€ 2,20
72ste jaargang • nummer 29 • donderdag 21 juli 2016 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Ook in aanloop naar 21 juli zijn sommi- gen bezig met een nieuwe guerrillatactiek tegen alles wat Vlaams is. Blijkbaar voelen de nieuwe belgicisten bij de VLD zich plots sterk genoeg om het hoofd boven de loopgra- ven te steken en onverbloemd op te komen voor de versterking van België. Zoals Alexan- der de Croo bijvoorbeeld, die wil dat evident Vlaamse bevoegdheden zoals milieu en mobi- liteit opnieuw op het federaal niveau worden gebracht omwille van ‘efficiëntie’.
‘Lone wolf’
Laten we duidelijk zijn: dit is geen losse flod- der van een ‘lone wolf’ binnen de VLD. Dit is een onderdeel van een lang voorbereide stra- tegie van de liberalen om resoluut voor België te kiezen en tégen de belangen van Vlaande- ren. Gwendolyn Rutten is een volbloed belgi- ciste en heeft dat sinds haar aantreden met- een duidelijk gemaakt: het confederale streven van de VLD ging op de schop en bij de lijstvor- ming kregen de voorstanders van ‘meer Bel- gië’ opvallend prominente plaatsen op de lijst.
In Vlaams-Brabant was dat bijvoorbeeld het geval met Tim Vandenput, de 45-jarige bur- gemeester van Hoeilaart. Vandenput is een emotionele Belg, die zijn lokaal succes in niet- geringe mate te danken heeft aan francofone kiezers en om die reden steeds heviger op zijn Belgisch elan doorgaat. Hij kreeg van Rutten de prominente tweede plaats op de Kamerlijst, zodat de meer Vlaamsvoelende en ervaren Luk van Biesen (ex VU) zich tevreden moest stel- len met de vierde stek. Dankzij het stemmen- gewicht van Maggie de Block raakte brave Van Biesen toch nog verkozen.
Het is Vandenput die nu samen met De Croo junior de trekker mag worden van de herfede- raliseringsgedachte bij de VLD, kortweg Plan BE. We mogen er donder op zeggen dat Rut- ten dit duo alle ruimte en krediet zal geven. De VLD-campagne wordt één langgerekt pleidooi voor het herstel van het “onrechtmatig” leeg- gezogen Belgisch niveau, waardoor dit land beleidskracht en daadkracht zou missen. Uiter- aard zal deze campagne gelardeerd worden met alle denkbare emotionele toeters en bel- len, zoals het tricolore duivelsgevoel. De VLD zal daarvoor gewillige bondgenoten vinden bij de groenen en de socialisten. CD&V zal een middenpositie innemen en uitbazuinen dat een nieuwe staatshervorming niet priori- tair is, maar tegelijkertijd stellen (zoals Wou- ter Beke nu al doet) dat een herfederalisering ongewenst is.
Groen
Grote vraag is: wat zullen de Vlaamsgezinde partijen als N-VA en Vlaams Belang daar tegen- over plaatsen? Zullen ze de moed hebben een krachtig en wervend verhaal uit te werken dat de kiezers warm kan maken voor de Vlaamse zaak? Dan zullen ze toch uit een heel ander vaatje moeten tappen dan het erg academisch discours dat we afgelopen donderdag voorge- schoteld kregen op Terzake. Daar zagen we een debat tussen Kamerlid Hendrik Vuye, die bij de N-VA de opdracht kreeg om het commu- nautair programma van zijn partij aan te scher- pen, en Kamerlid Kristof Calvo, de superbelg van Groen. Men zal ons niet van veel sympa- thie kunnen verdenken voor Calvo, maar we kunnen ons niet van de indruk ontdoen dat
deze anti-Vlaamse Alva het debat van Vuye op kousenvoeten gewonnen heeft. Hendrik Vuye was donderdag niet alleen stukken te braaf, te defensief en te hoffelijk, bovendien miste hij een bevlogen idee, minstens kon hij het niet met overtuiging onder woorden brengen.
Als de Vlaams-nationalisten in 2019 de ver- kiezingen willen winnen, dan zullen ze dus op een veel krachtiger manier moeten uitpakken met het alternatief dat ze willen aanbieden en dat is heel iets anders dan wat fezelen over een ingewikkelde staatsstructuur en homogene bevoegdheidspakketten. Beide Vlaamsgezinde partijen zullen bovendien bereid moeten zijn om van dit Vlaamse project minstens ten dele de inzet van de verkiezingen te maken, zo niet zullen zowel de N-VA als het Vlaams Belang aan geloofwaardigheid inboeten.
Confederalisme
Vraag is ook wat deze partijen achter de hand zullen houden als Plan A van de N-VA, met name het confederalisme, niet zal blijken te werken. Het confederalisme kan dan wel een goedbedoelde strategie zijn om België ver- der uiteen te trekken, het is nogal naïef te den- ken dat er daarvoor zowel aan Vlaamse kant als aan Franstalige kant zomaar een meerder- heid zal gevonden worden. Stel dat de N-VA in 2019 een even belangrijke partij blijft als van- daag (en dat is mits wat marketing nog steeds perfect mogelijk), zal deze partij dan hetzelfde doen als in de huidige bestuursperiode, met name vaststellen dat ze geen bondgenoten vindt en opnieuw een beleid ondersteunen van vijf jaar communautaire stilstand?
Laten we een tweede veronderstelling maken en even luidop dromen. Stel dat een verstandig Vlaams Belang erin slaagt uit het electorale dal te kruipen en dat niet zomaar doet ten koste van de N-VA, maar vooral ten koste van de niet-Vlaamsgezinde partijen. Ook dat is niet helemaal denkbeeldig gezien de blij- vende immigratiedruk en de tendensen die we in heel Europa zien. En stel nu dat die twee partijen tot ieders verbazing erin slagen om
samen de helft van de zetels te veroveren in het Vlaams Parlement. Het lijkt misschien ver- metel dit te veronderstellen, maar is het niet de plicht van de Vlaamsgezinde partijen om zo’n scenario voor te bereiden en minstens als hypo- these te voorzien?
Want als op dat moment die partijen de han- den in mekaar slaan en samenwerken, dan wordt plots heel veel mogelijk. Dan komen we heel dicht bij de Catalaanse en Schotse scena- rio’s waarbij voorzien wordt dat het deelstaat- parlement eenzijdig de onafhankelijkheid uit- roept. We vragen natuurlijk niet dat de N-VA vooraf al haar kaarten op tafel legt en daarmee zichzelf in de voet schiet, maar minstens zou de partij een ‘Plan BE’ moeten uitwerken voor het geval dit scenario zich voordoet.
Franstalige toppolitici hebben de voorbije jaren intensief overleg gepleegd met journalis- ten en academici om zich voor te bereiden op de mogelijke ontbinding van de Belgische staat.
Ze staken dat zelfs niet onder stoelen of ban- ken. La Laurette koketteerde er openlijk mee in het parlement. Is het dan te veel gevraagd van beide Vlaamsgezinde partijen om zich even- eens voor te bereiden op dit scenario en ach- ter de schermen een concreet stappenplan uit te werken?
De VLD heeft haar ‘Plan.be’, haar herstelplan voor België, op tafel gegooid, tot grote vreugde van de Antwerpse politicoloog Dave Sinardet.
Het is aan de twee Vlaamsgezinde partijen om hard te werken aan een doordachte maar tege- lijk ook voldoende populistische tegenstrate- gie. Het regime heeft dit land bewust zodanig complex gemaakt dat de meeste Vlamingen een afkeer hebben gekregen van staatshervor- mingen of minste erg onverschillig zijn gewor- den voor dit debat.
Daarom is het de hoogste tijd dat de Vlaams- gezinde partijen een hoopgevend en helder project naar voren schuiven dat de kiezer opnieuw enthousiast kan maken. We wensen hen hierbij veel ijver en inspiratie toe.
Amper een week na Quatorze Juillet en de vreselijke aanslag in Nice, is het alweer aan ons onzalige belgenland om ‘feest te vieren’. Iedereen houdt zijn hart vast, in de hoop dat er geen islamist of gestoorde gek zich geroepen zal voelen iets gelijkaardigs uit te halen. De beslissing van Jan Jambon en de regering om de festiviteiten te laten door- gaan is niet meer dan logisch: anders zijn het de terreurzaaiers die voortaan de agenda bepalen, een optie waar geen zinnig mens voor kan kiezen.
