Webinar Generatie Rookvrij
Afspraken
• Iedereen mag vragen stellen in de chat
• Belangrijkste vragen worden op het einde van elk onderdeel aan de spreker gesteld door de moderator
• Microfoon dempen
• De webinar wordt opgenomen
Programma
Dries Vandenbempt – Vlaams Instituut Gezond Leven Ben Colaers – Leopoldsburg
Yeray Luxem – Antwerpen Hannah Verdoodt – Aalst
Bart De Wolf – Kankerbestrijding Nederland
Vragenronde
Dries Vandenbempt
Vlaams Instituut Gezond Leven
www.gezondleven.be
Generatie Rookvrij
In enkele stappen naar rookvrije speel- of
sportterreinen
Inhoud
1. Wie zijn we?
2. Rookvrije terreinen: veel gestelde vragen
Wie zijn we?
1
▸ Wat doen we?
• Onderbouwd advies
• Opleidingen
• Methodieken ontwikkelen
▸ Mede-initiatiefnemers van
Expertisecentrum inzake preventie, gezonde leefstijl en gezonde omgeving
Vlaams Instituut Gezond Leven
Rookvrije plekken voor kinderen
2
Veel gestelde vragen
Waarom zou je een terrein rookvrij maken?
▸ Kinderen het goede voorbeeld geven
▸ Draagt bij aan het realiseren van Generatie Rookvrij
▸ Veilige omgeving
▸ Positief imago
▸ Minder peukenafval
▸ Tijdelijk niet roken
▸ Niet in het zicht van kinderen
▸ Neen
▸ Maar het kan bepaalde mensen wel doen laten nadenken over hun rookgedrag
Iedereen blijft welkom Is dit tegen rokers?
Moeten rokers dan stoppen om een rookvrij terrein te realiseren?
Hoe begin je er aan?
▸ Beslissing op het schepencollege of gemeenteraad
▸ Beginsituatie
• Aantal terreinen
• Middelen
• Bekendheid bij burgers
▸ Acties uitwerken
• Positieve communicatie
• Asbakken weghalen
• Signalisatie plaatsen
• Afspraken in het reglement opnemen
Stappenplan op
www.generatierookvrij.be
Concessiehouders op het rookvrije terrein
▸ Ga het gesprek aan
▸ Samen oplossingen zoeken
▸ Wanneer contracten vernieuwd worden:
rookvrije afspraak hierin opnemen
▸ Ga het gesprek aan
▸ Samen oplossingen te zoeken
Terras van een cafe of restaurant langs het rookvrije terrein
Wat als iemand rookt op het rookvrije terrein?
▸ Verbindende manier
▸ Communicatie is het belangrijkste
▸ Er is veel steun bij de bevolking voor rookvrije plekken voor kinderen
Spreek de persoon aan
Moeten we GAS-boetes geven?
Dit is niet onze filosofie
gezondleven.be
Bedankt
Dries Vandenbempt
dries.vandenbempt@gezondleven.be
02 422 49 35
Generatie rookvrij
11/05/2018: Leopoldsburg middagstad 1000 km voor Kom op tegen kanker
Organisatie en uitvoering: diensten jeugd, sport en welzijn 28/05/2018: engagement gemeente Leopoldsburg:
alle gemeentelijke speel- en sportterreinen worden rookvrij gemaakt Geen verbod, wel positieve sensibilisering!
