werken, sterkt:>n het gevoel van eigenwaarde en schen- ken grotere bevrediging bij de dagelijk- se arbeid,

Een zodanig verdere denivellering c.ml, gezien de sterkte en het verantwoorde- lijkheidsgevoel van de organisaties, met beleid worden uitgevoerd. De economische positie van ons land stelt daaromtrent eisen en de organisaties zullen deze weg dus geleidelijk opgaan.

Wil de regering niet de mogelijkheid scheppen meer over te laten aan autono- me regelingen van de organisaties van werkgevers en arbeiders, dan zal de Vêr- antwoordelijkheid voor de mislukking van de PBO, die zij nu vaak aan het bedrijfsleven verwijt, op haar komen te rusten en is zij er aansprakelijk voor, dat er van de bedrijfsorganisatie zo be- trekkelijk weinig terechtkomt.

* *

Wat de werkloosheid betreft kon prof.

Molenaar zich verenigen met de gerichte maatregelen, die snel effect sor- teren en dus onmiddellijk werk scheppen, maar dit ontslaat de regering niet van de plicht meer "algemene" maatregelen te nemen, waarbij dient te worden gedacht

aan wederinvoering van de investering!- aftrek.

Met de meeste klem dient te worden aangedrongen op het wegnemen van alle factoren, die de normale werkgelegenheid - en dus ook de export - in de weg staan.

Men moet in regeringskringen vooral niet vergeten, dat op den duur het aan- wezige en het toenemende arbeidspoten- tieel in de eerste plaats door het parti- culiere bedrijfsleven moet worden aangetrokken en dat de regering mitsdien het klimaat dient te scheppen om het bedrijfsleven in staat te stellen de voor onze volkswelvaart dringend noodzakelijke in- vesteringen, ook met het oog op de export, te verrichten.

Het is een dringende eis, dat het kabi- n.et nu daartoe strekkende voorstellen indient en niet de kans loopt, evenals in 1955 het geval is geweest, achter de feiten aan te lopen.

Daarom pleitte ook onze geestverwant mr. J. de Wilde voor herleving van de investeringsaftrek bij de behandeling van de begroting van Financiën. De schorsing weerhoudt het nemen van initiatieven en wanneer er thans investeringsplannen worden gemaakt, heeft dat pas veel later invloed op de werkgelegenheid.

* •

Prof. Molenaar heeft in het kader van de begroting van het departement van Financiën nog ernstige kritiek ge- oefend op de uitvoering van de wet op de materiële oorlogsschade, naar aanleiding van de uitspraak van 5 december 1957 van het scheidsgerecht voor de oorlogsschade in de zaak-Zeelen.

Nadat de zaak was getraineerd, is pas op 24 mei 1957 in deze zaak mondeling gepleit. Daarbij kwam reeds aan het licht, dat de stelling van het departement van Financiën door de arbiters al heel weinig aannemelijk werd geoordeeld.

Het is merkwaardig, dat, terwijl tot die tijd alle bezwaarschriften waren blijven rusten in afwachting van de beslissing in de zaak-Zeelen, plotseling een groot aantal afwijzingen van bij de minister in- gestelde beroepen volgde. Deze handel- wijze was bovendien in strijd met een af- spraak, zoals prof. Molenaar aantoonde door de minister twee brieven voor te leggen.

* •

MINISTER SUURHOFF ... bevredigende oplossing? .••

:16 Al' RIL 1858 - I' AG. •

O^{P 12} oktober 19M schreef de RijkH- dienst voor Landbouwherstel ;wn het Algemeen Plattelands Molestverzekc- ringsfonds, dat· het Ministerie van Finnn- ciën ,ingeval het scheidsgerecht de aftr('k van molestuitkering als onjuist zou arm- merken, in alle gevallen waarin deze ar-

trek is toegepast, ambtshalve de aftn·k zou corrigeren, ongeacht het feit of al dan niet beroep tegen de aftrek zou zijn ingesteld.

Op grond van die toezegging zijn duizenden bezwaarschriften achterwege ge- bleven, maar op 20 januari 1955, toen het te laat was alsnog beroep in te stellen, berichtte de Rijksdienst voor Landbouw- herstel dat "lijnrecht in tegenspraak tot de toezeggingen" die in 1954 waren ^1-(e- daan, het Ministerie van Financiën slechts in die gevallen tot herziening zou over- gaan, waarin formeel beroep tegen <Ie aftrek was ingesteld.

• •

*

Minister Hofstra verklaarde, dat in- derdaad alleen in de gevallen die nog in beroep zijn, ten volle rekening zal worden gehouden met het standpunt van het scheidsgerecht. Voor een wetswijzi- ging voelt de minister niets, maar hij overweegt wel een nieuwe uitvoeringsl)f'- schikking uit te vaardigen in overePo- stemming met de procedure-Zeelen. liPt wachten is op het advies van de deshe- treffende commissie.

Dat opent opnieuw het vooruitzicht op een groot aantal procedures. Prof. Muh•- naar, die reeds vele jaren kritiek heeft op de gang van zaken met de vergoeding van de materiële oorlogsschade, zei dat zijn geduld langzamerhand ten einde is.