België troef bij VLD
En wat is het
Vlaamse Plan B?
Syrië, Turkije, Nice, Parijs, Brussel
Gelukkig is er nog Pokémon Go...!
Actueel
21 juli 2016
2
Uit de smalle beursstraat
Geen gezonde begroting onder Charles Michel
Tom Meeuws richt Islamitisch Offerfeest Antwerpen op
Op 8 juni 2016 verschijnt een merkwaardige akte in het Belgisch Staatsblad. Het gaat om de oprichtingsakte van de vzw Islamitisch Offerfeest Antwerpen. De vereniging heeft tot doel ‘het organiseren van slachtingen volgens een religieuze ritus in een erkend slachthuis of een tijdelijke erkende slachtplaats waar commerciële slachtingen, parti- culiere slachtingen en slachtingen in het kader van de religieuze ritus kunnen plaats- vinden.’ De vzw kan ook subsidies verwerven.
hout Fietst. Houssin Ben Hadach is coördina- tor van de moskee in Berchem. En Brahim Bairi is verbonden aan de vzw Marobel.
Werkelijke bedoeling
Vraag is uiteraard wat de werkelijke bedoe- ling is van deze nieuwe vzw. Het dossier rond het onverdoofd slachten is zo gevoelig dat het oprichten van een vzw met als doel ‘het orga- niseren van slachtingen volgens een religieuze ritus’ niet neutraal kan zijn.
De aanwezigheid van Houssin Ben Hadach, coördinator van de moskee in Berchem, geeft wel een duidelijk signaal. De Antwerpse mos- keeën willen zich immers verenigen in een coö- peratie om zo een nieuw slachthuis te kunnen openen in Antwerpen. Schepen van Diversi- teit Fons Duchateau (N-VA) heeft volgens de media zijn twijfels bij het initiatief. ‘We steken geen geld in een private onderneming’, aldus de schepen in 2015.
LMIOPA
Terwijl schepen Fons Duchateau met een experiment met elektronarcose de moslims wil overtuigen van verdoofd slachten, werkt de Liga Moskeeën, Islamitische Organisaties Pro- vincie Antwerpen (LMIOPA) aan een eigen ini- tiatief. Zij hebben, volgens de media, hun oog laten vallen op een leegstaand slachthuis op de slachthuissite. Gazet van Antwerpen: ‘Als dat wordt erkend, kan daar ook onverdoofd ritueel worden geslacht tijdens het Offerfeest.’
Het slachthuis zou dan een capaciteit hebben van vierduizend dieren. In Antwerpen is nu één slachthuis waar schapen worden geslacht. Dat is onvoldoende om de toevloed verwerkt te krijgen voor het Offerfeest, begin september.
Beheer door Meeuws
Tom Meeuws zal de erkenning aanvragen voor dit nieuwe slachthuis. In een volgende fase zal hij instaan voor het beheer. Met de oprichting van de nieuwe vzw Islamitisch Offerfeest Antwerpen is het dossier in elk geval in een stroomversnelling gekomen. Olie op de golven, of olie op het vuur, aan u om te kiezen.
Thierry Debels
Normaal gezien ging de maand juli een zeer drukke periode worden voor de regering-Michel. Immers, voor het zomerre- ces dat vanaf 21 juli ingaat zou er een akkoord moeten worden gevonden over de begrotingsopmaak 2017. Meer concreet:
welke besparingen en extra inkomsten plant de regering voor volgend jaar? In totaal moet er 3 miljard euro worden gevon- den. Er moet 0,9 procent van het bbp (3 miljard euro) struc- tureel gesaneerd worden.
Zo kan het structureel begrotingssaldo teruggebracht wor- den tot -0,8 procent van het bbp. Dat structureel begrotings- saldo staat gelijk met de ontvangsten min de uitgaven zonder eenmalige ingrepen en conjuncturele meevallers of tegen- vallers. Dat laatste heeft dus betrekking op de impact van de economische groei die bij een structureel saldo wordt geneu- traliseerd in de rekeningen. Zoals bekend, heeft de regering voorgenomen om die saneringsinspanning voort te zetten tot het einde van de legislatuur. Bedoeling is in 2018 tot een structureel begrotingsevenwicht te komen. Dat betekent dat er tussen nu en volgend jaar een budgettaire operatie van 8 tot 9 miljard euro nodig is.
Dat is gigantisch. In de periode 2012-2015 werd slechts voor 2,7 miljard euro gesaneerd. Uiteraard was dit voor een deel onder de regering-Di Rupo toen de staatsfinanciën geen prioriteit waren, maar ook de huidige regering-Michel draagt een grote verantwoordelijkheid. Er zijn heel wat lovenswaar-
dige hervormingen doorgevoerd zoals de lastenverlaging voor bedrijven, de hervorming van de personenbelasting (eigen- lijk een belastingverlaging) en een aanzet tot hervorming van het pensioenstelsel, maar de overheidsfinanciën blijven een zwakke flank van het regeringsbeleid. Dat is in deze rubriek al meermaals benadrukt.
Charles Michel en co weten dat ook, en ze weten donders goed dat het gezond maken van de begroting een zeer moei- lijke opdracht wordt. Vandaar dat de begrotingsopmaak 2017 over de zomervakantie wordt getild. Wellicht zal men er pas na 15 augustus echt aan beginnen werken. Officieel wordt aan- gegeven dat de onzekerheid na het Brexit-referendum het uit- stel rechtvaardigt.
Maar de echte oorzaak is om te beginnen een intern pro- bleem. Charles Michel was bang voor volgend scenario: er wordt voor 21 juli een raamakkoord gesloten over de begro- ting. Iedereen gaat met vakantie. Maar tijdens die vakantie kan één vicepremier niet nalaten om commentaar te geven op het akkoord. Meer bepaald Kris Peeters. Die zou bijvoorbeeld kun- nen zeggen dat de extra belastingen op vermogenswinsten die in het akkoord vervat zitten, niet voldoende zijn. En dan gaan tijdens het zomerreces - de kranten zijn op zoek naar nieuws - de poppen aan het dansen.
Vandaar dat de tweede helft van augustus een betere peri- ode is. Bovendien wordt de beleidsverklaring van de premier
dit jaar wellicht vervroegd van oktober naar september. Dan kan eerste minister Charles Michel gelijk de maatregelen aan- kondigen vanop het spreekgestoelte in de Kamer.
Maar intussen wordt steeds duidelijker dat de kans klein is dat Charles Michel zal aankondigen dat de begroting op koers is. De sanering blijft immers gigantisch en de bevolking is al de inspanningen beu. Minister van Financiën Johan van Overt- veldt liet vorige week weten dat een soepeler begrotingsbe- leid aangewezen is.
Er zou meer geld vrijgemaakt moeten worden voor investe- ringen. De overheidsinvesteringen bedragen in België slechts 4 procent van het bbp. Dat zijn de laagste van de EU. En dat ter- wijl die investeringen - bijvoorbeeld in de verbetering van de wegeninfrastructuur - voor meer jobs zorgen. Iedereen was verrast door de uitspraken van Van Overveldt die bekend staat om zijn budgettaire orthodoxie.
Zou de regering-Michel het begrotingsevenwicht in 2018 laten varen? Volgens Van Overtveldt niet. Maar wat is dit plei- dooi voor een soepeler begroting anders dan het vieren van de teugels en het stellen dat een sluitende begroting niet voor 2018 is? Hij mag het zelf ontkennen, maar de federale rege- ring is namens de minister van Financiën het terrein aan het voorbereiden om te zeggen dat het evenwicht er later komt.
En dat terwijl men voor het aantreden van de ploeg al sprak van een sluitende begroting in 2017.
Het verhaal van de nood aan overheidsinvesteringen is een afleidingsmaneuver. Uiteraard moet de overheid meer inves- teren. Maar dat is vooral een taak van de Vlaamse regering en van de lokale overheden als steden en gemeenten. De fede- rale regering heeft daar weinig mee te maken.