Speeltuintjes/-terreinen: 7 + Sportterreinen: 7
Generatie rookvrij
28/05/2018: engagement gemeente Leopoldsburg: alle gemeentelijke speel- en sportterreinen worden rookvrij gemaakt
24/04/19: lanceringsmoment rookvrije speel – en sportterreinen
Generatie rookvrij
April 2019: implementatie rookvrije speel – en sportterreinen
speeltuin kerk speel- en sportterrein sporthal speelterrein Zandberg
Generatie rookvrij
2019: Leopoldsburg beslist om aan alle publieksingangen van gemeentelijke gebouwen waar personeel actief is, rookvrije zones te installeren
2019 – 2020: implementatie van rookvrije zones aan publieksingangen
Generatie rookvrij
December 2019 – januari 2020: implementatie van rookvrije zones aan publieksingangen
Gemeentehuis Bibliotheek Zwembad
Generatie rookvrij
Communicatie:
Gemeentelijk infoblad
www.leopoldsburg.be/generatie-rookvrij
Onthaalpersoneel van gemeente en OCMW-diensten sensibiliseren rokers
Borden speel- en sportterreinen: opgemaakt ism. de kindergemeenteraad
Afbakening rookvrije zones in aluminium plaatjes
Flyers en affiches
Generatie rookvrij
To do:
Bijkomende ambassadeurs werven voor de speel- en sportterreinen, in de wijken
Oproep: private speel- en sportterreinen rookvrij maken
Aanbod rookstopcursus uitwerken voor de inwoners, aangepast
aan leeftijden en doelgroepen
Antwerpen
• Yeray Luxem
• Sportclubondersteuning
• Proefproject
• Inspraakmoment sportclubs
• Communicatiemateriaal 'kant en klaar'
• Veiligheidsscan
Succesfactoren uit Nederland
• Bart De Wolf
• KWF kankerbestrijding Nederland
• Rookvrije Generatie
Samen op weg naar een Rookvrije Generatie
Bart de Wolf, KWF Kankerbestrijding
TABAKSGEBRUIK IS GROOTSTE
VERMIJDBARE OORZAAK VAN ZIEKTE EN STERFTE
Meer dan de helft van de mensen die blijven roken sterft aan de gevolgen
20.000 mensen per jaar sterven door roken en enkele duizenden door meeroken
Roken verkort het leven met gemiddeld 10-12 jaar
Iedere week raken honderden kinderen verslaafd aan roken
2 van de 3 huidige volwassen rokers is als kind met roken begonnen
Kinderen zijn extra gevoelig voor verslaving. Hoe jonger iemand begint, hoe moeilijker het is om te stoppen
Er sterven in Nederland méér mensen door roken dan door drank, drugs,
misdaad en verkeer bij elkaar
DE ROOKVRIJE
GENERATIE GROEIT
TERREINWINST
ROOKVRIJEGENERATIE.NL/OP-DE-KAART AMBITIE 2020:
• ALLE KINDEROPVANGLOCATIES
• ALLE SPEELTUINVERENIGINGEN
• ALLE KINDERBOERDERIJEN
• ALLE SCHOOLTERREINEN
• 2.500 SPORTVERENIGINGEN (2025 ALLE)
• 250 GEMEENTEN
• 200 SCOUTINGGROEPEN
• 150 BUITENZWEMBADEN
• 12 DIERENTUINEN
• 6 PRETPARKEN
Tips en tricks (rookvrijegeneratie.nl/gemeenten)
• Doe het niet alleen (leg het niet op), maar samen: vorm een lokale coalitie met partijen
• Practice what you preach: als je gaat voor rookvrij, dan beginnen met eigen organisatie. Geef het goede voorbeeld!
• Geef het belang aan door het vast te leggen in beleid: coalitieakkoord, gezondheidsnota, uitvoeringsplan
• Zorg voor commitment binnen alle geledingen van gemeente, bevestig het op papier (zoals aansluiting netwerk) en maak het zichtbaar (organiseer bijv. een persmoment)
• Implementeer rookvrij in het subsidiebeleid, voorwaarden, etc.
• Geef gehoor aan de burger; ondersteun initiatieven vanuit de maatschappij (zie ook rookvrij.nl!)
• Prioriteer (op setting, wijk, etc.); het kan stap voor stap
BIJDRAGEN ALS
GEMEENTE
AANJAGER
REGELGEVER
ONDERSTEUNER
ROLMODEL
• Rolmodel: De gemeente geeft het goede voorbeeld (‘practice what you preach’), bijvoorbeeld door gemeentelijke gebouwen rookvrij te maken.
• Ondersteuner: De gemeente ondersteunt vraag gestuurd initiatieven en organisaties – zoals sportverenigingen en scholen – met het beschikbaar stellen van materiaal, informatie en/of de inzet van mensen. Denk bijvoorbeeld bij de inzet van mensen aan de lokale verenigingsadviseurs of buurtsportcoaches die op basis van een vraag van een sportvereniging langskomen en meedenken.
Of de onthulling van een rookvrij bordje door de wethouder.
• Aanjager: De gemeente stimuleert proactief organisaties rookvrij te worden, roept op tot en geeft bekendheid aan rookvrije initiatieven en/of organiseert bijeenkomsten om partijen te activeren op het thema. Hierbij kunnen wijkteams, verenigingsadviseurs of coaches actief worden ingezet om het onderwerp te bespreken en op de agenda te zetten.
• Regelgever: De gemeente stelt regels in of past haar lokale regelgeving aan zodat rookvrije locaties worden gecreëerd of gestimuleerd. Denk aan mogelijkheden binnen subsidievoorwaarden, verhuurconstructies en vergunningen voor evenementen, maar ook het aanpassen van de APV of het opnemen van rookvrije omgevingen in de omgevingsvisie.
Daarnaast kan de gemeente locaties rookvrij verklaren aangeduid met bordjes. Zonder dat dit via regelgeving gebeurt (en met handhaving). Bijvoorbeeld door vanuit de gemeente het besluit te nemen alle speelplekken rookvrij te verklaren, dit te communiceren en bordjes op hangen. Of door op vraag van lokale organisaties een rookvrije zone aan te wijzen.
