Blad 1 van 3
GasTerra B.V.
Raad van Best uur van de Nederlandse Mededingingsaut orit eit Post bus 16326
2500 BH Den Haag
Dat um Doorkiesnum m er
20 novem ber 2009 ( 050) 364 86 16
Ons kenm erk Uw kenm erk
ST 09.305
Post bus 477 9700 AL Groningen Rozenburglaan 11 T 050 364 86 48 F 050 364 86 00
E com m unicat ie@gast erra.nl BTW NL814409325B01 Handelsregist er Groningen 02089290
w ww .gast erra.nl
Onderw erp ALGEM EEN TOEGAN KELI JKGASTERRA
Zaaknum m er 103.320, hoogt e dagm ar ge 2010
Geacht e Raad,
U heeft op 27 okt ober j l. een ont werpbesluit t ot wij ziging van de Transport v oorwaarden Gas – LNB ( zaaknum m er 103.320_3/ 1) t er inzage gelegd. U nodigt net beheerders, represent a- t ieve organisat ies en ander belanghebbenden uit hun zienswij ze uit erlij k 8 decem ber 2009 bij uw Raad in t e dienen. Gaarne voldoen wij onderst aand aan uw verzoek.
I n le idin g
Kort sam engevat kom t het ont werpbesluit er op neer dat de eer der voorziene verlaging van de zogehet en dagm arge - zoals gehant eerd door de landelij k net beheerder GTS in het kader van zij n balanceringsregim e - van de huidige waarde van 10% t ot een waarde van 2% per 1 j anuari 2010, wordt uit gest eld t ot nader orde. Dit m ede naar aanleiding van verzoeken uit de m arkt daart oe.
Op zich vinden wij het een goede zaak dat de Raad gehoor geeft aan oproepen vanuit de m arkt om in deze zaak de st and van zaken nog eens goed t e over wegen en op grond daar- van conclusies t e t rekken over een verant woord invoeringst em po. Wij vinden dit een goede st ap; vooral ook in dit m oeizam e dossier.
Zoals bekend hangt het kunnen eerbiedigen van de grenswaarde voor de dagm arge door een shipper st erk af van de kwalit eit van het hem t er beschikking st aande online st uursignaal ( op grond waarvan hij de onbalans in zij n port folio kan bij st uren) in relat ie t ot de uit eindelij ke offline allocat ies acht eraf ( op grond waarvan een event uele overschrij ding van de dagm ar ge berekend wordt ) .
Uit eigen onderzoek is ons gebleken dat de huidige kwalit eit van het st uursignaal zeker nog niet goed genoeg is om overschrij dingen van de dagm arge t e kunnen voorkom en. Dit onder- zoek bet reft overigens slecht s een deel van onze port folio, nam elij k die punt en waarvoor een st uursignaal beschikbaar wordt gest eld via het Cent raal St uursignaal Syst eem ( CSS) van de net beheerder s. Het gaat daarbij dus over de afnem ers aangeslot en op de regionale net t en.
Andere exit punt en ( aan het landelij k net en de export punt en) en alle ent rypunt en zij n niet in ons onderzoek bet rokken m aar zullen zeker bij dragen aan ext ra onzekerheden over de ba- lansposit ie aan het eind van de gasdag.
Gebaseer d hierop kunnen wij ons vinden in het wij zigingsvoorst el de dagm ar ge niet t e verla- gen t ot 2% m aar vooralsnog t e handhaven op 10% .
Dat um : 20 novem ber 2009 Ons kenm erk: ST 09.305 Onderw erp: Zaaknum m er 103.320, hoogt e dagm arge 2010
Blad 2 van 3 ALGEM EENTOEGAN KELI JK
G S Be sch ou w e n de opm e r k in ge n
Graag willen wij van deze gelegenheid gebruik m aken om enige aanvullende beschouwende opm erkingen over dit dossier onder uw aandacht t e brengen.
Hoogt e dagm arge
Zoals boven reeds verm eld heeft kan de behandeling dit dossier gekenschet st worden als een wat m oeizaam proces.
De hele discussie is dest ij ds gest art m et het voorst el van GTS om de dagm arge, die vroeger overigens de " operat ional m argin" heet t e ( zie TSC 20051) en die t oen 1 + 1 = 2 % van de dagflows bedroeg, t e verlagen t ot 2 % van de port foliogroot t e, oft ewel t ot 2% van de ge- m iddelde uurcapacit eit in een port folio.
Volgens GTS bet rof het hier een " syst eem fout " in de gasvoorwaarden en was 2 % van de dagflows veel t e hoog. De aangegev en reden was dat de m eet onzekerheid op m eet punt ni- veau op uurbasis weliswaar inderdaad circa 2 % zou zij n, m aar dat de onzeker heid over de t ot ale gasflows op dagbasis op port folioniveau dan kleiner zou zij n 24 * 2 = 48 % van de uurflow s2. Daarom st elde GTS voor om deze operational m argin voort aan dagm arge t e noe- m en en deze t e verlagen t ot 2 % van de port foliogroot t e, d.w.z. 2 % van de gem iddelde uurcapacit eit van een port folio.