Angélique VAnDersTrAeTen Na het zomerreces gaat de federale begrotingsopmaak 2017 van start. De regering-Michel moet 3 miljard euro
vinden om de overheidsfinanciën op koers te houden. Een structureel evenwicht tegen 2018 vraagt een sanering van 8 tot 9 miljard euro. Een doelstelling die niet gehaald zal worden, en dat weet minister van Financiën Johan van Overtveldt (N-VA). Hij pleitte vorige week nog voor een soepeler begrotingsbeleid. Alleen struikelde hij ach- teraf over zijn eigen woorden.
Bij de eerste akte zijn er echter enkele vorm- fouten, en op 6 juli verschijnt een nieuwe akte in het Staatsblad.
Deze keer worden de oprichters wel ver- meld. Het gaat om Ali Kaddouri uit Borgerhout, Housin Ben Haddach uit Berchem, Brahim Bairi uit Borgerhout én Tom Meeuws uit Antwerpen.
Het adres van de vzw is ook het privéadres van Meeuws. Deze laatste is ook de secretaris van de nieuwe vzw.
Tom Meeuws
De naam Tom Meeuws zegt u misschien iets. Hij werd in 1970 in Roeselare geboren en liep school in het Klein Seminarie te Roese- lare en studeerde vervolgens aan de KU Leu- ven. De man, die politiek nauw aanleunt bij de socialisten, was eerder directeur van De Lijn in Antwerpen. Hij werd in 2015 opzijgeschoven.
De sp.a-Antwerpen wil de man als boegbeeld naar voren schuiven bij de volgende gemeen- teraadsverkiezingen in 2018, maar (voorlopig) houdt Meeuws de boot af.
Doe Doe Klopgeest
Op hetzelfde adres van de vzw vinden we tevens de onderneming Doe Doe Klopgeest, die op 20 juli 2015 door Meeuws en Lieve Dumoulin werd opgericht.
De vennootschap heeft als maatschappe- lijk doel: ‘Het bijstaan van studie- en advies- bureaus, ondernemingen, verenigingen en overheden, door middel van het verlenen van knowhow, advies en bijstand enerzijds en het begeleiden van studies en ontsluiten van ken- nis anderzijds met betrekking tot planologie, stedenbouw en huisvesting, architectuur en engineering, verkeer en vervoer, landschaps- planning, projectontwikkeling en aanverwante activiteiten, alsook organisatieontwikkeling en sociaal beleid.’
Steunproject
Terug naar de nieuwe vzw. Ali Kaddouri vin- den we ook terug een andere vzw, in de vzw Steunproject. De vzw houdt zich onledig met het opzetten van ontwikkelingsprojecten in het noorden van Marokko en organiseert Borger-
Wilmots BUITEN, maar de buit is BINNEN
MINDEr gOEDlAcHS
Alexander van der Bellen, de groene ‘onaf- hankelijke’ presidentskanidaat, die het na de geannuleerde verkiezingen – wegens onre- gelmatigheden – opnieuw mag opnemen tegen Norbert Hofer van de FPÖ, heeft blijk- baar besloten deze keer iets forser uit de hoek te komen. Mogelijk speelt de frustratie van het (vooralsnog) nipt gemiste presidentschap hem parten. Op televisie verklaarde de nu iets minder goedlachse opa dat hij – mocht hij toch nog president worden – Hofer en ook FPÖ-voorman Heinz-Christian Strache nooit zou inzweren als (eerste) minister, als de FPÖ de sterkste partij zou worden bij verkiezingen en erin zou slagen een coalitie te vormen. Dat is een brutaliteit zonder voorgaande, want een president wordt geacht het gehele volk te vertegenwoordigen en zich wat de regering betreft neutraal op te stellen. Van der Bellen toont met deze opmerkelijke verklaring aan hoe onverdraagzaam hij werkelijk is. Het heeft voor de Oostenrijkers in elk geval het voordeel van de duidelijkheid.
TruckS
Na de zelfrijdende auto’s van Google en Tesla bestaan er nu blijkbaar ook zelfrijdende
‘killertrucks’ die schijnbaar zonder enige bestu- ring tientallen slachtoffers maken. Althans, dat zou men geloven als men de titels van kranten en internetartikels over de aanslag in Nice bekijkt. De New York Times had het over een ‘truck-aanval’, CNN over een ‘truck die de massa ramt’, ‘Lorry hits crowd’, luidde het gelijkaardig bij de BBC, De Standaard had het over de ‘vrachtwagen van de dood’ en
NBC hield het op een ‘truck-crash’. Deze voor- stelling van zaken was quasi unaniem bij de media; het liet hen immers toe de bestuurder, en vooral zijn motieven, nog wat uit beeld te houden. Op de sociale media ergerden veel mensen zich daar terecht blauw aan. Eén van de beter reacties was deze: “De trucks. Zij blij- ven maar mensen aanvallen. Maar niet alle trucks. Alleen een kleine minderheid. Het zijn niet eens echte trucks.” Een goed verstaan- der...
cHAVISTIScH
Venezuela is door het socialistische bewind tot de bedelstaf gebracht. Dat land is niet eens meer in staat zijn eigen bevolking te voeden.
Het leger heeft de bevoorrading moeten over- nemen, maar ook dat zet weinig zoden aan de dijk. In feite was het land al naar de ver- doemenis toen huidig president Maduro de boel overnam van ‘volksheld’ Hugo Chavez.
Die werd ook luid bejubeld door de linkse ‘fel- low travellers’ in het Westen, in het bijzonder bij de media. Maar daar is het nu moeilijk om de puinzooi correct te benoemen. Het regime is socialistisch, maar dat mag niet echt meer geweten zijn. Het zou de rode kameraden hier te veel in verlegenheid brengen. Daar hebben ze bij de VRT nu iets op gevonden: het adjectief
‘chavistisch’. Helemaal nieuw is die truc niet, vroeger was er al ‘castristisch’ (voor Cuba) en ‘sandinistisch’ (voor Nicaragua). Af en toe durft een journalist zich nog wel eens ver- gissen, zoals Annelies Beck in Terzake, maar dat wordt dan vliegensvlug gecorrigeerd. Niet iedereen heeft de constructieve aanpak al vol- doende in de vingers, zo blijkt. Blijven oefe- nen, Annelies.
Actueel 21 juli 2016 3
#tousensemble?
Mijnheer de feestvierder,
“Allons enfants de la patrie!” zong ooit premier Yves Leterme op de Belze nationale feestdag op de trappen van de kathedraal in Brussel, toen men hem vroeg om het Bel- gisch nationaal lied eens in te zetten. Het was een gaffel van formaat om de eerste zin van de Franse Marseillaise in te zetten, waar- bij tot vandaag onduidelijk is of de sluwe en gewiekste man uit Ieper dat bewust deed of niet.
Los van de Marseillaise moest ik aan de inhoud van dat zinnetje denken tijdens de voetbalgekte van de voorbije weken, waarbij een soort van Belgisch nationalistisch gevoel werd georkestreerd, dat het moest hebben van tricolore biermerkvlaggen, pruiken, hoedjes, truitjes en vlaggetjes op auto’s. Het kon niet op. Onder het motto ‘tous ensemble’
moest het eendrachtige Belgische volk zijn
‘macht’ tonen aan de wereld. In het Frans, uw huistaal, natuurlijk… Het liep op een sis- ser af; heel het circus was sneller opgedoekt dan het tot stand gekomen was.
Met 21 juli in het vooruitzicht zult gij in uw gelegenheidstoespraak zeker terugkomen op het ‘tous ensemble’, het allemaal samen horen binnen de Belgische ‘natie’. De mantra van de samenwerkende burgers, de gemeen- schappen en de gewesten, de generaties, oude en nieuwe burgers, en noem maar op, zal ons weer door de strot geramd worden.
Maar, mijnheer de feestvierder, hoe zit dat eigenlijk met het ‘tous ensemble’ in uw eigenste sibbe? Is dat nog wel een stichtend voorbeeld voor de natie? De relaties tussen ouders en kinderen, broers en zussen, neven en nichten lijken allemaal fors vertroebeld.
Naar verluidt gaan we dat zien op 21 juli, wanneer wij zullen vaststellen dat ‘sommi- gen’ niet aanwezig zullen zijn op ‘den défilé’.