• * ..

Bij de begroting van Sociale Zuk<·n en Volksgezondheid heeft onze geestverwant mr. ^R.H. baron de Vos vun Steenwijk nog ter sprake gebracht de schadevergoeding aan patiënten, die zich tijdens het tandartsenconflict hebben laten helpen en hun rekening aan de tand- arts hebben betaald, maar in die tijd toch hun premie hebben moeten betalen aan het ziekenfonds.

Minister Suurhoff zegt in de memorie van antwoord: "Naar zijn oordeel dient men bij de beschouwing van deze matc1·ie niet uit het oog te verliezen, dat de zie- kenfondsorganisaties optreden namens de

verzekerden (de ziekenfondsen bestaan uit verzekerden en worden door hen be- stuurd) en dat het conflict derhalve mede namens die verzekerden is veroorzaakt.

Het zou naar zijn oordeel onjuist zijn die- genen, die mede aansprakelijk zijn voor het ontstaan der moeilijkheden, achteraf tegen de gevolgen daarvan in bescherming te nemen".

* *

Dit vond onze geestverwant toch wel een eigenaardige redenering. De verzekerden mogen de ziekenfondsen hebben opgericht, maar wat is hun invloed op de gestie van het bestuur? Men kan deze als het ware gelijk stellen met de invloed van de aandeelhouders in een naamloze vennootschap, die ook vrijwel nihil is.

Het is hier zelfs nog sterker, want, zoals een van de verzekerden heeft geschre- ven, zij worden nooit in een vergadering bijeengeroepen.

Het is dan ook onjuist, dat men door schadevergoeding toe te kennen een steun zou geven aan het ontstaan van conflic- ten. Integendeel, want ze betekenen een voordeel voor de ziekenfondsen, die wel premies ontvangen maar niets uitbetalen.

Wil de minister alsnog streven naar een bevredigende oplossing?

V. v.D.

1(Vervolg van pag. 1)

Het resultaat was, dat van de 17.000 inzen- ders de meerderheid het beginsel van de ver- dediging van de geestelijke vrijheid en van de overtuiging van democratische minderheden (men denke aan de radio!) nummer 2 plaatsten onmiddellijk na de bestrijding van volksvijand nummer èèn: de woningnood.

Het was de heer Oud zelf, die op een Haagse vergadering, aan de vooravond van de Statenverkiezingen, nog eens in herin- nering bracht, dat vóór de oorlog de situatie aldus was, dat, bij alle grote verschillen op ander terrein, liberalen, vrijzinnig-democraten en socialisten naast elkander stonden wanneer het ging om vraagstukken, die in het vlak van de geestelijke vrijheid liggen, zoals de crematie.

aparte werkgemeenschappen verenigd en wanneer het om vraagstukken als de crematie gaat, moet men eerst binnen de partij tot compro- missen trachten te komen, waardoor de geestelijke vrijheid in het gedrang wordt gebracht.

Een vroegere socialist, die in zijn vorige woonplaats kort na de bevrijding zelfs enige tijd raadslid voor de Partij van de Arbeid is geweest, vertrouwde ons dezer dagen toe, bij de jongste verkiezingen voor het eerst op de V.V.D.-lijst te hebben gestemd.

De overweging, welke voor h e m de door-.

slag had gegeven, was geweest, dat de V.V.D.

de enige groep is, die consequent voor de geestelijke vrijheid heeft gestreden, waarbij hij herinnerde aan de aanval-in-grote-stijl van de heer Oud op het ontwerp Crematiewet, welke diepe indruk bij hem had gemaakt.

Thans, nu de Partij van de Arbeid op haar wijze de doorbraak nastreeft en tracht te for- ceren, is dat veranderd. De doorbraak-gedachte is op zichzelf niets nieuws. Ook de liberalen sluiten katholieken en orthodox-protestanten niet uit; in tegendeel. Maar ook voor hen moet dan toch gelden, dat zij zich kunnen verenigen met de hoofdlijnen van het liberale beginselpro- gram, dat de geestelijke vrijheid voorop stelt.

Bij de sodalisten is dat sedert hun recht- streeks op de "doorbraak" gerichte politiek anders.

Daar zijn katholieken en protestanten in

• * •

Er zal zeker nog wel gelegenheid zijn, tevens in te gaan op een aantal reacties in de pers van onze politieke tegenstanders naar aanleiding van de verkiezingsoverwinning van deV.V.D.

Deze reeks van beschouwingen naar aanleiding van onze liberale verkiezingsoverwinning willen wij hiermede echter afsluiten. Nieuwe verkiezingen - voor de gemeenteraden - komen reeds duidelijk in zicht.

De overwinning mag ons niet doen verslap- pen. In tegendeel, zij zal een aansporing moeten zijn voor nog grotere krachtsinspanning.

Het koren staat rijp op de velden.

Geen hand kan worden gemist om te helpen

bij het oogsten! A. W. A.