Weliswaar heeft GTS gelij k als m en st elt dat een m arge van 48 % van de ger ealiseerde ge- m iddelde uurflows t e ruim is voor de dagm arge, m aar anderzij ds is de voorgest elde waarde van 2 % van de uurcapacit eit ( het geen dus overeenk om t m et zoiet s als 2 / 24 = 0,1 % van de dagflows) ons inziens t e st reng.
Dat valt als volgt in t e zien. Het gaat wat bet reft de dagm ar ge om de vraag of een shipper op basis van het online st uursignaal t ij dens de gasdag voldoende nauwkeurig en voldoende t ij dig zij n gasflows kan cont roleren en bij st uren, zodat hij acht eraf - als de offline allocat ies zij n vast gest eld - niet geconfront eerd wordt m et een onverwacht e onbalans aan het einde van de gasdag. Het gaat hierbij dus niet zozeer over de nauwkeurigheid van de gasm et er s3 m aar eerder over de voorspelbaarheid van de gasflows, vooral in de laat st e paar uren van de gasdag, en de regelbaarheid van de gasflows. Ten t weede gaat het over de m at e van over- eenst em m ing t ussen de online allocat ies in het st uursignaal en de offline allocat ies ( oft ewel:
in welke m at e st em m en de gebruikt e allocat ieregels daarbij overeen?) .
Naar onze m ening valt derhalve niet t e verwacht en dat ooit een nauwkeurigheid van 2% van de uurcapacit eit ( oft ewel circa 0,1 % van de dagflows) bereikt zal worden. Het is daarom het best e om – zoals de Raad in randnum m er 20 van het ont werpbesluit ook st elt – volgend j aar weer een onderzoek naar de nauwkeurigheid van het st uursignaal in t e st ellen en op grond daarvan een besluit t e nem en.
Ent ries
I n randnum m er 16 van het ont werpbesluit verm eldt de Raad de aannam e dat flow s aan en- t ryzij de geen bron kunnen vorm en van afw ij kingen t ussen het online st uursignaal en de off-
1 Zie TSC 2005- 1, ar t ikel 9.5 en ar t ikel 1.66.
2 Zie de t oelicht ing van de net beheerders op het codew ij zigingsvoorst el inzake balancer ing d.d. 1 no- vem ber 2005.
3 I m m er s als de gasm et ers onnauwkeurig zij n kom t dat veelal zow el in het online st uursignaal als in de offline allocat ies acht eraf op dezelfde wij ze t ot uit ing. Hierdoor is onbalans berekend m et het online st uursignaal niet anders dan berekend m et de offline allocat ies.
Dat um : 20 novem ber 2009 Ons kenm erk: ST 09.305 Onderw erp: Zaaknum m er 103.320, hoogt e dagm arge 2010
Blad 3 van 3 ALGEM EENTOEGAN KELI JK
G S
line allocat ies. Dat zou de gedacht e wet t igen hierm ee geen rekening t e hoeven houden bij het bepalen van de hoogt e van de dagm arge.
Wij willen er graag op wij zen dat deze aannam e helaas niet correct is.
• In de eerste plaats zijn er momenteel op diverse entrypunten geen online stuursignalen per shipper beschikbaar m aar alleen off line allocat ies.
• Het antwoord op de vraag of de (her)nominaties in de plaats van het stuursignaal ge- bruikt kunnen worden als nauwkeurige voorspeller van de offline allocat ies hangt af van de t er plekke geldende allocat ieregels:
o Dit is het geval voor de nom inerende shippers indien er t er plekke ook een ba- lancerende shipper act ief is. Voor die nom inerende shippers geldt allocat ie = nom inat ie.
o Het is niet het geval voor nom inerende shippers indien er geen balancerende shipper is, want dan geldt dat de allocat ie een pro rat a gedeelt e is van de t ot ale m eet waarde ( die afhangt van de regelnauwkeurigheid) .
o Het geldt so- w ie- so niet voor balancerende shipper s.
Naar onze m ening m oet dus ook vast gest eld w orden w at de nauw keurigheid van het st uur- signaal ( danwel de nom inat ies) is aan ent ryzij de.
Export
Wat bet r eft de export punt en geldt dat – zelfs als m en beschikt over een nauwkeurig st uur- signaal – daaruit nog niet geconcludeer d m ag worden dat een st r enge dagm ar ge dan haal- baar is. Bij voorbeeld geldt voor de L- gas punt en dat die benut worden om buit enlandse kleinverbruikers en kleinere indust rie van gas t e voorzien. De gasflow naar deze afnem ers is daarom st erk afhankelij k van de weersom st andigheden die op kort e t erm ij n kunnen wij zigen en m oeilij k t e voorspellen zij n. Dit bet ekent dat een shipper in de laat st e uren van de gasdag geconfront eerd kan worden m et onverwacht e variat ies in de gasafnam e die niet acuut ( bij v.
binnen een half of heel uur) aan ent ryzij de gepareer d kunnen worden. Dergelij ke fluct uat ies vindt m en dan t erug in een grot er dan eerder verwacht e onbalans aan het einde van de gas- dag.
Wij hopen dat onze zienswij ze behulpzaam zal zij n bij de besluit vorm ing in dit dossier.
Met vriendelij ke groet ,
A.J.Algra
( Manager Transport )