Gij zoudt daar de oorzaak van zijn, door u te willen opwerpen als de ‘chef de famille’ en het laken niet alleen in Laken naar u toe te willen trekken, wat de anderen niet echt kun- nen pruimen. En al zeker uw vader niet, die meer in het buitenland verblijft en zich nog zo weinig mogelijk laat zien, nukkig en mal- content als hij is. Om over La Dolce Paola nog maar te zwijgen. Ook uw zus Astrid geeft niet thuis, want zij gaat op 21 juli met haar echtgenoot naar de opening van een (echt) folklorefestival in Namen. Zij zou boos zijn omdat zij nog zo weinig mag doen van u.
Laurent zou wel komen, maar zonder Claire en de kinderen. Maar dat gij en Laurent ook niet echt door dezelfde deur kunnen, is alom geweten. Overigens, ik kan mij niet herinne- ren dat jullie in het publiek ooit iets tegen elkaar hebben gezegd…
Misschien moet gij toch maar eens een familiereünie organiseren en uw ego wat bijstellen. Want zoals het er deze tijden in uw sibbe aan toe gaat, betekent het ‘tous ensemble’ echt niet veel meer. Tot groot ver- driet van de adepten van de koekjesdozenro- mantiek. Ik kan mij levendig voorstellen dat, als gij zo iedereen bij elkaar zoudt weten te krijgen, het wel eens een woelig ‘feestje’ zou kunnen worden. Want als ik de commenta- ren in de serieuze gazetten en in ‘de blaad- jes’ mag geloven, zullen er toch wel enkele frustraties naar boven komen, waarvan er enkele erg diep lijken te zitten. Het valt dan ook te hopen dat het ‘tous ensemble’ niet op dezelfde sisser afloopt als tijdens het Euro- pees Kampioenschap voetbal…
Ik wens u een schone 21 juli toe, vol vriendschap en genegenheid. À propos, … ik zal er ook niet zijn…
Briefje aan Le Roi Philippe
Poging tot staatsgreep in Turkije
Dat de poging tot staatsgreep in Turkije binnen uren op een sisser uitliep, maakt het gebeuren er niet minder interessant op. Want als veel gezegd kan worden over de waar- omvraag, is het vooral interessant na te gaan welke gevolgen deze geanimeerde uren teweeg zullen brengen voor de Turkse republiek. Wordt dit de ultieme consolidatie van
‘Sultan Erdogan’? En welke gevolgen heeft dit voor de regio, te beginnen met de strijd tegen IS? Enkele eerste beschouwingen bij een bewogen weekend.
Intussen is duidelijk dat waar Godfried van Bouillon op 15 juli 1099 in slaagde, de Turkse coupplegers diezelfde dag vele jaren later faal- den. Deus lo vult, scandeerden de kruisvaders toen ze Jeruzalem innamen. Maar eenzelfde geluk viel hun collega’s in Constantinopel, excuseer Istanbul, afgelopen vrijdag niet te beurt. De bruggen over de Bosporus werden afgesloten (zij het slechts in één richting), er vloog een straaljager of twee over, waarna de coup in de kiem gesmoord werd. Veel inkt zal nog vloeien over de gebeurtenissen, toch kun- nen er nu al enkele belangrijke vaststellingen gedaan worden. Laat ons beginnen met een snuif cynisme.
Portret van Ataturk
Het eerste openbare optreden van Erdo- gan, eerst via een iPhone, vervolgens op iets wat een geïmproviseerde persconferentie was, gebeurde onder het portret van... Kemal Ata- turk. Dit overstijgt het stadium van de ironie, want het grote werk van de Turkse president sinds zijn prille dagen in de politiek is net het ondergraven van het seculiere cement dat kemalisme in de funderingen van de Republiek goot. Alle middelen zijn goed om zijn land in een islamitische richting te duwen, en dan krijg je dit. Het was bovendien een opvallende vast- stelling dat de massa’s die hem driftig bejubel- den haast uitsluitend uit mannen bestonden.
Vaak heren met snorren, stelt het scherpe oog van een analist van Foreign Policy vast.
Futiel is dit niet, want het is een gebruik dat seculiere Turken de snor volledig afzweren.
Er werd kwistig “Allahu ekber” geschreeuwd, lokale variant van “Allah akbar”, gevolgd door de Sjahada, de islamitische geloofsgetuigenis.
Maar misschien wel het meest cynische was de manier waarop westerse leiders (sic) de couppoging veroordeelden in naam van de
“democratie”. Er bestaan ettelijke standaar- den om het democratisch gehalte van een land te beoordelen. En op zowat elk moge- lijke parameter verloor Turkije onder Erdogan terrein, vaak op een schrijnende manier. De voorbije jaren leverden een heuse inflatie aan rapporten op die deze regressie hekelen, maar voor Obama, Merkel en co is Erdogan op het moment van deze omwenteling een heuse apostel van de democratie.
Boris Johnson
Van Erdogan zijn ontelbare quotes verza-
meld en vaak vallen ze op door hun tegen- strijdigheid. De ene keer ziet hij een verenig- baarheid van islamitische en democratische waarden, op een ander moment weer niet.
“Voor ons, islamisten, is democratie als een tram. Wanneer we ons doel hebben bereikt, stappen we af”, zei hij ooit. Tja.
En toch nog iets dat we u niet mogen ont- houden. Naar aanleiding van de polemiek rond de Duitser Jan Böhmermann die zich bele- digend had uitgedrukt aan het adres van de Turkse numero uno, organiseerde het Brits conservatieve weekblad The Spectator in mei een ‘beledig Erdogan’-wedstrijd. Van alle inzendingen ging één limerick met de prijs aan de haal: “Er was een jongeman uit Ankara / Die was een vermaarde rukker / Tot hij zijn sperma spoot / Met de hulp van een geit / Maar hij stopte niet eens om haar te bedan- ken”, einde citaat.
De auteur is ene Boris Johnson, toen nog
‘gewoon’ ex-burgemeester van Londen, inmid- dels... Brits minister van Buitenlandse Zaken.
Johnson, in een vorig leven hoofdredacteur van diezelfde Spectator, is zelf langs vaders- zijde de achterkleinzoon van een Turks journa- list die het tot minister schopte in de woelige jaren tussen het einde van WOI en de Turkse republiek. Hij werd in 1922 door steniging ver- moord. De 1.000 pond die Johnson met de wedstrijd verdiende, zijn, naar eigen zeggen, bestemd voor een goed doel.
‘De klop’
De Turkse republiek kan niet begrepen wor- den zonder de maatschappelijke rol die het leger er speelt. Ataturk was een militair met een puike staat van dienst tijdens WOI, en doorheen hun geschiedenis wierpen de strijd- krachten zich op als behoeders van het secu- liere karakter van het land. Bij bedreiging zou moeten worden ingegrepen, wat de voorbije eeuw enkele keren gebeurde, democratie was hier geen punt. Toen dit voor het laatst (suc- cesvol) gebeurde in 1980, deden zich tafere- len voor die de vergelijking met afgelopen vrij- dag nauwelijks kunnen doorstaan. Om drie uur ‘s nachts begon de operatie, om exact 3u59 werd op de radio een verklaring voorge- lezen en om 5u30 kreeg de toenmalige eer- ste minister zijn ‘klop’ op de deur. En bij het krieken van de dag was de operatie succesvol afgerond. Dit staat haaks op het geknoei van vorige weekend, waar trouwens ook een tra-
ditie van bestaat. Want als men het heeft over de geslaagde pogingen, moet men ook de mis- lukkingen in rekening brengen.
Wat er ook van zij, deze editie faalde, waarna zich de obligate waaromvraag stelt. Op zo’n momenten staat het zonder meer chique te zwaaien met ‘Techniek van de staatsgreep’ van Curzio Malaparte, waarvan in 1931 de originele Italiaanse versie verscheen (Tecnica del colpo di Stato). Een staatsgreep is in elk land moge- lijk, was zijn waarschuwing, “zelfs in het poli- tiek rustige en goed bestuurde Nederland”, waarna enkele vuistregels volgen over hoe men er een succes van kan maken. Zijn mening over de Turkse evenementen zullen we nooit kennen, maar eigentijdse kenners bogen zich vrij snel over de vraag waar het fout liep. Het probleem lag hem niet bij de militaire kracht van de coupplegers, meent Naunihal Singh, een academicus met vele publicaties over het onderwerp op zijn actief. Wel faalden ze door de perceptie niet te voeden dat hun initiatief ging slagen.
Eigen aan coupplegers is dat ze na afloop geen verdeeld land willen aantreffen, wat zich in terughoudendheid vertaalt. De enkele hon- derden doden die vielen zijn een gruwelijke tol, maar een peulschil van wat zou gebeurd zijn bij een totale escalatie. Op dergelijke momenten heb je voor- en tegenstanders, maar de grote massa is grijs en in te pikken door beide kam- pen. Vandaar dat belang van perceptie. En zo zijn er vele regels. Degene die je wil omverwer- pen, moet eerst gedood of ontvoerd worden.
Zorg er ook voor dat de tegenstander slechts met vertraging in actie kan schieten. Terzijde, het is geen toeval dat in Saoedi-Arabië de lucht- machtbasissen zich allemaal op veilige afstand van hoofdstad Riaad bevinden. Zonder meer is dit gefundenes Fressen voor deskundigen, maar de gevolgen zijn er voor iedereen. Erdo- gan komt hier sterker uit. En wat we in het ver- leden zagen, zal zich voortzetten. Een alerte twitteraar, overigens iemand die in het dage- lijkse leven als financieel directeur verbonden is aan een vooraanstaande Nederlandse Uni- versiteit, had het over een snelle coup gericht tegen een trage coup. Geef hem eens ongelijk?
Tijd voor actie
Er is nog één punt dat aparte aandacht ver- dient. Welke gevolgen heeft dit allemaal op buitenlands vlak? En zeker op het conflict tegen IS? Toen vrijdagavond het nieuws van de coup Damascus bereikte, ontketende dat spontaan vreugdevuur. Ook in andere door de regering gecontroleerde steden deden zich soortge- lijke taferelen voor. De relatie Assad-Erdogan is nu eenmaal wat ze is. Sinds het Syrische conflict van start ging, verweet de Syrische lei- der ‘Sultan Erdogan’ in niet mis te verstane bewoording IS te steunen. Genuanceerdere stemmen hebben het over een “dubbelzinnige houding” van Ankara, maar snor zit het aller- minst. Wat worden nu de repercussies van de interne Turkse ontwikkelingen op dit conflict?
Toen de strubbelingen hun hoogtepunt bereikten, werd het even spannend rond de luchtmachtbasis van Incirlik. In tegenstel- ling tot wat soms gezegd wordt, is dat geen NAVO-basis, wel een Turkse die door de NAVO gebruikt mag worden. Letterlijk werd de stroom er afgesneden en het hele Turkse luchtruim voor militaire vluchten gesloten (het aandeel van de luchtmacht in de coup was pro- portioneel groot).
Knap vervelend voor de Amerikanen die van daar missies tegen IS vliegen. Even begon- nen de Turken zelfs te dreigen tegen de VS. Ze moesten die predikant Gülen, overigens een man waar iemand als Johan Leman goede con- tacten mee onderhoudt, maar eens uitleve- ren. Uiteindelijk bekoelden de dingen en zon- dagavond werd de basis terug operationeel.
Het incident onderstreept wel de kwetsbaar- heid van de operatie tegen IS. Experts menen dat vier dagen zonder Incirlik de hele cam- pagne behoorlijk zou verstoren (vliegdeksche- pen kunnen slechts een deel van de werklast opvangen). Los van dergelijke operationele aangelegenheden, blijft de vraag wat de weer- slag van dit nieuwe Turkije met een versterkte Erdogan op het IS-gebeuren zal betekenen;
een vreselijk pertinente vraag.
En dan is er nog de PKK. “Dit is het gedroomde moment voor zowel IS als de PKK om actie te ondernemen”, liet een Turks acade- micus (voor alle duidelijkheid: niet meer actief in eigen land) optekenen. “Want de Turkse strijdkrachten bevinden zich op een historisch zwak moment.” Wordt vervolgd...
Michaël VandaMMe
Sneltreinvaart
In de Kamer is de spreektijd strak geregle- menteerd. Soms is dat nodig, om al te lange uitweidingen en beschouwingen tot een rede- lijk minimum te beperken. Maar soms is het ook potsierlijk, omdat op die wijze sommige dingen gewoonweg niet fatsoenlijk kunnen gezegd worden. Zo werd minister van Werk Kris Peeters ondervraagd door Johan Klaps van N-VA over de wet-Major. In zijn antwoord dreef de minister plots zijn leessnelheid erg op, want Kamervoorzitter Bracke begon al teken te doen dat hij moest gaan afronden. Daardoor ging de essentie van zijn verhaal wat verlo- ren. Bracke heeft er echt een handje van weg om zich als slechte strenge schoolmeester op te stellen en meer met de klok bezig te zijn dan met de boodschap die men brengt. Soms gaat hij zelfs zover dat hij de micro prompt laat afsluiten. Op die manier wordt er een karika- tuur gemaakt van het vragenuurtje.
Naar sint-juttemis?
Bij de aanvang van de legislatuur liet Vlaams minister-president Bourgeois (N-VA) verstaan dat hij wel zou willen dat mensen met zijn functie op de protocollaire lader zou- den stijgen tot net na de eerste minister. Toen einde 2014 Barbara Pas van Vlaams Belang aan minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (ook N-VA) vroeg wat hij daartoe ging ondernemen, beloofde hij dat hij een werk- groep zou oprichten en die laten samenzitten met de deelstaten om de desiderata te bunde- len. Meer nog, hij beloofde dat even te regelen voor 21 juli 2015. Toen die datum voorbij ging zonder teken van leven, vroeg Barbara Pas in november 2015 naar de stand van zaken. Jam- bon zei dat een en ander dat najaar nog zou geregeld zijn, na overleg in de regering. Toen het 2016 werd, vroeg Pas in februari 2016 nog- maals hoe het nu zat met die kwestie. Het zou voorjaar 2016 worden, zei Jan Jambon een tik- keltje verveeld. Vorige week woensdag klopte Pas nogmaals bij hem aan met een monde- linge vraag in de commissie, waarin ze hem vroeg of dat misschien nog voor 21 juli van dit jaar rond zou zijn. Het antwoord was ontluis- terend en zorgde voor enige hilariteit: “Alles- zins vóór 21 juli, maar ik weet niet van welk jaar!” Er is immers binnen de schoot van de regering nog geen akkoord… Het antwoord van Barbara Pas mocht er ook zijn: “Ik zal u nog regelmatig herinneren aan dit dossier, al is het maar om tegemoet te komen aan de prangende vraag van de minister-presi- dent van Vlaanderen.” Jan stond erbij en keer ernaar… Leuk is anders. Barbara Pas: “Ander- maal blijkt uit dit banale voorval dat de N-VA in de federale regering er niet eens in slaagt een deuk in een pak boter te slaan als het om enigszins communautair getinte aangele- genheden gaat. Zelfs een louter symbolische zaak zoals de protocollaire rangorde krijgen de N-VA-ministers niet geregeld.”
Et pour les Flamands…
Marie-Christine Marghem, minister van Energie, slaagt er na twee jaar nog steeds niet in een antwoord in het Nederlands te geven, na een vraag van een parlementslid.
We konden het donderdag tijdens het vragen- uurtje vaststellen. Zelfs Daniel Bacquelaine, de minister van Pensioenen, doet tenminste
Roddels uit de Wetstraat
Dossier
21 juli 2016
4
een poging in die zin, zelfs al kraken sommige zinnen en klanken. Alle Vlaamse ministers en staatssecretarissen daarentegen, zelfs Theo Francken, staan hun Franstalige collega’s in het Frans te woord. En zo hoort het. Gewoon uit beleefdheid. Slagen sommige Franstaligen er dan echt niet in om zelfs maar elementair Nederlands te leren? Of zou het dan toch zijn omdat ze dat gewoon niet willen? Een mens zou dat nog gaan geloven ook!
Tricolore
Minister Alexander de Croo heeft een voor- zet gegeven door te pleiten voor het herfede- raliseren van bevoegdheden. Dat was duide- lijk een reactie tegen de 11 julitoespraak van Geert Bourgeois gericht, die had aangekon- digd in 2019 het communautaire programma weer uit de diepvries te halen. Zonder twijfel vertolkt hij daarmee een zekere belgicistische onderstroom in zijn partij, die daar altijd slui- merend aanwezig is gebleven. Herinner u de PVV van vroeger.
De ‘Pest voor Vlaanderen’… Kamerlid Tim Vandenput, burgemeester in Hoeilaart en zijn MR-collega-buurman uit Terhulpen, net over de taalgrens, gaan in augustus een tegenbe- weging tegen verdere regionalisering opzetten onder de welluidende naam: PLAN BE. Je moet er maar opkomen. Zij vinden dat de ‘ontman- teling van de federale staat zijn limieten heeft bereikt’. In de Kamer was er vorige week al iets van te merken, want een flink aantal Open Vld-medewerkers had het zwarte lint van hun officiële toegangsbadge rond de nek al ver- vangen door een tricolore lint met daarop de letters ‘.be’… Zelfs een aantal ambtenaren van de Kamer ‘sierden’ zich aldus. We gaan zien wat het zal worden, maar dat het binnen de verschillende stromingen in de Open Vld tot flink wat discussie gaat leiden, staat als een paal boven water.
Selectief geheugen
Kristof Calvo van Groen ondervroeg minis- ter Sophie Wilmès over de rapporten van het Monitoringcomité. Hij wilde daarover eigen- lijk de premier ondervragen, maar die was er niet. In zijn inleiding zei hij plots: “Ik kijk uit naar uw antwoord, mevrouw de minister. U weet dat ik u graag heb.” Er klonk gegniffel in het halfrond. Waarop Calvo: “Dat komt omdat minister Wilmès bijvoorbeeld iemand is die niet voortdurend ruzie maakt, die niet voort- durend het conflict zoekt, die zelfs als voorma- lig schepen van Sint-Genesius-Rode zo vrien- delijk was om naar de Vlaamse feestdag af te zakken en te luisteren naar de discours van de heren Bourgeois en Peumans. Zo sympa- thiek is mevrouw Wilmès.” Daarmee gaf hij een flinke sneer naar N-VA. Wat hij (bewust) leek te vergeten, was dat Wilmès een pion is van de Franstalige arrogantie in de Randge- meenten, zelfs al spreekt ze vloeiend Neder- lands… Calvo zou moeten weten dat zij mee zorgt voor de instandhouding van de taalcon- flicten in die gemeenten, want uit haar mond konden we al horen dat haar partij – de MR – de balorige Damien Thiéry uit Linkebeek volledig steunt. Als voormalig schepen van haar gemeente stond zij overigens bekend als Franstalige hardliner die heel dicht bij het FDF aanleunt. Geen conflict opzoeken, Kristof? Niet voortdurend ruziën, Kristof? Ge hebt een selec- tief geheugen, Kristof!
100 bladzijden
De Britten en de Fransen willen in 1916 met een definitieve doorbraak van het Duitse front een einde aan de oorlog maken. De Britten verkiezen een aanval in Vlaanderen, maar de Fransen eisen een offensief aan de Somme waar de geallieerde legers aan- eensluiten. Aanvankelijk leveren de Fransen twee derde van de strijdmacht, maar het Duitse offensief bij Verdun noodzaakt hen twintig divisies naar het oosten te verplaat- sen. De Britten gaan akkoord om 600.000 van de voorziene 1 miljoen soldaten te leve- ren. De Brit Douglas Haig wordt de opperbe- velhebber en hij is vastbesloten om met de Britse gewoonten van improvisatie en soms puur amateurisme te breken. Zeven maan- den lang laat hij een gedetailleerd aanvals- plan van 100 bladzijden opstellen. Alles is gepland; er is geen speling voor eigenge- reide kolonels of generaals die op hun een- tje roem willen oogsten met hun regiment of divisie, want de doorbraak moet gelijktij- dig en gelijkmatig gebeuren, over een front van 50 kilometer.
Zorgvuldig bouwt Haig zijn strijdkrach- ten op, tot het miljoen vereiste soldaten na maanden voorbereiding aanwezig is. De Brit is ervan overtuigd dat hij door God zelf geko- zen is om de Duitsers te verslaan. Hij is een bijzonder gelovig man die denkt dat hij uit- verkoren is en die geen tegenspraak duldt.
Hij omringt zich met vleiers en wil alleen de informatie horen die hem goed uitkomt.
Haig, geboren in 1861, is opgeleid als cava- lerieofficier. Hij laat 400.000 paarden opdra- ven die na de doorbraak de vluchtende Duit- sers zullen opjagen, voor zich uit. Dat denkt hij tenminste. De Britten en Fransen weten dat de Duitsers zich vrij comfortabel in hun loopgraven genesteld hebben.
De grond langs de Somme bestaat uit krijt- lagen die gemakkelijk uit te graven zijn. Som- mige loopgraven zijn zelfs 15 meter diep en hebben elektrische verlichting. Enkele Duitse officieren hebben zelfs hun piano geïnstal- leerd. Maar dat wordt allemaal niet ernstig genomen door de geallieerden, die vooral zien dat weinig hagen en bossen de opmars kunnen stuiten.
Prijsschieten
Op 24 juni begint een immens bombarde- ment op de Duitse linies. Dagenlang schie- ten 3.000 kanonnen dag en nacht 10 mil- joen obussen op de Duitse loopgraven. Maar de kwaliteit van de Britse obussen is onder- maats; een derde van de munitie ontploft niet. (Ieder jaar worden nog reusachtige hoe- veelheden opgegraven.)
De geallieerden beschikken niet over echt grote kanonnen en ze hebben ook te wei- nig mortieren. Feitelijk veroorzaken ze zelfs niet zoveel schade, tenzij een enorme ver- woesting van het landschap, die nog altijd te merken is aan allerlei kunstmatige poelen en meertjes. De Britten graven ook tunnels uit tot onder de
Duitse linies en stoppen die vol met explo- sieven. Vijf dagen duurt het bombardement, maar door het hondenweer kan de voorziene aanval niet starten op 29 juni. Dus schieten Britten en Fransen maar verder.
Psychologisch is het een hel voor de Duit- sers. Her en der wordt een Duitser zelfs let- terlijk gek. De eerste juli om 6u30 lijkt het wel alsof de wereld vergaat, tot de kanonnen zwijgen om 7u28. De 500.000 Duitse solda- ten aan het front weten dat het een kwes- tie van minuten wordt vooraleer de vijand verschijnt. Vooral de dikwijls nog onervaren Britten zijn ervan overtuigd dat er nog nau- welijks een Duitser overblijft. De Fransen zijn wel veteranen en zij weten dat hen een ver- schrikking wacht. Om 7u30 klinken dan de fluitjes en de geallieerden verlaten hun loop- graven. De Duitse verdedigers geloven heel even hun ogen niet.
De Britten marcheren gedisciplineerd in
oneindig lange rijen naast elkaar. Ze dragen een rugzak van 35 kilogram met munitie en voedsel voor drie dagen. Niemand rent, nie- mand laat zich vallen om kogels te ontwij- ken en rent dan weer eventjes verder zoals het gezond verstand voorschrijft. Dat wordt dus prijsschieten voor de Duitsers. De mitrail- leurs (zes kogels per seconde) maaien rij na rij neer. Op de zwakke punten van het Duitse front bereiken sommige Britten toch de Duitse loopgraven, en ontdekken dan dat de obussen wel veel grond hebben omgeploegd maar de prikkeldraad niet vernietigd hebben.
De Duitse tegenaanvallen maken vlug een einde aan een paar Britse succesjes. De wei- nige overlevenden vluchten en botsen op de mannen van de tweede aanvalsgolf, die ein- delijk begrijpen wat hen wacht. Maar ze stap- pen verder, want door het lawaai en door de rook weet niemand van het opperbevel of zelfs van de regimentscommandanten wat er op het slagveld gebeurt.
Op het einde van de eerste dag hebben de Britten 60.000 mannen verloren; 23.000 zijn gesneuveld en de rest is gewond. Velen onder hen creperen in het niemandsland want er wordt aan beide zijden op de ambulanciers geschoten. Volgens het plan moeten de eer- ste en de tweede loopgraaf al veroverd zijn, maar in realiteit is dat alleen het geval in het oosten van de opmars waar de Fransen en een klein deel van de Britten hun doelen bereiken. De Fransen doen dat wel, al ren- nend en vallend en weer rennend. Zij bre- ken door de Duitse linies maar mogen niet verder, want ze moeten volgens de bevelen wachten tot de Britten ten westen van hen ook succes boeken. Dat gebeurt niet. Toch is opperbevelhebber Haig niet ontevreden en hij blijft ervan overtuigd dat zijn plan niet kan falen. Hij weet dat er zo’n 100.000 slachtof- fers zijn over het hele front, maar mits nog een inspanning gedurende twee dagen komt alles wel goed. Het lukt niet, want de Duit- sers zijn ondanks ook al zware verliezen niet te verslaan. Toch denkt Haig er niet aan het offensief te stoppen. De zware perscensuur verhindert dat men in het Verenigd Koninkrijk de omvang van de tragedie kent, dus kan hij 142 dagen blijven aanvallen; zij het niet meer op de waanzinnige manier van de eerste dag.
De Britse regering probeert tweemaal het offensief te doen stoppen maar Haig weigert resoluut, en het kabinet slaagt er niet in een nieuwe opperbevelhebber vinden.
Maarschalk
De Fransen zien die gruwelijke verliezen met lede ogen aan. Zij zijn meer geïnteres- seerd in de Slag bij Verdun, waar hun leger (en het Duitse) doodbloedt en waar mui- terijen het moreel aantasten, tot Philippe Pétain de Franse verliezen inperkt.
Toch laten de Fransen Haig niet vallen: vol- gens de Brit omdat hij zijn Franse evenknie Joffre met cognac omkoopt. In de herfst gaat het offensief nog altijd zij het niet meer op dezelfde schaal verder. De regen verandert de frontlijnen in slijkvelden.
Aan de Somme wordt verder gevochten met alle mogelijke oude en nieuwe wapens:
gas, vlammenwerpers en tanks. In novem- ber begrijpt Haig eindelijk de zinloosheid, en op 15 november stopt het offensief. Nie- mand spreekt over een nederlaag maar legt de klemtoon op de “indirecte” zege, want zonder de Somme zouden de Duitsers mis- schien doorgebroken zijn in Verdun. Mis- schien! Begin 1917 trekken de Duitsers zich terug uit hun vooruitgeschoven loopgraven aan de Somme, om nieuwe en kortere stel- lingen te betrekken.
De Britten mogen van de Duitsers het gebied innemen waarvoor die tevergeefs honderdduizenden soldaten hebben opge- offerd. De Britse bevelhebber Haig en de Franse bevelhebber Joffre worden beloond met de rang van veldmaarschalk.
Jan neckers
De Somme (2)
Op de eerste dag van de slachting aan de Somme, tussen 7u34 en 7u45, sneuve- len 3.000 soldaten per minuut, 50 per seconde. Dat is het begin van een bloedbad dat meer mensen het leven kost dan de moordpartij bij Verdun, die tweemaal zo lang duurt.
Actueel 21 juli 2016 5
Westen blijft terughoudend met steun aan Koerden
Weinig of geen aandacht in de westerse media voor het ‘memorandum of understan- ding’ dat vorige week dinsdag werd ondertekend tussen de Koerdische Autonome Regio in Irak en de Verenigde Staten. Na twee jaar voorbereidend werk bezegelt het docu- ment een verregaande militaire samenwerking tussen de Peshmerga, de strijdkrach- ten van de Koerden, en de Amerikanen, die in het gebied de coalitie tegen Islamitische Staat (IS) leiden. Intussen blijft de vraag waarom het Westen intensief de roep om een onafhankelijke Palestijnse staat steunt, terwijl het zo terughoudend is om het op te nemen voor de Koerden, de grootse bevolkingsgroep ter wereld zonder een eigen staat.
De Koerden kunnen terugblikken op een eeuwenoude cultuur. Ze zijn wereldwijd met 35 miljoen – de Palestijnen zijn slechts met 12 miljoen - en bewonen een oppervlakte die vijftien keer zo groot is als de Palestijnse gebieden. Iraaks-Koerdistan kreeg al in 1970 een autonome status, die werd herbevestigd in 2005.
De Koerdische Autonome Regio omvat een groot deel van het noorden van Irak en wordt bestuurd door het Koerdistan Regio- nal Government (KRG), nu onder leiding van president Masoud Barzani. Andere Koerden wonen in Turkije, Syrië, Iran, Armenië en de vroegere Sovjet-Unie. Er is ook een Koerdi- sche diaspora, die voornamelijk in Europa en Noord-Amerika woont.
Vakantieoord
Het blijft merkwaardig dat de Verenigde Staten en Europa nogal terughoudend zijn
ten aanzien van een onafhankelijke Koerdi- sche staat, ook al koesteren de Koerden wes- terse waarden als de gelijkheid tussen man en vrouw, godsdienstvrijheid en mensenrechten.
Zo strijden Koerdische vrouwen in Irak zij aan zij met hun mannelijke collega’s en worden zij, net als hun mannelijke collega’s, door IS ont- hoofd. De Koerden zijn, in tegenstelling tot de Palestijnen, erin geslaagd hun economie en een zekere maatschappelijke orde tot ont- wikkeling te brengen. Het overgrote deel van de Koerden is moslim. Toch vangen zij hon- derdduizenden vluchtelingen op, ongeacht hun identiteit of religieuze overtuiging. Het gaat zowel om soennieten als sjiieten, Arabi- sche christenen en jezidi’s. Via de BBC verne- men we zelfs dat Irakezen uit Bagdad, die het oorlogsgeweld moe zijn, nu Koerdistan als vakantieoord opzoeken om er even te beko- men van de talrijke bomaanslagen in een rela- tief ‘veilige’ omgeving.
Militaire steun
In het ‘memorandum of understanding’, ondertekend door Elissa Slotkin, Amerikaans vicestaatssecretaris voor Defensie, en Karim Sinjari, Koerdisch minister van Defensie, zeg- gen de Verenigde Staten vooral financiële en militaire steun toe aan de Peshmerga, met het oog op de bevrijding van de Iraakse stad Mosul, sinds 2014 bezet door IS.
Tot voor kort waren de strijdkrachten van de Koerdische Autonome Regio in Irak, de Peshmerga – vrij vertaald: zij die geconfron- teerd worden met de dood – de enige grond- troepen die IS succesvol bestreden. Vrij recen- telijk zijn ook de reguliere Iraakse troepen enigszins succesvol geweest, mede dankzij de steun en de begeleiding van ‘Special For- ces’ van meerdere landen die deel uitmaken van de coalitie tegen IS.
Koerdische troepen zijn er echter in geslaagd, tot op heden, IS van het grootste deel van hun grondgebied weg te houden.
De klauwen van Erdogan
Wat de concrete gevolgen zullen zijn van de overeenkomst zal de toekomst moeten uitwij- zen. Wellicht zullen de resultaten voornamelijk op het oorlogsterrein te zien zijn. Het is beslist geen eerste stap van Amerikaanse zijde voor steun voor een volledig onafhankelijk Iraaks-
De coup in Turkije en de nasleep
Vrijdag 15 juli vond een poging tot staatsgreep plaats in Turkije. Via zijn telefoon op facetime riep president Erdogan de burgers op tot actie. Zo werden de sociale media die hij zo streng aan banden legde, toch nog zijn redding. Onmiddellijk beschuldigde hij de Gülenbeweging, een islamsekte, terwijl westerse mainstream media naar seculiere militairen wezen. Volgens underground blogs heeft Erdogan de coup juist zélf in scene gezet. Wie of wat er ook achter de couppoging zit, dit waren de directe gevolgen.
Erdogan riep het volk op om de straten op te gaan. De VS en Frans Timmermans kwa- men met statements dat ze Erdogan steunden en dat de EU achter de regering staat. Dit zal het nóg makkelijker maken om het seculiere gedachtegoed in Turkije te marginaliseren en de islamisering ook politiek te versnellen. Ook in Europese steden gingen duizenden Tur- ken de straat op, hoewel ze daarmee natuur- lijk niets konden beïnvloeden in Turkije. Wél bewees dit dat ze Erdogan blindelings gehoor- zamen.
Gelijktijdig kwamen er statements uit Frank- rijk dat Europeanen zullen moeten leren leven met terreurdreiging. Nu was er al terreurdrei- ging sinds 9/11 en de moord op Theo van Gogh, maar langdurige geplande monumen- tale aanvallen en specifieke aanvallen gericht op één persoon zijn van een heel andere aard dan deze aanslagen die snel worden opgezet en vrijwel iedereen kunnen treffen.
In de Europese geschiedenis zijn er al vele oorlogen met moslims geweest. De moslims die wilden blijven en geen zin hadden in een bloedige oorlog konden zich laten dopen: zo konden rust en harmonie weerkeren onder de bevolking. Maar welk ritueel kan vandaag
die rol vervullen? Het kosmopolitische univer- salisme – dat steeds weer niet universeel blijkt te zijn – wordt in de praktijk weggedrumd door dominante particularismen.
“De moskeeën zijn onze barakken en de minaretten onze bajonetten”, zei Erdogan al in 1997. De moskeeën riepen op tot jihad toen het nieuws van de coup uitkwam. Zijn aanhan- gers kwamen onmiddellijk op straat en wier- pen zich op de legereenheden.
Als ware zerglings stormden ze over de Turkse wegen. Niemand kan nu nog zeggen dat de islam niet politiek is. De vraag waarom AKP-politicus Erdogan blijft inhakken op de gülenisten is wellicht te beantwoorden door te kijken naar de communistische partij in Duits- land tijdens het interbellum. Zij hakten het hardste in op de sociaaldemocraten omdat ze hen als concurrentie zagen.
Netto allemaal significante stappen richting de islamisering van het Avondland. De dood- strijd van de westerse beschaving is hiermee een paar decennia versneld. “De conflicten van Turkije moeten niet doorkomen naar onze natie”, liet VVD’er Han ten Broeke in Neder- land weten. Er gaan burgeroorlogen komen en Turkije zal de placenta zijn waaruit zij worden
Turkse reacties in Europa
Een cameraploeg van de NOS kreeg rake klappen. Ook in Eindhoven, Deventer en Den Haag kwamen aanhangers van Erdogan op straat, daarmee bewijzend dat ze helemaal geen Nederlanders zijn, maar gewoon nog altijd Turken. Wat we eigenlijk allang wisten.
Toch waren er uitzonderingen, al kwamen die niet manifesteren. Kaan Özgök schreef op zijn de Facebookpagina ‘The Free Society Against Erdogan’ dat de staatsgreep volgens hem opge- zet spel was. “Dit was een toneelstukje dat me erg doet denken aan de beruchte Rijksdag- brand in 1933. Die was toen aanleiding voor de democratisch gekozen Hitler om de macht helemaal naar zich toe te trekken en Duitsland om te vormen naar een dictatuur.” Een visie die klaarblijkelijk door vele Turken in en buiten Tur- kije wordt gedeeld. Vooral het feit dat de eerste dag na de mislukte coup al bijna 3.000 magi-
Bij de Turken die in Rotterdam hun steun aan Erdogan betuigden, was er alvast niets te horen over het “redden van de democratie”. Zij vormden spreekkoren om ‘Allahu ekber’ te schreeuwen, hun variant van ‘Allahu akbar’. Hun razernij richtte zich vreemd genoeg ook tegen de media.
straten werden gearresteerd, wijst erop dat de regering op voorhand lijsten had opgesteld van opposanten die in de gevangenis gegooid moesten worden. Het is een aanwijzing, geen bewijs. Ook in Berlijn werd massaal gemani- festeerd, vooral door aanhangers van Erdogan, die ‘Allahu ekber’ bralden. De Frankfurter All- gemeine noteerde echter een aantal kritische stemmen van Turken die vreesden dat de mis- lukte coup de aanleiding zou zijn voor de instel- ling van een dictatoriaal presidentieel regime.
In Mainz betoogden 500 Turken voor Erdo- gan. Tegelijk protesteerden Koerdische beto- gers tegen zijn beleid, maar ook zij wezen de staatsgreep af. De Franse media waren natuur- lijk gefocust op de massamoord in Nice en de nakende burgeroorlog. We vonden alleen een vermelding van manifesterende Erdogan-aan- hangers in Straatsburg.
Koerdistan. De Amerikanen zien geen heil in een verdere opsplitsing van Irak. Ook Europa, dat na de jongste mislukte staatsgreep in Tur- kije, nog meer in de klauwen zit van de Turkse president Erdogan, is beducht voor ieder poli- tiek streven van de Koerden naar onafhanke- lijkheid. Dit zou de politieke aspiraties voor een onafhankelijk Turks-Koerdistan alleen maar voedsel geven. Neen, de Amerikanen en Europa houden liever president Erdogan te vriend, ook al kunnen veel vragen gesteld worden rond de verijdelde staatsgreep in Tur- kije, de aan de gang zijnde zuiveringen en de ware intenties van de Turkse president. Het is trouwens onvoorstelbaar dat de Amerikaanse inlichtingendienst CIA niet op de hoogte zou geweest zijn van de poging tot staatsgreep in Turkije. In voorkomend geval mag Obama die dienst onmiddellijk opdoeken. Al even onvoor- stelbaar zou het zijn dat ook de Turkse inlichtin- gendienst en Ergdogan zelf niet op de hoogte zouden geweest zijn. Wij vrezen bijgevolg dat het een en ander in scène werd gezet door enkele naïevelingen in het Turkse leger even te laten begaan. Zij bezorgden Erdogan en zijn internationale aanhang een schitterende hef- boom om de Turkse oppositie voor een hele tijd de mond te snoeren.
Dit verhaal is beslist nog niet ten einde.
RIRO
Pegida in Brussel
Na de gruwelijke aanslag in Nice op 14 juli werd al op zondagavond, drie dagen later, aan de Franse ambassade in Brussel een steun- manifestatie voor het Franse volk georgani- seerd door Pegida Vlaanderen. Ondanks de vakantieperiode en de korte organisatietijd namen 40 mensen deel aan een boodschap van steun en solidariteit voor het Franse volk.
‘Wij staan hier omdat we de moslimbarbarij, zoals die in Nice, nooit gewoon mogen wor- den’, sprak medeorganisator Rob Verreycken.
‘Wij brengen geen bloemen of kaarsjes, maar een belofte van steun in de strijd van alle Euro- pese naties tegen de vijanden van onze vrij- heid.’ Woordvoerder Kristof de Smet stond stil bij de symbolische foto van het bedekte kinder- lijkje naast een pop. ‘Dit doet me terugdenken aan een hele tijd geleden, toen het lijkje van de levenloze Aylan aanspoelde. De foto ging de wereld rond, deze foto was destijds de reden om een miljoen mensen binnen te laten. Is dan nu één dood kindje ook geen reden om er een miljoen buiten te zetten?’
Een brief van steun werd bezorgd op de ambassade. Hoewel burgemeester Emir Kir van Sint-Joost, waar de manifestatie begon, zijn politie gevraagd had op te treden, kon die hem op andere gedachten brengen. Pegida had gedreigd klacht in te dienen bij het Comité P tegen elke politieman die een onwettige arrestatie zou verrichten. ’Onze burgemees- ters zijn soms nogal wispelturig’, was bij de politie te horen, ‘maar of ze dat nu graag heb- ben of niet, er zijn ook voor ons wetten van toe- passing…’ En zo herstelde Pegida meteen een stukje vrijheid van meningsuiting in Brussel.
gevoed. Op een twijfelachtig bericht na vindt de politiek het dus wel best.
Het enige wat u en ik nu kunnen doen:
[1] Uzelf en uw gezin voorbereiden op de komende burgertwisten – weerbaarheid dus.
[2] Serieus emigreren naar Zwitserland, Oost- Europa (Visegrád-landen) of Australië. Wel- licht zal Australië het enige land zijn dat over driehonderd jaar nog een authentiek westers karakter heeft.
Men zal het raar vinden dat we enerzijds zeggen: “Syriërs moeten terugvechten tegen IS en niet hierheen komen”, en anderzijds over migratie spreken. Wie in Syrië is, kan zich bij een strijdende clan voegen en IS gaan bevech- ten. In West-Europa is er geen openlijke strijd;
je kunt je bij niemand aansluiten.
In West-Europa is er een langzame demo- grafische overname van de grote steden. Poli- tici en media houden dit de hand boven het hoofd; zoals in Nederland PvdA’er Ahmed Mar- couch de woest demonstrerende Turken ver- dedigde.
Wie hier de strijd tegen aanbindt, wordt een verschoppeling, terwijl de IS-bestrijders in eigen land worden gewaardeerd als helden.
S.L.
